Mattheum 26
1 Et factum est: cum consummasset Iesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis:
Hagi Jisasi'ma ana maka nanekema huvagareteno, amanage huno amage'ma nentaza disaipol nagara zamasmi'ne.
2 Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hominis tradetur ut crucifigatur.
Antahi'naze Anumzamo Israeli vahe'ma kinafinti zmare'nea kna, tare knama agteresigeno egahie. Hagi Vahe'mofo Mofavre avare zamisage'za, ahe'za keka zafare hantigahaze.
3 Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi in atrium principis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas:
Hanki ugagota pristi vahe'mo'zane, Israeli vahe'mokizmi ranra kva vahe'mo'za ugagota mono kva ne' Kaiafasi kumapi atru nehu'za,
4 et consilium fecerunt ut Iesum dolo tenerent, et occiderent.
Jisasima havige hunte'za, azeri'za ahefrisaza naneke, oku'a huge antahige hu'naze.
5 Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
Hu'neanagi anage hu'za aru amu'nozmifinti ke hakare hu'za ha' eri fore hu'zanku kinafinti zmare'nea knagu antahimi'za ne'zane knarera anara osugahune hu'naze.
6 Cum autem Iesus esset in Bethania in domo Simonis leprosi,
Jisasi'a Betani kumate Saimoninku fugo ne're nehaza nemofo nompi umarerino mani'negeno,
7 accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi, et effudit super caput ipsius recumbentis.
mago a'mo hentofa have tafempi mananentake huno mizama'amo mareri'nea masave erineno, Jisasi'a aza tununte itare mase'negeno, asenire tagino frente'ne.
8 Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: Ut quid perditio haec?
Hianagi amage'ma nentaza disaipol naga'mo'za, anama hiaza nege'za zamarimpa haviza nehige'za, ama masavena na'a higeno amne zanknara nehie hu'naze?
9 potuit enim istud venundari multo, et dari pauperibus.
Ra mizante atreno, zago erino amunte omne vahe zamigare nehazageno,
10 Sciens autem Iesus, ait illis: Quid molesti estis huic mulieri? opus enim bonum operata est in me.
Jisasi'a keno antahino nehuno'a anage hu'ne, Nahigetma ama ara antahi haviza hunentaze? Na'ankure agra knare avu'avaza hunenante.
11 nam semper pauperes habebitis vobiscum: me autem non semper habebitis.
Zamunte omne vahera zamagra mika zupa tamagrane manigahaze. Hagi Nagra mika zupa tamagranena omanigahue.
12 Mittens enim haec unguentum hoc in corpus meum: ad sepeliendum me fecit.
Ama a'mo'ma navufare masavema frenenanteana, asemanante'zamofo nazeri retro nehie.
13 Amen dico vobis, ubicumque praedicatum fuerit hoc evangelium in toto mundo, dicetur et quod haec fecit in memoriam eius.
Tamage hu'na neramasmue, mopane mopane vu'za e'za nehu'za, knare muse keni'a huama hanarega, ama a'mo hia avu'avazankura huama hu'za vahera nezmasmisage'za, zamagesa antahimigahaze.
14 Tunc abiit unus de duodecim, qui dicebatur Iudas Iscariotes, ad principes sacerdotum:
Anante 12fu'a amage nentaza disaipol naga'afinti Judas Isakarioti'e nehaza ne'mo, ugagota pristi vahete vuno,
15 et ait illis: Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? At illi constituerunt ei triginta argenteos.
amanage huno zamantahige'ne. Na'a namisagu nagra Jisasina avreramigahue? Hige'za 30'a Silva zagoa hampriza ami'naze. (Zek 11:12-13)
16 Et exinde quaerebat opportunitatem ut eum traderet.
Ana knaretima vu'neana Jisasima avare zamisia kankamu fore hanigu Judasi'a hakrene.
17 Prima autem die Azymorum accesserunt discipuli ad Iesum, dicentes: Ubi vis paremus tibi comedere Pascha?
Hagi zo'ore Breti nenaza hompa knamofona ese zupa, amage nentaza disaipol naga'mo'za Jisasinte e'za eme antahige'za, inantega kinafinti zmare'nea knagu antahimi ne'zana retro hugante'sunkenka negahane?
18 At Iesus dixit: Ite in civitatem ad quendam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, apud te facio Pascha cum discipulis meis.
Jisasi'a ke nona'a huno, Rankumate ufresuta'a mago ne' ome kegaha'anki amanage huta ome asami'o, rempi hurami' ne'mo'a amanage huno hu'ne. Knani'a atupa nehigu nonka'afi namage'ma nentaza disaipol nagani'ane kinafinti zmare'nea knagu antahimi ne'zana negahune hune hutna hi'o.
19 Et fecerunt discipuli sicut constituit illis Iesus, et paraverunt Pascha.
Higene Jisasi'ma huznantea kante anteke, amage'ma nenta'a disaipol netremokea ne'zana ome retro hu'na'e.
20 Vespere autem facto, discumbebat cum duodecim discipulis suis.
Anama higeno Jisasi'a 12fu'a amage' nentaza disaipol naga'ane neza nenaza trate zamaza tununte mani'naze.
21 Et edentibus illis, dixit: Amen dico vobis, quia unus vestrum me traditurus est.
Ne'za nenageno Jisasi'a zamasamino, Tamage hu'na neramasmue, mago'moka ha'ma renenantaza vahe'mokizmi zamazampi komoru hunka nevrentegahane.
22 Et contristati valde, coeperunt singuli dicere: Numquid ego sum Domine?
Amage'nentaza disaipol naga'mo'za zmusunku nehu'za magoke magokemo'za Jisasinku anage hu'naze, Ramoka tamage nagriku nehampi?
23 At ipse respondens, ait: Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet.
Higeno Jisasi'a kenona'a huno, ama tafepinti'ma ne'zama magoka Nagrane nenompinti, mago'moka nagrira ha' vahe zamazampi navarentegahane.
24 Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo: vae autem homini illi, per quem Filius hominis tradetur: bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille.
Agriku'ma hu'za krente'naza kante, Vahe'mofo mofavremo frigahie. Hianagi kva hino, komoru huno ha' vahete navre zamisnia ne'mo'a, nerera'ma kase ontene'sinia knare hisine.
25 Respondens autem Iudas, qui tradidit eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Ait illi: Tu dixisti.
Komoru huno ha' vahe avare zmisia ne' Judasi'a amanage hu'ne, Hurami' ne'moka tamage nagriku nehampi? huno higeno, Izo kagra ha e'i nehane, huno Jisasi'a asmi'ne.
26 Coenantibus autem eis, accepit Iesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait: Accipite, et comedite: hoc est corpus meum.
Anama nenageno, Jisasi'a breti erino Ramofonte susu huno nunamu huteno, erigorino amage'ma nentaza disaipol naga'a nezmino amanage hu'ne, Ama'i nagri navufgagi erita neho.
27 Et accipiens calicem gratias egit: et dedit illis, dicens: Bibite ex hoc omnes.
Anante Jisasi'a mago waini tafero erino Anumzantega susu huno nunamu huteno nezamino, Mika'mota ama anampinti neho hu'ne.
28 Hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum.
Na'ankure Anumzane huhagerafita manisnaza'zamo avempa huno mesnigu ama'i korani'e. Mika vahe'mofo kefo zazmi eri apase zmantenigu korani'a tagi neramue.
29 Dico autem vobis: non bibam amodo de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei.
Amanage hu'na neramasmue, meninteti'ma vaniana wainia mago'ene one'na henka'a, Nafa'nimofo kumapi tamagrane kasefa wainia negahune.
30 Et hymno dicto, exierunt in Montem oliveti.
Hutege'za anante mago zagame hute'za, atirami'za Olivi agonare vu'naze.
31 Tunc dicit illis Iesus: Omnes vos scandalum patiemini in me, in ista nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis.
Jisasi'a amanage huno zamasmi'ne, Meni kenegetfa Nagrite'ma fore'ma hania zanku natretma fregahaze. Na'ankure ko avontafepina krenteno, Nagra sipisipi kva ne' ahesuge'za sipisipi kevumo'za panini hu'za ufre efre hugahaze hu'ne. (Zek 13:7)
32 Postquam autem resurrexero, praecedam vos in Galilaeam.
Hianagi fripinti oti'na Galili ugote'na vugahue.
33 Respondens autem Petrus, ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor.
Higeno Pita'a kenona huno, mikamo'za kagrite'ma fore'ma hania zankura katre'za fre vagaregahaze. Hianagi nagra onkatretfa hugahue.
34 Ait illi Iesus: Amen dico tibi, quia in hac nocte, antequam gallus cantet, ter me negabis.
Jisasi'a huno, Tamage hu'na negasamue, meni kenegetfa kokorege osu'nenkenka, tagufa zupa Nagrikura onke'noe hunka vahane hugahane.
35 Ait illi Petrus: Etiamsi oportuerit me mori tecum, non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt.
Pita'a amanage huno asmine. Ha nagra Kagrane fritfa hugahue, hanki'na Kagrira onkage'noe hu'na vahane huogantegahue. Hige'za ana miko amage'ma nentaza disaipol naga'mo'za ana kege hu'naze.
36 Tunc venit Iesus cum illis in villam, quae dicitur Gethsemani, et dixit discipulis suis: Sedete hic donec vadam illuc, et orem.
Higeno Jisasi'a amage nentaza disaipol naga'ene Getsamenie nehazarega vuteno, anage huno zamasami'ne, Amare mani'nenkena Nagra amanure nunamu ome huteno nehuno,
37 Et assumpto Petro, et duobus filiis Zebedaei, coepit contristari et moestus esse.
Pita nevreno Zeveti ne'mofavrea zanagri kogna Jemisine Jonine zanavreno nevigeno agafa huno rimpamo tusi kna avenesigeno agu'amo haviza nehigeno,
38 Tunc ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum.
amanage huno zamasmi'ne, Nagu namemo'a tusiza huno kna nehuno, nazeri fri kante nevie. Amare mani'neta Nagrane kvahuta maniho.
39 Et progressus pusillum, procidit in faciem suam, orans, et dicens: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste. verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu.
Osi'a vu ogamnu'a atreno avugosaregati mopafi unemaseno, Anumzamofontega nunamu huno, Nafa'nimoka knare'ma hu'nesiana, ama'i knazana eri atrenanto. Hu'neanagi Nagri navesira ovaririo. Kagri kavesizamo forehino.
40 Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dicit Petro: Sic non potuistis una hora vigilare mecum.
Ananteti amage'ma nentaza disaipol nagate eno, zamageana, zamu mase'nageno, Pitanku amanage hu'ne. Tamagra mago auafina Nagranena kva osugahazo?
41 Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma.
Reramatagafi ufreta traka hanagi, kva huneta nunamu hiho. Avamu timimo'a ave'nesianagi, amega tamavufgamo'a avenosie.
42 Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater mi, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua.
Ete mago'ene vuno nunamu ome huno, Nafa'ni moka ama'i knazamofo taferora eri atre onante'nanke'na nesuana, Kagri kvesimo forehugahie.
43 Et venit iterum, et invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati.
Ete eno eme zamageana zamu toko hige'za zamu mase'nageno,
44 Et relictis illis, iterum abiit, et oravit tertio, eumdem sermonem dicens.
ete zmatreno vuno tagufa zupa ko'ma hu'neankna ke huno Anumzantega nunamu ome hu'ne.
45 Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis: Dormite iam, et requiescite: ecce appropinquavit hora, et Filius hominis tradetur in manus peccatorum.
Ananteti eno amage'ma nentaza disaipol naga'a zamasmi'ne, Tamagra manigsa nehutma tamu masenazo? Keho, Vahe'mofo mofavrema komoru hu'za kumi vahe'mokizmi zamazampi avremisaza knahie.
46 Surgite eamus: ecce appropinquavit qui me tradet.
Otinke' vamneno, komoru huno navre zamisia nera ama ne-e.
47 Adhuc eo loquente, ecce Iudas unus de duodecim venit, et cum eo turba multa cum gladiis, et fustibus, missi a principibus sacerdotum, et senioribus populi.
Jisasi'a ke huvaga ore'negeno 12fu'a amage'ma nentaza disaipol naga'afinti mago'mo Judasi ehanitino tusi'a vahe kevune e'ne. Ugagota pristi kva vahe'mo'zane, Jiu kva vahe'mo'za huzmantage'za kazinknone kumpa knone eri'za e'naze.
48 Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum.
Judasi'a komoru hu'nemo zamasmino, Agi'ma antako hanuana, e'i ana neki azeriho.
49 Et confestim accedens ad Iesum, dixit: Ave Rabbi. Et osculatus est eum.
Judasi'a ame huno Jisasinte vuno, Knare kenegere hurami ne'moke nehuno, agi antako hu'ne.
50 Dixitque illi Iesus: Amice, ad quid venisti? Tunc accesserunt, et manus iniecerunt in Iesum, et tenuerunt eum.
Jisasi'a ke nona'a huno, Rone'nimoka hunakurema hunka anazana huo. Anante ruga'amo'za e'za Jisasina eme azeri'naze.
51 Et ecce unus ex his, qui erant cum Iesu, extendens manum, exemit gladium suum, et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam eius.
Hianagi mago Jisasi'ene mani'nea ne'mo, kazinknoma'a erino ugagota pristi ne'mofo kazokzo eri'za ne' agesa rukafri atre'ne.
52 Tunc ait illi Iesus: Converte gladium tuum in locum suum. omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt.
Ana higeno Jisasi'a amanage huno asmi'ne, Kazi knonka'a anoma'afi vazinto. Kazi knonu ha' nehaza vahe'mokizmi'a kazi knonu zamahe frigahaze.
53 An putas, quia non possum rogare patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum?
Kagra ontahinampi, Nagrama Nenfanku antahigesugeno'a, mago'ane 12 tauseni'a sondia ankero kevu vahe menitfa erami'za naza hanazana?
54 Quomodo ergo implebuntur Scripturae, quia sic oportet fieri?
Hianagi Nagrama anama hanugeno'a, amanahu kante fore'ma hino huno Anumzamofo avontafepima kre'nea kemo'a, inankna huno efore hugahie?
55 In illa hora dixit Iesus turbis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis, et fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis.
Ana knafi Jisasi'a ana vahe kevu amanage huno zamasmi'ne, Nagri nazerikura nahigeta kazinknone kumpa kno erita kumzafa vahe zamazeriku nehazankna hutma neaze? Knaneknane ra mono nompi mani'ne'na naneke huneramasmugeta naze'ori'naze.
56 Hoc autem totum factum est, ut adimplerentur Scripturae prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugerunt.
Hagi ana maka zama fore hu'neana korapa kasnampa vahe'mo'za, fore hugahie hu'za kre'naza'zamo avufga'a fore hu'ne. Ananknafi amage nentaza disaipol naga'mo'za atre'za fre'naze.
57 At illi tenentes Iesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi Scribae et seniores convenerant.
Jisasima azeri'za vu'naza vahe'mo'za, Kaiafasi ugagota pristi nemofo nompi avare'za vu'naze, ana nompina kasegere ugagota hu'naza vahe'ene Jiu ranra kva vahe'mo'za atru hu'za mani'nazafi avare'za vu'naze.
58 Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro, sedebat cum ministris, ut videret finem.
Hu'neanagi Pita'a ogama'a zamavaririno nevuno, ana mono ne'mofo nonkumapi ufreno, Jisasinte'ma fore haniaza kenaku eri'za vahe'ene umani'ne.
59 Principes autem sacerdotum, et omne concilium quaerebant falsum testimonium contra Iesum, ut eum morti traderent:
Hagi ugagota pristi vahe' mo'zane ana miko kanisol (Senhitren) vahe'mo'za, Jisasima havige huntesage'za ahefrisaza vaheku hakare'naze.
60 et non invenerunt, cum multi falsi testes accessissent. Novissime autem venerunt duo falsi testes,
Hianagi miko vahe'mo'za eama hu'za havige huntazanagi, mago havizama'a hake'za eri fore osu'naze. Hianagi henka'a taremoke eama huke,
61 et dixerunt: Hic dixit: Possum destruere templum Dei, et post triduum reaedificare illud.
Jisasinku anage hu'na'e, Ama ne'mo Anumzamofo ra mono nona tapage hu'na tagufa knafi ki vagaregahue, huno hu'nea nere.
62 Et surgens princeps sacerdotum, ait illi: Nihil respondes ad ea, quae isti adversum te testificantur?
Anante ugagota pristi ne'mo'a otino amanage hu'ne, Ama nanekema hunegantarera kenona osugahampi? Na'a hu'nanke'za ama vahe'mo'za kea hunegantaze?
63 Iesus autem tacebat. Et princeps sacerdotum ait illi: Adiuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus filius Dei.
Jisasi'a ke osu' mani'negeno ana ugagota pristi ne'mo amanage hu'ne, Kasefa huno mani'nea Anumzamofo agire nehuanki tasamio. Kagra, Kraisiga Anumzamofo Nemofogafi? higeno,
64 Dicit illi Iesus: Tu dixisti. verumtamen dico vobis, amodo videbitis filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem in nubibus caeli.
Izo Kagraka'a hago nehane. Hianagi amanage hu'na mika motmagura nehue, henka'a Vahe'mofo mofavremo'a, negesnageno Anumzamofo azantmaga kaziga manino hihamu'ane mona hampompi ne-enketa kegahaze.
65 Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens: Blasphemavit: quid adhuc egemus testibus? ecce nunc audistis blasphemiam:
Higeno ugagota mono kva ne'mo kukena'a eritagato hunetreno amanage hu'ne, keho Anumzamofonku azanava ke nehie! Mago'ene naneke huontegosune, tamagra tami azanava kema huntea kea nentahize.
66 quid vobis videtur? At illi respondentes dixerunt: Reus est mortis.
Hagi na'ane tamagesa nentahize? Hige'za kenona hu'za, hazenke hu'neankino frisie.
67 Tunc expuerunt in faciem eius, et colaphis eum ceciderunt, alii autem palmas in faciem eius dederunt,
Nehu'za Jisasina avufi zmetu henente'za zamaza kano ahe'naze. Mago'amo'za zamaza rutarete'za nehe'za,
68 dicentes: Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit?
amanage hu'za antahige'naze, Kagra Kraisige, aza negahefi kasnampa ke hu'ama hunka tasimio?
69 Petrus vero sedebat foris in atrio: et accessit ad eum una ancilla, dicens: Et tu cum Iesu Galilaeo eras.
Ana kumapi fegi'a Pita'a umani'negeno mago eri'za mofa'mo eno, Kagranena Galili ne' Jisasi'ene vano nehazafinti mago zamimoke, hu'ne.
70 At ille negavit coram omnibus, dicens: Nescio quid dicis.
Pita'a maka vea zamufi vahane huno, Nagra ontahi'noa zanku nehane.
71 Exeunte autem illo ianuam, vidit eum alia ancilla, et ait his, qui erant ibi: Et hic erat cum Iesu Nazareno.
Ananteti atiramino ana kumamofo kafante vigeno, mago ru eriza mofa'mo negeno, Anante'ma mani'naza vahera zamasmino, ama nera Jisasi Nazareti ne'ene nemania nere.
72 Et iterum negavit cum iuramento: Quia non novi hominem.
Pita'a mago'ene vahane huhampo'na huno, Nagra onke'noa neku nehane hu'ne.
73 Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro: Vere et tu ex illis es: nam et loquela tua manifestum te facit.
Anante osi'a kna evige'za, oti'za mani'naza vahe'mo'za Pitante eza, anage hu'naze, tamage kagra mago zamimoke, na'ankure kageru'mo hufore nehie.
74 Tunc coepit detestari, et iurare quia non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit.
Pita'a hanave kefinti agra'agu huhaviza nehuno, monamo'a antahine, tamage nagra onke'noa neku nehaze, higeno kokoremo'a ana agi'ene krafa hu'ne.
75 Et recordatus est Petrus verbi Iesu, quod dixerat: Prius quam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus foras, flevit amare.
Anante Jisasi'ma hu'nea kere Pita'a agesa antahigeno vu'ne, Kokoremo krafa osu'nenkenka onke'noa nere hunka tagufa zupa vahane hugahane hu'nea kegu nentahino, Pita'a fegi atiramino tusi asunku huno zavi ate'ne.
