Zmavarene 23
1 Vahe'mo'ma osu'nesiazankura krunagea hutma vano osiho. Hazenke vahetega anteta havi kea keagafina huamara osiho.
Nie będziesz rozgłaszał fałszywych wieści. Nie wchodź w spółkę z bezbożnym, by być fałszywym świadkiem.
2 Rama'a vahera avaririnka kefo avu'ava zana osuo. Hagi mago'mo'ma keagare'ma oti'nenama, rama'a vahe'mo'za havi kema hunente'nagenka kagranena zamavaririnka havi kea osuo.
Nie idź za większością, aby wyrządzić zło, i nie zeznawaj w sprawie, ulegając [zdaniu] większości, by naginać [sąd].
3 Hanki mago zanarimpa osu'neke ke ha'ma nehanankenka, amunte omane nere hunka agri kazigagera onto.
I nie okazuj przychylności ubogiemu w jego sprawie.
4 Ha' vahekamofo bulimakao afuro donki afumo'ma hazagre'nena kesnunka, ete avrenka nafa'amofo ome amio.
Jeśli napotkasz błądzącego wołu swego wroga lub jego osła, musisz odprowadzić go do niego.
5 Avesinogantesnia ne'mofo tonki afumo'ma, tusi'a knaza erino nevanifintima ome traka huno'ma masenenkenka, ana nera aza hunka donki afu'a azeri otio.
Jeśli zobaczysz, że osioł tego, który cię nienawidzi, leży pod swoim ciężarem, nie odmówisz mu pomocy. Owszem, masz mu z nim pomóc.
6 Hanki amunte omne vahe'mo'ma keagafima oti'nesigenka amunte me'nea vahetega antenka azeri havizana osunka keaga antahi so'e huo.
Nie naginaj sądu twego ubogiego w jego sprawie.
7 Havigea hunka hazenkema osu'nesia vahera keagafina avrentege ahe frigera osunka ogantu'a manio. Na'ankure Nagra e'inama hanaza vahetamimofo kumira atre ozmantegosue.
Trzymaj się z dala od nieuczciwej sprawy. Nie zabijaj niewinnego i sprawiedliwego, bo nie usprawiedliwię bezbożnego.
8 Keagafima mani'neno'ma aza huogu'ma masavema huno kamisia zana e'orio. Na'ankure masavema huno aza hinogu'ma ami zamo'a, keagama refkohu vahe'mofo avurga eri asu higeno, fatgo vahe'mofo kea eri rukrahe nehie.
Nie będziesz też brać darów, ponieważ dar zaślepia mądrych i wypacza słowa sprawiedliwych.
9 Ru moparetima tamagranema emani'naza vahera zamazeri havi zana osiho. Na'ankure tamagrama Isipi moparema mani'netama eri'naza knazana antahi'naze.
Nie uciskaj również przybysza, bo sami wiecie, jak się czuje przybysz, gdyż byliście przybyszami w ziemi Egiptu.
10 Tamagra hoza 6si'a kafumofo agu'afi erita nenteta, ne'zama'a vasageho.
Przez sześć lat będziesz obsiewał swoją ziemię i zbierał jej plony;
11 Hianagi 7ni kafurera ana mopafina hoza onteta atrenkeno manigsa hino. Hagi ana mopafima agra'ama hagesia ne'zana atrenkeno zamunte omane vahe'mo'za eri'za nenenkeno, mago'a afi zagagafamo'za neho. Ana zanke huta olivi zafa hozane waini zafa hozanena onkrita atrenkeno mopamo'a amne meno.
A w siódmym [roku] zostawisz ją odłogiem, żeby odpoczęła, aby jedli ubodzy twego ludu, a co zostanie po nich, zjedzą zwierzęta polne. Tak też postąpisz ze swoją winnicą i swoim sadem oliwnym.
12 Miko erizantamia 6si'a zage knafi erigahaze. Hianagi 7ni zagekna zupa manigsa hinkeno bulimakao afutamimo'ene donki afutamimo'ene, tamagri kazokzo eri'za a'mofo mofavretamine, emani vahe'mo'zama eri'zama e'nerisaza nena manigsa hugahaze.
Przez sześć dni będziesz wykonywać swoją pracę, ale siódmego dnia odpoczniesz, aby odpoczął twój wół i twój osioł i [żeby] odetchnął syn twojej niewolnicy i przybysz.
13 Nagrama huogu'ma kasami'noa kea antahi ankere'nenka, havi anumazantmimofo agiramina ahege, ana anumzatmimofo agigenke'a huama osiho. Nehinke'za zamagra ontahiho.
A we wszystkim, co wam powiedziałem, bądźcie ostrożni. Nie wspominajcie też imienia obcych bogów, niech nie będzie słyszane z twoich ust.
14 Mago kafufina 3'a zupa atru huta ne'zana kreta neneta, monora hunantetere hiho.
Trzy razy w roku będziesz obchodzić dla mnie święto.
15 Nagrama hurmante'noaza hutma ese ne'zama nesazana 7ni'a zageknafi zo-ore bretia neho. E'i ana ne'zana Avibi (March-April) ikante netere hiho. Na'ankure e'i ana ikante Isipitira atreta atiramita e'naze. E'ina hu'negu ana mika'mo'za amnea ome'za zamente zamente kresramna vu musezana eri'za eho.
Będziesz obchodzić Święto Przaśników. Siedem dni będziesz jeść przaśniki, jak ci nakazałem, w miesiącu Abib, bo w nim wyszedłeś z Egiptu. Nie pokażecie się przede mną z pustymi rękami.
16 Anantera ne'zama hamare'zamofo musema hu knarera, ese'ma hozafima nenama hania kavera emeritru hutma ne'zana neneta musena nehutma, ana hukna huta ne'zama vasage nompima ante vagare knarera, ne'zana neneta musena hugahaze.
I Święto Żniw, pierwocin twojej pracy, tego, co posiałeś na polu. I także Święto Zbiorów pod koniec roku, gdy zbierzesz z pola [owoce] swojej pracy.
17 Mago kafufina 3'a zupa mika venene'motma Hankavenentake Ra Anumzamo'na navuga etere hiho.
Trzy razy w roku wszyscy twoi mężczyźni mają się pokazać przed Panem BOGIEM.
18 Nagritegama kresramnama vunantesaza zagamofo koranpina zistima me'nesiazana erinteta Kresramana vuonanteho. Hianagi ana zagagafamofo afovamo'a me'nenkeno kora otino, hanki ana zupage tevefi kre fanane hiho.
Nie będziesz ofiarował krwi mojej ofiary z chlebem kwaszonym, a tłuszcz mojej ofiary nie zostanie przez noc aż do poranka.
19 Ese ne'zama hozatamifinti'ma vasagesazana eritma Rantami Anumzamofo nompi eme amiho. Hagi anenta meme afura nerera ami rimpina onkreho.
Przyniesiesz do domu PANA, twego Boga, pierwociny z pierwszych plonów swojej ziemi. Nie będziesz gotował koźlęcia w mleku jego matki.
20 Antahiho, Nagra ankero vahe'ni'a huntoankino, ugota hurmanteno nevuno kantega kegava huramanteno retro'ma huramante'noa kumatera vugahie.
Oto posyłam Anioła przed tobą, aby cię strzegł w drodze i doprowadził do miejsca, które przygotowałem.
21 Ana ne'mo'ma mika'a kema kasmisiana, hara reontenka ke'a antahinka erizafa huo. Na'ankure Nagri nagimo'a agripi me'nena, ha'marentesanana kumika'a atreogantegosie.
Zważaj na niego i słuchaj jego głosu; nie pobudzaj go do gniewu, bo nie przebaczy waszych przestępstw, gdyż moje imię jest w nim.
22 Hianagi Nagrama asamisua kema tamasmi'na ke'ama antahita avaririsage'na, Nagra ha' vahetamimofona ha' hunentena, ha'ma rezmantesaza vahera ha' rezamantegahue.
Bo jeśli będziesz pilnie słuchać jego głosu i uczynisz wszystko, co powiem, będę wrogiem twoich wrogów i będę dręczyć tych, którzy cię dręczyli.
23 Na'ankure ankeronimo'a ugagota hurmanteno tamavreno Amori vahepine, Hiti vahepine, Perisi vahepine, Kenani vahepine, Hivi vahepine, Jebusi vahe'mofo mopafinena nevina, Nagra ana kumatmimpi vahetmina zmahehana hugahue.
Mój Anioł bowiem pójdzie przed tobą i wprowadzi cię do Amorytów, Chetytów, Peryzzytów, Kananejczyków, Chiwwitów i Jebusytów, i wytracę ich.
24 Zamagri anumzatmintera tamarenarege monora huntege, zamavu'zmavara avaririta osiho. Hagi mika havi anumzazmia erita rurako hutreho.
Nie będziesz oddawał pokłonu ich bogom ani nie będziesz im służył, ani nie postępuj według ich czynów, ale do gruntu zburz ich i doszczętnie pokrusz ich posągi.
25 Hagi Anumza Rantamimofona Agrike monora hunentenke'na, ne'zama nesaza zane, tima nesaza zana asomu huneramante'na kria amu'notmifintira eritra'neno.
Będziecie służyć PANU, waszemu Bogu, a on będzie błogosławić twój chleb i twoją wodę; i oddalę od ciebie chorobę.
26 Hagi mofavrea kase ofri knare hu'za kse nezmante'nageno, magore huno naravora ana mopafina omanigahie. Hagi ana mopafina tamagra zaza kna manitetma frigahaze.
Nie będzie w twojej ziemi roniącej ani niepłodnej. Dopełnię liczbę twoich dni.
27 Nagra vugota hu'na ana ha' vahetimia zamazeri kore neha'nena antahintahi zamimo'a savri nehina rukrahe hu'za kore fregahaze.
Poślę mój strach przed tobą i strwożę wszelki lud, przeciw któremu pójdziesz, i sprawię, że wszyscy twoi wrogowie uciekną przed tobą.
28 Nagra tume huntanenkeno ugota hurmanteno Hivi vahe'ma, Kenani vahe'ma, Hiti vahera zmarotago hinke'za ana mopafina omanigosaze.
Poślę też przed tobą szerszenie, które wypędzą Chiwwitów, Kananejczyków i Chetytów sprzed twego oblicza.
29 Hianagi magoke kafufinkera zamahe kaso'opegosue, na'ankure e'inama hanugeno'a, afi zagagafamo'a forehu hakare huno mika kaziga avite'neno, tamazeri havizantfa hugahie.
Nie wypędzę ich sprzed twojego oblicza w jednym roku, by ziemia nie zmieniła się w pustynię i nie namnożył się przeciwko tobie dziki zwierz.
30 E'igu akohe'na, ha' vahetimia osi'a zamazeri atretere nehanugeta, hakare vahe'ma fore huta miko mopa mani aviteghaze.
Pomału będę ich wypędzał sprzed twego oblicza, aż się rozmnożysz i posiądziesz ziemię.
31 Mopatimimofo atupa'ama ometre emetrema hu'neana, koranke hgerinteti eri agafa huno vuno Medeterenia hagerinte ome atregahie. Hagi mago kaziga asopa'amo'a ka'ma mopareti erigafa huno vuno Yufretisi tinte ome atregahie. Hagi e'i ana mopafima nemaniza vahera Nagra tamaza nehane'na mopazmia zamaheta hanaregahaze.
A ustanowię twoje granice od Morza Czerwonego aż do Morza Filistynów, od pustyni aż do rzeki. Oddam bowiem w wasze ręce mieszkańców tej ziemi, a ty wypędzisz ich sprzed twego oblicza.
32 Hanki mago huvempa kea ana mopare vahe'eneno, anumzazmirera huta eri hageorafiho.
Nie zawrzesz przymierza z nimi ani z ich bogami.
33 Zamatrenke'za tamagri mopafina omaniho. Na'ankure tamazeri savari hanageta havi anumzante monora hunenteta kumi hanageno, kukomo tamazeriankna hugahie.
Nie wolno im mieszkać w twojej ziemi, by cię nie doprowadzili do grzechu przeciwko mnie. Jeśli bowiem będziesz służył ich bogom, będzie to dla ciebie sidłem.
