Proverbiorum 28

1 Fugit impius, nemine persequente: iustus autem quasi leo confidens, absque terrore erit.

Mibotatsake ty tsivokatse, ndra te tsy horidañeñe, fe mahafiato hoe liona tora’e o vañoñeo.

2 Propter peccata terræ multi principes eius: et propter hominis sapientiam, et horum scientiam quæ dicuntur, vita ducis longior erit.

Kanao miola ty tane, maro ty mpifele’e fe mahatam-pahendre’e t’indaty mahilala naho maharendreke,

3 Vir pauper calumnians pauperes, similis est imbri vehementi, in quo paratur fames.

T’indaty rarake mamorekeke ty poi’e, le hoe oram-bey tsy manisa hane.

4 Qui derelinquunt legem, laudant impium: qui custodiunt, succenduntur contra eum.

Tsiririe’ o tsereheñeo ty mifary Hàke, f’ie atreatrè’ ty mahatàn-Kake.

5 Viri mali non cogitant iudicium: qui autem inquirunt Dominum, animadvertunt omnia.

Tsy apota’ o ratio ty hatò, f’ie kila fohi’ ty mitsoeke Iehovà.

6 Melior est pauper ambulans in simplicitate sua, quam dives in pravis itineribus.

Hàmake te rarake mañavelo an-kavantañañe, ta te mpañefoefo mengok’ an-tsata.

7 Qui custodit legem, filius sapiens est: qui autem comessatores pascit, confundit patrem suum.

Mahatan-Kàke ty anake mahihitse, fe manalatse an-drae’e ty mirañetse amy mahake.

8 Qui coacervat divitias usuris et fœnore, liberali in pauperes congregat eas.

Ty mampitombo vara ami’ty fañonjona’e ty anam-bola angala’e ro manontoñe aze ho ami’ty miferenaiñe amo rarakeo.

9 Qui declinat aures suas ne audiat legem, oratio eius erit execrabilis.

I mitan-tsofy tsy hitsanoña’e Hake, tiva ka ty fisolohoa’e.

10 Qui decipit iustos in via mala, in interitu suo corruet: et simplices possidebunt bona eius.

Hijoñe an-davake hinali’e ao avao ty mampandifike o vantañeo mb’an-dalan-karatiam-beo, fe ho soa lova o vañoñeo.

11 Sapiens sibi videtur vir dives: pauper autem prudens scrutabitur eum.

Mahihitse am-pihaino’e ty mpañaleale, fe mahatsikarak’ aze ty rarake mahilala.

12 In exultatione iustorum multa gloria est: regnantibus impiis ruinæ hominum.

Ipoñafen-drebeke te mandreketse ty vañoñe, fe mikafikafitse ondatio naho miongake ty lo-tsereke.

13 Qui abscondit scelera sua, non dirigetur: qui autem confessus fuerit, et reliquerit ea, misericordiam consequetur.

Tsy hiraorao ty mañetake ty fiolà’e, fe ho tretrèzeñe ty misoloho naho mifoneñe.

14 Beatus homo, qui semper est pavidus: qui vero mentis est duræ, corruet in malum.

Haha t’indaty mitampompotse, fa hihotrak’ an-karatiañe ty gañe añ’arofo.

15 Leo rugiens, et ursus esuriens, princeps impius super populum pauperem.

Manahake ty fitrè’ i lionay naho i dobe mihitrihitry, ty mpifehe lo-tserek’ am’ondaty rarakeo.

16 Dux indigens prudentia, multos opprimet per calumniam: qui autem odit avaritiam, longi fient dies eius.

Po-hilala ty mpifehe mamorekeke, fe ho lava-havelo ty malaim-bara tsy mahity.

17 Hominem, qui calumniatur animæ sanguinem, si usque ad lacum fugerit, nemo sustinet.

Hahitrike mb’an-koboñe ao ty mivave lio-màliñe, tsy eo ty hañimb’aze.

18 Qui ambulat simpliciter, salvus erit: qui perversis graditur viis, concidet semel.

Ho rombaheñe ty mañavelo an-kalio-tahiñe, fe hikorovoke aniany ty mañorike lala-mengoke.

19 Qui operatur terram suam, satiabitur panibus: qui autem sectatur otium, replebitur egestate.

Ho enen-kaneñe ty miava ty tane’e, fe hizò hararahañe ty mpañeañe hakoahañe.

20 Vir fidelis multum laudabitur: qui autem festinat ditari, non erit innocens.

Ho soa tata t’indaty migahiñe, fe tsy ho po-lafa ty mihepakepake ho mpitsikafo.

21 Qui cognoscit in iudicio faciem, non bene facit: iste et pro buccella panis deserit veritatem.

Tsy soa ty mirihy, naho mete hampandilatse ondaty ty mofo pila’e.

22 Vir, qui festinat ditari, et aliis invidet, ignorat quod egestas superveniet ei.

Mpañeam-bara ty ama’ maso-migioke, fe tsy rendre’e te hiambotraha’ ty hararahañe.

23 Qui corripit hominem, gratiam postea inveniet apud eum magis quam ille, qui per linguæ blandimenta decipit.

Hanjo fañisohañe am-para’e ty mañendake ondaty, mandikoatse ty mpanao kabeake am-pameleke.

24 Qui subtrahit aliquid a patre suo, et a matre: et dicit hoc non esse peccatum, particeps homicidæ est.

Ze mampikametse aman-drae’e ndra aman-drene’e vaho manao ty hoe: Tsy fiolàñe zay; ro mpiami’ ty mpijoy.

25 Qui se iactat, et dilatat, iurgia concitat: qui vero sperat in Domino, sanabitur.

Mpitrobo fitrabihañe ty mpitrotroaboke, fe miraorao ze miato am’ Iehovà.

26 Qui confidit in corde suo, stultus est: qui autem graditur sapienter, ipse salvabitur.

Minè ty miato aman-tro’e, fe haha ty mañavelo an-kihitse.

27 Qui dat pauperi, non indigebit: qui despicit deprecantem, sustinebit penuriam.

Ho tampe-draha-irieñe ty mamahañe o rarakeo, fe hizò fatse maro ty mikipe maso.

28 Cum surrexerint impii, abscondentur homines: cum illi perierint, multiplicabuntur iusti.

Ie mitroatse o lo-tserekeo, mietake ondatio; fa ie mihomake, le mihavelo o vañoñeo.