< Lucas 16 >

1 Ri Jesús xuqujeꞌ xutzijoj jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj chike ri utijoxelabꞌ: Kꞌo jun qꞌinom achi, ri xkꞌojiꞌk jun rajchak chajil re ri uqꞌinomal. Ri qꞌinom achi xretaꞌmaj chi ri rajchak xaq tajin kusach ri urajil pa taq jastaq ri man kꞌo ta kutayij.
Jesús le contó a sus discípulos este relato: “Había un hombre rico cuyo administrador fue acusado de haber gastado todo lo que le pertenecía a su amo.
2 Ri qꞌinom achi xusikꞌij ri rajchak, xubꞌij che: “¿Jas riꞌ ri xinto kabꞌix chawe? Man katkwin ta chik katchakun wukꞌ, chajacha kan ronojel ri akwenta.”
Así que el hombre rico llamó a su administrador, y le preguntó: ‘¿Qué es esto que oigo sobre ti? Tráeme tus cuentas, porque no seguirás más cómo mi administrador’.
3 Ri ajchak xuchomaj, xubꞌij: “¿Jas kinbꞌano? Maj nuchuqꞌabꞌ chukꞌotik jul, xuqujeꞌ kꞌixibꞌal riꞌ we kinta nulimoxna.
“El administrador pensó para sí: ‘¿Qué haré ahora si mi señor me despide de este empleo de administrador? No soy suficientemente fuerte para cavar, y me avergüenza pedir dinero.
4 Wetaꞌm kꞌut jas ri kinbꞌano, rajawaxik keꞌntzukuj winaq ri kinkikꞌamawaꞌj cho taq ri kachoch are kinesax bꞌik pa ri nuchak.”
Oh, ya sé qué haré para que cuando mi señor me despida como administrador, la gente me reciba en sus hogares’.
5 Xuchapleꞌj kꞌu kisikꞌixik pa jujunal konojel ri winaq ri kꞌo kikꞌas. Xuta kꞌu che ri nabꞌe: “¿Janipa akꞌas rukꞌ ri wajaw?”
“Así que invitó a todos los que estaban en deuda con su señor para que vinieran a reunirse con él. Al primero le preguntó: ‘¿Cuánto le debes a mi señor?’
6 Xubꞌij ri ajkꞌas che: “Jun ciento tonel aceite olivo nukꞌas.” Xubꞌij kꞌu ri kabꞌan rech puꞌwiꞌ ronojel ri jastaq che: “Riꞌ le uwujil ri akꞌas. Chattꞌuyuloq, chatzꞌibꞌaj kanoq chi xa nikꞌaj ciento chik akꞌas.”
El hombre respondió: ‘Cien batos de aceite’. Entonces le dijo: ‘Rápido, siéntate. Toma tu factura y cámbiala a cincuenta’.
7 Xuta chi kꞌu che ri jun e ri at: “¿Janipa akꞌas rukꞌ ri wajaw?” Ri ajkꞌas xubꞌij che: “Jun ciento koxtar tiriko.” Ri kabꞌan rech puꞌwiꞌ ronojel ri jastaq xubꞌij che: “Riꞌ le awuj, chatzꞌibꞌaj kanoq xa chi wajxaqibꞌ koxtar tiriko akꞌas.”
Entonces le dijo a otro: ‘¿Cuánto debes?’ Y el hombre respondió: ‘Cien koros de trigo’. Entonces le dijo: ‘Toma tu factura y cámbiala a ochenta’.
8 Xya kꞌu uqꞌij ri ajchak rumal ri rajaw rumal ri xnoꞌjin kukꞌ ri winaq. Ri e winaq ri aꞌjuwachulew are kꞌo na kinoꞌjibꞌal rumal ri kakibꞌan kukꞌ taq ri e kech winaq, kꞌo na ri kechoman chikiwach ri e winaq ri kikꞌamawaꞌm ri tunal. (aiōn g165)
“El hombre rico felicitó a su administrador deshonesto por su idea ingeniosa. Los hijos de este mundo son más astutos los unos con los otros, que los hijos de la luz. (aiōn g165)
9 Rumal laꞌ kinbꞌij in chiꞌwe: Chikojo bꞌa ri iqꞌinomal rech uwachulew chikichꞌekik iwach taq chꞌabꞌeꞌn, rech are kakꞌis waꞌ we qꞌinomal riꞌ, kꞌo kixkꞌamawaꞌn ix pa ri jun alik kꞌaslemal. (aiōnios g166)
“Les digo: usen la riqueza de este mundo para hacer amigos, a fin de que cuando se acabe, sean recibidos en un hogar eterno. (aiōnios g166)
10 Ri sukꞌ ranimaꞌ rukꞌ ri nitzꞌ jastaq, sukꞌ xuqujeꞌ na riꞌ rukꞌ ri nimaꞌq taj jastaq, xuqujeꞌ ri tzꞌaqat rukꞌ ri nitzꞌ jastaq, tzꞌaqat xuqujeꞌ na riꞌ kanoꞌjin rukꞌ ri nimalaj taq jastaq.
Si son fieles con las cosas pequeñas, podrán ser fieles con lo mucho; si son deshonestos con lo poco, también serán deshonestos con lo mucho.
11 Rumal laꞌ kinbꞌij chiꞌwe, we man sukꞌ kixnoꞌjin chukojik ri qꞌinomal rech uwachulew, ¿jachin ta kꞌu riꞌ ri kakubꞌiꞌ ukꞌuꞌx chiꞌwe che uchajixik ri qꞌinomal rech chikajil?
Así que si no son fieles en lo que se refiere a las riquezas mundanales, ¿quién podrá confiarles las verdaderas riquezas?
12 Xuqujeꞌ we man sukꞌ ix noꞌjininaq rukꞌ ri man iwech taj ¿jachin ta kꞌu riꞌ ri kayoꞌw iwechabꞌal?
Y si no pueden ser fieles con lo que le pertenece a otra persona, ¿quién podrá confiarles lo que es de ustedes?
13 Man kꞌo ta jun patanijel kakwinik kuꞌpatanij e kebꞌ upatrón. Karetzelaj uwach ri jun, xuqujeꞌ kuloqꞌaj uwach jun chik, o wine kupatanij riꞌ ri jun xa kꞌu karetzelaj uwach ri jun chik. Man yaꞌtal ta kꞌut kapatanix ri qꞌinomal xuqujeꞌ ri Dios.
Ningún siervo puede obedecer a dos señores. O aborrecerá a uno y amará al otro, o será fiel a uno y menospreciará al otro. Ustedes no pueden servir a Dios y al dinero a la vez”.
14 Xkichapleꞌj uyoqꞌik ri Jesús ri fariseos, ri bꞌenaq kikꞌuꞌx rukꞌ ri pwaq are xkitatabꞌej ri xubꞌij.
Los fariseos, que amaban el dinero, oyeron lo que Jesús dijo y se burlaron de él.
15 Xubꞌij kꞌu ri Jesús chike: Kijaluj chi ix utz taq winaq, xa kꞌu retaꞌm ri iwanimaꞌ ri Dios. Naꞌtaj chiꞌwe karetzelaj ri Dios ri jastaq sibꞌalaj kakiya uqꞌij ri winaq.
Pero Jesús les dijo: “Ustedes parecen ser personas piadosas, pero Dios conoce sus corazones. Porque Dios desprecia lo que la gente más aprecia.
16 Ri taqanik xuqujeꞌ ri kiwuj ri qꞌalajisal taq utzij ri Dios xul utzijoxik kꞌa pa taq ri uqꞌij ri Juan. Che riꞌ xchapleꞌtaj loq utzijoxik ri utz laj taq tzij rech ri ajawarem rech ri Dios xuqujeꞌ che ri qꞌij xkichapleꞌj ri winaq ukojik kichuqꞌabꞌ koꞌk chilaꞌ.
Lo que fue escrito en la ley y los profetas permaneció hasta Juan. De ahí en adelante se está esparciendo la buena noticia del reino, y todos están ansiosos por entrar.
17 Are man kꞌax taj usachik uwach ri kaj xuqujeꞌ ri uwachulew cho ri kasach jun juchꞌ rech ri taqanik.
Sin embargo, es más fácil que mueran el cielo y la tierra antes que desaparezca el punto más pequeño de la ley.
18 Xapachin ri kujach ri rixoqil, kakꞌuliꞌ chi kꞌu rukꞌ jun ixoq chik, kamakunik rumal kekꞌojiꞌ kebꞌ rixoqil. Xuqujeꞌ ri kakꞌuliꞌ rukꞌ ri ixoq ri jachtal kanoq rumal ri rachajil, kamakun xuqujeꞌ rumal kekꞌojiꞌ e kebꞌ rachajil.
Cualquier hombre que se divorcia de su esposa y se casa con otra mujer, comete adulterio, y el hombre que se casa con una mujer divorciada, comete adulterio.
19 Kꞌo jun qꞌinomalaj achi, kukoj jeꞌlalaj taq atzꞌyaq xuqujeꞌ ronojel qꞌij kubꞌan nimaqꞌij.
“Había un hombre que era rico. Él usaba ropas púrpura y linos finos, y disfrutaba una vida de lujos.
20 Chuchiꞌ kꞌu ri rachoch, katꞌuyiꞌ jun achi ubꞌiꞌ Lázaro, nojinaq ri utyoꞌjal che chꞌaꞌk xuqujeꞌ kuta ulimoxna.
Un mendigo llamado Lázaro solía sentarse en su puerta, cubierto en llagas,
21 Ri mebꞌaꞌ kurayij utijik ri uxeꞌr taq jastaq ri katzaq chuxeꞌ ri umexa ri qꞌinom achi, xuqujeꞌ ri tzꞌiꞌ keqebꞌ churiqꞌik ri chꞌaꞌk ri kꞌo che.
deseando comer de las sobras que caían de la mesa del hombre rico. Incluso los perros venían y lamían sus llagas.
22 Jas ta waꞌ, xkꞌam bꞌi ri mebꞌaꞌ achi kumal e angelibꞌ rech keꞌkꞌol chuxukut ri Abraham. Ri qꞌinom achi xkam xuqujeꞌ xeꞌmuq kanoq.
“Entonces el mendigo murió, y los ángeles lo llevaron con Abraham. El hombre rico también murió y fue sepultado.
23 Are kꞌo chi ri qꞌinom achi pa ri kikꞌolibꞌal ri kaminaqibꞌ jawjeꞌ ri kꞌo wi nimalaj kꞌaxkꞌolal, are kꞌo pa ri kꞌaxkꞌolal, xkaꞌy chikaj, xeꞌril apanoq ri Abraham rachiꞌl ri Lázaro naj e kꞌo wi apanoq che. (Hadēs g86)
En el Hades, donde estaba atormentado, el hombre rico miró hacia arriba y vio a Abraham a lo lejos, y Lázaro estaba a su lado. (Hadēs g86)
24 Xaq jeriꞌ xuchꞌabꞌej apanoq, xuraq uchiꞌ xubꞌij: “Tataxel Abraham, chel kuꞌx la chwe, taqa la loq ri Lázaro chumuꞌloq ri uwiꞌ uqꞌabꞌ pa joron, rech kuluya puꞌwiꞌ ri waqꞌ rumal cher tajin kinriq kꞌax pa we qꞌaqꞌ riꞌ.”
“‘Padre Abraham,’ exclamó, ‘Ten misericordia de mí y envía a Lázaro que moje su dedo en agua y refresque mi lengua, porque me estoy quemando y agonizo’.
25 Ri Abraham kꞌut xubꞌij che: “Achi, naꞌtaj chawe chi are at kꞌaslik sibꞌalaj jeꞌl xabꞌan chi rikꞌowisaxik ronojel ri akꞌaslemal, are kꞌu we Lázaro sibꞌalaj kꞌax xuriqo. Chanim kꞌut areꞌ kukꞌamawaꞌj na ri kubꞌsabꞌal ukꞌuꞌx areꞌ, are kꞌu ri at chanaꞌ na ri kꞌaxkꞌolal.
“Pero Abraham respondió: ‘Hijo mío, recuerda que tú disfrutaste las cosas buenas de la vida, mientras Lázaro tuvo una vida muy pobre. Ahora está aquí recibiendo consuelo, mientras que tú sufres en el tormento.
26 Xuqujeꞌ jun nimalaj siwan kꞌo chiqaxoꞌl, rumal riꞌ ri kekaj keqꞌax je laꞌ iwukꞌ man kekwin taj, xuqujeꞌ man kekwin taj keqꞌax loq jewaꞌ qukꞌ uj.”
Aparte de eso, hay un gran abismo que nos separa. Ninguno que quisiera cruzar de aquí hacia allá podría hacerlo, y nadie puede cruzar de allá hacia acá’.
27 Ri qꞌinom xutzalij uwach ri xbꞌix che, xubꞌij: Tat, kinbꞌochiꞌj kuꞌx la, taqa la bꞌik ri Lázaro cho rachoch ri nutat,
“El hombre rico dijo: ‘Entonces, te suplico, Padre, que lo envíes a la casa de mi padre.
28 rech kuꞌbꞌij chike ri e jobꞌ wachalal, rech man kepe ta pa we kꞌaxalaj kꞌolibꞌal riꞌ.
Pues tengo cinco hermanos y él puede advertirles para que no terminen aquí en este lugar tormentoso’.
29 Xubꞌij kꞌu ri Abraham che: “Kꞌo kukꞌ aꞌreꞌ ri utzꞌibꞌam kan ri Moisés, xuqujeꞌ ri kitzꞌibꞌam kan ri e qꞌalajisal taq rech ri utzij ri Dios, are cheꞌkitatabꞌej ri aꞌreꞌ.”
“Pero Abraham respondió: ‘Ellos tienen a Moisés y los profetas. Deben oírlos’.
30 Xubꞌij kꞌu ri qꞌinom: “Tat Abraham, man keꞌkitatabꞌej ta riꞌ, are kakitatabꞌej riꞌ xuqujeꞌ kakikꞌex kanimaꞌ we are kopan jun kaminaq chubꞌixik chike.”
“‘No, padre Abraham,’ dijo el hombre. ‘¡Pero ellos se arrepentirían si alguien de entre los muertos fuera a visitarlos!’
31 Xubꞌij ri Abraham che: “We man kakinimaj ri Moisés, we man keꞌkinimaj ri e qꞌalajisal taq rech ri utzij ri Dios, man kekojon ta wi riꞌ pune jun kaminaq kawaꞌjil bꞌik chubꞌixik chike.”
“Abraham le dijo: ‘Si ellos no escuchan a Moisés y a los profetas, no se convencerían aunque alguien volviera de entre los muertos’”.

< Lucas 16 >