Soakas 30
1 Pa inge kas in palu lal Agur, wen natul Jakeh. El fahk, “God El tia wiyu, God El tia wiyu, Nga munas ac wangin ku luk.
Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
2 Nga lalfon oana soko kosro, Ac wangin etauk lun mwet in nga.
Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
3 Nga soenna lutlut ke lalmwetmet, Ac wanginna etu luk ke God.
Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
4 Su nu sowak nu inkusrao ac sifilpa oatui? Su nu sruokani eng uh inpaol? Ku nokomla kof uh in sie ipin nuknuk? Ku oakiya masrol lun faclu? Kom fin etu, fahkak lah su el an, ac su wen natul.
Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
5 “God El akpwayei wuleang nukewa lal. El oana sie mwe loeyuk nu selos nukewa su suk in moulla yorol.
Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
6 Kom fin laesla kas lal ke kutena kas ma El tia fahk, El ac fah kai kom, ac akkalemye lah kom sie mwet kikiap.”
Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
7 O God, nga siyuk sum, ase nu sik ma luo inge meet liki nga misa:
Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
8 kasreyu ngan tia kikiap, ac oru tuh ngan tia arulana kasrup ku tia pac arulana sukasrup. Ke ma inge ase nu sik lupan mwe mongo ma ac fal nu ke enenu luk.
Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
9 Fin yokla ma oan yuruk, sahp nga ac fahk mu nga tia enenekom. A nga fin arulana sukasrup, sahp nga ac ku in pisrapasr ac akkolukye Inen God luk.
Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
10 Nimet akkolukye sie mwet kulansap nu sin mwet kacto lal. Sahp el ac selngawi kom ac kom ac eis mwata kac.
Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
11 Oasr mwet su selngawi papa tumalos, ac tia akkalemye srui lalos ke nina kialos.
[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
12 Oasr mwet nunku mu nasnas na moul lalos, a pwayeiya uh yohk fohkfok lalos.
[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
13 Oasr mwet nunku mu elos arulana wo — oru elos arulana inse fulat!
[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
14 Oasr mwet su eis kasrpalos ke elos aklalfonye ac pisre ma lun mwet sukasrup ac mwet kwaco.
[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
15 Oasr fak mutan se nutin wet nim srah soko, ac ineltal kewa pa, “Use!” Oasr ma akosr ma wangin saflaiyen enenu la:
Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
16 facl sin mwet misa, sie mutan talap, sie acn pao ma enenu af, ac sie e firir ma tia ku in kuniyukla. (Sheol h7585)
Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)
17 Sie mwet su aksruksrukkin papa tumal, ku pilesru nina kial ke el matuoh, fal in mongola sin won vulture, ku tupla atronmutal sin won raven.
Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
18 Oasr ma akosr ma nga tiana ku in kalem kac:
Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
19 ouiyen sohksok lun sie eagle yen engyeng uh, ouiyen orakrak lun soko wet fin sie eot, ouiyen soko oak ma konauk inkanek la fin meoa, ac ouiyen sie mukul ac mutan se el lungse.
Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
20 Pa inge luman sie mutan payuk su tia pwaye nu sin mukul tumal: el orek kosro, toko el yihla ac fahk, “Wanginna ma koluk nga oru!”
Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
21 Oasr ma akosr faclu tia ku in mutangla:
Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
22 Sie mwet kohs su sun wal lun tokosra, sie mwet lalfon su arulana kihp,
Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
23 sie mutan kwaseyuk su payukyak, ac sie mutan kulansap su eisla acn sin mutan kacto lal.
Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
24 Oasr ma akosr fin faclu su srik ac arulana lalmwetmet:
Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
25 Mak — elos ne munas a elos elosak mongo nalos ke pacl fol;
Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
26 Kosro badger — elos tia pac ku, tuh elos orala nien muta lalos inmasrlon eot uh.
Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
27 Locust — wangin tokosra lalos, tuh elos ueni sohk.
Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
28 Kinoul — kom ku in sruokya soko inpoum, ac kom ku pac in konauk ke inkul fulat sin tokosra.
Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
29 Oasr ma akosr arulana kato luman fahsr la uh:
Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
30 lion — kosro soko ma ku emeet ac wangin sangeng lal sin kutena kosro;
Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
31 nani, won mukul, ac tokosra uh ke elos tu ye mutun mwet lalos.
Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
32 Kom fin lalfon ac sifacna akfulatye kom in oru pwapa koluk, tui ac nunkala akwoya!
Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
33 Kom fin arukak milk, na ac ekla butter. Kom fin fiskiya infwen sie mwet, ac srahsra. Kom fin akkasrkusrakyauk mwet, kom ac ongoiya.
Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
