Actuum Apostolorum 28
1 Et cum evasissemus, tunc cognovimus quia Melita insula vocabatur. Barbari vero præstabant non modicam humanitatem nobis.
Mpotwalapuluka ne kushika cena ku mutunta, bantu bakusa balatwambileti, kuno ku mutunta nkomubele nipa nsumbu ikute kukwiweti Melita.
2 Accensa enim pyra, reficiebant nos omnes propter imbrem, qui imminebat, et frigus.
Bantu aba balikuba baina myoyo. Balatutambula cena, balatukunkila mulilo pakwinga kwalikuba mpepo cebo ca mfula yali kuloka.
3 Cum congregasset autem Paulus sarmentorum aliquantam multitudinem, et imposuisset super ignem, vipera a calore cum processisset, invasit manum eius.
Paulo walaya kutema muleye wankuni. Lino cindi ncalabika muleye wa nkuni uwo pamulilo, njoka yabululu yalikubamo mpoyalanyumfwa kulungula, yalasolomokamo ne kumuluma Paulo kucikasa.
4 Ut vero viderunt Barbari pendentem bestiam de manu eius, ad invicem dicebant: Utique homicida est homo hic, qui cum evaserit de mari, ultio non sinit eum vivere.
Bantu ba uko mpobalabona njoka kaili yalelela ku cikasa ca Paulo, balambeti, “Cakubinga muntuyu ni kapondo, nambi wapuluka palwenje, lesa wetu wabululami nkasuni kwambeti uyu muntu ekale ne buyumi.”
5 Et ille quidem excutiens bestiam in ignem, nihil mali passus est.
Paulo waisansamwina pamulilo, uliya kulingwapo sobwe.
6 At illi existimabant eum in tumorem convertendum, et subito casurum, et mori. Diu autem illis expectantibus, et videntibus nihil mali in eo fieri, convertentes se, dicebant eum esse Deum.
Bantu balikuyeyeti nashimbe, nambi kufwa kwakwinsa kwalamuka. Nomba mpobalalangila kwacindi citali, ne kuboneti paliya cilenshiki pali Paulo, balambeti, “Ni lesa!”
7 In locis autem illis erant prædia principis insulæ, nomine Publii, qui nos suscipiens, triduo benigne exhibuit.
Capepi napo mpotwalikuba, palikuba mabala amutangunishi wapa nsumbu ya Melita walikukwiweti Pabulosi. Walatutambula ca makasa abili, twalekala nendi masuba atatu.
8 Contigit autem, patrem Publii febribus, et dysenteria vexatum iacere. Ad quem Paulus intravit: et cum orasset, et imposuisset ei manus, salvavit eum.
Baishi Pabulosi balikuba bona kabakolwa bulwashi bwa kulungula mubili, kayi ne cinkumbe. Paulo walaya mu ng'anda mobalikuba, walapaila nekubika makasa akendi palyendibo, popelapo balasengulwa.
9 Quo facto, omnes qui in insula habebant infirmitates, accedebant, et curabantur:
Panyuma mpocalenshika ici bantu bonse balikukolwa malwashi pansumbu apa, balatatika kwisa kuli Paulo, kayi balasengulwa.
10 qui etiam multis honoribus nos honoraverunt, et navigantibus imposuerunt quæ necessaria erant.
Balatulemekesha munshila shingi. Mpotwalengila mu bwato bunene kwambeti twenga, balatubikilamo bintu nabimbi byalikuyandika pa bulwendo bwetu.
11 Post menses autem tres navigavimus in navi Alexandrina, quæ in insula hiemaverat, cui erat insigne Castorum.
Panyuma pakwikalako myenshi itatu, twalatanta bwato bunene bwalikufuma ku Alekisandiliya, kuntangu kwa bwato ubu kwalikuba cikoshano ya “Balesa Bampundu.” Ubu bwato bunene bwalikuba apa pa nsumbu cindi conse ca mupewo.
12 Et cum venissemus Syracusam, mansimus ibi triduo.
Mpotwalashika ku munshi wa Sulakusa, twalekalako masuba atatu.
13 Inde circumlegentes devenimus Rhegium: et post unum diem flante Austro, secunda die venimus Puteolos;
Kufuma uko, twalenda ne kuya kushika ku munshi wa Legiyamu. Busuba bwalakonkapo, lukupwe lwalatatika kupupula kufumina ku musansa. Pabusuba bwatubili twalashika pa cito ca Potiyolo.
14 ubi inventis fratribus rogati sumus manere apud eos dies septem: et sic venimus Romam.
Uko twalacanako banse abo balatusengeti, twikale nabo kwa nsondo imo. Twalatatika bulwendo bwetu bwa mapwililisho pakuya kushika ku Loma.
15 Et inde cum audissent fratres, occurrerunt nobis usque ad Appii forum, ac tres Tabernas. Quos cum vidisset Paulus, gratias agens Deo, accepit fiduciam.
Banse baku Loma mpobalanyumfweti tuli munshila, balatucinsha mpaka kushika ku musena walikukwiweti, “Cibansa camakwebo ca Apiya,” Kayi ne kumusena kwalikukwiweti, “Manda Atatu Abensu.” Paulo mpwalababona, walalumba Lesa kayi walayuminishiwa.
16 Cum autem venissemus Romam, permissum est Paulo manere sibimet cum custodiente se milite.
Mpotwalashika ku Loma, Paulo balamusuminisha kwikala enka kalondwa ne mushilikali.
17 Post tertium autem diem convocavit primos Iudæorum. Cumque convenissent, dicebat eis: Ego, viri fratres, nihil adversus plebem faciens, aut morem paternum, vinctus ab Ierosolymis traditus sum in manus Romanorum,
Mpopalapita masuba atatu, Paulo walakuwa batangunishi ba Ciyuda kwambeti abandike nabo. Mpobalabungana pamo, Paulo walabambileti, “Baislayeli baname, nikukabeti paliya caipa ncondalensa kuli banse betu, nambi kutoteka miyambo ya bamashali betu bakulu kulu, Bayuda balansungisha mu Yelusalemu, ne kuntwala mu makasa aba Loma.
18 qui cum interrogationem de me habuissent, voluerunt me dimittere, eo quod nulla esset causa mortis in me.
Baloma mpobalanjipusha mipusho kwambeti benshibe makani ncabele, balayanda kunsungulula pakwinga baliya kucana mulandu ngondelela kufwilapo.
19 Contradicentibus autem Iudæis, coactus sum appellare Cæsarem, non quasi gentem meam habens aliquid accusare.
Nsombi Bayuda nkabalikuyandeti ame nsungululwe sobwe, ecebo cakendi ndalasengeti Mwami Mukulene wa ku Loma kuno awomboloshe mulandu wakame. Nikukabeco ame ndiya mfundilishi ne bantu bamushobo wakame sobwe.
20 Propter hanc igitur causam rogavi vos videre, et alloqui. Propter spem enim Israel catena hac circumdatus sum.
Ecebo cakendi ncondamukuwili kwambeti ng'ambe ne njamwe. Ame ndasungwa ncetani cebo ca muntuyo ngobalapembelelenga Baislayeli bonse.”
21 At illi dixerunt ad eum: Nos neque litteras accepimus de te a Iudæa, neque adveniens aliquis fratrum nunciavit, aut locutus est quid de te malum.
Balo balakumbuleti, “Tuliya kutambulapo makalata kufuma ku Yudeya alambanga makani akobe. Kayi paliya banse betu bafuma uko kwisa kutwambila makani aipa pali njobe sobwe.
22 Rogamus autem a te audire quæ sentis: nam de secta hac notum est nobis quia ubique ei contradicitur.
Nomba tulayandanga kulinyumfwila tobene miyeyo yakobe, pakwinga tucinshi kwambeti kulikonse bantu balambangeti mu likoto mobele nkalilipo cena sobwe.”
23 Cum constituissent autem illi diem, venerunt ad eum in hospitium plurimi, quibus exponebat testificans regnum Dei, suadensque eis de Iesu ex Lege Moysi, et Prophetis a mane usque ad vesperam.
Neco balabamba busuba bumbi bwa kwisa kubandika ne Paulo, Bangi bali kwisa kung'anda nkwali kwikala. Kufuma mumene mene mpaka mansailo, Paulo wali kubasansululwila ne kubakambaukila makani a Bwami bwa Lesa. Walelekesha kubambila makani alambanga pali Yesu kwambeti bashome, pa kubambila byalembwa mu Milawo ya Mose ne mu mabuku alalembwa ne bashinshimi bakulukulu.
24 Et quidam credebant his, quæ dicebantur: quidam vero non credebant.
Nabambi batangunishi balashoma makani ngalikwamba Paulo, nsombi nabambi baliya kwashoma sobwe.
25 Cumque invicem non essent consentientes, discedebant dicente Paulo unum verbum: Quia bene Spiritus sanctus locutus est per Isaiam prophetam ad Patres nostros,
Lino nkapalikuba kunyumfwana cena pakati pabo, neco bapalangana Paulo mpwalamba maswi akupwililisheti, “Cakubinga Mushimu Uswepa walamba cena kupitila muli mushinshimi Yesaya, pa kwambila bamashali betu bakulukulu eti,
26 dicens: Vade ad populum istum, et dic ad eos: Aure audietis, et non intelligetis: et videntes videbitis, et non perspicietis.
“Koya ku bantu aba ubambileti, kunyumfwa nimukanyumfwenga, nsombi nteti mukanyumfwishishenga sobwe. Kubona nimukabonenga, nsombi nteti mukabonesheshenga sobwe.
27 Incrassatum est enim cor populi huius, et auribus graviter audierunt, et oculos suos compresserunt: ne forte videant oculis, et auribus audiant, et corde intelligant, et convertantur, et sanem eos.
Pakwinga bantu aba bayuma myoyo, kayi matwi ashinka, ne menso abo acalika. Necabuleco, ne balalangishisha cena, ne kunyumfwishisha cena, ne kuba ne myoyo ilayandishishinga kwinshiba kwambeti bashiye bwipishi bwabo, kwambeti Ame ndibasengule.”
28 Notum ergo sit vobis, quoniam Gentibus missum est hoc salutare Dei, et ipsi audient.
Paulo walapitilisha kubambileti, “Mwelela kwinshibeti beshikukambauka makani a lupulusho lwa Lesa, batumwa ku bantu bamishobo naimbi, pakwinga balo nibakanyumfwe!”
29 Et cum hæc dixisset, exierunt ab eo Iudæi, multam habentes inter se quæstionem.
Paulo mpwalapwisha kwambeco Bayuda balafumapo kabaya kutotekeshana cangofu bene bonka.
30 Mansit autem biennio toto in suo conducto: et suscipiebat omnes, qui ingrediebantur ad eum,
Paulo walekala kwa byaka bibili mu ng'anda njali kusonkela, bonse bantu balikwisa kumubona wali kubatambula cena.
31 prædicans regnum Dei, et docens quæ sunt de Domino Iesu Christo cum omni fiducia, sine prohibitione.
Walikukambauka sha Bwami bwa Lesa, ne kubeyisha sha Mwami Yesu Klistu kwakubula buyowa, kayi paliya muntu walelekesha ku mukanisha sobwe.
