Actuum Apostolorum 7
1 Dixit autem princeps sacerdotum: Si haec ita se haberent?
tataH paraM mahAyAjakaH pRSTavAn, eSA kathAM kiM satyA?
2 Qui ait: Viri fratres, et patres audite: Deus gloriae apparuit patri nostro Abrahae cum esset in Mesopotamia, prius quam moraretur in Charan.
tataH sa pratyavadat, he pitaro he bhrAtaraH sarvve lAkA manAMsi nidhaddhvaM|asmAkaM pUrvvapuruSa ibrAhIm hAraNnagare vAsakaraNAt pUrvvaM yadA arAm-naharayimadeze AsIt tadA tejomaya Izvaro darzanaM datvA
3 et dixit ad illum: Exi de terra tua, et de cognatione tua, et veni in terram, quam monstravero tibi.
tamavadat tvaM svadezajJAtimitrANi parityajya yaM dezamahaM darzayiSyAmi taM dezaM vraja|
4 Tunc exiit de terra Chaldaeorum, et habitavit in Charan. Et inde, postquam mortuus est pater eius, transtulit illum in terram istam, in qua nunc vos habitatis.
ataH sa kasdIyadezaM vihAya hAraNnagare nyavasat, tadanantaraM tasya pitari mRte yatra deze yUyaM nivasatha sa enaM dezamAgacchat|
5 Et non dedit illi hereditatem in ea, nec passum pedis: sed repromisit dare illi eam in possessionem, et semini eius post ipsum, cum non haberet filium.
kintvIzvarastasmai kamapyadhikAram arthAd ekapadaparimitAM bhUmimapi nAdadAt; tadA tasya kopi santAno nAsIt tathApi santAnaiH sArddham etasya dezasyAdhikArI tvaM bhaviSyasIti tampratyaGgIkRtavAn|
6 Locutus est autem ei Deus: Quia erit semen tuum accola in terra aliena, et servituti eos subiicient, et male tractabunt eos annis quadringentis:
Izvara ittham aparamapi kathitavAn tava santAnAH paradeze nivatsyanti tatastaddezIyalokAzcatuHzatavatsarAn yAvat tAn dAsatve sthApayitvA tAn prati kuvyavahAraM kariSyanti|
7 et gentem cui servierint, iudicabo ego, dixit Dominus. et post haec exibunt, et servient mihi in loco isto.
aparam Izvara enAM kathAmapi kathitavAn, ye lokAstAn dAsatve sthApayiSyanti tAllokAn ahaM daNDayiSyAmi, tataH paraM te bahirgatAH santo mAm atra sthAne seviSyante|
8 Et dedit illi testamentum circumcisionis: et sic genuit Isaac, et circumcidit eum die octavo: et Isaac, et Iacob: et Iacob, duodecim Patriarchas.
pazcAt sa tasmai tvakchedasya niyamaM dattavAn, ata ishAkanAmni ibrAhIma ekaputre jAte, aSTamadine tasya tvakchedam akarot| tasya ishAkaH putro yAkUb, tatastasya yAkUbo'smAkaM dvAdaza pUrvvapuruSA ajAyanta|
9 Et Patriarchae aemulantes, Ioseph vendiderunt in Aegyptum. et erat Deus cum eo:
te pUrvvapuruSA IrSyayA paripUrNA misaradezaM preSayituM yUSaphaM vyakrINan|
10 et eripuit eum ex omnibus tribulationibus eius: et dedit ei gratiam, et sapientiam in conspectu Pharaonis regis Aegypti, et constituit eum praepositum super Aegyptum, et super omnem domum suam.
kintvIzvarastasya sahAyo bhUtvA sarvvasyA durgate rakSitvA tasmai buddhiM dattvA misaradezasya rAjJaH phirauNaH priyapAtraM kRtavAn tato rAjA misaradezasya svIyasarvvaparivArasya ca zAsanapadaM tasmai dattavAn|
11 Venit autem fames in universam Aegyptum, et Chanaan, et tribulatio magna: et non inveniebant cibos patres nostri.
tasmin samaye misara-kinAnadezayo rdurbhikSahetoratikliSTatvAt naH pUrvvapuruSA bhakSyadravyaM nAlabhanta|
12 Cum audisset autem Iacob esse frumentum in Aegypto: misit patres nostros primum:
kintu misaradeze zasyAni santi, yAkUb imAM vArttAM zrutvA prathamam asmAkaM pUrvvapuruSAn misaraM preSitavAn|
13 et in secundo cognitus est Ioseph a fratribus suis, et manifestatum est Pharaoni genus eius.
tato dvitIyavAragamane yUSaph svabhrAtRbhiH paricito'bhavat; yUSapho bhrAtaraH phirauN rAjena paricitA abhavan|
14 Mittens autem Ioseph accersivit Iacob patrem suum, et omnem cognationem suam in animabus septuagintaquinque.
anantaraM yUSaph bhrAtRgaNaM preSya nijapitaraM yAkUbaM nijAn paJcAdhikasaptatisaMkhyakAn jJAtijanAMzca samAhUtavAn|
15 Et descendit Iacob in Aegyptum, et defunctus est ipse, et patres nostri.
tasmAd yAkUb misaradezaM gatvA svayam asmAkaM pUrvvapuruSAzca tasmin sthAne'mriyanta|
16 Et translati sunt in Sichem, et positi sunt in sepulchro, quod emit Abraham pretio argenti a filiis Hemor filii Sichem.
tataste zikhimaM nItA yat zmazAnam ibrAhIm mudrAdatvA zikhimaH pitu rhamoraH putrebhyaH krItavAn tatzmazAne sthApayAJcakrire|
17 Cum autem appropinquaret tempus promissionis, quam confessus erat Deus Abrahae, crevit populus, et multiplicatus est in Aegypto,
tataH param Izvara ibrAhImaH sannidhau zapathaM kRtvA yAM pratijJAM kRtavAn tasyAH pratijJAyAH phalanasamaye nikaTe sati isrAyellokA simaradeze varddhamAnA bahusaMkhyA abhavan|
18 quoadusque surrexit alius rex in Aegypto, qui non sciebat Ioseph.
zeSe yUSaphaM yo na paricinoti tAdRza eko narapatirupasthAya
19 Hic circumveniens genus nostrum, afflixit patres nostros ut exponerent infantes suos ne vivificarentur.
asmAkaM jJAtibhiH sArddhaM dhUrttatAM vidhAya pUrvvapuruSAn prati kuvyavaharaNapUrvvakaM teSAM vaMzanAzanAya teSAM navajAtAn zizUn bahi rnirakSepayat|
20 Eodem tempore natus est Moyses et fuit gratus Deo, qui nutritus est tribus mensibus in domo patris sui.
etasmin samaye mUsA jajJe, sa tu paramasundaro'bhavat tathA pitRgRhe mAsatrayaparyyantaM pAlito'bhavat|
21 Exposito autem illo, sustulit eum filia Pharaonis, et nutrivit eum sibi in filium.
kintu tasmin bahirnikSipte sati phirauNarAjasya kanyA tam uttolya nItvA dattakaputraM kRtvA pAlitavatI|
22 Et eruditus est Moyses omni sapientia Aegyptiorum, et erat potens in verbis, et in operibus suis.
tasmAt sa mUsA misaradezIyAyAH sarvvavidyAyAH pAradRSvA san vAkye kriyAyAJca zaktimAn abhavat|
23 Cum autem impleretur ei quadraginta annorum tempus, ascendit in cor eius ut visitaret fratres suos filios Israel.
sa sampUrNacatvAriMzadvatsaravayasko bhUtvA isrAyelIyavaMzanijabhrAtRn sAkSAt kartuM matiM cakre|
24 Et cum vidisset quendam iniuriam patientem, vindicavit illum: et fecit ultionem ei, qui iniuriam sustinebat, percusso Aegyptio.
teSAM janamekaM hiMsitaM dRSTvA tasya sapakSaH san hiMsitajanam upakRtya misarIyajanaM jaghAna|
25 Existimabat autem intelligere fratres, quoniam Deus per manum ipsius daret salutem illis: at illi non intellexerunt.
tasya hastenezvarastAn uddhariSyati tasya bhrAtRgaNa iti jJAsyati sa ityanumAnaM cakAra, kintu te na bubudhire|
26 Sequenti vero die apparuit illis litigantibus: et reconciliabat eos in pace, dicens: Viri, fratres estis, ut quid nocetis alterutrum?
tatpare 'hani teSAm ubhayo rjanayo rvAkkalaha upasthite sati mUsAH samIpaM gatvA tayo rmelanaM karttuM matiM kRtvA kathayAmAsa, he mahAzayau yuvAM bhrAtarau parasparam anyAyaM kutaH kuruthaH?
27 Qui autem iniuriam faciebat proximo, repulit eum, dicens: Quis te constituit principem, et iudicem super nos?
tataH samIpavAsinaM prati yo jano'nyAyaM cakAra sa taM dUrIkRtya kathayAmAsa, asmAkamupari zAstRtvavicArayitRtvapadayoH kastvAM niyuktavAn?
28 numquid interficere me tu vis, quemadmodum interfecisti heri Aegyptium?
hyo yathA misarIyaM hatavAn tathA kiM mAmapi haniSyasi?
29 Fugit autem Moyses in verbo isto: et factus est advena in terra Madian, ubi generavit filios duos.
tadA mUsA etAdRzIM kathAM zrutvA palAyanaM cakre, tato midiyanadezaM gatvA pravAsI san tasthau, tatastatra dvau putrau jajJAte|
30 Et expletis annis quadraginta, apparuit illi in deserto montis Sina Angelus in igne flammae rubi.
anantaraM catvAriMzadvatsareSu gateSu sInayaparvvatasya prAntare prajvalitastambasya vahnizikhAyAM paramezvaradUtastasmai darzanaM dadau|
31 Moyses autem videns, admiratus est visum. et accedente illo ut consideraret, facta est ad eum vox Domini, dicens:
mUsAstasmin darzane vismayaM matvA vizeSaM jJAtuM nikaTaM gacchati,
32 Ego sum Deus patrum tuorum, Deus Abraham, Deus Isaac, et Deus Iacob. Tremefactus autem Moyses, non audebat considerare.
etasmin samaye, ahaM tava pUrvvapuruSANAm Izvaro'rthAd ibrAhIma Izvara ishAka Izvaro yAkUba Izvarazca, mUsAmuddizya paramezvarasyaitAdRzI vihAyasIyA vANI babhUva, tataH sa kampAnvitaH san puna rnirIkSituM pragalbho na babhUva|
33 Dixit autem illi Dominus: Solve calceamentum pedum tuorum: locus enim in quo stas, terra sancta est.
paramezvarastaM jagAda, tava pAdayoH pAduke mocaya yatra tiSThasi sA pavitrabhUmiH|
34 Videns vidi afflictionem populi mei, qui est in Aegypto, et gemitum eorum audivi, et descendi liberare eos. Et nunc veni, et mittam te in Aegyptum.
ahaM misaradezasthAnAM nijalokAnAM durddazAM nitAntam apazyaM, teSAM kAtaryyoktiJca zrutavAn tasmAt tAn uddharttum avaruhyAgamam; idAnIm Agaccha misaradezaM tvAM preSayAmi|
35 Hunc Moysen, quem negaverunt, dicentes: Quis te constituit principem et iudicem? hunc Deus principem et redemptorem misit, cum manu Angeli, qui apparuit illi in rubo.
kastvAM zAstRtvavicArayitRtvapadayo rniyuktavAn, iti vAkyamuktvA tai ryo mUsA avajJAtastameva IzvaraH stambamadhye darzanadAtrA tena dUtena zAstAraM muktidAtAraJca kRtvA preSayAmAsa|
36 Hic eduxit illos faciens prodigia, et signa in terra Aegypti, et in rubro mari, et in deserto annis quadraginta.
sa ca misaradeze sUphnAmni samudre ca pazcAt catvAriMzadvatsarAn yAvat mahAprAntare nAnAprakArANyadbhutAni karmmANi lakSaNAni ca darzayitvA tAn bahiH kRtvA samAninAya|
37 Hic est Moyses, qui dixit filiis Israel: Prophetam suscitabit vobis Deus de fratribus vestris, tamquam meipsum audietis.
prabhuH paramezvaro yuSmAkaM bhrAtRgaNasya madhye mAdRzam ekaM bhaviSyadvaktAram utpAdayiSyati tasya kathAyAM yUyaM mano nidhAsyatha, yo jana isrAyelaH santAnebhya enAM kathAM kathayAmAsa sa eSa mUsAH|
38 Hic est, qui fuit in Ecclesia in solitudine cum Angelo, qui loquebatur ei in monte Sina, et cum patribus nostris: qui accepit verba vitae dare nobis.
mahAprAntarasthamaNDalImadhye'pi sa eva sInayaparvvatopari tena sArddhaM saMlApino dUtasya cAsmatpitRgaNasya madhyasthaH san asmabhyaM dAtavyani jIvanadAyakAni vAkyAni lebhe|
39 Cui noluerunt obedire patres nostri: sed repulerunt, et aversi sunt cordibus suis in Aegyptum,
asmAkaM pUrvvapuruSAstam amAnyaM katvA svebhyo dUrIkRtya misaradezaM parAvRtya gantuM manobhirabhilaSya hAroNaM jagaduH,
40 dicentes ad Aaron: Fac nobis deos, qui praecedant nos: Moysi enim huic, qui eduxit nos de terra Aegypti, nescimus quid factum sit ei.
asmAkam agre'gre gantum asmadarthaM devagaNaM nirmmAhi yato yo mUsA asmAn misaradezAd bahiH kRtvAnItavAn tasya kiM jAtaM tadasmAbhi rna jJAyate|
41 Et vitulum fecerunt in diebus illis, et obtulerunt hostiam simulachro, et laetabantur in operibus manuum suarum.
tasmin samaye te govatsAkRtiM pratimAM nirmmAya tAmuddizya naivedyamutmRjya svahastakRtavastunA AnanditavantaH|
42 Convertit autem Deus, et tradidit eos servire militiae caeli, sicut scriptum est in Libro Prophetarum: Numquid victimas, aut hostias obtulistis mihi annis quadraginta in deserto, domus Israel?
tasmAd IzvarasteSAM prati vimukhaH san AkAzasthaM jyotirgaNaM pUjayituM tebhyo'numatiM dadau, yAdRzaM bhaviSyadvAdinAM grantheSu likhitamAste, yathA, isrAyelIyavaMzA re catvAriMzatsamAn purA| mahati prAntare saMsthA yUyantu yAni ca| balihomAdikarmmANi kRtavantastu tAni kiM| mAM samuddizya yuSmAbhiH prakRtAnIti naiva ca|
43 Et suscepistis tabernaculum Moloch, et sidus Dei vestri Rempham, figuras, quas fecistis, adorare eas. Et transferam vos in Babylonem.
kintu vo molakAkhyasya devasya dUSyameva ca| yuSmAkaM rimphanAkhyAyA devatAyAzca tArakA| etayorubhayo rmUrtI yuSmAbhiH paripUjite| ato yuSmAMstu bAbelaH pAraM neSyAmi nizcitaM|
44 Tabernaculum testimonii fuit cum patribus nostris in deserto, sicut disposuit illis Deus, loquens ad Moysen, ut faceret illud secundum formam, quam viderat.
aparaJca yannidarzanam apazyastadanusAreNa dUSyaM nirmmAhi yasmin Izvaro mUsAm etadvAkyaM babhASe tat tasya nirUpitaM sAkSyasvarUpaM dUSyam asmAkaM pUrvvapuruSaiH saha prAntare tasthau|
45 Quod et induxerunt, suscipientes patres nostri cum Iesu in possessionem Gentium, quas expulit Deus a facie patrum nostrorum, usque in diebus David,
pazcAt yihozUyena sahitaisteSAM vaMzajAtairasmatpUrvvapuruSaiH sveSAM sammukhAd IzvareNa dUrIkRtAnAm anyadezIyAnAM dezAdhikRtikAle samAnItaM tad dUSyaM dAyUdodhikAraM yAvat tatra sthAna AsIt|
46 qui invenit gratiam ante Deum, et petiit ut inveniret tabernaculum Deo Iacob.
sa dAyUd paramezvarasyAnugrahaM prApya yAkUb IzvarArtham ekaM dUSyaM nirmmAtuM vavAJcha;
47 Salomon autem aedificavit illi domum.
kintu sulemAn tadarthaM mandiram ekaM nirmmitavAn|
48 Sed non excelsus in manufactis habitat, sicut per Prophetam dicit:
tathApi yaH sarvvoparisthaH sa kasmiMzcid hastakRte mandire nivasatIti nahi, bhaviSyadvAdI kathAmetAM kathayati, yathA,
49 Caelum mihi sedes est: terra autem scabellum pedum meorum. Quam domum aedificabitis mihi, dicit Dominus? aut quis locus requietionis meae est?
parezo vadati svargo rAjasiMhAsanaM mama| madIyaM pAdapIThaJca pRthivI bhavati dhruvaM| tarhi yUyaM kRte me kiM pranirmmAsyatha mandiraM| vizrAmAya madIyaM vA sthAnaM kiM vidyate tviha|
50 Nonne manus mea fecit haec omnia?
sarvvANyetAni vastUni kiM me hastakRtAni na||
51 Dura cervice, et incircumcisis cordibus, et auribus, vos semper Spiritui sancto resistitis, sicut Patres vestri, ita et vos.
he anAjJAgrAhakA antaHkaraNe zravaNe cApavitralokAH yUyam anavarataM pavitrasyAtmanaH prAtikUlyam Acaratha, yuSmAkaM pUrvvapuruSA yAdRzA yUyamapi tAdRzAH|
52 Quem Prophetarum non sunt persecuti patres vestri? Et occiderunt eos, qui praenunciabant de adventu Iusti, cuius vos nunc proditores, et homicidae fuistis:
yuSmAkaM pUrvvapuruSAH kaM bhaviSyadvAdinaM nAtADayan? ye tasya dhArmmikasya janasyAgamanakathAM kathitavantastAn aghnan yUyam adhUnA vizvAsaghAtino bhUtvA taM dhArmmikaM janam ahata|
53 qui accepistis legem in dispositione Angelorum, et non custodistis.
yUyaM svargIyadUtagaNena vyavasthAM prApyApi tAM nAcaratha|
54 Audientes autem haec dissecabantur cordibus suis, et stridebant dentibus in eum.
imAM kathAM zrutvA te manaHsu biddhAH santastaM prati dantagharSaNam akurvvan|
55 Cum autem esset plenus Spiritu sancto, intendens in caelum, vidit gloriam Dei, et Iesum stantem a dextris virtutis Dei.
kintu stiphAnaH pavitreNAtmanA pUrNo bhUtvA gagaNaM prati sthiradRSTiM kRtvA Izvarasya dakSiNe daNDAyamAnaM yIzuJca vilokya kathitavAn;
56 Et ait: Ecce video caelos apertos, et filium hominis stantem a dextris Dei.
pazya, meghadvAraM muktam Izvarasya dakSiNe sthitaM mAnavasutaJca pazyAmi|
57 Exclamantes autem voce magna continuerunt aures suas, et impetum fecerunt unanimiter in eum.
tadA te proccaiH zabdaM kRtvA karNeSvaGgulI rnidhAya ekacittIbhUya tam Akraman|
58 Et eiicientes eum extra civitatem lapidabant: et testes deposuerunt vestimenta sua secus pedes adolescentis, qui vocabatur Saulus.
pazcAt taM nagarAd bahiH kRtvA prastarairAghnan sAkSiNo lAkAH zaulanAmno yUnazcaraNasannidhau nijavastrANi sthApitavantaH|
59 Et lapidabant Stephanum invocantem, et dicentem: Domine Iesu suscipe spiritum meum.
anantaraM he prabho yIze madIyamAtmAnaM gRhANa stiphAnasyeti prArthanavAkyavadanasamaye te taM prastarairAghnan|
60 Positis autem genibus, clamavit voce magna, dicens: Domine ne statuas illis hoc peccatum. Et cum hoc dixisset, obdormivit in Domino.
tasmAt sa jAnunI pAtayitvA proccaiH zabdaM kRtvA, he prabhe pApametad eteSu mA sthApaya, ityuktvA mahAnidrAM prApnot|
