< ମାର୍କ 1 >
1 କେନ୍ଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆ ମନଙ୍ବର୍ ଉଲନେ ।
2 ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମର୍ ଜିସାୟନ୍ ଆ ସାସ୍ତ୍ରଲୋଙ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ଆଇଡିଡ୍, “ଇସ୍ୱରନ୍ ବର୍ତନେ, ‘ଗିୟ୍ବା ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମର୍ଞେନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ଗଡ୍ନମ୍ ଆପ୍ପାୟ୍ତାୟ୍, ଆନିନ୍ ତଙର୍ନମ୍ ଅବ୍ଜାଡାତେ ।’
3 ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆକ୍ରାନ୍ ଆବ୍ରାବ୍ବାବ୍ତେନ୍ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଆ ସର୍ରଙ୍, ‘ପ୍ରବୁନ୍ ଆସନ୍ ତଙରନ୍ ଅବ୍ଜାଡାବା; ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ରୋତ୍ତନ୍ ବିଙୟ୍ବା ।’”
4 ତିଆସନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଜିର୍ରେ, “ଇର୍ସେନ୍ ସିଲଡ୍ ୟର୍ରନ୍ ଆୟ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନାବା, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଇର୍ସେବେନ୍ କେମାତବେନ୍” ଗାମ୍ଲେ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ଅପ୍ପୁଙେଜି ।
5 ସିଲତ୍ତେ ସମ୍ପରା ଜିଉଦା ଡେସାନ୍ ଡ ସମ୍ପରା ଜିରୁସାଲମବାଜି ଜନନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ଜିର୍ରାଜି ଆରି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଆ ଇର୍ସେ ବର୍ରନ୍ ଜର୍ଦନ ଅଲଲୋଙନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନେଜି ।
6 ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ଓଟପୁରନ୍ ବାତ୍ତେ ଆତୁବ୍ତୁବନ୍ ଆ ସିନ୍ରି ରଲନେ ଆରି ଆ କୁଣ୍ଡୁବ୍ଲୋଙନ୍ ଉସାଲ୍ ଜନିଡୁବନ୍ ରେଡ୍ଡୁବ୍ଲନ୍, ଆରି ଆନିନ୍ ପପ୍ପରନ୍ ଡ କିନ୍ରେଙ୍ ଇଁଙ୍ରଡନ୍ ଜୋମେନ୍ ।
7 ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ବର୍ବରନ୍ ଆସନ୍ ଉଲନେ, “ଞେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆନା ଗୋଗୋୟ୍ ବୋର୍ସାଡମ୍, ଆନିନ୍ ଞେନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତିକ୍କି ଜିର୍ତାୟ୍, ଞେନ୍ ଡୁଙ୍ଗୁଡାଲେ ଆ ତାଲ୍ଜଙନ୍ ଆ ପାଣ୍ଡୋୟ୍ ଆ ଜନିବାଡ୍ ଉଜୁଜନ୍ ଆସନ୍ ଜିଞ୍ଜିନ୍ ତଡ୍ ।
8 ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡାଆଲୋଙନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନ୍ ତିୟ୍ତବେନ୍, ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନ୍ ତିୟ୍ତବେନ୍ ।”
9 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ଜିସୁନ୍ ଗାଲିଲି ନାଜରିତ ଗଡ଼ାନ୍ ସିଲଡ୍ ଜର୍ଦନ ଅଲନ୍ ଜିର୍ରେ ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନେ ।
10 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଡାଆଲୋଙନ୍ ସିଲଡ୍ ତେରଙ୍ ଡୋଲନ୍ ଆଜିର୍ରାଞନ୍ ଆଡିଡ୍ ରୁଆଙନ୍ ରୋଲନେ ଆରି ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ କୁକ୍କୁରନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ତାର୍ଡୋୟ୍ନେନ୍ ଆନିନ୍ ଗିଜେନ୍,
11 ଆରି ରୁଆଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ ସର୍ରଙନ୍ ସଡ୍ଡାଏନ୍, “ଆମନ୍ ଡନୁଙ୍ୟମ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ଞେନ୍, ଅମଙ୍ନମ୍ ଞେନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ମଅଁୟ୍ଡାତିଁୟ୍ ।”
12 ସିଲତ୍ତେମା ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଓରୋଙେନ୍ ।
13 ଆନିନ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ବାକୁଡ଼ି ଡିନ୍ନା ଡକୋଲନ୍, ତେତ୍ତେ ସନୁମନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ତୋରେନ୍, ଆନିନ୍ ଆଡ୍ରକୋଲୋଙ୍ଲନ୍ କିନ୍ରେଙ୍ ଜନ୍ତୁଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତେତ୍ତେ ଡକୋଲଞ୍ଜି, ଆରି ରୁଆଙ୍ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରଞ୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ସାକ୍କେଏଜି ।
14 ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ବଣ୍ଡିସିଂଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକ୍କୋଏଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଗାଲିଲିନ୍ ଜିର୍ରେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମନଙ୍ବର୍ ଇୟ୍ଲେ ଅପ୍ପୁଙ୍ବରେ ।
15 “ଡିନ୍ନାନ୍ ବରିଜେନ୍, ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ରାଜ୍ୟ ତୁୟାଲାୟ୍, ଇର୍ସେନ୍ ସିଲଡ୍ ୟର୍ନାୟ୍ବା ଆରି ମନଙ୍ବରନ୍ ଡର୍ନାବା ।”
16 ଜିସୁନ୍ ଗାଲିଲି ଅନେଙ୍ ସମେଁୟ୍ଣ୍ଡ୍ରାଗଡ୍ ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆଡିଡ୍ ସିମନନ୍ ଡ ଆ ବୋଞାଙନ୍ ଆନ୍ଦ୍ରିଅନ୍ ସମେଁୟ୍ଣ୍ଡ୍ରାଲୋଙନ୍ ଅବୟ୍ ଜାଲନ୍ ଆସ୍ରେଡେଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍, ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଗିଜେଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଞମ୍ୟମର୍ଜି ଡକୋଏଞ୍ଜି ।
17 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ସଣ୍ଡୋଙିୟ୍ବା, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ଅନୋରୋଙନ୍ ଡେତେ ତିଆତେ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଞଙ୍ତବେନ୍ ।”
18 ସିଲତ୍ତେ ଆନିଞ୍ଜି ଅବ୍ତାଡ଼ନ୍ ଜାଲନ୍ ଅମ୍ରେଙ୍ଡାଲେ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସଣ୍ଡୋଙେଞ୍ଜି ।
19 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଡାସଙାୟ୍ ଅଡିଡ୍ ଜିର୍ରେ ଜେବଦିନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ଜି ଜାକୁବନ୍ ଡ ଆ ବୋଞାଙନ୍ ଜନନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଗିଜେଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଡୋଙ୍ଗାଲୋଙନ୍ ଜାଲନ୍ ବୟ୍ବଜେଞ୍ଜି ।
20 ସିଲତ୍ତେମା ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଏଞ୍ଜି, ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଆପେୟଞ୍ଜି ଜେବଦିନ୍ଆଡଙ୍ ଆ ବଡିମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଡୋଙ୍ଗାଲୋଙନ୍ ଅମ୍ରେଙ୍ଡାଲେ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସଣ୍ଡୋଙେଞ୍ଜି ।
21 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଡ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି କପର୍ନାଉମ୍ ଗଡ଼ାନ୍ ଜିରେଞ୍ଜି, ଆରି ସିଲତ୍ତେମା ଆନିନ୍ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଗନ୍ଲନ୍ ଞନଙନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଉଲନେ ।
22 ଆ ଞନଙନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ସାନ୍ନି ଡେଏଞ୍ଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଅନ୍ତମ୍ ଞନଙନ୍ ଏର୍ତନିୟନ୍ ଅବ୍ସୋଡ଼ାନେନ୍ ଆଞ୍ରାଙେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଅନ୍ତମ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍ ।
23 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ଆ ରନୁକ୍କୁସିଂଲୋଙଞ୍ଜି ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ଅବୟ୍ ଏର୍ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଆସୁମ୍ସୁମନ୍ ଆ ମନ୍ରା ସଜିର୍ଡାଲେ ବର୍ରନେ,
24 “ଏ ନାଜରିତ ଜିସୁ, ଆମନ୍ ସରିନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଇନି ଡକୋ? ଆମନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅନବ୍ସେଡନ୍ ଆସନ୍ ପଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍? ଆମନ୍ ଆନା, ତିଆତେ ଞେନ୍ ଜନା, ଆମନ୍ ତି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମଡ଼ିର୍ମର୍ ।”
25 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବବ୍ତଙ୍ଡାଲେ ବର୍ରନେ, “କଡ଼ିଙା, କେନ୍ ଆମଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିରା ।”
26 ସିଲତ୍ତେ ତି ଏର୍ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ତି ଆ ମନ୍ରାଆଡଙ୍ ପଡ୍ଡେଃଡାଲେ ଆକ୍ରାନ୍ ସୋଡ଼ା ସର୍ରଙନ୍ ବାତ୍ତେ ବାବ୍ବାବ୍ଡାଲେ ଆମଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିରେନ୍ ।
27 କେନ୍ ଆସନ୍ ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଏତ୍ତେଲେ ସାନ୍ନି ଡେଏଞ୍ଜି ଡ, ଆନିଞ୍ଜି ତର୍ଡମ୍ କଡାଡ଼ିଡାଲନ୍ ବର୍ରଞ୍ଜି, “ଇନି କେନ୍? କେନ୍ ତ ଅବ୍ସୋଡ଼ାନେନ୍ ବୟନ୍ ରଙ୍ ଞନଙନ୍! ଆନିନ୍ ଏର୍ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ନିୟ୍ ବାଁୟ୍ତଜି, ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଆ ବନାଞନ୍ ମାନ୍ନେତଜି ।”
28 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଆ ବର୍ନେ ତେରଙ୍ ସମ୍ପରା ଗାଲିଲିରେଙନ୍ ବୁର୍ବୁରାୟ୍ଲନେ ।
29 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଡ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜାକୁବନ୍ ଡ ଜନନ୍ ସରିନ୍ ସିମନନ୍ ଡ ଆନ୍ଦ୍ରିଅନ୍ ଆ ଅସିଂ ଇୟେଞ୍ଜି ।
30 ସିମନନ୍ ଆ କିନାର୍ ଆରସୁଏନ୍ ଲୁଡ୍ଲେ ଡକୋଲନ୍, ଆରି ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ସିଲତ୍ତେମା ଆ ବର୍ନେନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ଜନାଏଞ୍ଜି ।
31 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଆମଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଆସିନ୍ ଞମ୍ଲେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଅବ୍ଡୋଏ, ଆରି ଆନିନ୍ ଅସୁନ୍ ତଡେନ୍, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ରୋଜୋମେଞ୍ଜି ।
32 ସାଲ୍ଲୁମ୍ ବେଡ଼ାନ୍ ଆବ୍ରୁବ୍ୟୋଙେନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡ୍ ଅସୁମରଞ୍ଜି ଡ ବୁତନ୍ ଆସୁମ୍ସୁମନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଓରୋଙ୍ଲାଜି ।
33 ଆରି ଗଡ଼ାନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଅସିଙନ୍ ଆ ଗରନ୍ନେଲୋଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ରୁକ୍କୁନେଜି ।
34 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଏର୍ଜାଡ଼ିକାନ୍ ଆ ରୋଗଲୋଙ୍ ବମ୍ୱମ୍ନେମରଞ୍ଜି, ଜବ୍ରଡମ୍ ରୋଗମରଞ୍ଜି ମବ୍ନଙେନ୍ ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ବୁତଞ୍ଜି ଗଙେନ୍, ଆନିନ୍ ବୁତଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅଃନ୍ନବ୍କଡାଡ଼ିଲଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ମଡେଞ୍ଜି ।
35 ତି ଆବାର୍ତାନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙନ୍ ଡୋତାନ୍ ଲୋଙଡ୍ ଲୋଙଡ୍ ବେଡ଼ାନ୍ ଜିସୁନ୍ ଡୋଲନ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିରେନ୍ ଆରି ଅବୟ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଜିର୍ରେ ତେତ୍ତେ ଇୟ୍ଲେ ପାର୍ତନାନେ ।
36 ଆରି, ସିମନନ୍ ଡ ଆ ଗଡ଼ିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସାୟ୍ଡଙ୍ଡାଲେ,
37 ଆର୍ରବାଙେଞ୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ବରେଜି, “ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ସାୟ୍ଡଙ୍ତମ୍ଜି ।”
38 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ୟବା, ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଆନ୍ନାରେଙ୍, କେନ୍ ଆ ତୁୟାୟ୍ ଆ ସାଇରେଙ୍ ଏଇୟ୍ବା, ତେତ୍ତେ ନିୟ୍ ଞେନ୍ ଞନଙନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ତିୟ୍ନାୟ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆସନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଞେନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ।”
39 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ସମ୍ପରା ଗାଲିଲିରେଙନ୍ ବୁଲ୍ଲେ ବୁଲ୍ଲେଲେ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଂଲୋଙନ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍ ଆରି ବୁତଞ୍ଜି ଗଙେନ୍ ।
40 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ଅବୟ୍ ମୋଡ୍ଡୋମରନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ରେ ତୁଡ଼ୁମ୍ଡାଲେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ କାକୁର୍ତିଲନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ବରେ, “ଆମନ୍ ଲଡୟ୍ଲମ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ରପ୍ତି ମବ୍ଡ଼ିର୍ତିଁୟ୍ ।”
41 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଇର୍ସୋୟମ୍ଡାଲେ ଆସିନ୍ ତେକ୍କେଡାଲେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ସୁଙେଏନ୍ କି ବର୍ରନେ, “ଞେନ୍ ଲଡୟ୍ତିଁୟ୍, ମଡ଼ିରମ୍ତୋ ।”
42 ସିଲତ୍ତେମା ମୋଡ୍ଡୋନ୍ ତି ଆ ମନ୍ରା ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ସଙାଜେନ୍ ଆରି ଆନିନ୍ ମଡ଼ିରେନ୍ ।
43 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆକ୍ରାନ୍ ବର୍ରେ ଆପ୍ପାୟେନ୍,
44 “ଅମ୍ଡଙା, ଆନ୍ନିଙ୍ଆଡଙ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ବର୍ଡଙେ, ବନ୍ଡ ଜିରା, ରାଓଡ଼ାନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟ୍ନବ୍ତୁୟ୍ଡମ୍ନା, ଆରି ଆମନ୍ ମନଙ୍ଲମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମଙଞ୍ଜି ସାକିନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍, ମନଡ଼ିର୍ବେନ୍ ଆସନ୍ ମୋସାନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ବାଁୟ୍ଲବେନ୍, ଏତ୍ତେଲେ ଅନମଙନ୍ ଇୟ୍ ତିୟା ।”
45 ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିରେନ୍ କି ତି ଆ ବର୍ନେ ସମ୍ପରାନ୍ ଏତ୍ତେଲେ ବର୍ବର୍ରେ ପାଙେନ୍ ଡ, ଜିସୁନ୍ ଆରି ଅବ୍ଗିୟ୍ତାଲନ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ ଆ ଗଡ଼ାଲୋଙ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତି ଗନ୍ଲୋ, ବନ୍ଡ ଆନ୍ନାରେଙ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଡକୋଲନ୍, ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମଙନ୍ ଇୟ୍ଲାଜି ।
