< Mattheum 5 >

1 Videns autem Iesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli eius,
ईसु माणहु ना मेळा ने देखीन बड़ा पोर चड़ ज्‌यो, अने तां बह ज्‌यो। ता तीना चेला तीनीन्‌तां आया।
2 et aperiens os suum docebat eos dicens:
अने तीहयो तीमने आहयु केतो जाय्‌न ह़ीकापण आपवा बाज ज्‌यो;
3 Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
“जुगाळा से तीहया जे मन ना गरीब से! काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
4 Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
“जुगाळा से तीहया, जे दुखी हय्‌न रड़े काहाके तीमने सांती जड़हे।”
5 Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
“जुगाळा से तीहया जे नीचळा से! काहाके आहयी धरती ना हकदार्‌या से।”
6 Beati, qui esuriunt, et sitiunt iustitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
“जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना भुकला अने तरहेला से! काहाके भगवान तीमने नीरहा कर देहे।”
7 Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
“जुगाळा से तीहया, जे गीणाळ्‌ळा से! काहाके भगवान तीमनी पोर गीण करहे।”
8 Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
“जुगाळा से तीहया, जीमना मन चोखला से! काहाके तीहया भगवान ने देखहे।”
9 Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
“जुगाळा से तीहया, जे मेळ कराव्‌वा वाळा से! काहाके तीहया भगवान ना सोरा केवायहे।”
10 Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
“जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना कारण दुख झेले, काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
11 Beati estis cum maledixerint vobis homines, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
“जुगाळा से तमु, जत्‌यार माणहु मारीन करते तमारी नामबद्‌दी करे अने वेला पाड़े, अने तमारी पोर आखी भातीन कुहराय करीन झुटो गुनो लगाड़े।
12 gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in caelis. sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
तमु खुस रेजो अने खुसी मनावजो काहाके तमारी वाटु ह़रग मे घणु मोटु ईलाम से। काहाके आहयीत रीते भगवान वगे गेथा केण्‌या माणहु ने वेला पाड़ता हता।”
13 Vos estis sal terrae. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
तमु धरती नु खारलु मीठु से। कदीम खारलु मीठु नु खारापण जत रेय, ता तीने कानी बी चीज वेर खारु नी कर सके, अने तीहयु कंय काम नु नी रेय। अने तीहयु बारथु नाखवा अने माणहु ना पोग तळे कचरायवा वाटु से।
14 Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita.
तमु कळी नु वीजाळु से। जे ह़ेर बड़ा पोर वहलु से तीहयु ह़ताये नी।
15 neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum ut luceat omnibus, qui in domo sunt.
माणहु दीवो धपाड़ीन कांगणी तळे नी मेले, बाखीन दीवलाय पोर मेले, ता तीहयो दीवो आखा घोरल्‌या ने वीजाळु आपे।
16 Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent patrem vestrum, qui in caelis est.
दीवा नु वीजाळु नी तेम भबलीन तमारा भला काम बी माणहु अगळ उजन्‌ता हयवा देवो। तीनी सी तीहया तमारा भला काम ने देखीन ह़रगे वाळा तमारा भगवान बाह नी बड़ाय करे।
17 Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
तमु ईसम ना ह़मजो के मुसान लीखली सास्‌तर ने अने भगवान वगे गेथा केण्‌या माणहुन सास्‌तर ने खत्‌तम करवा आवलो। मे तीमने खत्‌तम नी, बाखीन पुरी करवा आवलो से।
18 Amen quippe dico vobis, donec transeat caelum et terra, iota unum, aut unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant.
मे तमने ह़ाचलीन केम, के जत्‌यार लग ह़रग अने धरती खत्‌तम नी हय जाय, मुसा नी लीखली सास्‌तर ना बोल नी एकीक वात अने एकीक अक्‌सर पुरो हया वगर नी टळे।
19 Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno caelorum.
एतरे जे कोय आहया हुकम मे गेथा काना बी नान्‌ला हुकम ने पाळवा सोड़ देय, तीहयो ह़रग राज मे नानो केवायहे। पण जे कोय तीहया हुकम ने पाळ्‌या करहे अने तीमने ह़ीकाड़हे, तीहयो ह़रग ना राज मे मोटो केवायहे।
20 Dico enim vobis, quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum.
मे तमने केम, कदीम तमु चोखली सास्‌तर ह़ीकाड़न्‌या गेथा अने फरीसी माणहु गेथा वदीन धरमपणा मे नी चालो ता तमु ह़रग राज मे नी भराय सके।
21 Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit iudicio.
तमु ह़मळी लेदला से, तमारा आड़ा-बुड़ा ने आहयु केदलु हतु के मारजो नी, जे कोय मारहे ता कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे।
22 Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit iudicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennae ignis. (Geenna g1067)
पण मे तमने केम जे कोय आह़फा ना भाय पोर रीह करहे तीने कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे। अने कदीम कोय आह़फा ना भाय ने रीकामा, केहे तीहयो मोट्‌ली पंचु मे डंड नी लायक ठेरहे; अने जे कोय आह़फा ना भाय ने ए गांडा, केहे तीहयो नरक नी आक्‌ठी नो डंड नी लायक ठेरहे। (Geenna g1067)
23 Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
कदीम तमु वेदी पोर आह़फा नी भेट चड़ाव्‌वा लाय र्‌या हय, अने तां ह़ारीक तमने आहयु फोम आवे के मारा भाय ना मन मे मारी भणी गेथु कंय वीरोद से।
24 relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
ता तु आह़फा नी भेट तांत वेदी अगळ रेवा दीन पेले आह़फा भाय ह़ाते मेळ कर ले अने अळतेण आवीन भेट ने चड़ावो।
25 Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
तारो वेरी तने थाणा मे लीन जवा वखत वाट्‌येत हय, ता तीने छोटोत आह़फा नो दोस्‌तीदार बणाय ले कंखर तीहयो तने नीयाव करन्‌या ना हात मे कर देय, अने नीयाव करन्‌यो तने सीपायड़ा ना हात मे कर देय, अने सीपायड़ा तने जेल मे कुंड देय।
26 Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
मे तने ह़ाचलीन केम, तु जेल सी तां लग नी छुट सकतो जांह तक तु पाय-पाय नी आप देय।
27 Audistis quia dictum est antiquis: Non moechaberis.
तमु जाणो के आहयु केदलु से, छीनाळु नी करजो,
28 Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam moechatus est eam in corde suo.
पण मे तमने केम, जे कोय कानी बयर भणी तीनी ह़ाते छीनाळु करवा नो वीच्‌यार करीन देखे, ता तीहयो आह़फा ना मन मे तीनी ह़ाते छीनाळु कर लेदलो से।
29 Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. (Geenna g1067)
कदीम तमारो जमण्‌यो डोळो तमने पाप करावे, ता तीने काडीन नाख देवो। काहाके वारु ते आहयुत से के तमारा डील मे ना एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी आक्‌ठी मे नी नखाये। (Geenna g1067)
30 Et si dextra manus tua scandalizat te, abscinde eam, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. (Geenna g1067)
अने कदीम तमारो जमण्‌यो हात पाप करे, ता तीने वाडीन नाख देवो; वारु आहयुत से के तमारा डील मे नु भले एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी नखाये। (Geenna g1067)
31 Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
आहयु बी केदलु हतु के, जे कोय आह़फा नी लाडी ने सोड़े तीहयो तीने सोड़वा नी चीट्‌ठी लीखीन पुरावा भेळ आप देवा जोवे।
32 Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam moechari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
बाखीन मे तमने केम, छीनाळा नी वात ने सोड़ीन काना बी बीजा कारण सी, जे आह़फा नी लाडी ने सोड़े; ता तीहयो तीने छीनाळु करावे, अने जे कोय तीहयी छुट्‌ली बयर सी वेवा करे, तीहयो बी छीनाळु करे।
33 Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis: reddes autem Domino iuramenta tua.
तमु आहयु बी ह़मळी र्‌या के आड़ा-बुड़ा सी केदलु हतु के झुटी ह़ाम नी खाजो, पण मालीक सी करली ह़ाम ने पुरी करजो।
34 Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neque per caelum, quia thronus Dei est:
पण मे तमने केम ह़ाम नी खाजो। ह़रग नी ह़ाम बी नी खाजो, काहाके ह़रग भगवान नी राजगादी से;
35 neque per terram, quia scabellum est pedum eius: neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis:
धरती नी ह़ाम नी खाजो, काहाके तीहयी तीनो पोग मेलवा नो पाटलो से। यरुसलेम नी ह़ाम नी खाजो, काहाके यरुसलेम मोट्‌ला राजा नु ह़ेर से।
36 neque per caput tuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
अने आह़फा ना मुंडा नी बी ह़ाम नी खाजो, काहाके तमने मुंडा नो एक बी नीम्‌बाळा धोळा नीता काळा नी कराये।
37 Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
कदीम तमारी वात “होव हय” ता “होव केजो” अने “नी” हय ता “नी” केजो। काहाके आनी गेथु वदु केय तीहयु बुराय मे गेथु से।
38 Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
“तमु आहयु बी ह़मळी र्‌या के केदलु हतु के ‘एक डोळा बदले, एक डोळो, अने एक दात बदले, एक दात।’”
39 Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram:
पण मे तमने केम, काना बी कुहर्‌या माणेह नो वीरोद ना करो; पण कदीम कोय तमारा जमणा गाल्‌या पोर थापड़ देय, ता तीनी भणी बीजु गाल्‌यु बी फीरवी देवो।
40 et ei, qui vult tecum in iudicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium.
कदीम कोय तारी पोर जोर करीन तमारु डगलु मांगे ता तीने आह़फा नो कोट बी आप देवो।
41 et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
अने कदीम कोय तमने जोर करीन एक कीलोमीटर ली जाय ता तीनी ह़ाते बे कीलोमीटर चालीन जावो।
42 Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
जे कोय तमारी पांह मांगे, ता तीने आप देवो, अने कोय तमारी पांह उदार मांगे, तीने नी ना केवो।
43 Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
तमु ह़मळी र्‌या: केदलु हतु के आह़फा ना ह़ाते वाळा ने मोंग करो अने आह़फा ना वेरी सी रीह राखो।
44 Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos: et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
पण मे तमने केम, आह़फा ना वेरी ने मोंग करो। अने जे कोय तमने वेला पाड़े, तीमनी वाटु वीन्‌ती करो।
45 ut sitis filii patris vestri, qui in caelis est: qui solem suum oriri facit super bonos, et malos: et pluit super iustos et iniustos.
ईसम करीन तमु आह़फा ना ह़रग वाळा भगवान बाह नी अवल्‌यात बण जहु; काहाके तीहयो भोळा अने कुहर्‌या बेम माणहु पोर आह़फा नु दाड़ो उगाड़े अने धरमी अने वण-धरमी बेम माणहु पोर पाणी पाड़े।
46 Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
कदीम तमु तीमनेत मोंग करो, जे तमने मोंग करे, ता तमने ह़ु फोळ जड़हे? एवो मोंग ते फाळो लेवा वाळा बी नी करे।
47 Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
अने कदीम तमु आह़फा ना भाय ने एतरोत वारु से, के करीन पुछो, ता तमु कानु मोटु काम कर र्‌या? आड़जात्‌या माणहु ईसम नी करे ह़ु?
48 Estote ergo vos perfecti, sicut et pater vester caelestis perfectus est.
एतरे तमु पुरा पाका बणो, जीसम तमारो ह़रग वाळो बाह पुरो पक्‌को से।

< Mattheum 5 >