< Mathayo 12 >

1 Omwanya ogwo Yesu agendele kulusiku lwa isabhato alabhile mumabwi. Abheigisibhwa bhae bhaliga bhalumilwe omweko nibhamba okufuna ebhyangala nokulya.
Lao esa, nandaa no atahori Yahudi ra fai hahae tao ues na, Yesus no ana mana tungga nara laoꞌ tungga atahori osin. Ana mana tungga nara ndoe, de ara etu rala are nggandum mbuleꞌ de raa lao-laoꞌ.
2 Nawe Amafalisayo bhejile okulola kutyo, nibhamubhwila ati Yesu “Lola abheigisibhwa bhao kutyo abhatambuka ebhilagilo abhakola jinu jiteile olusiku lwa Isabhato”
Sia naa, hambu atahori hira mia partei agama Farisi feꞌe toꞌu rahereꞌ adat Yahudi. Rita Yesus ana mana tungga nara tao taꞌo naa, ma ara ai E rae, “Ana mana tungga mara etu are nggandum nandaa no fai hahae tao ues! Afiꞌ taꞌo naa! Te naa nalena-langga neu hita hohoro lalanen.”
3 Nawe Yesu nabhabhwila ati, “Mchali kusoma kutyo Daudi akolele, omwanya gunu alumilwe omweko, amwi na bhanu bhanu aligaalinabho?
Te Yesus nataa nae, “Taꞌo bee, o! Hei nda misinedꞌa baꞌi Daud dudꞌuit na sa, do? Baꞌi Daud no ana mana tungga nara ndoe de tei nara radꞌiro-dꞌoro huu ndoe rala seli. Boe ma ana nisiꞌ Lamatualain Lalaa hule-oꞌen rala, de haꞌi roti fo malangga agama ra fee neu Lamatuaꞌ ena, fo ara raa. Tao-tao te akaꞌ malangga agama ra bole raa roti naa. Atahori laen nda bole raa sa. Basa de baꞌi Daud se raa, te atahori nda rae ara sala sa. Hei onaꞌ nda baca mihine Lamatualain Susura Meumaren sa!
4 Lwakutyo engiye munyumba ya Nyamuanga nalya emikate ja bhagabhisi, jinu jaliga jitamwiile omwene okujilya na bhanu aliga anabho, na kutyo jaliga jiile ku Bhagabhisi?
5 Muchali kusoma mubhilagilo ati, kulusiku lwa Isabhato abhagabhisi munda ya iyekalu abhaikaya Isabhato, nawe bhatana chikayo?
Te sia naa o nenesuraꞌ soꞌal malangga agama ra tao ues mete-seꞌu sia ume hule-oꞌe, nandaa no fai hahae tao ues. Te ara nda hambu salaꞌ saa sa boe.
6 Nawe enaika kwemwe ati, unu alimukulu okukila liyekalu alyanu.
Rena, o! Dalahulun, ume hule-oꞌe na pantin, te aleꞌ ia hambu dalaꞌ sa pantin lenaꞌ, naeni, Au, Atahori Matetuꞌ ia.
7 Mwakabhee nimumenya inu obhugajulo bhwayo niki, enenda echigongo ntakwenda echitambo; mutakabhalamuye bhanu bhatana ntambala,
Sia Lamatualain Susura Meumaren, Lamatualain nae, ‘Au hihii-nanau ngga taꞌo ia: Au atahori nggara musi ratudꞌu susueꞌ esa no esa. Mete ma ara nda tao taꞌo naa sa, na, banda tutunu-hohotuꞌ fo ara rendi fee Auꞌ naa, nda naꞌena sosoa-ndandaaꞌ saa sa boe.’ Na, mete ma ama mihine malolole Lamatuaꞌ oꞌolan, neꞌo ama nda fee salaꞌ neu ana mana tungga ngga ra sa. Te ara nda tao sala saa sa boe!
8 Kulwokubha Omwana wa Adamu nuwe Omukama wa Isabhato.”
Te Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Au uꞌena hak uꞌetuꞌ ae, atahori bole tao saa nandaa no fai hahae tao ues.”
9 Neya Yesu nasokao nagenda mulikofyanyisho lyebhwe.
Basa naa ma Yesus lao hela mamanaꞌ naa, de nisiꞌ sira ume hule-oꞌen.
10 Lola aliga alio omunu aliga afuye okubhoko. Amafalisayo nigamubhusha Yesu, nibhamubhusha ati, “Enibhusha jiile okwiulisha olusiku lwa Isabhato?” koleleki bhabhone okumusitaka kwo kukola ebhibhibhi.
Sia naa, hambu touꞌ esa liman seri maꞌamateꞌ. Atahori Farisi naa ra rae sangga dalaꞌ fo fee salaꞌ neu Yesus, mete ma Ana tao nahaiꞌ atahori naa, nandaa no fai hahae tao ues. De ara ratane rae, “Tungga hita agaman hohoro-lalanen, atahori bole tao nahaiꞌ atahori nandaa no fai hahae tao ues, do hokoꞌ?”
11 Yesu nabhabhwila ati, “Niga umwi mwimwe, unu kabha ali na inyabhalega imwi, na inyabhalega eyo nigwa mulyobho olusiku lwa Isabhato, mutamugwata kwa managa mumusosha mulyobho?
De Yesus nataa nae, “Mete ma atahori sa bibꞌin esa tudꞌa ndolaꞌ rala neu, nandaa no fai hahae tao ues, neꞌo tenu bibꞌiꞌ a neu oꞌo bibꞌi a dea neu, to?
12 Enibhusha niki chinu echainsonga, okukila, itali okukila inyabhalega! Kulwejo jiile okukola ejakisi kulusiku lwa Isabhato.”
Naa! Lamatuaꞌ sue atahori lenaꞌ tenu bibꞌiꞌ a sue bibꞌin. Huu naa, atahori bole tao dala maloleꞌ nandaa no fai hahae tao ues.”
13 Neya Yesu namubhwila omunu oyo ati, “Golola okubhoko kwao” Nakugolola, nikubhona nikwiulila, lwo kundi.
Boe ma Ana olaꞌ no atahori lima maꞌamate seseriꞌ naa nae, “Aꞌa, e! Loo limam nema!” Boe ma ana loo lima maꞌamate seseriꞌ naa, boe ma liman hai neuꞌ ena, onaꞌ liman seriꞌ a.
14 Nawe Amafalisayo nibhauluka anja nibhakola echenge echokwenda okumusimagisha nibhagenda anja okuloma bhatasikene nage. Bhaliga nibhayenja okumwita.
Rita taꞌo naa ma, atahori Farisi ra ramue. De ara fela lao hela ume hule-oꞌe a, boe ma ara reu rala ralaꞌ sa rae, “Ata musi sangga dalaꞌ fo tisa E!”
15 Yesu ejile amenya elyo nasokao awo. Bhanu bhamfu nibhamulubha, nabhaosha bhona.
Te Yesus bubꞌuluꞌ dudꞌuꞌa deꞌulaka nara, naa de Ana lao nisiꞌ mamanaꞌ laen. Atahori hetar tungga E, ma Ana tao nahaiꞌ basa atahori mamahedꞌiꞌ ra
16 Nabhalagilila bhataja kumukola akamenyekana kubhandi,
Te Ana ai se nae, “Ama afiꞌ mifadꞌe atahori laen soꞌal Au.”
17 koleleki chikumile echimali, chinu chaliga chaikilwe no mulagi Isaya, naikati,
Ana tao taꞌo naa tungga saa fo Lamatualain nafadꞌe neu mana ola-olan Yesaya nae,
18 Lola, omukosi wani unu nauye, omwedwa wani, kumwene omwoyo gwani ogukondelelwa. Nilita Omwoyo gwani ingulu yae, na kalasha indamu Kubhanyamaanga.
“Mete dei! Eni ia, Au Atahori dedꞌenu ngga fo tengga alaꞌ a ena. Au sue E, ma Au umuhoꞌo ukundoo o E. Dei fo Au fee Dula-dale ngga neu E, fo neu nanori atahori sia basa nusaꞌ ra soꞌal Au dala masodꞌa ndoos ngga.
19 Atakunyanka nolo kulila kwa managa; atalio munu alyugwa obhulaka bhwae munjila.
Ana nda toꞌo tendan sa. Ana nda soꞌu-soꞌu aon sa.
20 Atalilifuna lisaunga linu lyatikile; atalisimya lutambi lwona lwona lunu olwituta ingesi, okukinga anu aliletela indamu yo bhusingi.
Ralan maloleꞌ. Ana nda naꞌasususaꞌ atahori sa. Ana nda helu tiku hau mana naeꞌa tiku sa. Ana nda fuu nisa lambu anaꞌ mana naeꞌa mate sa. Ana nanori atahori nakandooꞌ a, losa dodꞌoo ma basa nusaꞌ ra rahine de tungga Lamatuaꞌ dala masodꞌa ndoo-tetun boe.
21 Amaanga galibha nobhuigi kwisina lyae.
Dei fo atahori mia basa nusaꞌ ra ramahere neu E, huu rahine rae Eni, seka.”
22 Omunu umwi aliga alimuofu na ali mutita, unu aliga agwatwilwe na masabhwa naletwa imbele ya Yesu. Namuosha, amwi lwakutyo aliga ali mutita alomele no kulola.
Lao esa, atahori ra rendi atahori nitu taoꞌ esa nisiꞌ Yesus. Atahori naa matan pokeꞌ ma nda olaꞌ nala sa. Boe ma Yesus oi hendi nitu de naꞌahahaiꞌ e. Boe ma, atahori naa nita ma olaꞌ neuꞌ ena.
23 Liijo lyona nililugula nilyaikati, “Lugendo omunu unu niwe omwana wa Daudi?”
Rita taꞌo naa, ma basa atahori titindindiꞌ a. Ara ola-olaꞌ rae, “Mbei ma Eni ia, Daud tititi-nonosin, fo Lamatuaꞌ mana ola-ola nara suraꞌ memaꞌ mia lele uluꞌ a. Eni ia, neꞌo Atahori fo hita nea-neaꞌ a!”
24 Nawe omwanya gunu Abhafalisayo bhejile bhongwa echilugusho echo, nibhaikati, “Omunu unu atakusoshako amasabhwa kwa managa gae tali kumanaga ga Belzebuli, omukulu wa masabhwa.
Te leleꞌ atahori Farisi ra rena rala, ma ara nda simbo sa. Boe ma ara ola-olaꞌ rae, “Woe! Atahori ia bisa oi hendi nitu, huu nitu ra malanggan Balsebul mana fee E koasa.”
25 “Nawe Yesu namenya obhiganilisha bhwebhwe nabhabhwila ati,”Bhuli bhukama bhunu bhugabhanyikile obhwene obhunyamuka, na bhuli musi amwi bhuli nyumba inu eigabhanyika eyene itakusimbagilila.
Te Yesus nahine atahori Farisi ra oꞌolan. Boe ma nafadꞌe se nae, “Hei oꞌolam naa, nda naꞌena sosoa-ndandaaꞌ sa! Mete ma sia nusaꞌ esa, rauinggu nara rafetu-raparu, taꞌo bee fo nusaꞌ naa naꞌatataaꞌ! Onaꞌ naa boe mete ma atahori sia kota esa, do sia ume sa rala, esa natofa no esa, neꞌo ara sea-saranggaa losa rambalulutu, o!
26 Ikabha Shetani, namusoshako Shetani, menya kebhuma omwene,
Dadꞌi mete ma nitu ra bamusuꞌ ma esa oi esa, na, sira malanggan nda toꞌu parendaꞌ doo-doo sa ena!
27 Nikutiki obhukama bhwae obhwimelegulu? Akasoshako amasabwa kwa managa ga Belizabuli, abhaemba bhemwe abhagasoshako kwa njila yaga? Kwo kulubha linu bhalibha bhalamusi bhemwe.
Misinedꞌa, e! Hei atahori mara o oi rahine nitu ra boe. Ara oi rendiꞌ nitu a koasan, do? Hokoꞌ! Dadꞌi ama afiꞌ olaꞌ leli mae, Au oi nitu ra endiꞌ nitu a koasan. Dei fo hei atahori mara raꞌetuꞌ ao nara rae, saa fo ama runduꞌ a, nda tebꞌe sa.
28 Na labha enisoshako amasabwa kwa managa go Mwoyo gwa Nyamuanga, mumenye ati obhukama bhwa Nyamuanga bhwaja kwimwe.
Te mete ma Au tebꞌe-tebꞌeꞌ oi nitu endiꞌ koasa mia Lamatuaꞌ Duladꞌalen, na natudꞌu nae, Lamatuaꞌ memaꞌ Maneꞌ mana sia hei mata mara ena.
29 No munu katula atiki okwingila munyumba yo munu wa managa nokwibha, bila kumubhoya owamanaga okwamba? Niwo kebha ebhinu bhyae okusoka munyumba ya.
Mete ma atahori rae rema ramanaꞌo sudꞌiꞌ a saa sia atahori maꞌadꞌereꞌ sa umen, na, ana musi futu-paꞌa nahereꞌ atahori naa dei. Dei fo, ana namanaꞌo nala atahori naa sudꞌiꞌ a saa nara.
30 Wona wona unu atali amwi nanye chitasikene, na unu atakukumanya amwi nanye oyo kanyalambula.
Misinedꞌa malolole! Te atahori nda mana partei no Au sa, bamusuꞌ no Au. No atahori nda mana tao afiꞌ neu Au ue-tatao ngga sa, ana taoꞌ a nemue-neanggiꞌ.
31 Kulwejo enaika kwimwe, bhuli chibhibhi no kugaya abhanu bhalisasilwa, tali okumugaya Omwoyo Mwelu bhatalisasilwa.
Dadꞌi rena malolole Au oꞌola ngga ia! Lamatualain sadꞌia fee ambon neu atahori sala-kilu nara ena. Ma mete ma atahori olaꞌ nda malole soꞌal atahori laen, na, Lamatualain feꞌe sadꞌia fee ambon neu e. Te mete ma atahori nambarani olaꞌ nda maloleꞌ soꞌal Lamatualain Dula-dale Meumaren, na Lamatualain nda fee ambon neu sala-kilun sa.
32 Na wona wona alyaika omusango kutasikene no Mwana wa Adamu, elyo alisasilwa. Nawe unu alyaika atasikene no Mwoyo Mwelu, oyo atalisasilwa, muchalo munu, nolo bhunu bhulija. (aiōn g165)
Mete ma atahori olaꞌ deꞌulakaꞌ soꞌal Au, Atahori Tebꞌeꞌ-tebꞌeꞌ ia, Lamatuaꞌ sadꞌia fee ambon neu e. Te mete ma atahori olaꞌ naꞌamuti-naꞌamuu labꞌan Lamatuaꞌ Duladꞌale Meumaren, na, Lamatualain nda fee ambon neu salan naa sa losa fai mateteꞌen!” (aiōn g165)
33 Amo ukole liti okubha lyekisi na matwasho galyo gakisi, amo unyamule liti na matwasho galyo, kulwokubha liti elimenyekana kwa matwasho galyo.
Basa ma Yesus olaꞌ nakandoo neu atahori Farisi ra nae, “Dudꞌuꞌa malolole! Hau hu maloleꞌ nabꞌoa boa maloleꞌ. Te hau hu nda maloleꞌ a sa nabꞌoa boa nda maloleꞌ sa, Hu mia hau a boan, atahori bisa bubꞌuluꞌ rae, hau huuꞌ na, maloleꞌ do hokoꞌ.
34 Emwe olwibhulo lwa injoka, emwe muli bhabhibhi, omutula atiki okwaika emisango jakisi? Kulwokubha omunwa oguloma ganu agasoka mumwoyo.
Te hei ia ra onaꞌ mengge mana peko-lelekoꞌ! Ama nda bisa olaꞌ dala-dala maloleꞌ ra sa. Huu saa nenembedaꞌ sia atahori ralan, na, ana kalua tungga bafan.
35 Omunu wo bhwana mwibhikilo lyo mwoyo gwae agasokamo agobhwana, no munu omubhibhi mwibhikilo lyae elyobhunyamuke, echisokamo echibhibhi.
Atahori maloleꞌ, tantu olaꞌ dala maloleꞌ, huu hambu dala-dala maloleꞌ nenembedaꞌ sia ralan. Te atahori deꞌulakaꞌ, olaꞌ a deꞌulakaꞌ, hu hambu dala-dala deꞌulakaꞌ nenembedaꞌ sia ralan.
36 Enibhabhwila ati kulusiku lwa indamu abhanu bhalisosha olubhala lwa bhuli musango gwo bhwana gunu bhaikile.
Mimihere neu Au! Te dei fo losa fai mateteꞌen, Lamatualain paresaꞌ basa atahori tatao-nonoꞌin. Leleꞌ naa, atahori esa-esaꞌ musi nataa eni dedꞌea-oꞌolan mana nda ma nggunaꞌ a sa.
37 Kulwokubha kwe misango jao oubhalilwa obhulengelesi na kwemisango jao oulamulwa.”
Dadꞌi maꞌabꞌebꞌesa, e! Te dei fo Lamatualain timba-tai dedꞌea-oꞌola mara, no naꞌetuꞌ nae, ama hambu huku-dokiꞌ do hokoꞌ.”
38 Nibheya agati ya bhandiki na Mafalisayo nibhamusubhya Yesu nibhaikati, “Mwiigisha, echenda okulola echilugusho okusoka kwawe.”
Rena Yesus olaꞌ naꞌo naa ma, hambu meser agama hira ro atahori Farisi ra roꞌe mbali E rae, “Ama Meser! Hai mae mita Amaꞌ tao manadadꞌiꞌ, fo dadꞌi bukti oi, Amaꞌ koasan tebꞌe-tebꞌeꞌ mia Lamatualain.”
39 Nawe Yesu nasubhya naikati,” Olwibhulo olujabhi olwobhusiani, echenda echilugusho. Nawe chitalio chilugusho chinu chilisosibhwa tali echilugusho cha Yona omulagi.
Te Yesus bua se nae, “Wuih! Hei atahori aleꞌ ia, nda nau tao rerenaꞌ neu Lamatuaꞌ sa! Ama mihineꞌ a tao deꞌulakaꞌ! Mae ama moꞌe manadadꞌiꞌ o, Au nda fee sa. Huu feꞌesaꞌan Lamatuaꞌ fee manadadꞌiꞌ nendiꞌ mana ola-olan Yunus. Naa dai ena!
40 Na lwakutyo omulagi Yona ekae munda ya inswi nene kwo mwanya gwa nsiku esatu mumwisi na mungeta, kutyo nikwo Omwana wa Adamu alibha munda yo mwoyo gwa inside nsiku esatu mumwisi na mungeta.
Yunus leo rereloꞌ telu, ma tetembaꞌ telu mia uꞌu monaeꞌ a ambun rala. Au o onaꞌ naa boe, Atahori Tetebꞌes ia. dei fo Au leo rereloꞌ telu, ma tetembaꞌ telu sia lua fatuꞌ, atahori mates ra mamanan.
41 Abhanu bha Ninawi bhalimelegulu imbele ya indamu amwi nolwibhulo lwa bhanu bhanu na bhalichilamula. Kulwokubha bhatee kwo kulasha kwa Yona, lola, omunu umwi mukulu okukila Yona alyanu.
Dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatuaꞌ dadꞌi mana nggero-furi, na, atahori Niniwe ra rambariiꞌ dadꞌi sakasii fo rundu nggi rae, ‘Basa hei ia, nggoaꞌ!’ Feꞌesaꞌan, atahori Niniwe ra rena Lamatuaꞌ mana ola-olan Yunus, de ara doaꞌ ma lao hela sala-kilu nara. Te hei hokoꞌ. Tao-tao te, aleꞌ ia hambu Atahori sia hei taladꞌa mara manaseliꞌ lena Yunus, naeni Au ia. Te ama nda nau tao afiꞌ neu Au mbei sa boe.
42 Omukama omugasi owamumalimbe alimuka mundamu amwi na bhanu bho lwibhulo lunu nalulamula. Ejile okusoka kubhutelo bhwe chalo naja okungwa obhwengeso bwa Selemani, Lola, omunu umwi okukila Selemani alyanu.
Dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatuaꞌ dadꞌi mana nggero-furi, na, ina mane Seba mia seriꞌ ona o, nambarii dadꞌi sakasii. Ana dudꞌu fo rundu basa mana masodꞌa aleꞌ ia nae, ‘Basa hei ia ra, nggoaꞌ, e!’ Feꞌesaꞌan, ina maneꞌ a nema mia dodꞌoo fo nita no mata aon mane Soleman mahinen. Tao-tao te, aleꞌ ia hambu Atahori sia taladꞌa mara manaseliꞌ lenaꞌ mane Soleman, naeni Au ia. Te ama nda tao afiꞌ mbei neu Au sa boe.”
43 Omwanya gunu lisabhwa libhibhi elimusokako omunu, elilabha anu gatali manji ndiyenja owokuumula, nawe litakubhona
“Mete ma nitu neneoi hendiꞌ mia atahori esa, nitu a neu nisiꞌ mamana rouꞌ fo sangga mamana hahaeꞌ. Te ana nda hambu mamana maloleꞌ sa.
44 Eliiya nilyaikati, 'enisubha munyumba yani inu nisokekelemo. 'Likasubha ndisanga inyumba ikukumbile imaliliye.
Boe ma ana dudꞌuꞌa nae, “Hee! Nda hambu mamanaꞌ sa, de malole lenaꞌ au baliꞌ isiꞌ atahori fo feꞌesaꞌan au leo miaꞌ a.’ Basa ma ana baliꞌ, ma nita mamanaꞌ naa, meuꞌ ma nene tao maloleꞌ ena.
45 Eligenda ndileta agandi amasabhwa Saba ganu galimabhibhi okukila elyo, nigekalao gona. No bhutulo obhubha bhubhibhi okukila obhwokwamba. Kutyo nikwo jilibha kulwibhulo lunu olunyamuke.
Boe ma nitu naa neu noꞌe nonoon hitu, deꞌulaka nara seli lenaꞌ e fai. Boe ma basa se reu leo sia atahori naa, ma ara poko-paru randaa e. Dadꞌi aleꞌ ia, atahori naa masodꞌan deꞌulakan seli. Onaꞌ naa boe, atahori sia fai-fai maꞌabꞌuiꞌ ia ra.”
46 Omwanya gunu Yesu aliga naloma na liijo lola, nyilamwene na bhamula bhabhwo bhemeleguyu anja, nibhendaga okuloma nage.
Leleꞌ naa, Yesus feꞌe olaꞌ no atahori hetar. Boe ma maman no odꞌi nara rema rae randaa ro E. Ara riirii mia ume deaꞌ de denu atahori reu roꞌe E.
47 Omunu umwi namubhwila ati,”Lola nyokomwana na bhamula bhanyu bhalianja, abhenda okuloma nawe.”
Boe ma atahori reu rafadꞌe rae, “Amaꞌ, e! Amaꞌ maman no odꞌi mara sia dean. Ara rae randaa ro Amaꞌ.”
48 Nawe Yesu namusubhya unu ejile okumubhwila,”Mayi wani niga? na bhamula bhasu nibhaga?”
De Yesus nataa nae, “Au mama ngga, seka? Ma Au toronoo ngga, seka?”
49 Nasomelesha ku bheigisibhwa bhae naikati,”Lola, bhanu nibho bhamayi na bhamula bhasu!
Boe ma Ana dudꞌu atahori mana tungga E, de nafadꞌe nae, “Mete, huu ia ra Au mama ngga ma toronoo ngga ra.
50 Kulwokubha wona wona unu kakola ebhyo Rata wani wa mulwile kenda, omunu oyo niwe omula wasu, omuyala wasu na mayi wani.”
Huu atahori mana tao tungga Au Ama ngga sia sorga hihii-nanaun, sira Au bobꞌonggi matetu nggara.”

< Mathayo 12 >