ಧರ್ಮೋಪದೇಶಕಾಂಡ 11
1 ೧ ಆದುದರಿಂದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಆತನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕೈಕೊಂಡು, ಆತನ ಆಜ್ಞಾವಿಧಿನಿಯಮಗಳನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.
Ko ia ke ke “ʻOfa kia Sihova ko ho ʻOtua, pea tauhi maʻuaipē ʻene pule, mo ʻene ngaahi tuʻutuʻuni, mo ʻene ngaahi fakamaau, mo ʻene ngaahi fekau.
Pea ke mou ʻilo he ʻaho ni: he ʻoku ʻikai te u lea pe ki hoʻomou fānau ʻaia naʻe ʻikai ke ʻilo, pe mamata ki he tautea meia Sihova ko homou ʻOtua, ko ʻene māfimafi, mo hono nima mālohi, mo hono nima kuo mafao atu,
3 ೩ ಆತನು ಐಗುಪ್ತದೇಶದಲ್ಲಿ ಫರೋಹನನ್ನೂ ಹಾಗೂ ಅವನ ದೇಶವನ್ನೂ ಶಿಕ್ಷಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ನಡಿಸಿದ ಸೂಚಕಕಾರ್ಯಗಳನ್ನೂ ಮತ್ತು ಮಹತ್ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನೂ,
Mo ʻene ngaahi mana, mo ʻene ngaahi ngāue, ʻaia naʻa ne fai ʻi loto ʻIsipite, kia Felo ko e tuʻi ʻo ʻIsipite, pea ki hono fonua kotoa pē;
4 ೪ ಐಗುಪ್ತ್ಯರ ಸೈನ್ಯ ಅಂದರೆ, ಅವರ ರಥಾಶ್ವಬಲಗಳು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಹಿಂದಟ್ಟಿ ಬಂದಾಗ ಆತನು ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ನೀರನ್ನು ಅವರ ಮೇಲೆ ಬರಮಾಡಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶಮಾಡಿದ್ದನ್ನೂ,
Pea mo ia naʻa ne fai ki he kautau ʻo ʻIsipite, ki heʻenau fanga hoosi, pea ki heʻenau ngaahi saliote; ʻa ʻene ngaohi ʻae vai ʻoe Tahi Kulokula ke lōmakiʻi ʻakinautolu ʻi heʻenau tuli ʻakimoutolu, pea mo e fakaʻauha ʻakinautolu ʻe Sihova ʻo aʻu ki he ʻaho ni;
Mo ia naʻa ne fai kiate kimoutolu ʻi he toafa ʻo aʻu ki hoʻomou hoko ki he potu ni;
6 ೬ ರೂಬೇನನ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೂ, ಎಲೀಯಾಬನ ಮಕ್ಕಳೂ ಆದ ದಾತಾನ್ ಮತ್ತು ಅಬೀರಾಮರು ತಿರುಗಿ ಬಿದ್ದಾಗ ಭೂಮಿಯು ಬಾಯ್ದೆರೆದು ಅವರನ್ನೂ, ಅವರ ಮನೆಯವರನ್ನೂ, ಅವರ ಡೇರೆಗಳನ್ನೂ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಸೇರಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನೂ ಇಸ್ರಾಯೇಲರ ನಡುವೆ ನುಂಗಿಬಿಟ್ಟದ್ದನ್ನೂ ಈಗ ಜ್ಞಾಪಕಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿರಿ.
Pea mo ia naʻa ne fai kia Tatani mo ʻEpilami, ko e ongo foha ʻo ʻIliapi, ko e foha ʻo Lupeni: ʻi he mafaʻa ʻe he kelekele hono ngutu, ʻo ne folo hifo ʻakinaua, mo hona kakai, mo hona ngaahi fale fehikitaki, mo e meʻa moʻui kotoa pē naʻa na maʻu, ʻi he lotolotonga ʻo ʻIsileli kotoa pē:
Ka kuo mamata ʻe homou mata ki he ngaahi ngāue lahi kotoa pē ʻa Sihova ʻaia naʻa ne fai.
8 ೮ ಆದುದರಿಂದಲೇ ನಾನು ಈಗ ನಿಮಗೆ ಬೋಧಿಸುವ ಈ ಧರ್ಮೋಪದೇಶವನ್ನೆಲ್ಲಾ ನೀವು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ಆಗ ನೀವು ಬಲವುಳ್ಳವರಾಗಿ ಈ ನದಿಯನ್ನು ದಾಟಿ ಆಚೆಯಿರುವ
Ko ia ke mou tauhi ai ʻae ngaahi fekau ʻoku ou fekau ai kiate kimoutolu ʻi he ʻaho ni, koeʻuhi ke mou mālohi, pea ʻalu atu ʻo maʻu ʻae fonua, ʻaia ʻoku mou ʻalu ke nofo ai;
9 ೯ ದೇಶವನ್ನು ಸೇರಿ ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿರಿ. ಯೆಹೋವನು ನಿಮ್ಮ ಪೂರ್ವಿಕರಿಗೂ ಅವರ ಸಂತತಿಗೂ ಕೊಡುತ್ತೇನೆಂದು ಪ್ರಮಾಣಮಾಡಿದ ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀವು ಬಹುಕಾಲ ಬದುಕುವಿರಿ. ಅದು ಹಾಲೂ ಮತ್ತು ಜೇನೂ ಹರಿಯುವ ದೇಶ.
Pea koeʻuhi ke mou fakatolonga ai homou ngaahi ʻaho ʻi he fonua, ʻaia naʻe fuakava ai ʻa Sihova ki hoʻomou ngaahi tamai ke foaki kiate kinautolu mo honau hako, ko e fonua ʻoku mahutafea ʻi he huʻahuhu mo e honi.
10 ೧೦ ನೀವು ಸ್ವತಂತ್ರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ದೇಶವು ಬಿಟ್ಟುಬಂದ ಐಗುಪ್ತದೇಶದ ಹಾಗಲ್ಲ. ಐಗುಪ್ತದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀವು ಹೊಲಗದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೀಜ ಬಿತ್ತಿದ ಮೇಲೆ ಕಾಯಿಪಲ್ಯಗಳ ತೋಟವನ್ನು ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಏತವನ್ನು ತುಳಿದು ನೀರು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದಿರಿ.
“Ka ko e fonua, ʻaia ʻoku mou ʻalu ke maʻu ia, ʻoku ʻikai tatau mo e fonua ko ʻIsipite, ʻaia naʻa mou haʻu mei ai, ʻaia naʻa ke tūtuuʻi ai hoʻo tengaʻi ʻakau, pea fakaviviku ʻaki ia ho vaʻe, ʻo hangē ha ngoue ʻoe ngaahi ʻakau kai:
11 ೧೧ ಆದರೆ ನೀವು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ದೇಶವೋ ಹಳ್ಳದಿಣ್ಣೆಗಳ ದೇಶ; ಆಕಾಶದಿಂದ ಮಳೆಬಿದ್ದ ಪ್ರಕಾರವೇ ಅದಕ್ಕೆ ನೀರು ದೊರೆಯುವುದು.
Ka ko e fonua, ʻoku mou ʻalu ai ke mou maʻu, ko e fonua moʻungaʻia mo tokalelei, pea ʻoku ne inu vai ʻi he ʻuha mei he langi:
12 ೧೨ ಅದು ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನು ಪರಾಂಬರಿಸುವ ದೇಶ; ವರ್ಷದ ಪ್ರಾರಂಭ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಕೊನೆಯ ವರೆಗೂ ಆತನು ಅದನ್ನು ಸದಾ ಕಟಾಕ್ಷಿಸುವನು.
Ko e fonua ʻoku tokangaʻi ʻe Sihova ko ho ʻOtua: ko e fofonga ʻo Sihova ko ho ʻOtua ʻoku ʻafio maʻu ki ai, mei he kamataʻanga ʻoe taʻu ki hono ngataʻanga ʻoe taʻu.
13 ೧೩ ನಾನು ಈಗ ನಿಮಗೆ ಬೋಧಿಸುವ ಯೆಹೋವನ ಆಜ್ಞೆಗಳಿಗೆ ನೀವು ಲಕ್ಷ್ಯಕೊಟ್ಟು, ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೃದಯದಿಂದಲೂ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದಲೂ ಪ್ರೀತಿಸಿ ಆತನನ್ನು ಸೇವಿಸಿದರೆ,
“Pea ʻe hoko ʻo pehē, kapau te mou faʻa tokanga ki heʻeku ngaahi fekau ʻaia ʻoku ou fekau ai kiate kimoutolu ʻi he ʻaho ni, ke ʻofa kia Sihova ko homou ʻOtua, pea ke tauhi ʻaki ia homou loto kotoa mo homou laumālie kotoa,
14 ೧೪ ನಿಮಗೆ ಗೋದಿ, ದ್ರಾಕ್ಷಿ, ಎಣ್ಣೇಕಾಯಿ ಇವುಗಳ ಬೆಳೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವಂತೆ ಆತನು ನಿಮ್ಮ ಭೂಮಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಮುಂಗಾರು ಮತ್ತು ಹಿಂಗಾರು ಮಳೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಕೊಡುವನು.
Te u tuku ai kiate kimoutolu ʻae ʻuha ʻo homou fonua ʻi hono faʻahitaʻu totonu, ʻae ʻuha muʻa mo e ʻuha mui, koeʻuhi ke ke tānaki hoʻo uite, mo hoʻo uaine, mo hoʻo lolo.
Pea te u ʻatu ʻae mohuku ki he fonua ki hoʻo fanga manu, koeʻuhi ke ke kai pea ke mākona.
16 ೧೬ ಆದರೆ ನೀವು ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರಬೇಕು; ನಿಮ್ಮ ಹೃದಯವು ಮರುಳುಗೊಂಡು ಯೆಹೋವನು ಹೇಳಿದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಇತರ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಪೂಜಿಸಿದರೆ,
Vakai kiate kimoutolu naʻa kākāʻia homou loto, pea mou tafoki, pea tauhi ʻae ngaahi ʻotua kehe, pea lotu kiate kinautolu;
17 ೧೭ ಆತನು ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಸಿಟ್ಟುಗೊಂಡು ಮಳೆಬಾರದಂತೆ ಆಕಾಶವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಟ್ಟಾನು; ಆಗ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಾಗದೆ ಯೆಹೋವನು ನಿಮಗೆ ಕೊಡುವ ಆ ಉತ್ತಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀವು ಉಳಿಯದೆ ಬೇಗ ನಾಶವಾಗಿ ಹೋಗುವಿರಿ.
Pea tupu ai ʻae houhau ʻo Sihova kiate kimoutolu, pea tāpuni ai ʻae langi, ke ʻoua naʻa ʻuha, pea ke ʻoua naʻa tupu ʻi he fonua hono ngaahi fua; pea mou ʻauha vave mei he fonua lelei ʻaia ʻoku foaki ʻe Sihova kiate kimoutolu.
18 ೧೮ ಆದುದರಿಂದ ನೀವು ಈ ನನ್ನ ಮಾತುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಹೃದಯದಲ್ಲಿಯೂ, ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೂ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇವುಗಳನ್ನು ಜ್ಞಾಪಕಾರ್ಥವಾಗಿ ಕೈಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇವು ನಿಮ್ಮ ಹಣೆಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಜ್ಞಾಪಕದ ಪಟ್ಟಿಯಂತಿರಬೇಕು.
“Ko ia ke mou ʻai ʻeku ngaahi lea ni ki homou loto mo homou laumālie, pea nonoʻo ia ki ho nima ko e fakaʻilonga, pea ke ʻiate koe ia ko e pale ʻi he vahaʻa ʻo ho mata.
19 ೧೯ ನೀವು ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೂ, ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೂ, ಮಲಗುವಾಗಲೂ ಮತ್ತು ಏಳುವಾಗಲೂ ಇವುಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ ನಿಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸಮಾಡಿಸಬೇಕು.
Pea ke mou ako ʻaki ia ki hoʻomou fānau, ʻo talanoa ki ai ʻoka ke ka nofo ʻi ho fale, pea ʻoka ke ka ʻeveʻeva ʻi he hala, ʻoka ke ka tokoto hifo, pea ʻoka ke ka tuʻu hake.
Pea ke ke tohi ia ki he ngaahi pou ʻoe matapā ʻo ho fale, pea ki ho ngaahi matapā.
21 ೨೧ ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದರೆ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಆಕಾಶವು ಎಷ್ಟು ಕಾಲ ಇರುವುದೋ, ಅಷ್ಟು ಕಾಲದ ವರೆಗೆ ನೀವೂ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಂತತಿಯವರೂ ಯೆಹೋವನು ನಿಮ್ಮ ಪೂರ್ವಿಕರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ವಾಗ್ದಾನಮಾಡಿದ ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಳುವಿರಿ.
Koeʻuhi ke fakalahi ai homou ngaahi ʻaho, mo e ngaahi ʻaho ʻo hoʻomou fānau, ʻi he fonua ʻaia naʻe fuakava ki ai ʻa Sihova ki hoʻomou ngaahi tamai ke foaki kiate kinautolu, ʻo hangē ko e ngaahi ʻaho ʻoe langi ki he māmani.
22 ೨೨ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಬೋಧಿಸುವ ಈ ಧರ್ಮೋಪದೇಶವನ್ನೆಲ್ಲಾ ನೀವು ಅನುಸರಿಸುವವರಾಗಿ, ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಆತನು ಹೇಳುವ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲೇ ನಡೆದು, ಆತನನ್ನೇ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರಬೇಕು.
“He kapau te mou hangahanga tauhi ʻae ngaahi fekau ni ʻaia ʻoku ou fekau ai kiate kimoutolu ke fai ki ai, ke ʻofa kia Sihova ko homou ʻOtua, ke ʻalu ʻi hono ngaahi hala kotoa pē, pea ke mou pikitai kiate ia;
23 ೨೩ ಆಗ ಆತನು ಆ ಜನಾಂಗಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ನಿಮ್ಮ ಎದುರಿನಿಂದ ಹೊರಡಿಸುವನು. ನಿಮಗಿಂತಲೂ ಮಹಾಬಲಿಷ್ಠ ಜನಾಂಗಗಳ ದೇಶವನ್ನು ನೀವು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿರಿ.
Pehē ʻe toki kapusi ai ʻe Sihova ʻae ngaahi puleʻanga kotoa pē mei homou ʻao, pea te mou hoko ʻo maʻu ʻae ngaahi puleʻanga ʻoku lahi hake pea mālohi lahi ʻiate kimoutolu.
24 ೨೪ ನೀವು ಹೆಜ್ಜೆಯಿಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಥಳಗಳು ನಿಮ್ಮದಾಗುವವು. ಅರಣ್ಯ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಲೆಬನೋನ್ ಪರ್ವತದ ವರೆಗೂ ಮತ್ತು ಯೂಫ್ರೆಟಿಸ್ ನದಿಯಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಮುದ್ರದವರೆಗೂ ನಿಮ್ಮ ಸೀಮೆ ವ್ಯಾಪಿಸುವುದು.
Ko e potu kotoa pē ʻe tuʻu ki ai homou ʻaofivaʻe ʻe ʻomoutolu ia: mei he toafa mo Lepanoni, mei he vaitafe, ʻae vaitafe ko ʻIufaletesi, ʻio, ʻo aʻu atu ki he tahi mamaʻo ko homou potu ia.
25 ೨೫ ಯಾರೂ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ. ತಾನು ನಿಮಗೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ನೀವು ಕಾಲಿಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜನಗಳಿಗೂ ನಿಮ್ಮಿಂದ ದಿಗಿಲೂ ಮತ್ತು ಹೆದರಿಕೆಯೂ ಉಂಟಾಗುವಂತೆ ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನು ಮಾಡುವನು.
ʻE ʻikai ha tangata ʻe faʻa tuʻu ʻi homou ʻao; koeʻuhi ʻe tuku ʻe Sihova ko homou ʻOtua ʻae manavahē kiate kimoutolu mo e lilika kiate kimoutolu ki he fonua kotoa pē ʻaia te mou hoko ʻo tuʻu ki ai, ʻo hangē ko ʻene folofola kiate kimoutolu.
“Vakai, ʻoku ou tuku ʻi homou ʻao he ʻaho ni ʻae monūʻia mo e malaʻia;
Ko e monūʻia, ʻo kapau te mou talangofua ki he ngaahi fekau ʻa Sihova ko homou ʻOtua, ʻaia ʻoku ou fekau kiate kimoutolu he ʻaho ni:
28 ೨೮ ಈ ಆಜ್ಞೆಗಳಿಗೆ ಅವಿಧೇಯರಾಗಿ, ನಾನು ಈಗ ಬೋಧಿಸುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಇತರ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದರೆ ಶಾಪವೂ ನಿಮಗುಂಟಾಗುವವು.
Pea ko e malaʻia, ʻokapau ʻe ʻikai te mou talangofua ki he ngaahi fekau ʻa Sihova ko ho ʻOtua, ka mou tafoki ʻo afe mei he hala ʻaia ʻoku ou fekau kiate kimoutolu he ʻaho ni, ke ʻalu ʻo muimui ʻi he ngaahi ʻotua kehe, ʻaia naʻe ʻikai te mou ʻilo.
29 ೨೯ ನೀವು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಆ ದೇಶಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ ನಂತರ ನೀವು ಗೆರಿಜ್ಜೀಮ್ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನೂ ಮತ್ತು ಏಬಾಲ್ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಶಾಪವನ್ನೂ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕು.
Pea ʻe hoko ʻo pehē, ʻoka ʻomi koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua ki he fonua ʻaia ʻoku ke ʻalu ki ai ke maʻu ia, te ke ʻai ʻae monūʻia ki he moʻunga ko Kelisimi, mo e malaʻia ki he moʻunga ko Ipale.
30 ೩೦ ಆ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಯೊರ್ದನ್ ನದಿಯ ಆಚೆ, ಪಡುವಣ ದಾರಿಯ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಕಾನಾನ್ಯರು ವಾಸಿಸುವ ಅರಾಬಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ಗಿಲ್ಗಾಲಿಗೆ ಎದುರಾಗಿ ಮೋರೆ ಎಂಬ ವೃಕ್ಷದ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಇವೆ.
ʻIkai ʻoku na ʻi he kauvai ʻe taha ʻo Sioatani, ʻi he hala ʻaia ʻoku ʻalu hifo ai ʻae laʻā, ʻi he fonua ʻoe kakai Kēnani, ʻaia ʻoku nofo ʻi he toafa ʻo hangatonu atu ki Kilikali, ʻo ofi ki he ngaahi tafangafanga ʻo Mole?
31 ೩೧ ನಿಮ್ಮ ದೇವರಾದ ಯೆಹೋವನು ನಿಮಗೆ ಕೊಡುವ ದೇಶವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ನೀವು ಯೊರ್ದನ್ ನದಿಯನ್ನು ದಾಟಬೇಕು. ನೀವು ಆ ದೇಶವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಅದರಲ್ಲಿ ವಾಸಮಾಡುವಾಗ
He te mou hoko atu ki he kauvai ʻe taha ʻo Sioatani ke ʻalu atu ʻo maʻu ʻae fonua ʻaia ʻoku foaki ʻe Sihova ko homou ʻOtua kiate kimoutolu, pea te mou maʻu ia, pea nofo ki ai.
Pea ke mou tokanga ʻo fai ʻae ngaahi tuʻutuʻuni mo e ngaahi fakamaau ʻaia ʻoku ou fokotuʻu ʻi homou ʻao he ʻaho ni.
