Proverbiorum 18

1 Occasiones quærit qui vult recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis.

آدم خودخواه خود را از دیگران کنار می‌کشد و با عقاید درستشان مخالفت می‌ورزد.

2 Non recipit stultus verba prudentiæ: nisi ea dixeris quæ versantur in corde eius.

نادان برای حکمت ارزش قائل نیست و فقط دوست دارد خود را دانا نشان دهد.

3 Impius, cum in profundum venerit peccatorum, contemnit: sed sequitur eum ignominia et opprobrium.

گناه ننگ و رسوایی به بار می‌آورد.

4 Aqua profunda verba ex ore viri: et torrens redundans fons sapientiæ.

سخنان شخص دانا مانند اقیانوس عمیق است و مثل چشمه گوارا.

5 Accipere personam impii non est bonum, ut declines a veritate iudicii.

طرفداری از مجرمی که باعث می‌شود حق بی‌گناه پایمال شود کار نادرستی است.

6 Labia stulti miscent se rixis: et os eius iurgia provocat.

سخنان شخص نادان، منجر به نزاع و کتک خوردنش می‌شود.

7 Os stulti contritio eius: et labia ipsius, ruina animæ eius.

زبان شخص نادان چون دامی است که او را به هلاکت می‌کشاند.

8 Verba bilinguis, quasi simplicia: et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris. Pigrum deiicit timor: animæ autem effeminatorum esurient.

سخنان آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

9 Qui mollis et dissolutus est in opere suo, frater est sua opera dissipantis.

کسی که در کار سستی می‌کند به اندازهٔ یک خرابکار مخرب است.

10 Turris fortissima, nomen Domini: ad ipsum currit iustus, et exaltabitur.

اسم خداوند قلعه‌ای است محکم که شخص درستکار به آن پناه می‌برد و در امان می‌ماند.

11 Substantia divitis urbs roboris eius, et quasi murus validus circumdans eum.

اما قلعۀ شخص ثروتمند، ثروت اوست که گمان می‌کند او را محافظت خواهد کرد.

12 Antequam conteratur, exaltatur cor hominis: et antequam glorificetur, humiliatur.

تکبر به سقوط می‌انجامد و فروتنی به سربلندی.

13 Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum.

چقدر زشت و ابلهانه است که انسان قبل از گوش دادن به سخنی، به آن جواب دهد.

14 Spiritus viri sustentat imbecillitatem suam: spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere?

وقتی انسان روحیه‌اش قوی است بیماری را تحمل می‌کند، اما روحیهٔ شکسته را چه کسی می‌تواند تحمل کند؟

15 Cor prudens possidebit scientiam: et auris sapientium quærit doctrinam.

اشخاص دانا همیشه مشتاق و آماده کسب حکمتند.

16 Donum hominis dilatat viam eius, et ante principes spatium ei facit.

هدیه دادن راه را برای انسان باز می‌کند و او را به حضور اشخاص مهم می‌رساند.

17 Iustus, prior est accusator sui: venit amicus eius, et investigabit eum.

دلایل کسی که در دادگاه اول صحبت می‌کند به نظر درست می‌آید ولی این تا زمانی است که طرف مقابل هنوز دلایلش را ارائه نداده باشد.

18 Contradictiones comprimit sors, et inter potentes quoque diiudicat.

قرعه، دعوا را می‌خواباند و به منازعهٔ بین حریفان زورمند خاتمه می‌دهد.

19 Frater, qui adiuvatur a fratre, quasi civitas firma: et iudicia quasi vectes urbium.

به دست آوردن دل برادر رنجیده، سختتر از تصرف یک شهر حصاردار است. منازعه بین دو برادر، دیوار جدایی ایجاد می‌کند.

20 De fructu oris viri replebitur venter eius: et genimina labiorum ipsius saturabunt eum.

انسان نتیجهٔ سخنانی را که از دهانش بیرون می‌آید خواهد دید.

21 Mors, et vita in manu linguæ: qui diligunt eam, comedent fructus eius.

مرگ و زندگی در قدرت زبان است؛ کسانی که دوست می‌دارند حرف بزنند، عواقب سخنانشان را خواهند دید.

22 Qui invenit mulierem bonam, invenit bonum: et hauriet iucunditatem a Domino. Qui expellit mulierem bonam, expellit bonum: qui autem tenet adulteram, stultus est et impius.

وقتی مردی همسری پیدا می‌کند نعمتی می‌یابد. آن زن برای او برکتی است از جانب خداوند.

23 Cum obsecrationibus loquetur pauper: et dives effabitur rigide.

درخواست فقرا با التماس توأم است و پاسخ ثروتمندان با خشونت.

24 Vir amabilis ad societatem, magis amicus erit, quam frater.

هستند دوستانی که انسان را به نابودی می‌کشند، اما دوستی هم هست که از برادر نزدیکتر است.