Luka 14

1 Jhatokili ligono lya sabato, bho ilota kunyumba kwa mmonga ghwa bhalongosi bha Mafarisayo kulya n'kate, nabhene bhakajha bhakan'chunghuza kwa karibu.

Ein kviledag hende det, at Jesus kom heim til ein av dei øvste farisæarane og skulde halda måltid der, og dei gjætte på honom.

2 Langayi, palongo pa muene ajhele munu ambajhe isumbulibhwa ni uvimbe.

Best det var, såg han framfor seg ein mann som hadde vatssotti.

3 Yesu akakota bhataalamu mu sheria sya bhayahudi ni Mafarisayo, “Je, ni halali kumponya ligono lya sabato, au lepi?”

Då tok han til ords og spurde dei lovkunnige og farisæarane: «Er det rett å lækja um kviledagen, eller er det ikkje?»

4 Lakini bhene bhajhele kinunu, kwa hiyo Yesu akan'kamula, ni kumponya ni kundeka alotayi.

Dei tagde. Då tok han burt på mannen og lækte honom, og let honom ganga.

5 Nimuene akabhajobhela, “Niani kati jha muenga ajhe ni muana au ng'ombi idumbukila mu ligono lya sabato akamfuta lepi kwibhala mara moja?”

Og til dei andre sagde han: «Kven av dykk dreg ikkje straks upp att son sin eller uksen sin, dersom dei dett nedi ein brunn på ein kviledag?»

6 Bhene bhajhelepi ni uwezo bhwa kuhomesya lijibu kwa mambo agha.

Men dei var’kje god til å svara honom noko på det.

7 Wakati Yesu agunduili jinsi bhala bhabhaalikibhu kwamba bhachaguili fiti fya heshima, akabhajobhela mfano, akajobha,

Då han gådde korleis gjesterne valde seg ut dei øvste sæti, sagde han deim denne likningi:

8 “Wakati pa mwialikibhwa ni munu pa harusi, usitami mu nafasi sya heshima, kwandabha jhibhwesekana aalikibhu munu ambajhe ndo wakuheshimibhwa nesu kuliko bhebhe.

«Når nokon hev bede deg til brudlaups, so set deg ikkje øvst ved bordet! For det kunde henda at ein gjævare enn du var beden,

9 Wakati munu jheabhaaliki muenga bhabhele akafikayi, ibeta kujobhela bhebhe, “mpishayi munu ojho nafasi jhe bhebhe,” ni kisha kwa soni wibetakutola nafasi jha mwishu.

og at den som hadde bede dykk båe, kom og sagde til deg: «Gjev rom åt denne mannen!» og då fekk du den skammi at du laut setja deg nedst.

10 Lakini bhebhe ukaalikibhwayi, lotayi ukatamayi mahali pa mwishu, ili wakati jhola jhaakualiki akahidayi abhwesiajhi kukujobhela bhebhe, `Rafiki, lotayi palongolo nesu.” Ndipo wibeta kujha uheshimiki mbele jha bhoha bhabhatamili pamonga ni bhebhe pa meza.

Nei, når du er beden ein stad, so gakk og set deg på det nedste romet! Når han so kjem han som hev bede deg, segjer han til deg: «Flytt deg høgre upp, venen min! Då fær du æra hjå alle deim som sit til bords med deg.

11 Kwandabha khila jhaikikweza iselesibhwa na haikiselesya ikwesibhwa.'

For kvar den som set seg sjølv høgt, skal gjerast låg, men den som set seg sjølv lågt, skal gjerast høg.»

12 Yesu kabhele akan'jobhela munu jhaamwaliki,'pawihomesya kyakulya kya pamusi au kimihi, usibihaaliki rafiki zako au bhalongobhu au jamaa bhajhobhi au majirani bha jhabhi matajiri, ili kwamba bhene bhasihidi kukualika ni bhebhe ukakabhe malipo.

So sagde han og til den som hadde bede honom åt seg: «Når du vil gjera eit middags- eller kveldslag, so bed ikkje venerne eller brørne eller skyldfolket ditt eller rike grannar! For dei kjem til å beda deg att, so du fær lika for det du hev gjort.

13 Badala jhieke, pawibhomba sherehe, bhaalikayi maskini, filema, fiwete ni fipofu,

Nei, når du gjer gjestebod, so bed fatige, kryplingar, halte, blinde!

14 ni bhebhe wibetakujha kubarikibhwa, kwandabha bhibhwesya lepi kulepa. kwandabha wibeta kulepibhwa mu ufufuo bhwa bhenye.”

Då vert du sæl; for dei hev ingen ting å gjeva deg att, men du fær lika for det når dei rettferdige stend upp att.»

15 Wakati mmonga ghwa bhale bhabhatamili pameza pamonga ni Yesu bho apeliki aghu, ni muene akanijobhela, “Abarikibhu jhola jhaibetekulya n'kate mu Ufalme bhwa k'yara!”

Ein av dei andre bordgjesterne sagde då han høyrde det: «Sæl den som fær sitja til bords i Guds rike!»

16 Lakini Yesu akan'jobhela, “munu mmonga aandele sherehe mbaha, aaliki bhanu bhamehele.

Då svara han: «Det var ein gong ein mann som vilde gjera eit stort gjestebod, og bad mange.

17 Wakati sherehe bho ijhe tayari, akandaghisya mtumishi ghwa muene kubhajobhela bhela bhaalikwa, “Muhidayi, kwandabha fenu fyoha fimalili kubhekibhwa tayari.'

Då tidi kom at gjestebodet skulde vera, sende han sveinen sin i veg for å segja til dei bedne: «Kom! No er det ferdigt!»

18 Bhoha, bhakajhanda kus'oma radhi. Wa kwanza akan'jobhela mtumishi, 'Nihemili n'gonda, lazima nilotayi kulilola. Tafadhali unisamee.'

Då tok dei til å beda seg undan, alle som ein. Den fyrste sagde: «Eg hev kjøpt ein jordveg, og er nøydd til å ganga ut og sjå på honom. Du lyt gjera so vel og orsaka meg.»

19 Na jhongi akajobha, Nihemili Jozi sihanu sya ng'ombi, ni nene nilotakubhajaribu. Tafadhali uniwie radhi.'

Ein annan sagde: «Eg hev kjøpt fem par uksar, og no skal eg av og prøva deim. Du lyt gjera so vel og orsaka meg.»

20 Ni munu jhongi akajobha, 'Nigegili n'dala, henu nibhwesya lepi kuhida.'

Endå ein annan mann sagde: Eg hev teke meg ei kona; difor kann eg ikkje koma.»

21 Mtumishi akakerebhuka ni kun'jobhela mtumishi ghwa muene,'Lotayi manyata mitaani ni mufichochoro fya miji ukabhaletayi apa maskini, filema, fipofu ni bhalemavu.”

Sveinen kom og sagde det med herren sin. Då vart husbonden harm og sagde til sveinen: «Gakk snøgt ut på gatorne og stræti i byen, og før hit alle tiggarar og kryplingar og blinde og halte!»

22 Mtumishi akajobha, Bwana, aghu gha ulaghisij ghaamali kukhomboka, hata henu nafasi khona.'

Sveinen sagde: «Herre, det er gjort som du sagde, og det er endå rom.»

23 Bwana akan'jobhela mtumishi, 'Lotayi mu n'jhela mbaha ni fichochoro na ubhashunitushjajhi bhanu bhajhingilibhu, ili nyumba jha nene jhimemayi.

«Gakk ut på vegarne og ved gjerdi, » svara herren, «og nøyd deim til å koma inn, so huset mitt vert fullt!

24 Kwandabha nikabhajobhela, kwabhala bhashaafikibhu kubhwandelu ajhelepi jhaibetakubhonja sherehe jhanene.'

For eg segjer dykk at ingen av dei mennerne som vart bedne, skal smaka min gjestebodskost.»»

25 Henu umati mbaha bhajhele bhilota pamonga Ni muene, ni muene akageuka ni kubhajobhela,

Det fylgde mykje folk med honom, og han snudde seg og sagde til deim:

26 'Kama munu ihida kwa nene ni muene akan'dadila lepi dadi munu, n'dala munu, mwana munu, bhalongo munu bha n'gosi ni n'dala - ndio, ni hata maisha gha muene kabhele -ibhwesya lepi kujhe mwanafunzi ghwa nene.

«Um nokon kjem til meg og hatar ikkje far og mor og kona og born og brør og syster, ja, endå sitt eige liv, so kann han ikkje vera min læresvein.

27 Munu akabelayi kuulota msalaba ghwa muene ni kuhida kunyumba jha nene ibhwesyalepi kujha mwanafunzi ghwa nene.

Den som ikkje ber krossen sin og kjem etter meg, kann ikkje vera min læresvein.

28 Maana niani kati jhe muenga, ambajhe inoghela kujenga mnara ibeta lepi kutama hoti akadirirajhi gharama kwa mahesabu kama ajhe ni khela kyailonda ili kukamilisya e'lu?

Vil nokon av dykk byggja eit tårn, tur han’kje då fyrst set seg ned og reknar etter kva det vil kosta, um han hev nok til å fullføra det.

29 Vinginevyo, baada jha kubheka msingi ni kusindwa kumallisila, bhoha bhabhalolili bhibeta kujhanda kundhihaki.

For hev han lagt grunnsteinarne, og ikkje er god til å gjera det ferdigt, so tek alle som ser det til å gjera narr av honom og segja:

30 Bhijobha, Munu ojho ajhandi kujenga, ajhelepi ni nghofu sya kumalisya.'

«Den mannen tok til å byggja, og var’kje god til å gjera det ferdigt!»

31 Au mfalme jholekhu, akalondajhi kulota kukomana ni mfalme jhongi mu vita, ambajhe ibetalepi kutama pasi hoti ni kutola ushauri kuhusu kama ibhwesya, pamonga ni bhanu elfu kumi kutobhana ni mfalme jhongi jha ihida panani pa muene ni bhanu ishirini elfu?

Eller um ein konge vil draga ut i strid mot ein annan konge, tru han’kje då fyrst set seg ned og slær yver um han med ti tusund mann kann møta ein som kjem imot han med tjuge tusund?

32 Na kama naha lepi, wakati jeshi lya bhangi bado lijhe patali, itume balozi kulonda masharti gha amani.

Og kann han ikkje, so gjer han av ei sendeferd og tingar um fred, med hin endå er langt burte.

33 Kwa hiyo basi, jhejhioha kati jha muenga ambajhe ibetalepi kuleka fyoha fya ajhe nafu, ibhwesyalepi kujha mwanafunzi ghwa nene.

Soleis kann ingen av dykk vera min læresvein, utan han segjer frå seg alt det han hev.

34 Muinyu unofu, lakini ikajhelajhi jhijhasili ladha jhiake, jinsi jheleku jhibhwesya kujha muinyu kabhele?

Salt er ein god ting; men vert saltet og dove, kva skal so det kryddast med?

35 Ijhelepi ni matumizi kwa udongo au hata kwa mbolea. jhitaghibhwa patali. Muene jha ajhele ni mb'olokoto na ap'elekayi gha kup'eleka.”

Det duger korkje i mold eller møk; dei kastar det ut. Høyr etter, kvar som høyra kann!»