Actuum Apostolorum 13
1 Erant autem in Ecclesia, quae erat Antiochiae, prophetae, et doctores, in quibus Barnabas, et Simon, qui vocabatur Niger, et Lucius Cyrenensis, et Manahen, qui erat Herodis Tetrarchae collactaneus, et Saulus.
Eshi hwi kanisa lya hu Antiokia, bhahali akuwe na bhaalimu. Bhahali bha Barnaba, Simeoni itawa (elya mwao ali Nigeri). Lukio uwahu Kirene, Manaeni( yali mwanakwao nu Herode ulongozi we mkoa), nu Sauli.
2 Ministrantibus autem illis Domino, et ieiunantibus, dixit illis Spiritus sanctus: Segregate mihi Saulum, et Barnabam in opus, ad quod assumpsi eos.
Lwabhaputaga na funje, Umpepo Ufinjile wayanga, “Nabhaala akristi waga nefwezi a Paulo nu Barnaba bhabhale humbombo yembasaluliye(Yembakwzizizye).”
3 Tunc ieiunantes, et orantes, imponentesque eis manus, dimiserunt illos.
Ikanisa palyabapuutila bhabhiha amakono pitwe lyabho, bhabhaleha bhabhalaje.
4 Et ipsi quidem missi a Spiritu sancto abierunt Seleuciam; et inde navigaverunt Cyprum.
U Barnaba nu Paulo bhamwitishe Umpepo Ufinjile bhahasogola bhahafiha huseleukia afume uhwo, bhahashula bhashila muminzi mpaka hu Kipro.
5 Et cum venissent Salaminam, praedicabant verbum Dei in synagogis Iudaeorum. Habebant autem et Ioannem in ministerio.
Na bhahali hu Salami, bhahalumbilila izu elya Ngulubhi mumasinagogi ga Yahudi bhahali nu Yohana (U Marko) yabhavwaga.
6 Et cum perambulassent universam insulam usque ad Paphum, invenerunt quendam virum magum pseudoprophetam, Iudaeum, cui nomen erat Barieu,
Nabhabhalile hushisiwa sha Pafo bhahamwajile umuntu umo itawa yu Bar Yesu umuntu uyo ali ni tuunga nantele ali kuwe wilenga.
7 qui erat cum Proconsule Sergio Paulo viro prudente. Hic, accersitis Barnaba, et Saulo, desiderabat audire verbum Dei.
Umuntu unu ahavwanwaga nu ugosi we Wilaya u Sergion Paulus, ali umuntu wi njele umwene abhakwizizye a Paulo nu Barnaba ahanzaga atejelezye izu elya Ngulubhi.
8 Resistebat autem illis Elymas magus, (sic enim interpretatur nomen eius) quaerens avertere Proconsulem a fide.
Lelo u Elima “ula uwitunga sigahanzaga huje ula uliwali (ugosi we wilaya) atipinjile tete ahanzaga hugaluzanye hahitishile zyabhayanga a Paulo nu Barnaba.
9 Saulus autem, qui et Paulus, repletus Spiritu sancto, intuens in eum,
Lelo uSauli yahitwaga Paulo, walangulila amaso amemile Umpepo Ufinjile, akamkazia macho
10 dixit: O plene omni dolo, et omni fallacia, fili diaboli, inimice omnis iustitiae, non desinis subvertere vias Domini rectas.
waga awe wumwana wa shetani wupenga shila hantu ahinza aha Ngulubhi, ugaluzanya idala lya Ngulubhi lyaligulushe ubhaliwezye?
11 Et nunc ecce manus Domini super te, et eris caecus, non videns solem usque ad tempus. Et confestim cecidit in eum caligo, et tenebrae, et circuiens quaerebat qui ei manum daret.
Eshi enya, ukhono gwa Ngulubhi guli nawe ubhabhefwe maso, subhalilole isanya, nawayanga isho pepo walola enkisi amaso gafa, walabha abhantu abhahukhate ukhono aje bhalongozye.
12 Tunc Proconsul cum vidisset factum, credidit admirans super doctrina Domini.
Ula uli wali alolaje esho walyeteha izu lya Ngulubhi aswijile tee zila zyazyabhombishe hwuula uwitunga.
13 Et cum a Papho navigassent Paulus, et qui cum eo erant, venerunt Pergen Pamphyliae. Ioannes autem discedens ab eis, reversus est Ierosolymam.
U Paulo wa bhamwabho bhasogola bhafiha hu Pafo bhafiha na hu Pafo bhafiha a hu Perge hu Pamfilia. U Yohana(U Marko) wabhaleha umwene wawela hu Yerusalemu.
14 Illi vero pertranseuntes Pergen, venerunt Antiochiam Pisidiae: et ingressi synagogam die sabbatorum, sederunt.
U Paulo nu wamwabho bhashula afume hu Perge bhafiha hu Antiokia yahu Pisidia. Uhwo bhahinjila mwisinagogi isiku elya Sabato(eleye lutuyo).
15 Post lectionem autem legis, et Prophetarum, miserunt principes synagogae ad eos, dicentes: Viri fratres, si quis est in vobis sermo exhortationis ad plebem, dicite.
Nabhabhazya esheria na kuwe, alongozi bhe sinagogi bhabhatuma abhantu huje kabhanga mlinezyayanje muyanje na bhantu.”
16 Surgens autem Paulus, et manu silentium indicens, ait: Viri Israelitae, et qui timetis Deum, audite:
U Paulo wabhuha wayanga waga mubhalume namwe mwamuhumwitiha Ungulubhi tejelezi(umwumi).
17 Deus plebis Israel elegit patres nostros, et plebem exaltavit cum essent incolae in terra Aegypti, et in brachio excelso eduxit eos ex ea,
Ungulubhi wa bhantu ebha abha Israeli abhasaluye abhaise bhetu na huje bhanyame bhabhe bhinji pabhakhiye hunsi ya Misri, nu khono gwakwe abhalongozizye.
18 et per quadraginta annorum tempus mores eorum sustinuit in deserto.
Humaha amalongo gane hwijangwa.
19 Et destruens gentes septem in terra Chanaan, sorte distribuit eis terram eorum,
Nabhagananganya amataifa saba aga hu Kaanani, abhapiiye abhaise betu ensi yabho aje ebhensi yabho aise bhetu.
20 quasi post quadringentos et quinquaginta annos: et post haec dedit iudices, usque ad Samuel Prophetam.
Ezi zyonti zyabhombishe humaha zaidi ye maha emia zine na mashomi gasanu nazya shila ezi zyonti, Ungulubhi abhapeelile abhameli mpaka u Samweli Ukuwe.
21 Et exinde postulaverunt regem: et dedit illis Deus Saul filium Cis, virum de tribu Beniamin, annis quadraginta.
Pamande abhaiisraeli bhahalabha umfumu, Ungulubhi abapela uSauli umwana wa kishi uwishikholo sha Benjamini, alongozizye amaha amalongo gane.
22 et amoto illo, suscitavit illis David regem: cui testimonium perhibens, dixit: Inveni David filium Iessae, virum secundum cor meum, qui faciet omnes voluntates meas.
Ungulubhi pawamwefwa uSauli, wabhiha uDaudi aje abhe mfumu wabho. Ungulubhi ahile uDaudi agukhondezizye zyonti zyenziganile ane.'
23 Huius Deus ex semine secundum promissionem eduxit Israel salvatorem Iesum,
Afume mushikholo sha Daudi Ungulubhi atiletiye ugombozi uYesu Kilisti, neshi shatilaginye aje aibhomba.
24 praedicante Ioanne ante faciem adventus eius baptismum poenitentiae omni populo Israel.
Shasile ahwenze uYesu ahinzile uYohana nasoti umwene atangazizye uwozyo uwalaambe hwa bhantu bhonti abhaIsraeli.
25 Cum impleret autem Ioannes cursum suum, dicebat: Quem me arbitramini esse? non sum ego, sed ecce venit post me, cuius non sum dignus calceamenta pedum solvere.
Wope uYohana nawamala embombo yakwe abhabhuuzya abhantu huje amwe muiga ane ne nanu? Ane sendi yayula, umvwi ahwinza umwene yampyanila ane uyo anesiga embajiye ata husatule evilato vyakwe.'
26 Viri fratres, filii generis Abraham, et qui in vobis timent Deum, vobis verbum salutis huius missum est.
Abheshikholo sha Ibulahimu mwa mupuuta hwa Ngulubhi, unuu Yesu atinziye tete.
27 Qui enim habitabant Ierusalem, et principes eius hunc ignorantes, et voces prophetarum, quae per omne sabbatum leguntur, iudicantes impleverunt,
Hwa bhaala bhabhakhala hu Yerusalemu, na gosi bhabho sigabhaminye uYesu ata nongwa ezya akuwe zyabhabhazya shila lutuyo(Sabato); bhitimilizizye enongwa zya akuwe nabhahabudile uYesu.
28 et nullam causam mortis invenientes in eo, petierunt a Pilato, ut interficerent eum.
Nantele sigabhazyajile embibhi ezyahugoje uYesu pabhalabhile u Pilato huje agoje.
29 Cumque consummassent omnia, quae de eo scripta erant, deponentes eum de ligno, posuerunt eum in monumento.
Nabhamalizya zyonti zyasimbililwe bhahamwisya mwikwi bhahagonia munkungwa.
30 Deus vero suscitavit eum a mortuis tertia die: qui visus est per dies multos his,
Lelo Ungulubhi ahazyusya afume hwa bhafwe.
31 qui simul ascenderant cum eo de Galilaea in Ierusalem: qui usque nunc sunt testes eius ad plebem.
Nawazyuha ahajenda na bhantu bhakwe ensiku zinyinji nabhaala abhantu eshi bhaketi bha bhantu.
32 Et nos vobis annunciamus eam, quae ad patres nostros repromissio facta est:
Eshi tibhaletela enongwa enyinza ezye ndaganyo zya bhapewilwe agogolo betu.
33 quoniam hanc Deus adimplevit filiis vestris resuscitans Iesum, sicut et in Psalmo secundo scriptum est: Filius meus es tu, ego hodie genui te.
Ungulubhi abhishile endaganyo ezi hulite, tibhana bhabho Ungulubhi azyusizye apiye uwomi wane nantele. Ezi zyasimbilwe mu Zaburi eya bhili: 'Awe uli Mwana wane, ane endi Yise waho'
34 Quod autem suscitavit eum a mortuis, amplius iam non reversurum in corruptionem, ita dixit: Quia dabo vobis sancta David fidelia.
Ungulubhi azyusizye afume hwa bhafwe aje ubili gwakwe gusahananjishe nu lusayo lwa lyoli ulwa Daudi'
35 Ideoque et alias dicit: Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem.
Neshi shayanjile muzaburi apamwabho, subhahuleshe, ufinjile waho alole uvunzu.'
36 David enim in sua generatione cum administrasset, voluntati Dei dormivit: et appositus est ad patres suos, et vidit corruptionem.
U Daudi nawabhombela Ungulubhi embombo yakwe ne mpapo yakwe, agonile(afwiye), bhahagonizye pandwimo na bhaise bhakwe aulolile uvunzu,
37 Quem vero Deus suscitavit a mortuis, non vidit corruptionem.
Umwene yazyusiwe nu Ngulubhi siga aulolile uvunzu.
38 Notum igitur sit vobis viri fratres, quia per hunc vobis remissio peccatorum annunciatur, et ab omnibus, quibus non potuistis in lege Moysi iustificari,
Eshi mumanye mwenti huje ashilile hwa muntu unu ulusajilo lwe mbibhi lulombelelwe hulimwe.
39 in hoc omnis, qui credit, iustificatur.
Ashilile hwunu tisajilwe naganje gonti gaala gehapotilwe esheria ya Musa atipele.
40 Videte ergo ne superveniat vobis quod dictum est in Prophetis:
Eshi mukhalaje maso aje zyazyayangwilwe nakuwe zisahafumile hulimwe:
41 Videte contemptores, et admiramini, et disperdimini: quia opus operor ego in diebus vestris, opus quod non credetis, siquis enarraverit vobis.
'Eshi, amwe mwamudhalau, muswije nantele muyaje; ebhomba embombo hunsiku zyenyu, sigamuzyeteha ata umuntu abhabhuule.”
42 Exeuntibus autem illis rogabant ut sequenti sabbato loquerentur sibi verba haec.
U Paulo nu Barnaba pabhasogola abhantu bhabhabhuula huje enongwa ezi mugayanjile mwisiku lye tuyo(Sabato) yehwenza.
43 Cumque dimissa esset synagoga, secuti sunt multi Iudaeorum, et colentium Deum advenarum, Paulum, et Barnabam: qui loquentes suadebant eis ut permanerent in gratia Dei.
Ubhungano ugwamwi sinagogi nagwamaliha Ayahudi na bhaongofu bhabhalondola aPaulo nu Barnaba, bhayanga nabho mukhalaje mwibhangili lya Ngulubhi.
44 Sequenti vero sabbato pene universa civitas convenit audire verbum Dei.
Mulutuyo ulwamwabho nalwenza abhantu bhabhungine bhabhinsi ahwenze atejelezye izu lya Ngulubhi.
45 Videntes autem turbas Iudaei, repleti sunt zelo, et contradicebant his, quae a Paulo dicebantur, blasphemantes.
Ayahudi nabhalola uwinji wa bhantu bhabhatejelezya aPaulo bhabha nu kero, bhayanga enongwa embibhi na hubhalije.
46 Tunc constanter Paulus et Barnabas dixerunt: Vobis oportebat primum loqui verbum Dei: sed quoniam repellitis illud, et indignos vos iudicatis aeternae vitae, ecce convertimur ad Gentes. (aiōnios g166)
A Paulo nu Barnaba bhayanga nkahwogope bhaga izu lya Ngulubhi tulubhiliye hulimwe nasoti amwe mulibunshiye uhutali eshi ate tibhala hwa bha Mataifa. (aiōnios g166)
47 sic enim praecepit nobis Dominus: Posui te in lucem Gentium, ut sis in salutem usque ad extremum terrae.
Neshi Ugosi shatibhuulile huje embabhishile amwe huje mubhe lukhozya munsi yonti mubhatwalile uwausha abhantu bhonti abha munsi.”
48 Audientes autem Gentes gavisae sunt, et glorificabant verbum Domini: et crediderunt quotquot erant praeordinati ad vitam aeternam. (aiōnios g166)
Abhamataifa nabhumvwa isho bhasha(basungwa) tee nalilumbilile izu lya Ngulubhi. Nabhalabhabhasalulwe hu womi uwawila bhahitishe. (aiōnios g166)
49 Disseminabatur autem verbum Domini per universam regionem.
Izu lya Ngulubhi lanyampana hwonti.
50 Iudaei autem concitaverunt mulieres religiosas, et honestas, et primos civitatis, et excitaverunt persecutionem in Paulum, et Barnabam: et eiecerunt eos de finibus suis.
Lelo ayahudi bhabhavitilwe aPaulo nu Barnaba bhabhabhinga aje bheepe mumpaho yensi yabho.
51 At illi excusso pulvere pedum in eos, venerunt Iconium.
U Paulo nu Barnaba bhabhakunyitila amankowi ga mumanama gabho bhasogola bhabhala hu Ikonia.
52 Discipuli quoque replebantur gaudio, et Spiritu sancto.
Amanyili (abhanafunzi) bhahali nuluseshelo nu Mpepo Ufinjile.
