Proverbiorum 19

1 Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.

2 Ubi non est scientia animæ, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.

3 Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.

ἀφροσύνη ἀνδρὸς λυμαίνεται τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ τὸν δὲ θεὸν αἰτιᾶται τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ

4 Divitiæ addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.

πλοῦτος προστίθησιν φίλους πολλούς ὁ δὲ πτωχὸς καὶ ἀπὸ τοῦ ὑπάρχοντος φίλου λείπεται

5 Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.

μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται ὁ δὲ ἐγκαλῶν ἀδίκως οὐ διαφεύξεται

6 Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.

πολλοὶ θεραπεύουσιν πρόσωπα βασιλέων πᾶς δὲ ὁ κακὸς γίνεται ὄνειδος ἀνδρί

7 Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:

πᾶς ὃς ἀδελφὸν πτωχὸν μισεῖ καὶ φιλίας μακρὰν ἔσται ἔννοια ἀγαθὴ τοῖς εἰδόσιν αὐτὴν ἐγγιεῖ ἀνὴρ δὲ φρόνιμος εὑρήσει αὐτήν ὁ πολλὰ κακοποιῶν τελεσιουργεῖ κακίαν ὃς δὲ ἐρεθίζει λόγους οὐ σωθήσεται

8 qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.

ὁ κτώμενος φρόνησιν ἀγαπᾷ ἑαυτόν ὃς δὲ φυλάσσει φρόνησιν εὑρήσει ἀγαθά

9 Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.

μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται ὃς δ’ ἂν ἐκκαύσῃ κακίαν ἀπολεῖται ὑπ’ αὐτῆς

10 Non decent stultum deliciæ: nec servum dominari principibus.

οὐ συμφέρει ἄφρονι τρυφή καὶ ἐὰν οἰκέτης ἄρξηται μεθ’ ὕβρεως δυναστεύειν

11 Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua prætergredi.

ἐλεήμων ἀνὴρ μακροθυμεῖ τὸ δὲ καύχημα αὐτοῦ ἐπέρχεται παρανόμοις

12 Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.

βασιλέως ἀπειλὴ ὁμοία βρυγμῷ λέοντος ὥσπερ δὲ δρόσος ἐπὶ χόρτῳ οὕτως τὸ ἱλαρὸν αὐτοῦ

13 Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.

αἰσχύνη πατρὶ υἱὸς ἄφρων καὶ οὐχ ἁγναὶ εὐχαὶ ἀπὸ μισθώματος ἑταίρας

14 Domus, et divitiæ dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.

οἶκον καὶ ὕπαρξιν μερίζουσιν πατέρες παισίν παρὰ δὲ θεοῦ ἁρμόζεται γυνὴ ἀνδρί

15 Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.

δειλία κατέχει ἀνδρογύναιον ψυχὴ δὲ ἀεργοῦ πεινάσει

16 Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.

ὃς φυλάσσει ἐντολήν τηρεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν ὁ δὲ καταφρονῶν τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν ἀπολεῖται

17 Fœneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.

δανίζει θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν κατὰ δὲ τὸ δόμα αὐτοῦ ἀνταποδώσει αὐτῷ

18 Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.

παίδευε υἱόν σου οὕτως γὰρ ἔσται εὔελπις εἰς δὲ ὕβριν μὴ ἐπαίρου τῇ ψυχῇ σου

19 Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.

κακόφρων ἀνὴρ πολλὰ ζημιωθήσεται ἐὰν δὲ λοιμεύηται καὶ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ προσθήσει

20 Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.

ἄκουε υἱέ παιδείαν πατρός σου ἵνα σοφὸς γένῃ ἐπ’ ἐσχάτων σου

21 Multæ cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.

πολλοὶ λογισμοὶ ἐν καρδίᾳ ἀνδρός ἡ δὲ βουλὴ τοῦ κυρίου εἰς τὸν αἰῶνα μένει

22 Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.

καρπὸς ἀνδρὶ ἐλεημοσύνη κρείσσων δὲ πτωχὸς δίκαιος ἢ πλούσιος ψεύστης

23 Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessima.

φόβος κυρίου εἰς ζωὴν ἀνδρί ὁ δὲ ἄφοβος αὐλισθήσεται ἐν τόποις οὗ οὐκ ἐπισκοπεῖται γνῶσις

24 Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.

ὁ ἐγκρύπτων εἰς τὸν κόλπον αὐτοῦ χεῖρας ἀδίκως οὐδὲ τῷ στόματι οὐ μὴ προσαγάγῃ αὐτάς

25 Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.

λοιμοῦ μαστιγουμένου ἄφρων πανουργότερος γίνεται ἐὰν δὲ ἐλέγχῃς ἄνδρα φρόνιμον νοήσει αἴσθησιν

26 Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.

ὁ ἀτιμάζων πατέρα καὶ ἀπωθούμενος μητέρα αὐτοῦ καταισχυνθήσεται καὶ ἐπονείδιστος ἔσται

27 Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.

υἱὸς ἀπολειπόμενος φυλάξαι παιδείαν πατρὸς μελετήσει ῥήσεις κακάς

28 Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.

ὁ ἐγγυώμενος παῖδα ἄφρονα καθυβρίζει δικαίωμα στόμα δὲ ἀσεβῶν καταπίεται κρίσεις

29 Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.

ἑτοιμάζονται ἀκολάστοις μάστιγες καὶ τιμωρίαι ὤμοις ἀφρόνων