1 Wakorintho 15
1 Henu nikabhakhombosya, bhakaka ni bhadada, panani pa injili jhanabhahubiriri, ambajho mwajhipokili ni kujhema nayo.
Przyjaciele, chciałbym wam teraz przypomnieć dobrą nowinę, którą przekazałem wam, którą przyjęliście, której jesteście wierni,
2 Kwa injili ejhe muokolibhu, kama mwibetakulikamilila kinofu lilobhi lya nabhahubiriri muenga, isipokujha mulikyerajhi mebhu.
i która daje wam zbawienie—o ile trzymacie się tego, co wam głosiłem. Chyba że uwierzyliście na próżno…
3 Kama hoti kyanajhipokili kwa bhumuhimu naletili kwa muenga kama kyajhijhele: Kwamba kutokana ni maandiku, Kristu afuili kwa ndabha jha dhambi sya tete,
Na samym początku przekazałem wam to, co sam przyjąłem, mianowicie że Chrystus umarł za nasze grzechy—zgodnie z zapowiedziami Pisma,
4 Kutokana ni majhandiku asyelibhu, ni kujha afufuiki ligono lya tatu.
że został pogrzebany, że trzeciego dnia zmartwychwstał—również zgodnie z Pismem,
5 Ni kwamba an'homili kefa, kabhele kwa bhala kumi ni bhabhele.
i że ukazał się Piotrowi, a następnie pozostałym Dwunastu.
6 Kabhele abhahomili kwa wakati umonga bhakaka ni bhadada zaidi jha miatano. Bhingi bhabhi bhakona bhaomi, lakini baadhi jha bhene bhagonili lugono.
Później widziało Go równocześnie pięciuset wierzących, z których większość jeszcze żyje—niektórzy jednak już zmarli.
7 Kabhele an'homili Yakobo, kabhele mitume bhoha.
Potem Jezus ukazał się Jakubowi i wszystkim innym apostołom.
8 Mwisho ghwa ghoha, anihomili nene, kama vile kwa muana jhaahogoliki mu wakati bhubhuene lepi.
Na samym końcu, jakby najmniej godnemu, ukazał się także mnie.
9 Kwa kujha nene ne n'debe kati jha mitume. Nilondekalepi kukutibhwa mtume kwandabha nalitesisi likanisa lya K'yara.
Jestem bowiem najmniejszym z apostołów i nie powinienem nawet używać tego tytułu, gdyż prześladowałem kościół Boga.
10 Lakini kwa neema jha Kyara nijhele kama kama kyanijhele, ni neema jha muene kwa nene jhajhelepi mebhu. Badala jhiake, nabhombili bidii kuliko bhoha. Lakini jhajelepi nene, bali neema jha K'yara jhajhijhele mugati mwa nene.
Tylko dzięki Jego łasce jestem więc tym, kim jestem—a łaska ta przyniosła owoce. Trudziłem się o wiele bardziej niż inni—oczywiście nie ja sam, zawsze bowiem Bóg wspierał mnie swoją łaską.
11 Henu kama nene au bhene, twihubiri naha na twikiera naha.
Zresztą czy ja, czy inni, i tak głosimy tę samą dobrą nowinę, w którą wy uwierzyliście.
12 Henu kama Kristu ahubiribhu kama jhaafufuiki kwa bhafu, iwejhe baadhi jha muenga mujobhayi bhujhelepi bhufufuo bhwa bhafu?
Skoro więc głosimy zmartwychwstanie Chrystusa, to dlaczego niektórzy z was twierdzą, że coś takiego jak zmartwychwstanie w ogóle nie istnieje?
13 Lakini kama bhujhelepi bhufufuo bhwa bhafu basi hata Kristu kabhele afufuiki lepi.
Jeśli nie istnieje, to i Chrystus nie zmartwychwstał.
14 Ni kama Kristu afufuikilepi, nahu mahubiri gha tete ndo pat'op'o, ni imani jha muenga pat'op'o.
A jeśli On nie zmartwychwstał, to głoszenie dobrej nowiny nie ma sensu—i również wasza wiara jest pozbawiona podstaw.
15 Na tubhonekene kujha mashahidi bha udesi kumhusu K'yara, kwa ndabha twan'shudili K'yara kinyume, kujobha amfufuili Kristu, wakati amfufuili lepi.
W takiej sytuacji okazujemy się fałszywymi świadkami, bo twierdzimy, że Bóg ożywił z martwych Chrystusa. A nie mógł tego zrobić, skoro umarli nie zmartwychwstają.
16 Kama jhikajhelayi bhafu bhifufulibhwa lepi, Yesu ni muene basi afufulibhu lepi.
Jeśli umarli nie mogą powstać z martwych, Chrystus też nie zmartwychwstał.
17 Ni kama Kristu afufulibhulepi, imani jha jhomu mebhu na mwakona mujhe mu dhambi sya jhomu.
A jeśli On nie ożył, niepotrzebnie Mu uwierzyliście i, co za tym idzie, nadal jesteście obciążeni waszymi grzechami.
18 Nhu, bala bhabhafuili kwa Kristu ni bhene bhajhanganuli.
Ci zaś wierzący, którzy już zmarli, poszli na potępienie.
19 Ikajhiajhi kwa maisha agha ghene tujheni bhujasiri kwa wakati bhwa wihida mugati mwa Kristu, bhanu bhoha, tete tukabhahurumila zaidi jha bhanu bhoha.
Jeżeli nasza nadzieja w Chrystusie dotyczy tylko tego ziemskiego życia, to jesteśmy najbardziej godni pożałowania ze wszystkich ludzi.
20 Lakini henu Kristu afufuiki kuhoma kwa bhafu, matunda gha kubhuandu gha bhala bhabhafuili.
Lecz Chrystus naprawdę zmartwychwstał—jako pierwszy z umarłych!
21 Kwa kujha kifo kyahidili kup'etela mwanadamu, bhufufuo bhwa bhafu.
Skoro śmierć przyszła na świat z powodu człowieka—Adama, to również zmartwychwstanie przyjdzie przez Człowieka—Chrystusa.
22 Kwa kujha kama bha Adamu bhoha bhifwa, nahu, kabhele kwa Kristu bhoha bhibeta kujha bhaomi.
Z powodu Adama wszyscy umierają, ale dzięki Chrystusowi wszyscy zmartwychwstaną.
23 Lakini khila mmonga mu mpango bhwa muene: Kristu, matunda gha kubhuandu, ni kisha bhala bhabhajhele bha Kristu bhibeta kubhombibhwa bhaomi wakati bhwa kuhida kwa muene.
Każdy we właściwym czasie: najpierw powstał z martwych Chrystus, w czasie Jego powrotu ożyją natomiast ci, którzy do Niego należą.
24 Ndipo pawibeta kujha mwisu, pala Kristu paibeta kukabidhi bhufalme kwa K'yara dadijhitu. Ejhe ndo pala paibeta kukomesya bhutawala bhuoha ni mamlaka ghoha ni nghofu.
Potem nastąpi koniec i Chrystus przekaże królestwo Bogu Ojcu, a wszelkie władze i potęgi przestaną istnieć.
25 Kwa kujha lazima atabhwalayi mpaka paibetakubheka bhaadui bha muene bhoha pasi pa njayu sya muene.
Chrystus ma bowiem panować do czasu, aż wszyscy Jego przeciwnicy padną u Jego stóp.
26 Adui ghwa kumwisu kuharibibhwa ni kifo.
Ostatnim pokonanym wrogiem będzie śmierć.
27 Kwa kujha “abhekili khila khenu pasi pa njayu sya muene.” Lakini pajhijobha “abhekili khila khenu,” ndo bhuesi kujha ejhe jhihusisha lepi bhala bhabhabhekili khila khenu pasi pa muene.
Bóg poddał bowiem wszystko władzy Chrystusa—oczywiście wszystko oprócz siebie samego, bo to On jest Tym, który poddał wszystko Chrystusowi.
28 Bho fenu fyoha fibhekibhu pasi pa muene, kabhele muana muene ibetakubhakibhwa pasi pa muene. Ejhe jhibeta kuhomela ili kwamba K'yara dadi ajhiajhi ghoha mu fyoha.
Gdy więc już wszystko zostanie poddane Synowi Bożemu, wtedy także On przekaże władzę Ojcu, który dał Mu wszystko we władanie. Odtąd Bóg będzie obecny we wszystkich i będzie panował nad wszystkim.
29 Au kabhele bhibeta kubhomba kiki bhala bhabhabatisibhu kwa ndabha jha bhafu? Kama bhafu bhifufulibhwa lepi nesu kwandajhakhikhi kabhele bhibatisibhwa kwa ndabha jha bhene?
Co robią ci, którzy przyjmują chrzest za zmarłych? Jeśli umarli w ogóle nie powstaną do życia, to jaki jest sens tego, co robią?
30 Na kwa ndabha jhakiki tujhe mu hatari khila lisaa?
A my? Po co ciągle narażamy się na niebezpieczeństwa?
31 Kaka ni bhal'omb'o bhangu, kup'et'ela kwitufya kwa nene kwa muenga, ambajho nijhenajhu kwa Kristu Yesu Bwana bhitu, nitangasya naha: Nifwa khila ligono.
Przyjaciele—moja dumo w Chrystusie Jezusie, naszym Panu!—wiecie przecież, że codziennie ryzykuję życie.
32 Jhikanifaidila khiki, mu mtazamo bhwa mwanadamu kama nakhomene ni bhanyama bhakali okhu Efeso, kama bhafubhifufulibhwalepi? “Lekayi basi tuliajhi ni kunywa, kwa kujha kilabhu twifwa.”
Po co, jak niewolnik na arenie, walczyłem z dzikimi bestiami w Efezie? Jeśli umarli nie zmartwychwstają, to: „Jedzmy i pijmy, bo jutro czeka nas śmierć!”
33 Musikofibhu: Makundi mabhibhi ghijhonanga tabia jhinofu.
Nie dajcie się oszukać! „Złe towarzystwo prowadzi do rozwiązłości”.
34 “Mujhelayi ni kiasi! Mutamayi mu haki! musijhendeleli kubhomba dhambi. Kwa kujha baadhi jha muenga mujhelepi ni maarifa gha K'yara. Nijobha naha kwa soni jha muenga.
Opamiętajcie się i przestańcie grzeszyć! Niektórzy z was w ogóle nie znają Boga! Mówię to, aby was zawstydzić.
35 Lakini munu jhongi ibetakujobha, “Namna jhelekhu bhafu bhifufulibhwa? Ni bhene bhibeta kuhida ni aina jhelekhu jha mb'el'e?”
Ktoś może zapytać: „Jak umarli zmartwychwstaną? W jakich ciałach?”.
36 Bhebhe ghwe n'jinga nesu! Khela kyaupandili kibhwesyalepi kujhanda kukhola isipokujha kufwa.
Niemądry człowieku! Żeby jakaś roślina wyrosła, najpierw musi zginąć ziarno, które zostało rzucone w ziemię.
37 Ni khela kyawipanda sio mb'el'e ambabho wibetakujha, bali ndo mbeyu jhajhichipuili. Jhibhwesyakujha ngano au khenu khenge.
Nie siejesz przecież tego, co ma wyrosnąć, ale rzucasz w ziemię ziarno tej rośliny, na przykład pszenicy lub czegoś innego.
38 Lakini K'yara ibetakujhip'ela mb'el'e kama kyawigana, nu mu khila mbeyu mb'el'e ghwa muene.
A Bóg, zgodnie ze swoją wolą, daje mu nową postać—każdemu rodzajowi ziarna inną.
39 Mibhele ghioha ghiwaninganalepi. Isipokujha, kujhe ni mb'el'e bhwa umonga bhwa mwanadamu, ni mb'el'e bhwamana bhwa mnyama, ni mb'el'e bhongi bhwa fidege, ni mb'el'e bhongi bhwa somba.
Dotyczy to nie tylko roślin. Inne ciała mają ludzie, inne zwierzęta, inne ptaki, a jeszcze inne ryby.
40 Kabhele kujha ni mibhele ghya kumbinguni ni mibhele ghya paduniani. Lakini bhutukufu bhwa mibhele ghya kumbinguni ndo aina jhimonga ni bhutukufu bhwa paduniani bhongi.
Są ciała niebieskie i ciała ziemskie—każde z nich ma inne piękno.
41 Bhujhele utukufu umonga bhwa lijobha, ni bhutukufu bhongi bhwa mwesi, ni bhtukufu bhongi bhwa mato'do. Kwa kujha litono limonga litofautiana ni litondo l'enge mu bhutukufu.
Słońce ma swój blask, inne światło daje jednak księżyc, a jeszcze inne gwiazdy. A nawet one różnią się między sobą.
42 Nahu ndo kyaujhele kabhele bhufufuo bhwa bhafu. Kyakipandibhwa kiharibika, na kyakimela kiharibikalepi.
Podobnie jest ze zmartwychwstaniem. Posiane jest ciało śmiertelne, a zmartwychwstanie ciało nieśmiertelne.
43 Kipandibhu mu matumizi gha kawaida, kyakimelibhwa mu bhutukufu. Kipandibhu mu bhudhaifu, kimela mu nghofu.
Posiane jest ciało materialne—słabe i sprawiające wiele kłopotów,
44 Kipandibhu mu mb'el'e ghwa asili, kimela mu mb'el'e ghwa kiroho. Kama kujhe ni mb'el'e ghwa asili, kujhe ni mb'el'e ghwa kiroho kabhele.
a zmartwychwstanie ciało duchowe—pełne mocy i wspaniałe! Istnieją bowiem ciała materialne i ciała duchowe.
45 Kabhele jhilembibhu, “Munu ghwa kuanza Adamu abhombiki roho jhajhiishi.” Adamu ghwa kumwisu abhombiki roho jhajhikeka.
Pismo mówi: „Adam, pierwszy człowiek, stał się istotą mającą życie”. Ale ostatni „Adam”—czyli Jezus—stał się duchem dającym życie!
46 Lakini bhwa kiroho ahidilepi hoti bali ghwa asili, ni kabhele ghwa kiroho.
Najpierw przyszedł ten, który miał ciało ziemskie. Potem dopiero przyszedł Ten, który ma ciało duchowe.
47 Munu ghwa kuanza ndo ghwa dunia, atengenesibhu kwa mad'opi. Munu ghwa bhubhele ihomela kumbinguni.
Adam, pierwszy człowiek, przyszedł z ziemi. Jezus, drugi Człowiek, przyszedł z nieba.
48 Kama vile munu jha abhombibhu kwa mad'opi, naha kabhele bhala bhabhabhombibhu kwa mad'opi. Kama vile munu ghwa kumbinguni kyaajhele, naha kabhele bhala kumbinguni.
Ci, którzy żyją na ziemi, mają ciało podobne do Adama, człowieka z ziemi. Ci jednak, którzy należą do nieba, otrzymają ciała podobne do Jezusa, Człowieka z nieba.
49 Kama ambavyo kyatup'endili mfano ghwa munu ghwa mad'opi, tubeta kup'enda kabhele mfano ghwa munu ghwa mbinguni.
Teraz jesteśmy podobni do ziemskiego Adama, ale będziemy podobni do niebiańskiego Chrystusa.
50 Henu tubhajobhela, kaka ni bhal'omb'o bhangu kujha mb'el'e ni damu fibhwesyalepi kubhurithi bhufalme bhwa K'yara. Bhwala bhwakuharibika kurithi bhwa kutokuharibika.
Zapewniam was, przyjaciele, że nikt nie wejdzie do królestwa Bożego w ludzkim, śmiertelnym ciele—to, co jest doczesne, nie może bowiem stać się częścią tego, co jest wieczne.
51 Langayi! Nikabhajobhela muenga sirijha bhukweli: Twibetalepi kufwa bhoha, bali twebhoha tubeta kubaadilisibhwa.
Pragnę wam jednak zdradzić wspaniałą tajemnicę: Nie wszyscy umrzemy, ale wszyscy otrzymamy nowe ciała.
52 Twibeta kubadilisibhwa mu wakati, mu kufumba ni kufumbula kwa lihu, tarumbeta jha kumwishu, kwa kujha tarumbeta jhibetakulela, ni bhafu bhibeta kufufulibhwa ni hali jha kubhela kuharibika, na twibeta kubadilisibhwa.
Stanie się to w jednej chwili, w mgnieniu oka, przy dźwięku ostatniej trąby. Gdy ona zabrzmi, zmarli powstaną do życia w nieśmiertelnych ciałach, a my, żywi, również otrzymamy nowe ciała.
53 Kwani obho bhwa kuharibika lazima ufwalayi bhwa kubela kuharibika, ni obho bhwa kufwa lazima ufwalayi bhwa kubela kufwa.
Bo to, co jest doczesne i śmiertelne, musi zostać zastąpione tym, co wieczne i nieśmiertelne.
54 Lakini bhwakati obho bhwa kuharibika ukufwatikibhwajhi bhwa kubela kuharibika, ni obho bhwa kufwa ukafwalayi bhwa kubela kufwa, ndo pawibetakuhida msemo ambabho ujhandikibhu, “Kifo kimilibhu mu bhushindi.”
Gdy więc nasze doczesne i śmiertelne ciała przemienią się w ciała wieczne i nieśmiertelne, wypełnią się słowa Pisma: „Zwycięstwo pochłonęło śmierć.
Gdzie jest triumf śmierci? Gdzie jest jej żądło?”. (Hadēs g86)
56 Bhuchungu bhwa kifo ndo dhambi, ni nghofu jha dhambi ndo sheria.
Żądłem, którym śmierć zaatakowała ludzi, jest grzech, a Prawo ujawniło siłę grzechu.
57 Lakini kubhombesya kwa K'yara, jhaakatupela tete ushindi kup'et'ela Bwana bhitu Yesu Kristu!
Dziękujmy jednak Bogu za to, że posłał Jezusa Chrystusa, naszego Pana, i pozwolił nam odnieść zwycięstwo!
58 Henu, bhaganwa kaka ni bhal'ombo bhangu, mujhelayi mukangamele na musijhimbisibhu. Daima mujhibhombayi mbombo jha Bwana, kwa ndabha mumanyili kujha mbombo jha muenga kwa Bwana jha mebhu lepi.
Moi kochani przyjaciele, bądźcie wytrwali i nieugięci, nieustannie oddani pracy dla Pana. I pamiętajcie, że wasz wysiłek jest cenny w Jego oczach i nie pójdzie na marne.
