Soakas 20

1 Sruhila ke mwe nim ku ac oru kom in wowon ac orekma lalfon. Sruhi uh orala sie mwet in lalfonla.

Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.

2 Kom in sangeng ke kasrkusrak lun sie tokosra oana ke kom sangeng ke ngutngut lun soko lion. Kom fin akkasrkusrakye sie tokosra, kom sifacna eiskomyang nu ke misa.

Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.

3 Mwet lalfon uh pa sripauk akukuin uh. Ac fah kaksakinyuk elos su tia wi akukuin.

Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.

4 Sie mwet ima su alsrangesr in plao in pacl fal la, fah tia kosrani fahko.

Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].

5 Nunak ma oan insien sie mwet, oana kof in sie luf loal; a mwet oasr etauk yoro ku in aketeya in kalem.

Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.

6 Pus na mwet fahk pwaye ac oaru la, tusruktu su selos ku in akpwayeye?

Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?

7 Insewowo tulik su papa tumalos oru ma pwaye ac suwohs.

Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.

8 Sie tokosra su muta ke nien nununku, el ac ku in akilen ma koluk ke el liye.

Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.

9 Ya oasr sie mwet ku in fahk na pwaye lah nasnas insial ac wanginla ma koluk lal?

Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?

10 LEUM GOD El srunga mwe paun kikiap ac mwe srikasrak sesuwos.

Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.

11 Finne tulik srisrik se, ac kalem ouiyal ke ma el oru; kom ku in akilen lah el suwohs ac wo.

Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.

12 LEUM GOD El ase mutasr tuh kut in liye, ac sracsr tuh kut in lohng.

Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.

13 Kom fin sisla pacl lom in motul, kom ac sukasrup. Oru kom in kafofo, na ac fah oasr sunun mwe mongo nom.

Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.

14 Mwet moul ke iwen kuka uh torkaskas pacl nukewa mu yokla molin mwe kuka uh, a ke el som el konkin mu srik molin ma el moli uh.

[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.

15 Kas lalmwetmet uh yohk sripa liki gold ac mwe yun saok.

Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.

16 Sie mwet su wulela in fosrngakin soemoul lun sie mwetsac el lalfon, na fal elan sang nuknuk lal sifacna in mwe akpwaye nu ke soemoul el wuleang kac.

Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.

17 Ma kom eisla ke inkanek sesuwos ac ku in mwe engan nu sum oana sie mwe mongo na yuyu, tuh ac tia paht toko na ac oana sie oalu sessesla ke fikar.

Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.

18 Suk kas in kasru wo, na ma kom oru ac fah fahla wo. Nimet sroang nu ke mweun fin soenna oasr pwapa.

Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.

19 Sie mwet lesrik tia ku in okanla ma lukma. Nimet fototo nu yurin mwet oalinkas.

Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.

20 Kom fin selngawi papa tomom ku nina kiom, moul lom ac fah oana sie lam kunla in lohsr uh.

Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.

21 Fin fisrasr eisyen mwe kasrup lom an, ac fah srik woiya nu sum.

Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.

22 Nimet sifacna foloksak ke ma koluk. Tupan ac lulalfongi in LEUM GOD, ac El fah aksuwosyela.

Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.

23 LEUM GOD El tia lungse mwe paun ac mwe srikasrak sesuwos.

Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.

24 LEUM GOD El oakiya tari inkanek lasr uh, na sie mwet el ac etu fuka inkanek lun moul lal sifacna?

Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?

25 Nunkala akwoya meet liki kom wulela in oru sie mwe kisa nu sin God. Sahp kom ac auli kac tok.

Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.

26 Sie tokosra lalmwetmet el ac konauk lah su orala ma koluk uh, na el fah sang kai nu sel ke wangin pakomuta.

Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.

27 LEUM GOD El ase ngunasr, su oana sie kalem saromrom ma tolak nunak lukma nukewa lasr.

Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.

28 Sie tokosra fah mutana in wal lal ke lusenna pacl el oru ma pwaye, suwohs, ac fal.

Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.

29 Wolana lun mwet fusr pa ku in mano lalos, ac oasku lun mwet matu pa aunsuf fiaya lalos.

Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.

30 Kutu pacl uh kaiyuk upa ku in ekulla ouiyen moul koluk lasr uh.

Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.