ଲୂକ 10
1 ୧ ଏମ୍ବାଟିଏ ପ୍ରବୁ ଅ଼ଡ଼େ ତୀନିକ଼ଡ଼ି ବା଼ରଜା଼ଣାତି ଆ଼ଚାନା ତା଼ନୁ ଆମିନି ଗା଼ଡ଼ା ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ସ୍କାଣାଁ ହାଜାଲି ମ଼ନ କିହାମାଚେସି, ଏ଼ ନା଼ସ୍କା ଅ଼ଡ଼େ ଗା଼ଡ଼ାୟାଁଣା ରିଆରି ଲାକା କିହାଁ ପାଣ୍ତିତେସି ।
Y DESPUÉS de estas cosas, designó el Señor aun otros setenta, los cuales envió de dos en dos delante de sí, á toda ciudad y lugar á donde él había de venir.
2 ୨ ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ପା଼ଚି ହା଼ରେକା ସାମା ଦା଼ଃଆନାରି ଊଣା ଜା଼ଣା; ଈଦାଆଁତାକି ଗୁଡିୟାତା କାମା କିନାରାଇଁ ପାଣ୍ତାଲିତାକି ଗୁଡିୟାତି ସା଼ୱୁକାରିଇଁ ବାତିମା଼ଲାଦୁ ।
Y les decía: La mies á la verdad es mucha, mas los obreros pocos; por tanto, rogad al Señor de la mies que envíe obreros á su mies.
Andad, he aquí yo os envío como corderos en medio de lobos.
No llevéis bolsa, ni alforja, ni calzado; y á nadie saludéis en el camino.
En cualquiera casa donde entrareis, primeramente decid: Paz [sea] á esta casa.
6 ୬ ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ଇଜ ହିତ୍ଡ଼ିତି ମାଣ୍ସି ରଅସି ମାଚିହିଁ ମୀ ହିତ୍ଡ଼ି ଏ଼ୱାଣାକି ଆ଼ପେ; ଅ଼ଡ଼େ ହିଲାଆତିହିଁ ମୀ ହିତ୍ଡ଼ି ମିଙ୍ଗେ ୱେଣ୍ତେ ୱା଼ନେ ।
Y si hubiere allí algún hijo de paz, vuestra paz reposará sobre él; y si no, se volverá á vosotros.
7 ୭ ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରିତା଼ଣା ଏ଼ନାୟି ମାନେ ଏ଼ଦାଆଁ ତିଞ୍ଜା ଉଣ୍ତାନା ଏ଼ ଇଜ ମାଞ୍ଜୁ, ଇଚିହିଁ କାମାକିନାସି ତାନି କାମାତି ବୁତି ମେ଼ଡ଼ା ଆ଼ନାୟି ମାନେ । ଏ଼ ଇଜ ପିସାନା ଅ଼ର ଇଜ ହାଲାଆଦୁ ।
Y posad en aquella misma casa, comiendo y bebiendo lo que os dieren; porque el obrero digno es de su salario. No os paséis de casa en casa.
8 ୮ ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ଗା଼ଡ଼ାତା ହାଜେରି ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ମିଙ୍ଗେ ଅ଼ପାନେରି ଅ଼ଡ଼େ ଏମ୍ବାଆଁ ଏ଼ନାଆଁ ତିଞ୍ଜାଲି ହିୟାନେରି ଏ଼ଦାଆଁ ତିଞ୍ଜୁ ।
Y en cualquier ciudad donde entrareis, y os recibieren, comed lo que os pusieren delante;
9 ୯ ଏମ୍ବାଆଁ ମାନି ର଼ଗ ଗାଟାରାଇଁ ନେହିଁ କିଦୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଞ୍ଜୁ ‘ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜି ମୀ ତା଼ଣା ଏଦାତେୟିଏ ।’
Y sanad los enfermos que en ella hubiere, y decidles: Se ha llegado á vosotros el reino de Dios.
10 ୧୦ ସାମା ମୀରୁ ଆମିନି ଗା଼ଡ଼ାତା ହାଜେରି ଇଞ୍ଜାଁ ଲ଼କୁ ମିଙ୍ଗେ ଅ଼ପଅରି, ଏମ୍ବାତି ଆଂଗେଣିକାଟି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାନା ଏଲେଇଞ୍ଜୁ,
Mas en cualquier ciudad donde entrareis, y no os recibieren, saliendo por sus calles, decid:
11 ୧୧ ‘ମୀ ଗା଼ଡ଼ାତି ଆମିନି ଦୂଡ଼ି ମା଼ କଡାୟାଁଣା ଆଟାମାଚେ, ଏ଼ଦାଆଁ ଜିକେଏ ମିଙ୍ଗେ ତାକି ହାଣ୍ହି ମାନମି; ସାମା ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜି ଏଗାୱା଼ହିମାନେ ଈଦାଆଁ ପୁଞ୍ଜୁ ।’
Aun el polvo que se nos ha pegado de vuestra ciudad á nuestros pies, sacudimos en vosotros: esto empero sabed, que el reino de los cielos se ha llegado á vosotros.
12 ୧୨ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ନୀହାଁୟି ଦିନାତା ଏ଼ ଗା଼ଡ଼ାତି ଡଣ୍ତ କିହାଁ ସଦମତି ଗା଼ଡ଼ାତି ଡଣ୍ତ ଊଣା କିୱିଆ଼ନେ ।
Y os digo que los de Sodoma tendrán más remisión aquel día, que aquella ciudad.
13 ୧୩ ଆୟ଼ତା ଡଣ୍ତ ପା଼ଣ୍ନି କରାଜିନ୍ ଅ଼ଡ଼େ ବେତ୍ସାୟିଦା ଇଚିହିଁ ମୀ ତା଼ଣା ଆମି ଆମିନି କାବାଆ଼ନି କାମାୟାଁ କିୱିଆ଼ହାମାନୁ, ଏ଼ ବାରେ ସ଼ର ଅ଼ଡ଼େ ସିଦନତା କିୱି ଆ଼ହାମାଚିହିଁମା, ଏ଼ୱାରି ହା଼ରେକା ଦିନା ନ଼କେଏ ବାସ୍ତାୟାଁ ପର୍ହାଁ ଦାର୍ମ୍ବୁତା କୁଗାନା ମ଼ନ ୱେଟ୍ହେରିମା ।
¡Ay de ti, Corazín! ¡Ay de ti, Bethsaida! que si en Tiro y en Sidón hubieran sido hechas las maravillas que se han hecho en vosotras, ya días ha que, sentados en cilicio y ceniza, se habrían arrepentido.
Por tanto, Tiro y Sidón tendrán más remisión que vosotras en el juicio.
Y tú, Capernaum, que hasta los cielos estás levantada, hasta los infiernos serás abajada. (Hadēs g86)
16 ୧୬ ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି “ଆମ୍ବାଆସି ମୀ କାତା ୱେନେସି, ଏ଼ୱାସି ନା଼ କାତା ୱେନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ମିଙ୍ଗେ ଅ଼ପଅସି ଏ଼ୱାସି ନାଙ୍ଗେ ଅ଼ପଅସି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି ନାଙ୍ଗେ ଅ଼ପଅସି ଏ଼ୱାସି ନାଙ୍ଗେ ପାଣ୍ତାତାଣାଇଁ ଅ଼ପଅସି ।”
El que á vosotros oye, á mí oye; y el que á vosotros desecha, á mí desecha; y el que á mí desecha, desecha al que me envió.
17 ୧୭ ଏମ୍ବାଟିଏ ତୀନିକ଼ଡ଼ି ବା଼ରଜା଼ଣା ୱେଣ୍ତା ୱା଼ହାନା ରା଼ହାଁଟି ଏଲେଇଚେରି, “ପ୍ରବୁ ବୂତୁୟାଁ ଜିକେଏ ନୀ ଦ଼ରୁଟି ମା଼ ଡ଼଼ଇକା ହେର୍ପି ଆ଼ହିମାନୁ ।”
Y volvieron los setenta con gozo, diciendo: Señor, aun los demonios se nos sujetan en tu nombre.
Y les dijo: Yo veía á Satanás, como un rayo, que caía del cielo.
19 ୧୯ ମେହ୍ଦୁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ରା଼ସ୍କା, କାଚାକୁପିୟାଁ ମୁହେଁ ତା଼କାଲି ଅ଼ଡ଼େ ସାତ୍ରୁତି ବାରେ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ମୁହେଁ ଜିକେଏ ଅଦିକାରା ହୀହିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ନାୟି ଜିକେଏ ମିଙ୍ଗେ ନସ୍ତ କିହାଲି ଆ଼ଡେଏ ।
He aquí os doy potestad de hollar sobre las serpientes y sobre los escorpiones, y sobre toda fuerza del enemigo, y nada os dañará.
20 ୨୦ ସାମା ପ଼ଲ୍ଆ ବୂତୁୟାଁ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ମୀ ଡ଼଼ଇକା ମାନେ ଇଞ୍ଜିଁ ରା଼ହାଁ ଆ଼ଆଦୁ, ସାମା ମୀ ଦ଼ରୁ ଲାକପୂରୁ ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ରା଼ହାଁ କିଦୁ ।”
Mas no os gocéis de esto, que los espíritus se os sujetan; antes gozaos de que vuestros nombres están escritos en los cielos.
21 ୨୧ ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ସୁଦୁଜୀୱୁ ତଲେ ରା଼ହାଁ ଆ଼ହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଆ଼ବା ଲାକପୂରୁ ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ତିତି ପ୍ରବୁ, ନୀନୁ ବୁଦିଗାଟି ଲ଼କୁତା଼ଣା ଈ ବାରେ କାତା ଡ଼ୁକ୍ହାନା ଊଣା କକାରି ତା଼ଣା ତ଼ସାମାଞ୍ଜି, ଈଦାଆଁତାକି ନିଙ୍ଗେ ଜହରା କିହିମାଞ୍ଜାଇଁ; ଏ଼ ଆ଼ବା ଈଦିଏ ନୀ ନ଼କିତା ନେହାୟି ଆ଼ତେ ।”
En aquella misma hora Jesús se alegró en espíritu, y dijo: Yo te alabo, oh Padre, Señor del cielo y de la tierra, que escondiste estas cosas á los sabios y entendidos, y las has revelado á los pequeños: así, Padre, porque así te agradó.
22 ୨୨ “ନା଼ ଆ଼ବାତି ବାରେ ଅଦିକାରା ନାଙ୍ଗେ ହେର୍ପି ଆ଼ହାମାନେ; ଅ଼ଡ଼େ ମୀର୍ଏସି ଆମ୍ବାଆସି, ଈଦାଆଁ ଆ଼ବା ପିସ୍ପେ ଆମ୍ବାଆସି ପୁନଅସି, ଅ଼ଡ଼େ ଆ଼ବା ଆମ୍ବାଆସି ଈଦାଆଁ ମୀର୍ଏଣା ପିସ୍ପେ ଆମ୍ବାଆସି ପୁନଅସି, ଇଞ୍ଜାଁ ମୀର୍ଏସି ଆମ୍ବାଆରି ତା଼ଣା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତ଼ସାଲି ମ଼ନ କିନେସି, ଏ଼ୱାସିଦେଁ ପୁନେସି ।”
Todas las cosas me son entregadas de mi Padre: y nadie sabe quién sea el Hijo sino el Padre; ni quién sea el Padre, sino el Hijo, y á quien el Hijo [lo] quisiere revelar.
23 ୨୩ ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଡା଼ୟୁ ସିନିକିହାନା ତାମି ସୀସୁୟାଁଇ ଏଟ୍କେଏ ଏଲେଇଚେସି, “ହା଼ରେକା ନେହେଁ ଏ଼ କାଣ୍କା ଏମିନିଗାଟାଣି ମେସିମାନୁ, ଏ଼ନାଆଁ ମୀରୁ ମେସିମାଞ୍ଜେରି ।
Y vuelto particularmente á los discípulos, dijo: Bienaventurados los ojos que ven lo que vosotros veis:
24 ୨୪ ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ମୀରୁ ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ ମେସିମାଞ୍ଜେରି ଏ଼ ବାରେ ହା଼ରେକା ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ରାଜାୟାଁ ମେସାଲି ମ଼ନ କିହାମାଚେରି, ସାମା ମେସାଲି ଆ଼ଡାଆତେରି; ଅ଼ଡ଼େ ମୀରୁ ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ ୱେଞ୍ଜିମାଞ୍ଜେରି, ଏ଼ ବାରେ ଏ଼ୱାରି ୱେଞ୍ଜାଲି ମ଼ନ କିତେରି ସାମା ୱେଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡାଆତେରି ।”
Porque os digo que muchos profetas y reyes desearon ver lo que vosotros veis, y no lo vieron; y oir lo que oís, y no lo oyeron.
25 ୨୫ ମେହ୍ଦୁ ର଼ ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ଜା଼ପ୍ନାସି ୱା଼ହାନା ଜୀସୁଇଁ ତାୟିପାରିକିହିଁ ୱେଚେସି, “ଏ଼ ଗୂରୁ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଜୀୱୁ ବେଟାଆ଼ହାଲି ନା଼ନୁ ଏ଼ନାଆଁ କିଇଁ?” (aiōnios g166)
Y he aquí, un doctor de la ley se levantó, tentándole y diciendo: Maestro, ¿haciendo qué cosa poseeré la vida eterna? (aiōnios g166)
26 ୨୬ ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ମ଼ସାତି ମେ଼ରାତା ଏ଼ନାଆଁ ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, ନୀନୁ ଏ଼ନିକିଁ ପ଼ଡ଼ୱି ଆ଼ହିମାଞ୍ଜି?”
Y él le dijo: ¿Qué está escrito en la ley? ¿cómo lees?
27 ୨୭ ଏ଼ୱାସି ଏଲେଇଚେସି, “ନୀନୁ ନୀ ବାରେ ହିୟାଁ, ବାରେ ଜୀୱୁ, ବାରେ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ ମ଼ନ ହୀହାନା ପ୍ରବୁ ନୀ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜୀୱୁନ଼ମୁ; ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ଡ଼ିତି ଲ଼କୁଣି ନୀ ଜୀୱୁ ଲେହେଁ ଜୀୱୁ ନ଼ମୁ ।”
Y él respondiendo, dijo: Amarás al Señor tu Dios de todo tu corazón, y de toda tu alma, y de todas tus fuerzas, y de todo tu entendimiento; y á tu prójimo como á ti mismo.
28 ୨୮ ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନୀନୁ ନେହିଁକିଁ ୱେସାମାଞ୍ଜି; ଏଲେଏ କିମୁ ଆତିହିଁ ଏ଼ ଜୀୱୁ ମେ଼ଡ଼ା ଆ଼ଦି ।”
Y díjole: Bien has respondido: haz esto, y vivirás.
29 ୨୯ ସାମା ଏ଼ୱାସି ତାଙ୍ଗେ ତୀରିତାସି କିହାକଡାଲି ମ଼ନ କିହାନା ଜୀସୁଇଁ ୱେଚେସି, “ଆତିହିଁ ନା଼ ପା଼ଡ଼ିତାସି ଆମ୍ବାଆରି?”
Mas él, queriéndose justificar á sí mismo, dijo á Jesús: ¿Y quién es mi prójimo?
30 ୩୦ ଜୀସୁ ଏ଼ କାତା ଆସାନା ଏଲେଇଚେସି, “ର଼ ଲ଼କୁ ଜିରୁସାଲମଟିଏ ଜିରିହତା ହାଜିମାଚାଟି ସ଼ର୍କା ତା଼ଣା ହେର୍ହେସି । ଏ଼ୱାରି ଏ଼ୱାଣି ହିମ୍ବରିଦୂକି ମୀଞ୍ଜାନା ହା଼ନିଲେହେଁ ମା଼ଡା ୱେ଼ଚାନା ପିସା ହାଚେରି ।
Y respondiendo Jesús, dijo: Un hombre descendía de Jerusalem á Jericó, y cayó en [manos de] ladrones, los cuales le despojaron; é hiriéndole, se fueron, dejándole medio muerto.
31 ୩୧ ଏଚିବେ଼ଲାତା ର଼ ପୂଜେରା ଏ଼ ଜିରୁଟି ହାଜିମାଚେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମେସାନା ଜିରୁ ପିସାନା ଅ଼ର ଜିରୁଟି ହାଚେସି ।
Y aconteció, que descendió un sacerdote por aquel camino, y viéndole, se pasó de un lado.
Y asimismo un Levita, llegando cerca de aquel lugar, y viéndole, se pasó de un lado.
Mas un Samaritano que transitaba, viniendo cerca de él, y viéndole, fué movido á misericordia;
34 ୩୪ ଅ଼ଡ଼େ ଡାଗେ ହାଜାନା ଏ଼ୱାଣି ଗା଼ହାଁୟାଁ ବାରେ ନିୟୁଁ ଅ଼ଡ଼େ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ରୁବାନା ଗା଼ହାଁୟାଁଣା ଦସ୍ପାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ର଼ ଗା଼ଡ଼୍ଦେ ଲାକ କୁଗିକିହାନା ର଼ ସେ଼ବାକିନି ଇଲୁତା ଅ଼ହାନା ଏ଼ୱାଣି ସେ଼ବା କିତେସି ।
Y llegándose, vendó sus heridas, echándo[les] aceite y vino; y poniéndole sobre su cabalgadura, llevóle al mesón, y cuidó de él.
35 ୩୫ ଅ଼ର ଦିନା ସେ଼ବାକିନି ଇଲୁ ଗାଟାଣାକି ରୀ କା଼ନି ହୀହାନା ଏଲେଇଚେସି, ‘ଈୱାଣି ସେ଼ବା କିମୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଏଚେକା ଗାଡି କାର୍ଚୁ ଆ଼ନୁ, ୱେଣ୍ତା ୱା଼ନାଟି ବାରେ ହିୟାଇଁ ।’”
Y otro día al partir, sacó dos denarios, y diólos al huésped, y le dijo: Cuídamele; y todo lo que de más gastares, yo cuando vuelva te [lo] pagaré.
36 ୩୬ ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଈ ତୀନି ଜା଼ଣାତି ବିତ୍ରା ଆମ୍ବାଆସି ସ଼ର୍କାତା଼ଣା ହେର୍ହା ମାଚାଣି ପା଼ଡ଼ିତାସି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି?”
¿Quién, pues, de estos tres te parece que fué el prójimo de aquél que cayó en [manos de] los ladrones?
37 ୩୭ ଏ଼ ମେ଼ରା ଜା଼ପ୍ନାସି ଏଲେଇଚେସି, “ଆମ୍ବାଆସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ କାର୍ମା ଆ଼ତେସି ଏ଼ୱାସି ।” ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ହାଲାମୁ ନୀନୁ ଜିକେଏ ଏଲେଏ କିମୁ ।”
Y él dijo: El que usó con él de misericordia. Entonces Jesús le dijo: Ve, y haz tú lo mismo.
38 ୩୮ ଏ଼ୱାରି ହାଜିମାନି ବେ଼ଲାତା ର଼ ନା଼ୟୁଁତା ହାଚେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ମାର୍ତା ଦ଼ରୁଗାଟି ର଼ ଇୟା ଜୀସୁଇଁ ତାମି ଇଜ ହା଼ଟିତେ ।
Y aconteció que yendo, entró él en una aldea: y una mujer llamada Marta, le recibió en su casa.
39 ୩୯ ଏ଼ଦାନାକି ର଼ ତାଙ୍ଗି ମାଚେ ଏ଼ଦାନି ଦ଼ରୁ ମରିୟମ, ଏ଼ଦି ପ୍ରବୁତି କଡାଁ ଡ଼଼ଇ କୁଗାନା ଏ଼ୱାଣି କାତା ୱେଞ୍ଜିମାଚେ ।
Y ésta tenía una hermana que se llamaba María, la cual sentándose á los pies de Jesús, oía su palabra.
40 ୪୦ ସାମା ମାର୍ତା ରା଼ନ୍ଦା ୱାଜାଲି ହା଼ରେକା କିଲିବିଲି ଆ଼ହିମାଚେ; ଈଦାଆଁତାକି ଜୀସୁ ତା଼ଣା ୱା଼ହାନା ଏଲେଇଚେ, “ଏ଼ ପ୍ରବୁ ନା଼ ତାଙ୍ଗି ୱାଜିନି କାମା ବାରେ ନା଼ ଲାକ ହେର୍ପା ମାଞ୍ଜାନେ ଈଦାଆଁ ଅଣ୍ପି ହିଲଅତି କି? ଈଦାଆଁତାକି ନାଙ୍ଗେ ସା଼ୟେମି କିହାଲି ଏଲେଇନାମୁ ।”
Empero Marta se distraía en muchos servicios; y sobreviniendo, dice: Señor, ¿no tienes cuidado que mi hermana me deja servir sola? Dile pues, que me ayude.
Pero respondiendo Jesús, le dijo: Marta, Marta, cuidadosa estás, y con las muchas cosas estás turbada:
42 ୪୨ ସାମା ୱାର୍ଇ ର଼ କାତା ଲ଼ଡ଼ାମାନେ । ମରିୟମ ଏ଼ ନେହିଁ କାତା ବାଚି କିହାମାନେ; ଏ଼ଦାଆଁ ଏ଼ଦାନି ତା଼ଣାଟି ଅ଼ୱି ଆ଼ଏ ।”
Empero una cosa es necesaria; y María escogió la buena parte, la cual no le será quitada.
