Proverbiorum 13

1 Filius sapiens, doctrina patris: qui autem illusor est, non audit cum arguitur.

Syn mądry przyjmuje ćwiczenie ojcowskie, ale naśmiewca nie słucha strofowania.

2 De fructu oris sui homo satiabitur bonis: anima autem prævaricatorum iniqua.

Każdy będzie pożywał dobrego z owocu ust swoich; ale dusza przewrotnych krzywdy pożywać będzie.

3 Qui custodit os suum, custodit animam suam: qui autem inconsideratus est ad loquendum, sentiet mala.

Kto strzeże ust swych, strzeże duszy swojej; kto lekkomyślnie otwiera wargi swe, będzie starty.

4 Vult et non vult piger: anima autem operantium impinguabitur.

Dusza leniwego żąda, a nic nie ma; ale dusza pracowitych zbogaci się.

5 Verbum mendax iustus detestabitur: impius autem confundit, et confundetur.

Słowa kłamliwego nienawidzi sprawiedliwy; ale niezbożny staje się obrzydliwym i shańbionym.

6 Iustitia custodit innocentis viam: impietas autem peccatorem supplantat.

Sprawiedliwość strzeże tego, który żyje bez zmazy; ale niezbożność podwraca grzesznika.

7 Est quasi dives cum nihil habeat: et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.

Znajduje się taki co się czyni bogatym, a nie ma nic; i taki, co się czyni ubogim, choć ma wiele bogactw.

8 Redemptio animæ viri, divitiæ suæ: qui autem pauper est, increpationem non sustinet.

Okup żywota człowieczego jest bogactwo jego; ale ubogi nie słucha łajania.

9 Lux iustorum lætificat: lucerna autem impiorum extinguetur.

Światłość sprawiedliwych jasna: ale pochodnia bezbożnych zgaśnie.

10 Inter superbos semper iurgia sunt: qui autem agunt omnia cum consilio, reguntur sapientia.

Samą tylko pychą człowiek zwady wszczyna, ale przy tych, co radę przyjmują, jest mądrość.

11 Substantia festinata minuetur: quæ autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur.

Bogactwa źle nabyte umniejszą się; ale kto je zgromadza ręką swą, przyczynia ich.

12 Spes, quæ differtur, affligit animam: lignum vitæ desiderium veniens.

Nadzieja długa wątli serce; ale żądość wypełniona jest drzewem żywota.

13 Qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat: qui autem timet præceptum, in pace versabitur. Animæ dolosæ errant in peccatis: iusti autem misericordes sunt, et miserantur.

Kto gardzi słowem Bożem, sam sobie szkodzi; ale kto się boi przykazania jego, odniesie nagrodę.

14 Lex sapientis fons vitæ, ut declinet a ruina mortis.

Nauka mądrego jest źródłem żywota ku ochronieniu się sideł śmierci.

15 Doctrina bona dabit gratiam: in itinere contemptorum vorago.

Rozum dobry daje łaskę; ale droga przewrotnych jest przykra.

16 Astutus omnia agit cum consilio: qui autem fatuus est, aperit stultitiam.

Każdy ostrożny umiejętnie sobie poczyna; ale głupi rozpościera głupstwo.

17 Nuncius impii cadet in malum: legatus autem fidelis, sanitas.

Poseł niezbożny upada we złe; ale poseł wierny jest lekarstwem.

18 Egestas, et ignominia ei, qui deserit disciplinam: qui autem acquiescit arguenti, glorificabitur.

Ubóstwo i zelżywość przyjdzie na tego, który się wyłamuje z karności; ale kto przestrzega upominania, wysławiony będzie.

19 Desiderium si compleatur, delectat animam: detestantur stulti eos, qui fugiunt mala.

Żądność wypełniona słodka jest duszy; ale odstąpić od złego, głupim jest obrzydliwością.

20 Qui cum sapientibus graditur, sapiens erit: amicus stultorum similis efficietur.

Kto chodzi z mądrymi, mądrym będzie; ale kto towarzyszy z głupimi, startym będzie.

21 Peccatores persequitur malum: et iustis retribuentur bona.

Nieszczęście grzeszników ściga; ale sprawiedliwym Bóg dobrem nagrodzi.

22 Bonus reliquit heredes filios, et nepotes: et custoditur iusto substantia peccatoris.

Dobry człowiek zostawia dziedzictwo synom synów swoich; ale majętność grzesznika sprawiedliwemu zachowana bywa.

23 Multi cibi in novalibus patrum: et aliis congregantur absque iudicio.

Obfita żywność na roli ubogich, a drugi ginie przez nieroztropność.

24 Qui parcit virgæ, odit filium suum: qui autem diligit illum, instanter erudit.

Kto zawściąga rózgi swej, ma w nienawiści syna swego; ale kto go miłuje, wczas go karze.

25 Iustus comedit, et replet animam suam: venter autem impiorum insaturabilis.

Sprawiedliwy je, i nasyca duszę swoję; ale żołądek niezbożnych niedostatek cierpi.