Luo Chronicle 18

1 Ke Tokosra Jehoshaphat lun Judah el kasrupi ac pwengpeng, el akoo sie marut inmasrlon sie mwet in sou lal ac sie in sou lal Tokosra Ahab lun Israel.

I Jehoszafat miał wiele bogactwa i wielką sławę, i spokrewnił się z Achabem.

2 In kutu yac tok, Jehoshaphat el som nu in siti Samaria in mutwata yorol Ahab. Na Ahab el sap in anwuki sheep ac cow puspis in orala sie kufwa in akfulatyal Jehoshaphat ac mwet ma welul. Ac el eyeinse nu sel Jehoshaphat elan welul mweuni acn Ramoth in Gilead.

Po [kilku] latach przybył do Achaba do Samarii. I Achab zabił dla niego i dla ludu, który z nim [był], wiele owiec i wołów i namówił go, aby wyruszył do Ramot-Gilead.

3 El siyuk sel, “Kom ac ku in wiyu mweuni acn Ramoth?” Jehoshaphat el topuk, “Pacl na kom akola, nga ac mwet luk uh akola pac. Kut ac wi kom.”

Achab, król Izraela, zapytał Jehoszafata, króla Judy: Czy wyruszysz ze mną do Ramot-Gilead? A on mu odpowiedział: Ja tak, jak i ty; mój lud, jak i twój lud, [będziemy] z tobą na wojnie.

4 Na el tafwelana in fahk, “Tusruktu, kut in suk nunak lun LEUM GOD meet.”

Jehoszafat powiedział jeszcze do króla Izraela: Zapytaj dziś, proszę, o słowo PANA.

5 Ouinge Ahab el pangonma mwet palu lal, pisalos akuran sun mwet angfoko, na el siyuk selos, “Ku fal nga in som mweuni acn Ramoth, ku tia?” Elos topuk, “Fahla, mweun. God El ac fah sot kutangla nu sum.”

Zebrał więc król Izraela czterystu proroków i zapytał ich: Czy mamy wyruszyć na wojnę do Ramot-Gilead, czy mam [tego] zaniechać? A oni odpowiedzieli: Wyrusz, bo Bóg wyda [je] w ręce króla.

6 Tusruktu Jehoshaphat el siyuk, “Ya wangin pac sie mwet palu kut ku in siyuk lungse lun LEUM GOD se?”

Ale Jehoszafat zapytał: Czy nie ma tu jeszcze [jakiegoś] proroka PANA, abyśmy mogli go zapytać?

7 Ahab el topuk, “Oasr pac mwet se, ac inel pa Micaiah, wen natul Imlah. Tusruktu nga srungal mweyen el tiana wi palu wo nu sik. Pacl nukewa el fahk ma na koluk.” Na Jehoshaphat el fahk, “Tia wo kom in fahk ouingan!”

Król Izraela odpowiedział Jehoszafatowi: [Jest] jeszcze jeden człowiek, przez którego moglibyśmy radzić się PANA, ale ja go nienawidzę, bo nie prorokuje mi nic dobrego, tylko zawsze to, co złe. Jest to Micheasz, syn Jimli. Jehoszafat powiedział: Niech król tak nie mówi.

8 Ouinge Ahab el suli sie mwet kol ke inkul lun tokosra, ac sap elan sulaklak som solalma Micaiah.

Wtedy król Izraela zawołał pewnego dworzanina i polecił [mu]: Przyprowadź tu szybko Micheasza, syna Jimli.

9 Tokosra luo inge nuknukyang ke nuknuk in tokosra, ac muta fin tron laltal ke acn in sisla kulun wheat likin na mutunpot lun Samaria, ac mwet palu nukewa oru palu lalos ye mutaltal.

Tymczasem król Izraela i Jehoszafat, król Judy, siedzieli na swoich tronach ubrani w [królewskie] szaty na placu przed wejściem do Samarii, u jej bramy, a przed nimi prorokowali wszyscy prorocy.

10 Sie selos pa Zedekiah, wen natul Chenaanah. El orala kutu koac osra, ac el fahk nu sel Ahab, “Pa inge ma LEUM GOD El fahk, ‘Kom fah us koac inge ac sang mweuni mwet Syria, ac kom ac arulana kutangulosla.’”

A Sedekiasz, syn Kenaany, sporządził sobie rogi żelazne i powiedział: Tak mówi PAN: Nimi będziesz bódł Syryjczyków, aż ich wytępisz.

11 Mwet palu nukewa saya fahk oana, “Fahsr lain acn Ramoth, ac kom ac fah kutangla. LEUM GOD El ac asot kutangla nu sum.”

Tak samo prorokowali wszyscy prorocy, mówiąc: Wyrusz do Ramot-Gilead, a poszczęści ci się. PAN bowiem wyda je w ręce króla.

12 In pacl sac pacna, mwet kol se su som in eisal Micaiah el fahk nu sel, “Mwet palu nukewa sayom palye ma ac wo nu sin tokosra. Na pa wo kom in fahk oana.”

Wtedy posłaniec, który poszedł, aby przywołać Micheasza, powiedział do niego: Oto słowa proroków jednomyślnie wypowiadają królowi to, co dobre. Niech twoje słowo, proszę, będzie jak słowo jednego z nich i mów [to, co] dobre.

13 A Micaiah el topuk, “Ke Inen LEUM GOD moul, ma God luk El fahk, nga fah fahk!”

Micheasz odpowiedział: Jak żyje PAN, będę mówił to, co Bóg mi rozkaże.

14 Ke el utyak nu ye mutal Tokosra Ahab, na tokosra el siyuk sel, “Micaiah, ku fal nga ac Tokosra Jehoshaphat in som mweuni acn Ramoth, ku tia?” Micaiah el topuk, “Fahla mweun. Kowos ac kutangla! LEUM GOD El ac sot kutangla nu suwos.”

A gdy przyszedł do króla, król powiedział do niego: Micheaszu, czy mamy wyruszyć na wojnę przeciw Ramot-Gilead, czy tego zaniechać? Odpowiedział: Wyruszcie, a poszczęści się wam, i będą oddani w wasze ręce.

15 Tusruktu Ahab el fahk nu sel, “Ke kom kaskas ke Inen LEUM GOD, fahk na ma pwaye! Pacl ekasr nga enenu nga in fahk ma se inge nu sum?”

I król powiedział do niego: Ile razy mam cię zaprzysięgać, abyś mi nie mówił nic innego, [jak tylko] prawdę w imieniu PANA?

16 Na Micaiah el topuk fahk, “Nga liye mwet mweun lun Israel oalik fineol uh oana sheep su wangin mwet shepherd lalos. Ac LEUM GOD El fahk, ‘Wangin mwet kol lun mwet inge. Lela elos in folokla nu yen selos in misla.’”

Powiedział więc: Widziałem całego Izraela rozproszonego po górach jak owce niemające pasterza. A PAN powiedział: Oni nie mają pana. Niech każdy wraca do swego domu w pokoju.

17 Ahab el fahk nu sel Jehoshaphat, “Nga fahk tari nu sum lah el tia wi palye ma ac wo nu sik, a pacl nukewa ma koluk mukena!”

Wtedy król Izraela powiedział do Jehoszafata: Czyż nie mówiłem ci, że nie będzie mi prorokować nic dobrego, tylko to, co złe?

18 Na Micaiah el tafwela ac fahk, “Inge lohng ma LEUM GOD El fahk! Nga liye LEUM GOD El muta fin tron lal inkusrao, ac lipufan nukewa lal elos tu siskal.

Tamten powiedział: Słuchaj więc słowa PANA: Widziałem PANA siedzącego na swoim tronie, a wszystkie zastępy niebieskie stojące po jego prawicy i lewicy.

19 LEUM GOD El siyuk, ‘Su ac fah kiapwella Ahab elan som in tuh anwuki el in acn Ramoth?’ Kutu sin lipufan fahk sie kas, ac kutu fahk sie pac,

I PAN zapytał: Kto zwiedzie Achaba, króla Izraela, aby wyruszył do Ramot-Gilead i poległ [tam]? I jeden mówił tak, a drugi inaczej.

20 nwe ke na sie ngun fahsryak nu meet, suwosyang nu sin LEUM GOD ac fahk, ‘Nga ac kiapwella.’ LEUM GOD El siyuk, ‘Kom ac oru fuka?’

Wtedy wystąpił duch, stanął przed PANEM i powiedział: Ja go zwiodę. PAN zapytał go: Jak?

21 Na ngun sac fahk, ‘Nga ac som oru mwet palu nukewa lal Ahab in kikiap.’ Na LEUM GOD El fahk, ‘Fahla kiapwella. El ac lukukla wela ma kom fahk.’”

Odpowiedział: Wyjdę i będę duchem kłamliwym w ustach wszystkich jego proroków. [PAN] powiedział: Zwiedziesz [go], na pewno ci się uda: Idź i uczyń tak.

22 Na Micaiah el aksafyela kas lal ac fahk, “Ma na nga fahk uh pa sikyak inge. LEUM GOD El oru tuh mwet palu lom in kiapwekom. A El sifacna akoekomla in sun ongoiya!”

Teraz więc oto PAN włożył ducha kłamliwego w usta tych twoich proroków, gdyż PAN zapowiedział ci nieszczęście.

23 Na mwet palu Zedekiah el kalukyang nu yorol Micaiah, ac puokya likintupal ac siyuk, “Ku ngac ngun lun LEUM GOD som likiyu ac kaskas nu sum?”

Podbiegł wtedy Sedekiasz, syn Kenaany, i uderzył Micheasza w policzek, mówiąc: Którędy odszedł ode mnie Duch PANA, aby mówić z tobą?

24 Micaiah el topuk, “Kom ac fah konauk ke pacl se kom ac som in wikla ke sie infukil ma oan tok ah.”

Micheasz odpowiedział: Oto ty sam zobaczysz tego dnia, kiedy wejdziesz do najskrytszej komnaty, aby się ukryć.

25 Na Tokosra Ahab el sap nu sin sie sin leum lal, “Kaprilya Micaiah ac usalla nu sel Amon, governor lun siti uh, ac nu sel Fisrak Joash.

Król Izraela powiedział: Weźcie Micheasza i zaprowadźcie go do Amona, namiestnika miasta, i do Joasza, syna królewskiego;

26 Fahkang mu eltal in siselang nu in presin, ac sang na bread ac kof kital, nwe ke pacl nga moul foloko.”

I powiecie: Tak mówi król: Wtrąćcie tego [człowieka do] więzienia i żywcie go chlebem utrapienia i wodą ucisku, aż wrócę w pokoju.

27 Micaiah el fahk, “Kom fin moul foloko, na kalem lah tia LEUM GOD pa supweyu in fahk ma inge!” El tafwelana in fahk, “Kowos nukewa porongo ma nga fahk uh!”

Ale Micheasz odpowiedział: Jeśli rzeczywiście wrócisz w pokoju, [to] PAN nie mówił przeze mnie. I dodał: Słuchajcie wszyscy ludzie.

28 Na Tokosra Ahab lun Israel ac Tokosra Jehoshaphat lun Judah eltal som in mweuni siti Ramoth in acn Gilead.

Tak więc król Izraela i Jehoszafat, król Judy, wyruszyli do Ramot-Gilead.

29 Ahab el fahk nu sel Jehoshaphat, “Ke kut ac som nu ke mweun uh, nga ac fah tia nukum nuknuk in tokosra luk, a kom nukum na nuknuk in tokosra lom.” Ouinge tokosra lun Israel el ekulla lumahl ke el som nu ke mweun.

I król Izraela powiedział do Jehoszafata: Przebiorę się i pójdę na bitwę, ty zaś ubierz się w swoje szaty. Następnie król Izraela przebrał się i poszli na bitwę.

30 Tokosra lun Syria el sap nu sin captain lun chariot lal uh in tia mweuni kutena mwet sayen tokosra lun Israel.

A król Syrii rozkazał swoim dowódcom rydwanów: Nie walczcie ani z małym, ani z wielkim, tylko z samym królem Izraela.

31 Ouinge ke elos liyal Tokosra Jehoshaphat elos nunku mu el pa tokosra lun Israel, ac elos forang in mweunel. Na Jehoshaphat el liksreni wola, ac LEUM GOD El molella, ac folokunla mwet ukwal ah.

A gdy dowódcy rydwanów zobaczyli Jehoszafata, powiedzieli: To jest król Izraela. I otoczyli go, aby [z nim] walczyć. Ale Jehoszafat zawołał i PAN go wspomógł. I Bóg odwrócił ich od niego.

32 Captain lun chariot elos liye tuh tia tokosra Israel pa el, ouinge elos tila ukwal.

Kiedy dowódcy rydwanów zobaczyli bowiem, że nie był to król Izraela, odwrócili się od niego.

33 Tusruktu sie sin mwet mweun lun Syria el pusrkala pisr natul ac tiana etu lah ac sonol Tokosra Ahab, tuh pa pisrkilya ke kupasr lun mwe loang kacl. Ahab el wola nu sin mwet se us chariot natul ah, “Nga kineta! Forla, kaing!”

A [pewien] mężczyzna na ślepo naciągnął łuk i ugodził króla Izraela między spojenia pancerza. A ten powiedział [swojemu] woźnicy: Zawróć i wywieź mnie z pola bitwy, bo jestem ranny.

34 Ke mweun uh srakna upa, Tokosra Ahab el fungla na muta in chariot natul, ac ngetla nu yurin mwet Syria. Na ke faht ah tili, el misa.

I bitwa wzmogła się tego dnia, a król Izraela stał w rydwanie naprzeciw Syryjczykom aż do wieczora. I umarł, gdy zachodziło słońce.