پەندەکانی سلێمان 13

1 کوڕی دانا تەمبێکردنی باوکی وەردەگرێت، بەڵام گاڵتەجاڕ گوێ لە سەرزەنشت ناگرێت.

O filho sábio ouve a correção do pai; mas o escarnecedor não ouve a repreensão.

2 مرۆڤ لە بەروبوومی دەمی چاکە دەخوات، ناپاکانیش ئارەزوویان توندوتیژییە.

Do fruto da boca cada um comerá o bem, mas a alma dos prevaricadores comerá a violência.

3 ئەوەی ئاگای لە دەمی بێت گیانی خۆی دەپارێزێت، بەڵام ئەوەی زمان درێژی دەکات لەناودەچێت.

O que guarda a sua boca conserva a sua alma, mas o que dilata os seus lábios tem perturbação.

4 گیانی تەمبەڵ ئارەزوو دەکات و هیچی دەست ناکەوێت، بەڵام گیانی تێکۆشەر سەرکەوتوو دەبێت.

A alma do preguiçoso deseja, e coisa nenhuma alcança, mas a alma dos diligentes se engorda.

5 کەسی ڕاستودروست ڕقی لە قسەی درۆیە، بەدکاریش ڕیسوایی و شەرمەزاری دەهێنێت.

O justo aborrece a palavra de mentira, mas o ímpio se faz vergonha, e se confunde.

6 ڕاستودروستی ئەو کەسە دەپارێزیت کە ڕێگای ڕاستە، خراپەش گوناهبار سەرەوژێر دەکات.

A justiça guarda ao sincero de caminho, mas a impiedade transtornará o pecador.

7 هەیە خۆی بە دەوڵەمەند دەردەخات و هیچی نییە، هەشە خۆی بە هەژار دەردەخات و سامانی زۆری هەیە.

Há alguns que se fazem ricos, e não tem coisa nenhuma, e outros que se fazem pobres e tem muita fazenda.

8 لەوانەیە مرۆڤ بە سامانەکەی گیانی خۆی بکڕێتەوە، بەڵام هەژار گوێی لە هەڕەشە نابێت.

O resgate da vida de cada um são as suas riquezas, mas o pobre não ouve as ameaças.

9 ڕووناکی ڕاستودروستان دەگەشێتەوە، بەڵام چرای بەدکاران دەکوژێتەوە.

A luz dos justos alegra, mas a candeia dos ímpios se apagará.

10 لە لووتبەرزییەوە تەنها ناکۆکی پەیدادەبێت، بەڵام لەگەڵ ڕاوێژکاران دانایی.

Da soberba só provém a contenda, mas com os que se aconselham se acha a sabedoria.

11 ماڵێک بە ناپاکی پەیداکرابێت، کەم دەکات، بەڵام ئەوەی بە کاری دەست کۆدەبێتەوە، زیاد دەکات.

A fazenda que procede da vaidade se diminuirá, mas quem a ajunta com a mão a aumentará.

12 ئومێدی درێژکراوە دڵ نەخۆش دەکات، ئارەزووی بەدیهاتووش درەختی ژیانە.

A esperança deferida enfraquece o coração, mas o desejo chegado é árvore de vida.

13 ئەوەی سووکایەتی بە فێرکردنەکە بکات خۆی لەناودەبات، بەڵام ئەوەی ڕێزی بۆ ڕاسپاردەکە هەبێت پاداشتی دەدرێتەوە.

O que despreza a palavra perecerá, mas o que teme o mandamento será galardoado.

14 فێرکردنەکانی دانا کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن.

A doutrina do sábio é uma fonte de vida para se desviar dos laços da morte.

15 تێگەیشتنی باش پەسەندی بەدەستدەهێنێت، بەڵام ڕێگای ناپاکان سەختە.

O bom entendimento dá graça, mas o caminho dos prevaricadores é áspero.

16 هەموو کەسێکی ژیر بە زانیارییەوە کار دەکات، بەڵام نەزان گێلایەتی بڵاو دەکاتەوە.

Todo o prudente obra com conhecimento, mas o tolo espraia a sua loucura.

17 نێردراوی بەدکار دەکەوێتە خراپەوە، پەیامبەری دەستپاکیش چاکبوونەوە دەهێنێت.

O ímpio mensageiro cai no mal, mas o embaixador fiel é saúde.

18 هەژاری و ڕیسوایی بۆ ئەوانەیە تەمبێکردن بەلاوە دەنێن، بەڵام ئەوەی سەرزەنشت لەگوێدەگرێت ڕێزدار دەبێت.

Pobreza e afronta virão ao que rejeita a correção, mas o que guarda a repreensão será venerado.

19 ئارەزووی بەدیهاتوو خۆشییە بۆ گیان، بەڵام گێل وا دەزانێت کە لادان لە خراپە شتێکی قێزەونە.

O desejo que se cumpre deleita a alma, mas apartar-se do mal é abominável para os loucos.

20 ئەوەی لەگەڵ دانایان دەڕوات دەبێتە دانا، هاوڕێی گێلەکانیش زیانی پێدەگات.

O que anda com os sábios, ficará sábio, mas o companheiro dos tolos sofrerá severamente.

21 خراپە دوای گوناهباران دەکەوێت، بەڵام ڕاستودروستان بە چاکە پاداشت دەدرێنەوە.

O mal perseguirá aos pecadores, mas os justos serão galardoados com bem.

22 پیاوچاک میرات بۆ نەوەکانی بەجێدەهێڵێت، سامانی گوناهبارانیش بۆ ڕاستودروست هەڵدەگیردرێت.

O homem de bem deixa uma herança aos filhos de seus filhos, mas a fazenda do pecador se deposita para o justo.

23 لەوانەیە زەویی بەیاری هەژاران خواردنی زۆری تێدابێت، بەڵام لەبەر نادادپەروەری دەبردرێت.

A lavoura dos pobres dá abundância de mantimento, mas alguns há que se consomem por falta de juízo.

24 ئەوەی ڕێگا لە کوتەک بگرێت ڕقی لە کوڕەکەیەتی، بەڵام ئەوەی خۆشیبوێت گرنگی بە تەمبێکردنی دەدات.

O que retém a sua vara aborrece a seu filho, mas o que o ama madruga a castiga-lo.

25 کەسی ڕاستودروست دەخوات و تێر دەبێت، بەڵام سکی بەدکاران هەر برسی دەبێت.

O justo come até fartar-se a sua alma, mas o ventre dos ímpios terá necessidade.