Zmavarene 32
1 Israeli vahe'mo'zama kazama Sainai agonaregati'ma koma Mosese'ma omeno za'za knama umanige'za, Aroninte emeri atru hu'za amanage hu'naze, ugota huno tavreno'ma vania anumzantia tro huranto. Na'ankure Isipiti'ma tavreno'ma atirami'nea nera Mosesena naza fore huntefi ontahune.
A gdy lud widział, że Mojżesz opóźnia swoje zejście z góry, zebrał się przed Aaronem i mówił do niego: Wstań, zrób nam bogów, którzy by szli przed nami, bo nie wiemy, co się stało z Mojżeszem, tym mężem, który nas wyprowadził z ziemi Egiptu.
2 Aroni'a kenona huzmanteno, a'ne nagatamimo'zane ne' mofavretamimo'zane mofa'netamimo'za zamagesafima antani'nesaza golire rinia zafita nagrite erita eho.
Wtedy Aaron im powiedział: Zdejmijcie złote kolczyki, które są w uszach waszych żon, waszych synów i córek, i przynieście do mnie.
3 Anagema hige'za mika vahe'mo'za zamagesare antani'naza golire rinia zafi'za Aroninte eri'za azageno,
I cały lud pozdejmował złote kolczyki, które [były] w ich uszach, i zanieśli [je] do Aarona.
4 ana golire riniramina zamazampinti erino kre ze'ze huno kaza osu havi anumza bulimakao afu tro hutege'za, anage hu'naze, Israeli vahe'mota Isipiti'ma tavre fegiteno e'nea anumzantie hu'naze.
Gdy on przyjął je z ich rąk, ukształtował je rylcem i uczynił z nich odlanego cielca. I powiedzieli: Oto są twoi bogowie, Izraelu, którzy cię wyprowadzili z ziemi Egiptu.
5 Aroni'ma anazama keteno'a, Kresramana vu itare ana golire tro hu'naza bulimakao avuga tro hunteteno amanage hu'ne, okina Ra Anumzamofontega muse hunenteta ne'za negahune.
Widząc to, Aaron zbudował przed nim ołtarz i zawołał: Jutro [będzie] święto PANA.
6 Mase'za nanterampina Israeli vahe'mo'za oti'za kre fanane hu ofa nehu'za, zamarimpa fru ofa hute'za, mani'za ne'zane tine nene'za tusia muse nehu'za, monko zamavu'zmava hu'naze.
A nazajutrz wstali wcześnie rano, ofiarowali całopalenia i przynieśli ofiary pojednawcze. I lud usiadł, aby jeść i pić, i wstał, aby się bawić.
7 Anante Ra Anumzamo'a Mosesena asamino, Ame hunka uramio, na'ankure Isipiti'ma zamavare atirami'nana vaheka'amo'za havi avu'ava haze.
Wtedy PAN powiedział do Mojżesza: Idź, zejdź na dół, bo zepsuł się twój lud, który wyprowadziłeś z ziemi Egiptu.
8 Nagrama zamasami'noa kasegea ame hu'za zamefi hunemi'za, kaza osu anumzana golire kre ze'ze hute'za bulimakao afu'mofo amema'a tro huntene'za, ana zante zamarena re'za mono hunente'za Kresramana vunente'za amanage hu'naze, Israeli vahe'mota ama anumzantimo Isipitira tamavre fegiteno e'ne hu'za hu'naze.
Szybko zboczyli z drogi, którą im przykazałem. Zrobili sobie odlanego cielca, oddali mu pokłon i złożyli mu ofiary, mówiąc: Oto [są] twoi bogowie, Izraelu, którzy cię wyprowadzili z ziemi Egiptu.
9 Ra Anumzamo'a Mosesena asamino, Israeli vahe'ma Nagrama zamagoana ke'ontahi vahe mani'naze.
PAN mówił dalej do Mojżesza: Widziałem ten lud, a oto [jest] on ludem twardego karku.
10 Menina tusi narimpa aheanki'na natrege'na zamahe fanene hute'na, kagripinti rankuma vahera azeri fore ha'neno.
Teraz więc zostaw mnie, aby się rozpalił mój gniew na nich i abym ich zgładził, a z ciebie uczynię wielki naród.
11 Hianagi Ra Anumzama'amo asunku'ma hanigu Mosese'a hanavetino antahigeno anage hu'ne, Ra Anumzamoka na'ante tusi'a hanaveka'areti ene kaguvazanteti Isipiti zamavare fegi atre'nana vaheka'a krimpa hezamantegahane?
I Mojżesz modlił się do PANA, swego Boga, i powiedział: Dlaczego, PANIE, rozpala się twój gniew przeciwko twemu ludowi, który wyprowadziłeś z ziemi Egiptu wielką mocą i potężną ręką?
12 Na'a hanige'za Isipi vahe'mo'za Ra Anumzamo'a havi agu'agesaregati ama mopafintira zamahe fanene hu'naku agonarega zamavare fegi atreno vu'ne hugahaze? Nagaka'a krimpa heozmantenka, krimpa fru hunezmantenka vaheka'a zamahe ofrio.
Dlaczego Egipcjanie mieliby mówić: Wyprowadził ich ku złemu, aby ich pozabijać w górach i aby zgładzić ich z powierzchni ziemi? Odwróć się od zapalczywości twojego gniewu i żałuj nieszczęścia, [jakie chcesz zesłać] na twój lud.
13 Eri'za vaheka'aramima Abrahamuma, Aisakine, Israelima (Jekopu) Kagraka'are'ma huvempa huzmantenka, tamagehe'mo'za rupazi hu'za monare me'nea hanafitaminkna nehanage'na, ama mopa huvempa hu'na zamisuge'za tamagehe'mo'za erisanti hare'za manivava hugahaze hu'nana kegu kagesa antahio.
Wspomnij na Abrahama, Izaaka i Izraela, twoje sługi, którym przysiągłeś na samego siebie i mówiłeś do nich: Rozmnożę wasze potomstwo jak gwiazdy na niebie i całą tę ziemię, o której mówiłem, dam waszemu potomstwu i odziedziczą [ją] na wieki.
14 Higeno Ra Anumzamo'a rimpa ahezmanteno zamahe fanane hugahue hu'nea knazampintira antahintahi'a rukrahe huno vahe'a zamahe fanane osu'ne.
I PAN żałował nieszczęścia, które miał zesłać na swój lud.
15 Ana agonareti Mosese'a tare haverarente tarega kaziga Ra Anumzamo avoma krente'nea kasege e'nerino ete urami'ne.
Mojżesz odwrócił się więc i zszedł z góry, mając w ręku dwie tablice świadectwa, tablice zapisane po obu stronach. [Były] zapisane i na jednej, i na drugiej stronie.
16 Ana have tafetrena Anumzamo Agra'a trohu'ne. Avoma kre'nea avona Anumzamo tagahuno ana have tafetrentera krente'ne.
Tablice te były dziełem Boga, a pismo też było pismem Boga wyrytym na tablicach.
17 Israeli vahe'mo'zama rankegema haza zamagasasa kema Joshua'ma nentahino'a, kumapina ha' nehugahaze huno Mosesena asami'ne.
Gdy Jozue usłyszał głos wołającego ludu, powiedział do Mojżesza: Odgłosy bitwy w obozie.
18 Mosese'a ke nona huno, Ha' vahe'mokizmi ha'ma huzmante'za zamazeri zmagatere'naza zmagasasa omane'ge no, ha' vahezmi'mo'za ha' huzmante'za zamazeri zmagatere'naza zamagasasa omane'neanki zagame nehaza zamagasasa nentahue.
On odpowiedział: Nie jest to głos zwyciężających ani głos pokonanych. Słyszę raczej głos śpiewających.
19 Mosese'ma ana kumate uravao nehuno, ana golire bulimakaonte'ma vea'mozama avoma nehagazama'a ome negegeno, tusi rimpa hegeno ana kasegema me'nea have tafetrena mate'vuno atregeno ana agonamofo agafi ru frege'ne.
Gdy się przybliżył do obozu, zobaczył cielca i tańce. Mojżesz wówczas rozgniewał się bardzo, rzucił z rąk tablice i stłukł je pod górą.
20 Anama tro'ma hu'naza golire bulimakaona Mosese'a erino tevefi kreteno ana goli'a ru fuzafupegeno tanefa setegeno, erino timpi rupopo hutreteno, Israeli vaheku neho hige'za, ana tina ne'naze.
Wziął też cielca, którego zrobili, spalił go w ogniu, skruszył na proch, wysypał na wodę i kazał [ją] pić synom Izraela.
21 Anama huteno Mosese'a Aronina antahigeno, Ama vahe'mo'za na'a hugantazagenka tusi'a kumipina zamavarenka ufrane?
Potem Mojżesz powiedział do Aarona: Cóż ci ten lud zrobił, że sprowadziłeś na niego tak wielki grzech?
22 Aroni'a kenona Mosesena hunteno, ranimoka krimpa heonanto, kefo avu'avazanke hu vahe mani'nazagenka kagra antahi'nane.
Aaron odpowiedział: Niech się nie rozpala gniew mego pana. Ty znasz [ten] lud [i wiesz], jak jest [skłonny] do zła.
23 Na'ankure zamagra amanage hu'za nasami'naze, vugotama huranteno vania anumzantamina tro huranto, Isipiti'ma tavre fegi'a atreno e'nea nera Mosesena na'a fore hifi ontahi'none.
Mówili mi bowiem: Zrób nam bogów, którzy by szli przed nami, gdyż nie wiemy, co się stało z Mojżeszem, tym mężem, który nas wyprowadził z ziemi Egiptu.
24 Nagra zamasami'na golire riniramima hu'nesamota zafinamiho huge'za zafinamizage'na tevefi krogeno, ana golire bulimakao efore hu'ne.
I odpowiedziałem im: Kto ma złoto, niech je zdejmie z siebie. Dali mi [je] i wrzuciłem je w ogień, i tak powstał ten cielec.
25 Mosese'a keama ana Israeli vahe'ma Aroni'ma kegava huso'e huozmanteno, zamatrege'za tusiza hu'za avoma nere'za kefo zamavu'zmavazama nehazageno, ana zamavu'zmavama hazazamo'a ha' vahe'mokizmi zmavurera kiza zokago hu'za neginagi vahekna hu'naze.
Gdy Mojżesz widział obnażony lud, bo Aaron uczynił go nagim ku jego hańbie wobec jego wrogów;
26 Mosese'a ana kumamofo efre kafante otino amanage hu'ne, Ra Anumzamofo kazigama mani'nesamoka nagrite eno, higeno mika Livae naga'mo'za Mosesente e'naze.
Wtedy Mojżesz stanął w bramie obozu i powiedział: Kto jest za PANEM, niech [przystąpi] do mnie. I zebrali się przy nim wszyscy synowie Lewiego.
27 Anante Mosese'a Livae nagara zamasamino, Israeli vahe'mokizmi Ra Anumzamo'a amanage huno nehie, magoke magoke vahe'mota bainati kazinknona anoma'afi vazinteta zmasoparega anakintenkeno me'nena kumamofo atumparega vuta eta nehuta, magoke magoke'mota neramafune knampatamine, tava'ontamire'ma maninazamokizmia zamahe friho.
I powiedział do nich: Tak mówi PAN, Bóg Izraela: Niech każdy przypasze swój miecz do swojego boku. Przejdźcie przez obóz tam i z powrotem, od jednej bramy do drugiej, i zabijajcie każdy swego brata i każdy swego przyjaciela, i każdy swego bliźniego.
28 Mosese'ma huzmanteaza hu'za Livae naga'mo'za, ana zupa 3 tauseni'a Israeli vahe zamahe fri'naze.
I synowie Lewiego postąpili według słowa Mojżesza. Tego dnia poległo z ludu około trzech tysięcy mężczyzn.
29 Anama hutageno Mosese'a anage huno zmasamine, menina Ra Anumzamo'a tamagrira tamazeri ruotage hie. Na'ankure tamagra'a ne' mofavretamine nermafugazmine zamahe fri'nazagu Ra Anumzamo'a menina asomu huramante.
Bo Mojżesz powiedział: Poświęćcie dziś PANU swoje ręce, każdy na swego syna i na swego brata, aby dał wam dziś błogosławieństwo.
30 Anante knazupa Mosese'a Israeli vahera zamasmino, Tusi'a kumi hazanagi menina Ra Anumzamofonte vu'na kumitamima atrermantesia zankura keaga ome hu'na kegahue.
Nazajutrz zaś Mojżesz powiedział do ludu: Popełniliście wielki grzech. Wstąpię teraz do PANA, może go przebłagam za wasz grzech.
31 Mosese'a Ra Anumzamofonte ete vuno anage hu'ne, Israeli vahe'mo'za ana osuga vahe'mo'za tusi'a kumi hu'za golire havi anumzazmia tro hu'naze.
Mojżesz więc wrócił do PANA i powiedział: Proszę, ten lud popełnił wielki grzech, bo zrobił sobie bogów ze złota.
32 Hianagi menina Kagrama kasunku'ma huzmantesunka kumi'zmina atrezmanto, anama osanunka avontafepima nagima krente'nanana rehanano.
Teraz jednak przebacz ich grzech, a jeśli nie, wymaż mnie, proszę, z twojej księgi, którą napisałeś.
33 Ra Anumzamo'a Mosesena kenona'a hunteno, iza'o kumi'ma hu'nesimofonke avontafeni'afintira agia rehanenegahue. (Rev-Hufo Hu'ne 3:5)
PAN powiedział do Mojżesza: Tego wymażę z mojej księgi, kto zgrzeszył przeciwko mnie.
34 Hagi menina vunka, kema hu'noa kumatera zmavrenka nevugeno ankeronimo'a vugota hurmanteno tamavreno vugahie. Hianagi zamazeri havizama hanuanknama esige'na, kumi'ma hazarera nona hu'na zamazeri haviza hugahue.
Idź teraz, prowadź ten lud, gdzie ci rozkazałem. Oto mój Anioł pójdzie przed tobą. Ale w dniu mego nawiedzenia ich też nawiedzę za ich grzech.
35 Aroni'ma golire bulimakao tro'ma hunte'nege'za musenkasema hu'naza zantera, Ra Anumzamo'a knazanteti Israeli vahera zamahe'ne.
PAN ukarał więc lud za to, że zrobił cielca, którego sporządził Aaron.
