Actuum Apostolorum 7
1 Dixit autem princeps sacerdotum: Si haec ita se haberent?
tataH paraM mahAyAjakaH pR^iShTavAn, eShA kathAM kiM satyA?
2 Qui ait: Viri fratres, et patres audite: Deus gloriae apparuit patri nostro Abrahae cum esset in Mesopotamia, prius quam moraretur in Charan.
tataH sa pratyavadat, he pitaro he bhrAtaraH sarvve lAkA manAMsi nidhaddhvaM|asmAkaM pUrvvapuruSha ibrAhIm hAraNnagare vAsakaraNAt pUrvvaM yadA arAm-naharayimadeshe AsIt tadA tejomaya Ishvaro darshanaM datvA
3 et dixit ad illum: Exi de terra tua, et de cognatione tua, et veni in terram, quam monstravero tibi.
tamavadat tvaM svadeshaj nAtimitrANi parityajya yaM deshamahaM darshayiShyAmi taM deshaM vraja|
4 Tunc exiit de terra Chaldaeorum, et habitavit in Charan. Et inde, postquam mortuus est pater eius, transtulit illum in terram istam, in qua nunc vos habitatis.
ataH sa kasdIyadeshaM vihAya hAraNnagare nyavasat, tadanantaraM tasya pitari mR^ite yatra deshe yUyaM nivasatha sa enaM deshamAgachChat|
5 Et non dedit illi hereditatem in ea, nec passum pedis: sed repromisit dare illi eam in possessionem, et semini eius post ipsum, cum non haberet filium.
kintvIshvarastasmai kamapyadhikAram arthAd ekapadaparimitAM bhUmimapi nAdadAt; tadA tasya kopi santAno nAsIt tathApi santAnaiH sArddham etasya deshasyAdhikArI tvaM bhaviShyasIti tampratya NgIkR^itavAn|
6 Locutus est autem ei Deus: Quia erit semen tuum accola in terra aliena, et servituti eos subiicient, et male tractabunt eos annis quadringentis:
Ishvara ittham aparamapi kathitavAn tava santAnAH paradeshe nivatsyanti tatastaddeshIyalokAshchatuHshatavatsarAn yAvat tAn dAsatve sthApayitvA tAn prati kuvyavahAraM kariShyanti|
7 et gentem cui servierint, iudicabo ego, dixit Dominus. et post haec exibunt, et servient mihi in loco isto.
aparam Ishvara enAM kathAmapi kathitavAn, ye lokAstAn dAsatve sthApayiShyanti tAllokAn ahaM daNDayiShyAmi, tataH paraM te bahirgatAH santo mAm atra sthAne seviShyante|
8 Et dedit illi testamentum circumcisionis: et sic genuit Isaac, et circumcidit eum die octavo: et Isaac, et Iacob: et Iacob, duodecim Patriarchas.
pashchAt sa tasmai tvakChedasya niyamaM dattavAn, ata ishAkanAmni ibrAhIma ekaputre jAte, aShTamadine tasya tvakChedam akarot| tasya ishAkaH putro yAkUb, tatastasya yAkUbo. asmAkaM dvAdasha pUrvvapuruShA ajAyanta|
9 Et Patriarchae aemulantes, Ioseph vendiderunt in Aegyptum. et erat Deus cum eo:
te pUrvvapuruShA IrShyayA paripUrNA misaradeshaM preShayituM yUShaphaM vyakrINan|
10 et eripuit eum ex omnibus tribulationibus eius: et dedit ei gratiam, et sapientiam in conspectu Pharaonis regis Aegypti, et constituit eum praepositum super Aegyptum, et super omnem domum suam.
kintvIshvarastasya sahAyo bhUtvA sarvvasyA durgate rakShitvA tasmai buddhiM dattvA misaradeshasya rAj naH phirauNaH priyapAtraM kR^itavAn tato rAjA misaradeshasya svIyasarvvaparivArasya cha shAsanapadaM tasmai dattavAn|
11 Venit autem fames in universam Aegyptum, et Chanaan, et tribulatio magna: et non inveniebant cibos patres nostri.
tasmin samaye misara-kinAnadeshayo rdurbhikShahetoratikliShTatvAt naH pUrvvapuruShA bhakShyadravyaM nAlabhanta|
12 Cum audisset autem Iacob esse frumentum in Aegypto: misit patres nostros primum:
kintu misaradeshe shasyAni santi, yAkUb imAM vArttAM shrutvA prathamam asmAkaM pUrvvapuruShAn misaraM preShitavAn|
13 et in secundo cognitus est Ioseph a fratribus suis, et manifestatum est Pharaoni genus eius.
tato dvitIyavAragamane yUShaph svabhrAtR^ibhiH parichito. abhavat; yUShapho bhrAtaraH phirauN rAjena parichitA abhavan|
14 Mittens autem Ioseph accersivit Iacob patrem suum, et omnem cognationem suam in animabus septuagintaquinque.
anantaraM yUShaph bhrAtR^igaNaM preShya nijapitaraM yAkUbaM nijAn pa nchAdhikasaptatisaMkhyakAn j nAtijanAMshcha samAhUtavAn|
15 Et descendit Iacob in Aegyptum, et defunctus est ipse, et patres nostri.
tasmAd yAkUb misaradeshaM gatvA svayam asmAkaM pUrvvapuruShAshcha tasmin sthAne. amriyanta|
16 Et translati sunt in Sichem, et positi sunt in sepulchro, quod emit Abraham pretio argenti a filiis Hemor filii Sichem.
tataste shikhimaM nItA yat shmashAnam ibrAhIm mudrAdatvA shikhimaH pitu rhamoraH putrebhyaH krItavAn tatshmashAne sthApayA nchakrire|
17 Cum autem appropinquaret tempus promissionis, quam confessus erat Deus Abrahae, crevit populus, et multiplicatus est in Aegypto,
tataH param Ishvara ibrAhImaH sannidhau shapathaM kR^itvA yAM pratij nAM kR^itavAn tasyAH pratij nAyAH phalanasamaye nikaTe sati isrAyellokA simaradeshe varddhamAnA bahusaMkhyA abhavan|
18 quoadusque surrexit alius rex in Aegypto, qui non sciebat Ioseph.
sheShe yUShaphaM yo na parichinoti tAdR^isha eko narapatirupasthAya
19 Hic circumveniens genus nostrum, afflixit patres nostros ut exponerent infantes suos ne vivificarentur.
asmAkaM j nAtibhiH sArddhaM dhUrttatAM vidhAya pUrvvapuruShAn prati kuvyavaharaNapUrvvakaM teShAM vaMshanAshanAya teShAM navajAtAn shishUn bahi rnirakShepayat|
20 Eodem tempore natus est Moyses et fuit gratus Deo, qui nutritus est tribus mensibus in domo patris sui.
etasmin samaye mUsA jaj ne, sa tu paramasundaro. abhavat tathA pitR^igR^ihe mAsatrayaparyyantaM pAlito. abhavat|
21 Exposito autem illo, sustulit eum filia Pharaonis, et nutrivit eum sibi in filium.
kintu tasmin bahirnikShipte sati phirauNarAjasya kanyA tam uttolya nItvA dattakaputraM kR^itvA pAlitavatI|
22 Et eruditus est Moyses omni sapientia Aegyptiorum, et erat potens in verbis, et in operibus suis.
tasmAt sa mUsA misaradeshIyAyAH sarvvavidyAyAH pAradR^iShvA san vAkye kriyAyA ncha shaktimAn abhavat|
23 Cum autem impleretur ei quadraginta annorum tempus, ascendit in cor eius ut visitaret fratres suos filios Israel.
sa sampUrNachatvAriMshadvatsaravayasko bhUtvA isrAyelIyavaMshanijabhrAtR^in sAkShAt kartuM matiM chakre|
24 Et cum vidisset quendam iniuriam patientem, vindicavit illum: et fecit ultionem ei, qui iniuriam sustinebat, percusso Aegyptio.
teShAM janamekaM hiMsitaM dR^iShTvA tasya sapakShaH san hiMsitajanam upakR^itya misarIyajanaM jaghAna|
25 Existimabat autem intelligere fratres, quoniam Deus per manum ipsius daret salutem illis: at illi non intellexerunt.
tasya hasteneshvarastAn uddhariShyati tasya bhrAtR^igaNa iti j nAsyati sa ityanumAnaM chakAra, kintu te na bubudhire|
26 Sequenti vero die apparuit illis litigantibus: et reconciliabat eos in pace, dicens: Viri, fratres estis, ut quid nocetis alterutrum?
tatpare. ahani teShAm ubhayo rjanayo rvAkkalaha upasthite sati mUsAH samIpaM gatvA tayo rmelanaM karttuM matiM kR^itvA kathayAmAsa, he mahAshayau yuvAM bhrAtarau parasparam anyAyaM kutaH kuruthaH?
27 Qui autem iniuriam faciebat proximo, repulit eum, dicens: Quis te constituit principem, et iudicem super nos?
tataH samIpavAsinaM prati yo jano. anyAyaM chakAra sa taM dUrIkR^itya kathayAmAsa, asmAkamupari shAstR^itvavichArayitR^itvapadayoH kastvAM niyuktavAn?
28 numquid interficere me tu vis, quemadmodum interfecisti heri Aegyptium?
hyo yathA misarIyaM hatavAn tathA kiM mAmapi haniShyasi?
29 Fugit autem Moyses in verbo isto: et factus est advena in terra Madian, ubi generavit filios duos.
tadA mUsA etAdR^ishIM kathAM shrutvA palAyanaM chakre, tato midiyanadeshaM gatvA pravAsI san tasthau, tatastatra dvau putrau jaj nAte|
30 Et expletis annis quadraginta, apparuit illi in deserto montis Sina Angelus in igne flammae rubi.
anantaraM chatvAriMshadvatsareShu gateShu sInayaparvvatasya prAntare prajvalitastambasya vahnishikhAyAM parameshvaradUtastasmai darshanaM dadau|
31 Moyses autem videns, admiratus est visum. et accedente illo ut consideraret, facta est ad eum vox Domini, dicens:
mUsAstasmin darshane vismayaM matvA visheShaM j nAtuM nikaTaM gachChati,
32 Ego sum Deus patrum tuorum, Deus Abraham, Deus Isaac, et Deus Iacob. Tremefactus autem Moyses, non audebat considerare.
etasmin samaye, ahaM tava pUrvvapuruShANAm Ishvaro. arthAd ibrAhIma Ishvara ishAka Ishvaro yAkUba Ishvarashcha, mUsAmuddishya parameshvarasyaitAdR^ishI vihAyasIyA vANI babhUva, tataH sa kampAnvitaH san puna rnirIkShituM pragalbho na babhUva|
33 Dixit autem illi Dominus: Solve calceamentum pedum tuorum: locus enim in quo stas, terra sancta est.
parameshvarastaM jagAda, tava pAdayoH pAduke mochaya yatra tiShThasi sA pavitrabhUmiH|
34 Videns vidi afflictionem populi mei, qui est in Aegypto, et gemitum eorum audivi, et descendi liberare eos. Et nunc veni, et mittam te in Aegyptum.
ahaM misaradeshasthAnAM nijalokAnAM durddashAM nitAntam apashyaM, teShAM kAtaryyokti ncha shrutavAn tasmAt tAn uddharttum avaruhyAgamam; idAnIm AgachCha misaradeshaM tvAM preShayAmi|
35 Hunc Moysen, quem negaverunt, dicentes: Quis te constituit principem et iudicem? hunc Deus principem et redemptorem misit, cum manu Angeli, qui apparuit illi in rubo.
kastvAM shAstR^itvavichArayitR^itvapadayo rniyuktavAn, iti vAkyamuktvA tai ryo mUsA avaj nAtastameva IshvaraH stambamadhye darshanadAtrA tena dUtena shAstAraM muktidAtAra ncha kR^itvA preShayAmAsa|
36 Hic eduxit illos faciens prodigia, et signa in terra Aegypti, et in rubro mari, et in deserto annis quadraginta.
sa cha misaradeshe sUphnAmni samudre cha pashchAt chatvAriMshadvatsarAn yAvat mahAprAntare nAnAprakArANyadbhutAni karmmANi lakShaNAni cha darshayitvA tAn bahiH kR^itvA samAninAya|
37 Hic est Moyses, qui dixit filiis Israel: Prophetam suscitabit vobis Deus de fratribus vestris, tamquam meipsum audietis.
prabhuH parameshvaro yuShmAkaM bhrAtR^igaNasya madhye mAdR^isham ekaM bhaviShyadvaktAram utpAdayiShyati tasya kathAyAM yUyaM mano nidhAsyatha, yo jana isrAyelaH santAnebhya enAM kathAM kathayAmAsa sa eSha mUsAH|
38 Hic est, qui fuit in Ecclesia in solitudine cum Angelo, qui loquebatur ei in monte Sina, et cum patribus nostris: qui accepit verba vitae dare nobis.
mahAprAntarasthamaNDalImadhye. api sa eva sInayaparvvatopari tena sArddhaM saMlApino dUtasya chAsmatpitR^igaNasya madhyasthaH san asmabhyaM dAtavyani jIvanadAyakAni vAkyAni lebhe|
39 Cui noluerunt obedire patres nostri: sed repulerunt, et aversi sunt cordibus suis in Aegyptum,
asmAkaM pUrvvapuruShAstam amAnyaM katvA svebhyo dUrIkR^itya misaradeshaM parAvR^itya gantuM manobhirabhilaShya hAroNaM jagaduH,
40 dicentes ad Aaron: Fac nobis deos, qui praecedant nos: Moysi enim huic, qui eduxit nos de terra Aegypti, nescimus quid factum sit ei.
asmAkam agre. agre gantum asmadarthaM devagaNaM nirmmAhi yato yo mUsA asmAn misaradeshAd bahiH kR^itvAnItavAn tasya kiM jAtaM tadasmAbhi rna j nAyate|
41 Et vitulum fecerunt in diebus illis, et obtulerunt hostiam simulachro, et laetabantur in operibus manuum suarum.
tasmin samaye te govatsAkR^itiM pratimAM nirmmAya tAmuddishya naivedyamutmR^ijya svahastakR^itavastunA AnanditavantaH|
42 Convertit autem Deus, et tradidit eos servire militiae caeli, sicut scriptum est in Libro Prophetarum: Numquid victimas, aut hostias obtulistis mihi annis quadraginta in deserto, domus Israel?
tasmAd IshvarasteShAM prati vimukhaH san AkAshasthaM jyotirgaNaM pUjayituM tebhyo. anumatiM dadau, yAdR^ishaM bhaviShyadvAdinAM grantheShu likhitamAste, yathA, isrAyelIyavaMshA re chatvAriMshatsamAn purA| mahati prAntare saMsthA yUyantu yAni cha| balihomAdikarmmANi kR^itavantastu tAni kiM| mAM samuddishya yuShmAbhiH prakR^itAnIti naiva cha|
43 Et suscepistis tabernaculum Moloch, et sidus Dei vestri Rempham, figuras, quas fecistis, adorare eas. Et transferam vos in Babylonem.
kintu vo molakAkhyasya devasya dUShyameva cha| yuShmAkaM rimphanAkhyAyA devatAyAshcha tArakA| etayorubhayo rmUrtI yuShmAbhiH paripUjite| ato yuShmAMstu bAbelaH pAraM neShyAmi nishchitaM|
44 Tabernaculum testimonii fuit cum patribus nostris in deserto, sicut disposuit illis Deus, loquens ad Moysen, ut faceret illud secundum formam, quam viderat.
apara ncha yannidarshanam apashyastadanusAreNa dUShyaM nirmmAhi yasmin Ishvaro mUsAm etadvAkyaM babhAShe tat tasya nirUpitaM sAkShyasvarUpaM dUShyam asmAkaM pUrvvapuruShaiH saha prAntare tasthau|
45 Quod et induxerunt, suscipientes patres nostri cum Iesu in possessionem Gentium, quas expulit Deus a facie patrum nostrorum, usque in diebus David,
pashchAt yihoshUyena sahitaisteShAM vaMshajAtairasmatpUrvvapuruShaiH sveShAM sammukhAd IshvareNa dUrIkR^itAnAm anyadeshIyAnAM deshAdhikR^itikAle samAnItaM tad dUShyaM dAyUdodhikAraM yAvat tatra sthAna AsIt|
46 qui invenit gratiam ante Deum, et petiit ut inveniret tabernaculum Deo Iacob.
sa dAyUd parameshvarasyAnugrahaM prApya yAkUb IshvarArtham ekaM dUShyaM nirmmAtuM vavA nCha;
47 Salomon autem aedificavit illi domum.
kintu sulemAn tadarthaM mandiram ekaM nirmmitavAn|
48 Sed non excelsus in manufactis habitat, sicut per Prophetam dicit:
tathApi yaH sarvvoparisthaH sa kasmiMshchid hastakR^ite mandire nivasatIti nahi, bhaviShyadvAdI kathAmetAM kathayati, yathA,
49 Caelum mihi sedes est: terra autem scabellum pedum meorum. Quam domum aedificabitis mihi, dicit Dominus? aut quis locus requietionis meae est?
paresho vadati svargo rAjasiMhAsanaM mama| madIyaM pAdapITha ncha pR^ithivI bhavati dhruvaM| tarhi yUyaM kR^ite me kiM pranirmmAsyatha mandiraM| vishrAmAya madIyaM vA sthAnaM kiM vidyate tviha|
50 Nonne manus mea fecit haec omnia?
sarvvANyetAni vastUni kiM me hastakR^itAni na||
51 Dura cervice, et incircumcisis cordibus, et auribus, vos semper Spiritui sancto resistitis, sicut Patres vestri, ita et vos.
he anAj nAgrAhakA antaHkaraNe shravaNe chApavitralokAH yUyam anavarataM pavitrasyAtmanaH prAtikUlyam Acharatha, yuShmAkaM pUrvvapuruShA yAdR^ishA yUyamapi tAdR^ishAH|
52 Quem Prophetarum non sunt persecuti patres vestri? Et occiderunt eos, qui praenunciabant de adventu Iusti, cuius vos nunc proditores, et homicidae fuistis:
yuShmAkaM pUrvvapuruShAH kaM bhaviShyadvAdinaM nAtADayan? ye tasya dhArmmikasya janasyAgamanakathAM kathitavantastAn aghnan yUyam adhUnA vishvAsaghAtino bhUtvA taM dhArmmikaM janam ahata|
53 qui accepistis legem in dispositione Angelorum, et non custodistis.
yUyaM svargIyadUtagaNena vyavasthAM prApyApi tAM nAcharatha|
54 Audientes autem haec dissecabantur cordibus suis, et stridebant dentibus in eum.
imAM kathAM shrutvA te manaHsu biddhAH santastaM prati dantagharShaNam akurvvan|
55 Cum autem esset plenus Spiritu sancto, intendens in caelum, vidit gloriam Dei, et Iesum stantem a dextris virtutis Dei.
kintu stiphAnaH pavitreNAtmanA pUrNo bhUtvA gagaNaM prati sthiradR^iShTiM kR^itvA Ishvarasya dakShiNe daNDAyamAnaM yIshu ncha vilokya kathitavAn;
56 Et ait: Ecce video caelos apertos, et filium hominis stantem a dextris Dei.
pashya, meghadvAraM muktam Ishvarasya dakShiNe sthitaM mAnavasuta ncha pashyAmi|
57 Exclamantes autem voce magna continuerunt aures suas, et impetum fecerunt unanimiter in eum.
tadA te prochchaiH shabdaM kR^itvA karNeShva NgulI rnidhAya ekachittIbhUya tam Akraman|
58 Et eiicientes eum extra civitatem lapidabant: et testes deposuerunt vestimenta sua secus pedes adolescentis, qui vocabatur Saulus.
pashchAt taM nagarAd bahiH kR^itvA prastarairAghnan sAkShiNo lAkAH shaulanAmno yUnashcharaNasannidhau nijavastrANi sthApitavantaH|
59 Et lapidabant Stephanum invocantem, et dicentem: Domine Iesu suscipe spiritum meum.
anantaraM he prabho yIshe madIyamAtmAnaM gR^ihANa stiphAnasyeti prArthanavAkyavadanasamaye te taM prastarairAghnan|
60 Positis autem genibus, clamavit voce magna, dicens: Domine ne statuas illis hoc peccatum. Et cum hoc dixisset, obdormivit in Domino.
tasmAt sa jAnunI pAtayitvA prochchaiH shabdaM kR^itvA, he prabhe pApametad eteShu mA sthApaya, ityuktvA mahAnidrAM prApnot|
