Proverbiorum 29

1 Viro, qui corripientem dura cervice contemnit, repentinus ei superveniet interitus: et eum sanitas non sequetur.

Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.

2 In multiplicatione iustorum lætabitur vulgus: cum impii sumpserint principatum, gemet populus.

Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.

3 Vir, qui amat sapientiam, lætificat patrem suum: qui autem nutrit scorta, perdet substantiam.

Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.

4 Rex iustus erigit terram, vir avarus destruet eam.

Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.

5 Homo, qui blandis, fictisque sermonibus loquitur amico suo, rete expandit gressibus eius.

Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.

6 Peccantem virum iniquum involvet laqueus: et iustus laudabit atque gaudebit.

Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.

7 Novit iustus causam pauperum: impius ignorat scientiam.

Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.

8 Homines pestilentes dissipant civitatem: sapientes vero avertunt furorem.

Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.

9 Vir sapiens, si cum stulto contenderit, sive irascatur, sive rideat, non inveniet requiem.

Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.

10 Viri sanguinum oderunt simplicem: iusti autem quærunt animam eius.

Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.

11 Totum spiritum suum profert stultus: sapiens differt, et reservat in posterum.

Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.

12 Princeps, qui libenter audit verba mendacii, omnes ministros habet impios.

Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.

13 Pauper, et creditor obviaverunt sibi: utriusque illuminator est Dominus.

Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.

14 Rex, qui iudicat in veritate pauperes, thronus eius in æternum firmabitur.

Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.

15 Virga atque correptio tribuit sapientiam: puer autem, qui dimittitur voluntati suæ, confundit matrem suam.

Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.

16 In multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera: et iusti ruinas eorum videbunt.

Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.

17 Erudi filium tuum, et refrigerabit te, et dabit delicias animæ tuæ.

Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.

18 Cum prophetia defecerit, dissipabitur populus: qui vero custodit legem, beatus est.

Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.

19 Servus verbis non potest erudiri: quia quod dicis intelligit, et respondere contemnit.

Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.

20 Vidisti hominem velocem ad loquendum? stultitia magis speranda est, quam illius correptio.

Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

21 Qui delicate a pueritia nutrit servum suum, postea sentiet eum contumacem.

Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.

22 Vir iracundus provocat rixas: et qui ad indignandum facilis est, erit ad peccandum proclivior.

Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.

23 Superbum sequitur humilitas: et humilem spiritu suscipiet gloria.

Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.

24 Qui cum fure participat, odit animam suam: adiurantem audit, et non indicat.

Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].

25 Qui timet hominem, cito corruet: qui sperat in Domino, sublevabitur.

Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.

26 Multi requirunt faciem principis: et iudicium a Domino egreditur singulorum.

Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.

27 Abominantur iusti virum impium: et abominantur impii eos, qui in recta sunt via. Verbum custodiens filius, extra perditionem erit.

Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.