< Ruku 5 >

1 Mago knazupa Jisasi'a Genesareti tiru ankenare otino mani'nege'za, tusi'a vahe kevumo'za Anumzamofo naneke antahinaku ome eritruhu'za manititipa hu'naze.
Un día, mientras Jesús estaba junto al Mar de Galilea, muchas personas se amontonaron para escuchar la palabra de Dios.
2 Ana tiru ankenare tare onensa vente me'negeno ke'ne. Hianagi nozamema nehaza naga'mo'za anampintira urami'za, kukozimi umaniza sese hu'naze.
Jesús vio que había dos botes en la orilla, que habían sido dejados allí por los pescadores que se habían ido a lavar sus redes.
3 Mago votifi Agra umarerine, ana suzana Saimoni votifi marerino antahigegeno tinkenaretira osi'a aretufe ogantu'a atre'ne. Hagi Jisasi'a anampi marerino tamu mani'neno, mika vahe mono kea ana onensa ventefinti zamasmi'ne.
Entonces Jesús se montó en uno de ellos, el que pertenecía a Simón, y le pidió que lo empujara hacia el agua, un poco más allá de la orilla. Entonces Jesús se sentó en el bote y desde allí les enseñaba a las personas.
4 Ana nanekema huvama nereno'a Saimoninkura anage hu'ne, Antuma timo'ma avuhanihanima hu'neama'afi aretufe kantu antenka, kukonka'a nozamema avazu hananku atrenkago.
Después que terminó de hablar, le dijo a Simón: “Vayamos mar adentro, y lancen sus redes para pescar”.
5 Hianagi Saimoni'a kenona'a anage hu'ne, Ramoke, tagra tusi amuho huta meni keragera noza azeri naku tusi'a amuho eri'za erinonanagi, magora aze'oritfaza hu'none. Hianagi Kagrama hana kere kukoni'a ataregahue.
“Señor, trabajamos arduamente toda la noche y no atrapamos nada. Pero si tú lo dices, lanzaré las redes”, respondió Pedro.
6 Anama hute'za zamagra tusi nozamezaga azerizageno kukozamimoa agafa huno tagato hu'za hu'ne.
Habiendo hecho esto, un enorme banco de peces llenó las redes al punto que se rompían.
7 Anama hige'za, zamagra mago votifi mani'naza knampa zamirega eme zamaza hihogu kezanke hugantu atrage'za zamagra e'za tarega votirarena emeri avitageno, anantarega votiraremokea tirami'za hu'na'e.
Ellos hicieron señas a los compañeros que estaban en el otro bote, pidiéndoles que vinieran a ayudar. Entonces los otros pescadores vinieron y juntos llenaron ambos botes con peces. Y los botes estaban tan llenos que comenzaban a hundirse.
8 Hianagi Saimon Pita'a ana zama negeno'a, Jisasi agafi renareno anage hu'ne, Ramoka nagri navatetira ogantua vuo. Na'ankure nagra kumimo avite'nea ne'tfa mani'noe!
Cuando Simón Pedro vio lo que había ocurrido, se postró de rodillas ante Jesús. “¡Señor, por favor, aléjate mí, porque soy un hombre pecador!” exclamó.
9 Na'ankure Pita'ene, ruga'a nagama agrane mani'naza naga'mo'za nozamema zamagrama azeri'naza zankura, tusi'za hu'za antri hu'naze.
Porque él y todos los que lo acompañaban estaban totalmente sorprendidos por la pesca que habían hecho.
10 E'i anazanke huke Zebeti ne'mofo Jemisike, Jonikea znagogogu hu'na'e, Saimoni ene tragote'za erizana e'nerizane. Higeno Jisasi'a Saimoninku anage huno asami'ne, Korera osuo, amaretima agafa hunka vnanana, vahera zamavaregahane.
Santiago y Juan, quienes eran hijos de Zebedeo y compañeros de Simón, sentían lo mismo. “No tengas miedo”, le dijo Jesús a Simón. “¡Desde ahora pescarás personas!”
11 Onensa vente'zamia eri'za tinkenare'ma vute'za, mika zazmia anante netre'za, Jisasi amage ante'naze.
Entonces arrastraron los botes hasta la orilla, dejaron todo y siguieron a Jesús.
12 Jisasi'ma mago rankumapima umani'negeno'a, mago nera fugo namumo miko avufga azeri anovazi'nea ne'mo, Agrite e'ne. Jisasima eme negeno'a, avugosaregati mopafi prihuno unemaseno anage hu'ne, Ramoka nazeri so'e hunaku'ma kavemasisigenka, kagra amane nazeri so'e huo.
En cierta ocasión, cuando Jesús estaba visitando una de las aldeas, conoció allí a un hombre que tenía una lepra muy severa. El hombre se postró sobre su rostro al suelo y le suplicó a Jesús: “Por favor, Señor, si quieres puedes limpiarme”.
13 Higeno Jisasi'a azana avufare avako nehuno anage hu'ne, Nagri'ma navesiana, kagra so'e huo higeno, ana fugo namumo'a ame huno ana zupage atrente'ne.
Entonces Jesús se aproximó a él y lo tocó. “Quiero”, le dijo. “¡Queda limpio!” Y de inmediato la lepra desapareció.
14 Anante Agra ana nera asamino, Vahera ozamasmio. Hianagi kagra Pristi nete vunka, kagraka'a ome averinka Mosesima huneagante, ofa erinka ome hugeno, fugo namumo'a hago vagare hu'za vahe'mo'za kageho.
“No se lo cuentes a nadie”, le indicó Jesús. “Ve y preséntate tú ante el sacerdote y lleva la ofrenda ceremonial conforme a la ley de Moisés como prueba de que has sido sanado”.
15 Hianagi anama hu'nea avu'avazamofo kemo vuno eno higeno, tusi'a vahe kevumo'za Agri ke nentahisageno, krizmia eriamane hanie hu'za e'naze.
Sin embargo, la noticia acerca de Jesús se esparcía cada vez más. Grandes multitudes venían para escuchar a Jesús y para que los sanara de sus enfermedades.
16 Hianagi anama hutageno'a, Jisasi'a zamatreno vahe omani ka'ma kopi viazamo nunamu ome hutere hu'ne.
Pero Jesús a menudo solía retirarse a lugares tranquilos para orar.
17 Mago knazupa Jisasima rempima hu'nezamige'za anampina Farisi vaheki, kasegerema ugagote'naza vahe'enena tavaoma'are mani'naze. (Zamagara mago mago ana kumatamina Galilitima, Judiati'ma, Jerusaletima hu'za Agrane emani'naze.) Higeno Ra Anumzamofo vahe'ma zamazeri knamare hanavea, Agripi me'negeno zamazeri so'e hu'ne.
Un día, mientras Jesús enseñaba, los fariseos y los maestros religiosos que habían venido de Galilea, en Judea, y de Jerusalén, estaban allí sentados. Y el poder sanador del Señor estaba con él y por eso podía sanar.
18 Anama hutegeno'a anante mago'a vahe'mo'za sesenku hu'za avufa fri'nea nera zafa hu'za e'naze. Zamagara ana krima eri'nea nera Jisasi avuga eri'za ufre'za ome antenaku ana'ana hu'naze.
Llegaron unos hombres que traían a un hombre paralítico en una camilla. Trataron de entrar y ponerlo frente a Jesús.
19 Hianagi eri'za ufre kankamuna hakare'za erifore osu'naze. Na'ankure tusi'a vahekrerfamo'za hiza hazage'za, ana nera avre'za nomote mareri'za, no amumpa eri akasine'za ana sesenku'aga atrageno vahe amu'nompinti Jisasina avuga fatgo huno urami'ne.
Pero no pudieron encontrar la forma de entrar en medio de tanta gente, de modo que subieron al techo e hicieron allí un hueco en el tejado. Luego bajaron al hombre en su camilla, justo en medio de la multitud que estaba frente a Jesús.
20 Jisasi'ma ana nagamokizmi zamentintima negeno'a, Agra anage hu'ne, Ronenimoke, miko kumika'a ama apase kantoe.
Cuando Jesús vio la confianza que ellos tenían en él, dijo al hombre paralítico: “Tus pecados están perdonados”.
21 Anante kasegere ugagota hunaza vahe'ene, Farisi vahe'mo'za agafa hu'za ke hakare hu'za, ama nera iza Anumzamofona huhaviza nehie? Iza Agra huno kumira apasenegantoe nehie. Anumzamoke kumira apasegahianki?
Los maestros religiosos y los fariseos comenzaron a discutir este hecho. “¿Quién es este que dice blasfemias?” preguntaron. “¿Quién puede perdonar pecados? ¡Solo Dios puede hacerlo!”
22 Hianagi Jisasi'a ha'arente antahintahima antahi'zana nezmageno, Agra anage hu'ne, Nahigetma tamagra e'inahu antahintahia tamagu'afina nentahize?
Jesús sabía la razón por la que ellos estaban discutiendo, así que les preguntó: “¿Por qué están cuestionando este hecho?
23 Inana kemo oza hanigena hugahue, Kumika'a apasegantoe kemopi, Otinka vuo hanua kemo'e?
¿Qué es más fácil? ¿Decir tus pecados están perdonados, o decir levántate y camina?
24 Hu'neanagi e'inahu hanigeta, tamagra keta antahita nehuta, Vahe'mofo Mofavremo'a ama'na mopafina, hanavea eri'neankino kumira amane apase zamantegahie huta hugahaze. Nehuno ana avufga fri'nea nera asami'ne, Nagra negasamue, otinka sesenkuka'a enerinka nonkarega vuo huno hunte'ne.
Pero yo les demostraré que el Hijo del hombre tiene la autoridad para perdonar pecados aquí en la tierra”. Entonces le dijo al hombre paralítico: “Yo te digo: Levántate, recoge tu camilla y vete a casa”.
25 Hagi zamagri zamufi ame' huno otino, mase'nea tafe'a enerino Anumzamofo agi erisaga hume noma'arega vu'ne.
De inmediato el hombre se puso en pie frente a ellos. Recogió la camilla donde había estado acostado, y se fue a casa, alabando a Dios por el camino.
26 Anama hiazamo zamagrira zamazeri zamanovazige'za, ananteti agafa hu'za Anumzamofo agia erisga nehazageno, kore'zamo zamagripina avitege'za, ruzahu zantafa menina kone, hu'za hu'naze.
Y todos estaban completamente asombrados e impresionados por lo que había ocurrido, y alababan a Dios diciendo: “¡Lo que vimos hoy fue increíble!”
27 Anama huteno Agra megi'a nevuno omegeana, takisi zago zonegia nera agi'a Livae'e mago'a agi'a Matiu'e nehaza ne'mo zago zogi nompi mani'negeno ome negeno anage agriku huno, Namage eno.
Más tarde, cuando Jesús ya se marchaba de la aldea, vio a un recaudador de impuestos llamado Leví, sentado en su cabina de cobros de impuestos. “Sígueme”, le dijo Jesús.
28 Higeno agra miko'zana anante netreno, otino amage'anteno vu'ne.
Entonces Leví se levantó, dejó todo, y siguió a Jesús.
29 Hagi Livae'a tusi'a ne'za noma'afi Jisasina krentenege'za, anantega takisi zagoma zogi vahe krerafane, ruga'a vahe'enena zamaza tununte kave'ne sipare zanagrane atru hu'za mani'neza ne'zana ne'naze.
Leví organizó un gran banquete en su casa, en honor a Jesús. Muchos recaudadores de impuestos y otras personas estaban entre la multitud que se sentó a comer con ellos. Pero los fariseos y los maestros religiosos fueron a reclamarle a los discípulos de Jesús, diciéndoles:
30 Farisi vahe'ene, kasegere ugagota hu'naza vahe'mo'za, Jisasi amage nentaza disaipol nagara kanunkanu hu'za ke ha' rezmante'za anage hu'naze, na'ahigetma tamagra kave ene, tinena takisi zagoma eneriza naga'ene, kumike naga'enena nenaze?
“¿Por qué ustedes comen y beben con los recaudadores de impuestos y pecadores?”
31 Jisasi'a kenona huzamanteno anage hu'ne, Knare huza mani'nesaza vahe'mo'za tusa vahekura ohakegahaze. Hagi krima erinesaza vahe'mo'za tusa vahekura hakegahaze.
“Las personas que están sanas no necesitan de un médico, pero las personas enfermas sí lo necesitan”, respondió Jesús.
32 Nagra fatgo vahera zamagi hukura ome'noe, hagi kumi vahe'mo'za zamagu'a rukrehe hihogu e'noe.
“No vine a llamar al arrepentimiento a los que viven en rectitud. Vine a llamar a los pecadores”.
33 Mago'a vahe'mo'za Jisasina amanage hu'za asmi'naze, Jonima amage'ma nentaza disaipol naga'mo'za, hakare zupa ne'zana a'o hu'za mani'ne'za nunamu huvava hu'naze. Hagi Farisi mono vahe'mokizmi disaipol vahe'mo'za anazanke nehazanagi, kagrima kamage'ma nentaza naga'mo'za nezane, tinena nevava nehaze.
“Bueno, los discípulos de Juan a menudo ayunan y oran, y los discípulos de los fariseos también lo hacen. Pero tus discípulos no, ellos andan comiendo y bebiendo”, le dijeron.
34 Anage hazageno Jisasi'a kenona anage huno zamagrikura hu'ne, Tamagra mago ne'mo'ma aravema huku'ma mani'nenigeta, ana ne'mofo ru ne' a'mofonkura, ne'zana a'o huta maniho hugahazo? Ana ne'ma mani'nenigeta anara osugahaze.
“¿Acaso los invitados a la boda ayunan cuando el novio está con ellos?” preguntó Jesús.
35 Hianagi mago kna ne-eankino, aravema huku'ma hunesimofoma zamagripinti avretesigeza, e'i ana knafina ne'zana a'o hugahaze.
“No, pero viene el tiempo cuando el novio será quitado de en medio de ellos. Entonces ellos ayunarán”.
36 Jisasi'a anazanke huno mago fronka kea zamasmi'ne. Mago'mo'a kahefa kenaretira tagato huno atafa kenarera anteno ohatigahie. E'inama hanigeno'a, kasefa kena eri tagato hanigeno, kasefa kenamo'a korapa kenarera mago knara osugahie.
Entonces les contó un relato para enseñarles: “Nadie quita un parche de la ropa nueva para remendar la ropa vieja. De lo contrario se arruinaría la ropa nueva, y el parche no quedaría bien con la ropa vieja.
37 Ana hanigeno magomo'e huno kahefa wainia, meme afu akruteti tro hunte'nea atafa waini taferopina tagi ovazigahie. Anama haniana, kahefa wainimo'a ana akru taferora rezoreno prohuno tagiramisigeno, ana akarura erihaviza hutregahie.
Nadie echa vino nuevo en odres viejos, porque si lo hicieran, el vino nuevo rompería los odres. Entonces se dañaría tanto el vino como los odres.
38 Anama hunakura, kasefa wainia, kasefa waini akru tafempi tagi vazigahaze.
El vino nuevo se echa en odres nuevos.
39 Mago'mo'a atafa wainima netesuno'a, kasefa wainigura aveosigahie. Na'ankure Agra huno, atafa suamo'a knare'za hu'ne huno hugahie.
Y nadie, después de beber vino viejo quiere vino nuevo, pues dicen: ‘el vino viejo sabe mejor’”.

< Ruku 5 >