Lucam 12
1 Multis autem turbis circumstantibus, ita ut se invicem conculcarent, cœpit dicere ad discipulos suos: Attendite a fermento pharisæorum, quod est hypocrisis.
Ngalesosikhathi sekubuthene ixuku lezinkulungwane zabantu, sebenyathelana, uJesu waqala ukukhuluma kubafundi bakhe esithi, “Qaphelani imvubelo yabaFarisi, iyikuzenzisa.
2 Nihil autem opertum est, quod non reveletur: neque absconditum, quod non sciatur.
Kakukho okufihliweyo okungayi kuvezwa obala, lokufihliweyo okungayikwaziwa.
3 Quoniam quæ in tenebris dixistis, in lumine dicentur: et quod in aurem locuti estis in cubiculis, prædicabitur in tectis.
Lokho okukhulume emnyameni kuzazwakala emini lithe bha, lalokho obukunyenyezela endlebeni ezindlini zangaphakathi kuzamenyezelwa phezu kophahla lwezindlu.
4 Dico autem vobis amicis meis: Ne terreamini ab his qui occidunt corpus, et post hæc non habent amplius quid faciant.
Ngiyalitshela bangane, lingabesabi labo ababulala umzimba kungabikhona okunye abangakwenza ngemva kwalokho.
5 Ostendam autem vobis quem timeatis: timete eum qui, postquam occiderit, habet potestatem mittere in gehennam: ita dico vobis, hunc timete. (Geenna g1067)
Kodwa ngizalitshengisa lowo okumele limesabe: Mesabeni lowo, othi esebulele umzimba, abe lamandla okuwuphosela esihogweni. Yebo, ngithi mesabeni. (Geenna g1067)
6 Nonne quinque passeres veneunt dipondio, et unus ex illis non est in oblivione coram Deo?
Intaka ezinhlanu kazithengiswa ngendibilitshi ezimbili na? Kodwa kayikho lanye yazo uNkulunkulu ayilibalayo.
7 sed et capilli capitis vestri omnes numerati sunt. Nolite ergo timere: multis passeribus pluris estis vos.
Ngempela, inwele zekhanda lakho zibaliwe. Lingesabi; lina liligugu ukwedlula intaka ezinengi.
8 Dico autem vobis: Omnis quicumque confessus fuerit me coram hominibus, et Filius hominis confitebitur illum coram angelis Dei:
Ngiyalitshela, lowo ongivuma phambi kwabantu, iNdodana yoMuntu layo izamvuma phambi kwezingilosi zikaNkulunkulu.
9 qui autem negaverit me coram hominibus, negabitur coram angelis Dei.
Kodwa lowo ongiphikayo phambi kwabantu uzaphikwa phambi kwezingilosi zikaNkulunkulu.
10 Et omnis qui dicit verbum in Filium hominis, remittetur illi: ei autem qui in Spiritum Sanctum blasphemaverit, non remittetur.
Njalo wonke umuntu okhuluma okubi ngeNdodana yoMuntu uzathethelelwa kodwa lowo ohlambaza uMoya oNgcwele akayikuthethelelwa.
11 Cum autem inducent vos in synagogas, et ad magistratus, et potestates, nolite solliciti esse qualiter, aut quid respondeatis, aut quid dicatis.
Nxa limiswa phambi kwamasinagogu, phambi kwababusi labaphathi, lingazihluphi ngokuthi lizazivikela lisithini kumbe ukuthi lizakuthini,
12 Spiritus enim Sanctus docebit vos in ipsa hora quid oporteat vos dicere.
ngoba uMoya oNgcwele uzalifundisa ngalesosikhathi lokho elifanele likutsho.”
13 Ait autem ei quidam de turba: Magister, dic fratri meo ut dividat mecum hæreditatem.
Omunye emphakathini wathi kuye, “Mfundisi, tshela umfowethu ukuthi angabele ilifa lami.”
14 At ille dixit illi: Homo, quis me constituit judicem, aut divisorem super vos?
UJesu waphendula wathi, “Ndoda, ngibekwe ngubani ukuba ngumahluleli kumbe umlamuli wenu?”
15 Dixitque ad illos: Videte, et cavete ab omni avaritia: quia non in abundantia cujusquam vita ejus est ex his quæ possidet.
Wasesithi kubo, “Qaphelani! Limukani inhlobo zonke zobuhaga; isiqokoqela sempilo yomuntu kasikho ebunengini benotho yakhe.”
16 Dixit autem similitudinem ad illos, dicens: Hominis cujusdam divitis uberes fructus ager attulit:
Wasebatshela umzekeliso wathi, “Insimu yenye indoda eyayinothile yaba lenala eyesabekayo.
17 et cogitabat intra se dicens: Quid faciam, quia non habeo quo congregem fructus meos?
Yasinakana yathi, ‘Kambe ngenzeni? Angilandawo yokubeka amabele ami.’
18 Et dixit: Hoc faciam: destruam horrea mea, et majora faciam: et illuc congregabo omnia quæ nata sunt mihi, et bona mea,
Yasisithi, ‘Nanku engizakwenza. Ngizazidiliza iziphala zami ngakhe ezinkulu kulalezi, besengithela khona wonke amabele ami kanye lezinye impahla zami.
19 et dicam animæ meæ: Anima, habes multa bona posita in annos plurimos: requiesce, comede, bibe, epulare.
Ngizazitshela ngithi, “Usulezinto ezinengi ezinhle njalo ezizakwanela iminyaka eminengi. Kholisa impilo, udle, unathe uthokoze.”’
20 Dixit autem illi Deus: Stulte, hac nocte animam tuam repetunt a te: quæ autem parasti, cujus erunt?
Kodwa uNkulunkulu wathi kuye, ‘Wena siwula ndini! Ngalobubusuku impilo yakho izathathwa. Pho ngubani ozazuza lokhu obusuzilungisele khona na?’
21 Sic est qui sibi thesaurizat, et non est in Deum dives.
Yikho lokhu okuzakwenzeka kulowo ozibekela inotho kodwa enganothanga kuNkulunkulu.”
22 Dixitque ad discipulos suos: Ideo dico vobis, nolite solliciti esse animæ vestræ quid manducetis, neque corpori quid induamini.
UJesu wasesithi kubafundi bakhe: “Ngakho ngilitshela ukuthi lingakhathazeki ngokuphila kwenu, ukuthi lizakudlani kumbe ngomzimba wenu, ukuthi lizagqokani.
23 Anima plus est quam esca, et corpus plus quam vestimentum.
Impilo iyakudlula ukudla, lomzimba uyazedlula izembatho.
24 Considerate corvos, quia non seminant, neque metunt, quibus non est cellarium, neque horreum, et Deus pascit illos. Quanto magis vos pluris estis illis?
Khumbulani amawabayi, kawahlanyeli, kawavuni, kawalaso isiphala kodwa uNkulunkulu uyawapha ukudla. Manje lina liqakatheke okwedlula izinyoni!
25 Quis autem vestrum cogitando potest adjicere ad staturam suam cubitum unum?
Ngubani kini othi ngokukhathazeka angezelele ihola elilodwa empilweni yakhe na?
26 Si ergo neque quod minimum est potestis, quid de ceteris solliciti estis?
Njengoba lingeke liyenze linto encinyane kangaka, lizihluphelani na ngokunengi?
27 Considerate lilia quomodo crescunt: non laborant, neque nent: dico autem vobis, nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unum ex istis.
Ake libone ukuthi amaluba eganga akhula njani. Kawasebenzi njalo aweluki. Kodwa ngilitshela ukuthi laye uSolomoni ekucwebezeleni kwakhe kazange acece njengawo.
28 Si autem fœnum, quod hodie est in agro, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos pusillæ fidei?
Nxa uNkulunkulu ececisa kanjalo utshani beganga, obukhona namuhla, kusasa sebuphoselwa emlilweni, kambe uzalicecisa kanganani na, lina bokukholwa okuncinyane!
29 Et vos nolite quærere quid manducetis, aut quid bibatis: et nolite in sublime tolli:
Lingazihluphi ezinhliziyweni zenu ngokuthi lizakudlani kumbe lizanathani; lingakhathazeki ngalokho.
30 hæc enim omnia gentes mundi quærunt. Pater autem vester scit quoniam his indigetis.
Ngoba umhlaba wabezizwe uxotshana lezinto ezinjalo, ikanti uYihlo uyazi ukuthi liyazidinga.
31 Verumtamen quærite primum regnum Dei, et justitiam ejus: et hæc omnia adjicientur vobis.
Kodwa funani umbuso wakhe, zonke lezizinto lizaziphiwa lazo.
32 Nolite timere pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobis regnum.
Lingesabi, mhlambi omncane, ngoba uYihlo uthandile ukulipha umbuso.
33 Vendite quæ possidetis, et date eleemosynam. Facite vobis sacculos, qui non veterascunt, thesaurum non deficientem in cælis: quo fur non appropriat, neque tinea corrumpit.
Thengisani impahla yenu liphe abampofu. Zidingeleni izikhwama ezingagugiyo, inotho ezulwini engayikuphela, lapho okungasondeli khona isela loba impehlane engabhubhisi khona.
34 Ubi enim thesaurus vester est, ibi et cor vestrum erit.
Ngoba lapho okulenotho yakho khona, inhliziyo yakho layo ilapho.”
35 Sint lumbi vestri præcincti, et lucernæ ardentes in manibus vestris,
“Gqokani lilindele inkonzo lezibane zenu zihlale zibhebha
36 et vos similes hominibus exspectantibus dominum suum quando revertatur a nuptiis: ut, cum venerit et pulsaverit, confestim aperiant ei.
njengamadoda elindele inkosi yawo ukuba ibuye edilini lomthimba ukuze kuthi nxa ifika iqoqoda aphange ayivulele umnyango.
37 Beati servi illi quos, cum venerit dominus, invenerit vigilantes: amen dico vobis, quod præcinget se, et faciet illos discumbere, et transiens ministrabit illis.
Kuzakuba kuhle kulezozinceku inkosi yazo ezazifica zilindile nxa ifika. Ngilitshela iqiniso ukuthi yona izagqokela ukubaphakela, bona bahlale etafuleni, yona ibaphakele.
38 Et si venerit in secunda vigilia, et si in tertia vigilia venerit, et ita invenerit, beati sunt servi illi.
Kuzakuba kuhle kulezozinceku inkosi yazo ezazifica zilindile loba ingabe ifika ngomlindo wesibili loba owesithathu ebusuku.
39 Hoc autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias, qua hora fur veniret, vigilaret utique, et non sineret perfodi domum suam.
Kodwa zwisisani lokhu: Aluba umninindlu ubesazi ukuthi isela lizafika ngasiphi isikhathi ubengasoze ayekele indlu yakhe igqekezwe.
40 Et vos estote parati: quia qua hora non putatis, Filius hominis veniet.
Lani hlalani lilindile ngoba iNdodana yoMuntu izafika ngesikhathi elingayilindelanga ngaso.”
41 Ait autem et Petrus: Domine, ad nos dicis hanc parabolam, an et ad omnes?
UPhethro wabuza wathi, “Nkosi, umzekeliso lo uwuqondise kithi kumbe ebantwini bonke na?”
42 Dixit autem Dominus: Quis, putas, est fidelis dispensator, et prudens, quem constituit dominus supra familiam suam, ut det illis in tempore tritici mensuram?
INkosi yaphendula yathi, “Ngubani kambe ongumphathi othembekileyo, ohlakaniphileyo, othi inkosi yakhe imbeke ukukhangela izisebenzi zayo ukuba aziphe isabelo sazo sokudla ngesikhathi esifaneleyo?
43 Beatus ille servus quem, cum venerit dominus, invenerit ita facientem.
Kuzakuba kuhle kuleyo nceku inkosi ezayifica isenza njalo ekuphendukeni kwayo.
44 Vere dico vobis, quoniam supra omnia quæ possidet, constituet illum.
Ngilitshela iqiniso, izakumbeka ukuthi aphathe yonke impahla yayo.
45 Quod si dixerit servus ille in corde suo: Moram facit dominus meus venire: et cœperit percutere servos, et ancillas, et edere, et bibere, et inebriari:
Kodwa cabanga nxa inceku ingazitshela ithi, ‘Inkosi yami isiphuzile ukubuya,’ ibisiqalisa ukutshaya ezinye izisebenzi zesilisa lezesifazane, ibisisidla, inatha idakwe.
46 veniet dominus servi illius in die qua non sperat, et hora qua nescit, et dividet eum, partemque ejus cum infidelibus ponet.
Inkosi yaleyonceku izabuya ngosuku engacatshangelwa khona langesikhathi inceku engasaziyo. Izayiqumaquma iyiphe indawo phakathi kwabangakholwayo.
47 Ille autem servus qui cognovit voluntatem domini sui, et non præparavit, et non facit secundum voluntatem ejus, vapulabit multis:
Leyonceku ethi ikwazi okufunwa yinkosi yayo kodwa ingalindi kumbe ingalungisi lokho inkosi yayo ekufunayo izatshaywa okuzwayo.
48 qui autem non cognovit, et fecit digna plagis, vapulabit paucis. Omni autem cui multum datum est, multum quæretur ab eo: et cui commendaverunt multum, plus petent ab eo.
Kodwa lowo ongaziyo njalo owenza izinto eziholela ekubhujisweni uzatshaywa mbijana. Kulowo ophiwe okunengi, kuzafuneka okunengi kuye; lakulowo ogciniswe okunengi, kuzafuneka okunengi kulalokho.”
49 Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur?
“Ngilande ukuzalumathisa umlilo emhlabeni, ngize ngifise ukuthi ngabe uvele usungunguma!
50 Baptismo autem habeo baptizari: et quomodo coarctor usque dum perficiatur?
Kodwa ngiseselobhaphathizo okusamele ngilungene, kodwa ngikhathazekile kakhulu kuze kugcwaliseke lokho!
51 Putatis quia pacem veni dare in terram? non, dico vobis, sed separationem:
Licabanga ukuthi ngalanda ukuletha ukuthula emhlabeni na? Hatshi, zwanini, ngalanda ukuzehlukanisa.
52 erunt enim ex hoc quinque in domo una divisi, tres in duos, et duo in tres
Kusukela manje bazakuthi bebahlanu emulini behlukane, abathathu bexabana lababili, lababili bexabana labathathu.
53 dividentur: pater in filium, et filius in patrem suum, mater in filiam, et filia in matrem, socrus in nurum suam, et nurus in socrum suam.
Bazakwehlukana, uyise axabane lendodana, indodana ixabane loyise, unina lendodakazi, indodakazi ixabane lonina, uninazala axabane lomalukazana, umalukazana loninazala.”
54 Dicebat autem et ad turbas: Cum videritis nubem orientem ab occasu, statim dicitis: Nimbus venit: et ita fit.
Wathi exukwini labantu: “Lithi lingabona iyezi liqhamuka entshonalanga liphange lithi, ‘Izulu lizakuna,’ lakanye line.
55 Et cum austrum flantem, dicitis: Quia æstus erit: et fit.
Kuthi kungavunguza umoya weningizimu lithi, ‘Kuzatshisa,’ lakanye kube njalo.
56 Hypocritæ! faciem cæli et terræ nostis probare: hoc autem tempus quomodo non probatis?
Bazenzisi! Liyakwazi ukuchaza izibonakaliso zomhlaba lezomkhathi. Kungani pho lingakwazi ukuchaza isikhathi lesi esikuso na?
57 quid autem et a vobis ipsis non judicatis quod justum est?
Kungani kanti lingaziboneli lina ngokwenu okuyikho okulungileyo na?
58 Cum autem vadis cum adversario tuo ad principem, in via da operam liberari ab illo, ne forte trahat te ad judicem, et judex tradat te exactori, et exactor mittat te in carcerem.
Nxa uhamba lalowo okumangalelayo lisiya kumahluleli, zama ngamandla ukuthi liqedelane lisesendleleni, funa akudonsele kumahluleli, lomahluleli abesekudlulisela enxuseni lona inxusa likuthele entolongweni.
59 Dico tibi, non exies inde, donec etiam novissimum minutum reddas.
Ngiyakutshela, kawusoze uphume uze uhlawule kanye lohlamvana lokucina lwemali.”
