ଲୁକ 1
1 ଏ ବୋଞାଙ୍ ତିଅପିଲ୍, ଅମଙ୍ବାଲେନ୍ ଅଙ୍ଗା ବୋର୍ସା କାବ୍ବାଡ଼ାଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଲୁମେନ୍, ତିଆତେଜି ଜବ୍ର ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଇଡିଡନ୍ ଆସନ୍ ଲଡଜେଞ୍ଜି ।
To his Excellency, Theophilus. Many attempts have been already made to draw up an account of those events which have reached their conclusion among us,
2 ତିଆସନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରାଜି ଆମ୍ମୁଙ୍ମା ତିଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଗିଜେଞ୍ଜି କି ଇଡେଞ୍ଜି, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଅପ୍ପୁଙ୍ବରେଞ୍ଜି ଆରି ତିଆତେଜି ଜୁବାୟ୍ଲେ ଡକ୍କୋଡାଲେ ଅସିଲୋଙ୍ଲେନ୍ ତିୟ୍ଲଲେଞ୍ଜି;
just as they were reported to us by those who from the beginning were eye-witnesses, and afterward became bearers of the message.
3 ତିଅନ୍ତମ୍, ଞେନ୍ ନିୟ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ମା ସିଲଡ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ମନଙ୍ଡମ୍ ପଡ଼େଡାଲନ୍ ତେତ୍ତେ ଆଇଡିଡନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଅମଙ୍ନମ୍ ଇଡିଡନ୍ ଆସନ୍ ମାଡ୍ଡ ଲଡୟ୍ଲିଁୟ୍,
And, therefore, I also, since I have investigated all these events with great care from their very beginning, have resolved to write a connected history of them for you,
4 କେନ୍ଆତେଜି ଞେନ୍ ଅମଙ୍ନମ୍ ଇଡ୍ଲେ ଆପ୍ପାୟ୍ଲାୟ୍ ଡେନ୍, ଆମନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଞନଙନ୍ ଞାଙେନ୍ ତିଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆଜାଡ଼ିନ୍ମା ଗାମ୍ଲେ ରପ୍ତି ଜନାତେ ।
in order that you may be able to satisfy yourself of the accuracy of the story which you have heard from the lips of others.
5 ଜିଉଦା ଡେସାନ୍ ଏରୋଦ ରାଜାନ୍ ଆସ୍ରାସନଏନ୍ ଆଡିଡ୍, ଅବିଅ ରାଓଡ଼ାନ୍ ଆ ଡଡ଼ଲୋଙ୍ ଅବୟ୍ ରାଓଡ଼ାନ୍ ଆଞୁମ୍ ଜିକରିୟ ଗାମ୍ଲେ ଡକୋଏନ୍; ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ ଆରୋଣଞ୍ଜି ଆ କେଜ୍ଜାବୟ୍, ଆଞୁମନ୍ ଏଲିସାବେତ ।
In the reign of Herod, king of Judea, there was a priest named Zechariah, who belonged to the division called after Abijah. His wife, whose name was Elizabeth, was also a descendant of Aaron.
6 ଆନିଞ୍ଜି ବାଗୁଞ୍ଜି ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ବନାଁୟ୍ବର୍ ଆରି ଅନଗଡନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ମାନ୍ନେଡାଲେ ଏର୍ଡୋସାଡାଗୋ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ଡାଲନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ଡରମ୍ମମର୍ଜି ଡକୋଏଞ୍ଜି ।
They were both righteous people, who lived blameless lives, guiding their steps by all the commandments and ordinances of the Lord.
7 ବନ୍ଡ ଆନିଞ୍ଜି ଅଃକ୍କୋଡନ୍ଲଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଏଲିସାବେତନ୍ ଆଞ୍ଜେଲନେ, ଆରି ବାଗୁଞ୍ଜି ବୁଡାଏଞ୍ଜି ବୁଡିଏଞ୍ଜି ।
But they had no child, Elizabeth being barren; and both of them were advanced in years.
8 ଆନିନ୍, ଆ ଡଡ଼ଞ୍ଜି ଆ ପାଲ୍ଲି ଅନ୍ତମ୍ ସରେବାସିଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଲୋଙ୍ ପୁର୍ପୁର୍ଲୁମନ୍ ଇୟ୍ଲେ ଲୁମେନ୍ ଆଡିଡ୍,
One day, when Zechariah was officiating as priest before God, during the turn of his division,
9 ଆଓକ୍କା ପୁର୍ପୁର୍ଲୁମନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଆରବ୍କଡ଼ିଏଞ୍ଜି ଜିକରିୟନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ କଡ଼ିନ୍ ଡୁଙ୍ଲନାୟ୍, ତିଆସନ୍ ଆନିନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ସରେବାସିଂ ଗନ୍ଲେ ତନୋମ୍ମୋଡନ୍ ଇୟ୍ଲେ ତିଏ ।
it fell to him by lot, in accordance with the practice among the priests, to go into the Temple of the Lord and burn incense;
10 ଆରି ତନୋମ୍ମୋଡନ୍ ଆତ୍ରିୟେନ୍ ଆଡିଡ୍ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଡୁଆରାନ୍ ପାର୍ତନାଲଞ୍ଜି ।
and, as it was the Hour of Incense, the people were all praying outside.
11 ତିଆଡିଡ୍ ତରୋମ୍ମୋଡ୍ ତନମ୍ପିଲନ୍ ଆର୍ଜଡ଼ୋମ୍ ଗଡ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମର୍ ଅବୟ୍ନେ ତନଙ୍ଡାଲେ ଆମଙନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ଅବ୍ତୁୟ୍ନେ ।
And an angel of the Lord appeared to him, standing on the right of the Altar of Incense.
12 ଜିକରିୟନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ଲେ ଓଙ୍ଲେତିଏନ୍ ଆରି ବତଙେନ୍ ।
Zechariah was startled at the sight and was awe-struck.
13 ବନ୍ଡ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଜିକରିୟ, ବତଙ୍ଡଙମ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ପାର୍ତନାନମ୍ ଅନମ୍ଡଙନ୍ ଡେଲୋ, ଆରି ଡୁକ୍ରିନମ୍ ଏଲିସାବେତନ୍ ଆମନ୍ ଆସନ୍ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାସିଜନ୍ କୋଡ୍ତେ, ଆମନ୍ ଆଞୁମନ୍ ଜନନ୍ ଅବ୍ଞୁମା ।
But the angel said to him, “Do not be afraid, Zechariah; your prayer has been heard, and your wife Elizabeth will bear you a son, whom you will call by the name John.
14 ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମନ୍ ମନଅଁଞନ୍ ଡ ସର୍ଡାନ୍ ଡେତମ୍, ଆରି ଆନିନ୍ କରୋକ୍କୋଡନ୍ ଡେଲନ୍ଡେନ୍ ଜବ୍ର ମନ୍ରାଜି ସର୍ଡାତଞ୍ଜି ।
He will be to you a joy and a delight; and many will rejoice over his birth.
15 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ସୋଡ଼ାମର୍ ଡେତେ; ଆନିନ୍ ଆଙ୍ଗିୟ୍ଜା ଦ୍ରାକ୍ୟାଡାନ୍, ଅଲିନ୍ ଅଃଗାଏ, ଆରି ଆୟୋଙନ୍ ଆ କିମ୍ପୋଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆନିନ୍ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ନିୟ୍ ଆବରିୟ୍ ଡକୋତେ ।
For he will be great in the sight of the Lord; he will not drink any wine or strong drink, and he will be filled with the Holy Spirit from the very hour of his birth,
16 ଆରି ଆନିନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଜବ୍ର ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ପ୍ରବୁ ଆ ଇସ୍ୱରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ବା ଆବ୍ଡିଡ୍ଲେ ଓରୋଙ୍ତାଜି ।
and will reconcile many of the Israelites to the Lord their God.
17 ଆପେୟଞ୍ଜି ଆ ଉଗର୍ ପସିଜଞ୍ଜି ଆମଙ୍ବା ଆରି ଆଲ୍ଲେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ଆ ଜନନାଲୋଙ୍ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ଅନାବ୍ଡିଡନ୍ ଆସନ୍ ଆରି ପ୍ରବୁନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅନବ୍ଜାଡାବାନ୍ ଆନିନ୍ ଏଲିଅନ୍ ଆ ପୁରାଡ଼ା ଡ ବୋର୍ସାନ୍ ବାତ୍ତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡ୍ ତଙିୟ୍ତନେ ।”
He will go before him in the spirit and with the power of Elijah, to reconcile fathers to their children and the disobedient to the wisdom of the righteous, and so make ready for the Lord a people prepared for him.”
18 ଜିକରିୟନ୍ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “କେନ୍ଆତେ ଡେତେ ଗାମ୍ଲେ ଏଙ୍ଗାଲେ ଞେନ୍ ଜାନାଆୟ୍? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ବୁଡାଲିଁୟ୍, ଆରି ଡୁକ୍ରିଞେନ୍ ନିୟ୍ ବୁଡିଏନ୍ ।”
“How can I be sure of this?” Zechariah asked the angel. “For I am an old man and my wife is advanced in years.”
19 ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, “ଞେନ୍ ଗାବ୍ରିଏଲ୍, ଞେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡ୍ ତନଙ୍ତାୟ୍, ଆରି ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଅନପ୍ପୁଙନ୍ ଆସନ୍ ଆରି କେନ୍ ମନଙ୍ବରନ୍ ଅନବ୍ଜନାବାନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଆପ୍ପାୟ୍ଲିଁୟ୍ଜି ।
“I am Gabriel,” the angel answered, “who stand in the presence of God, and I have been sent to speak to you and to bring you this good news.
20 ଗିଜା, କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଗଡେଲେନ୍ ଆ ଡିନ୍ନା ଜାୟ୍ ଆମନ୍ ଅବ୍ଜାଡ୍ଡାଲନ୍ ଡକୋତନେ ଆରି କଡାଡ଼ିଲନ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ବର୍ନେଞେଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆ ଡିନ୍ନାଇଂଡମନ୍ ଗଡେଲ୍ତେ, ତି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆମନ୍ ଅଃଡ୍ଡର୍ରନେ ।”
And now you will be silent and unable to speak until the day when this takes place, because you did not believe what I said, though my words will be fulfilled in due course.”
21 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଜିକରିୟନ୍ଆଡଙ୍ ଜଗେଲେ ଡକୋଲଞ୍ଜି, ଆରି ସରେବାସିଂଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ଆଡ୍ରିଙେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସାନ୍ନି ଡେଏଞ୍ଜି ।
Meanwhile the people were watching for Zechariah, wondering at his remaining so long in the Temple.
22 ତିକ୍କି ଆନିନ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିର୍ରାୟ୍, ବନ୍ଡ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ରେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଲଜି; ତିଆସନ୍ ଆନିନ୍ ସରେବାସିଂଲୋଙନ୍ ତନାଲ୍ମଡନ୍ ଗିଜେନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆନିଞ୍ଜି ଜନାଏଞ୍ଜି, ଜିକରିୟନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତାରିଆୟ୍ଏଞ୍ଜି ଆରି ଅବ୍ଜାଡ୍ଡାଲନ୍ ଡକୋଲନେ ।
When he came out, he was unable to speak to them, and they perceived that he had seen a vision there. But Zechariah kept making signs to them, and remained dumb.
23 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ସରେବାସିଂଲୋଙନ୍ ଆ ସେବା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଆ ପାଲ୍ଲି ଆସ୍ରୁଜ୍ଜେଏନ୍ ଆନିନ୍ ଆସିଂଡମନ୍ ଜିରେନ୍ ।
And, as soon as his term of service was finished, he returned home.
24 କେନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ ଏଲିସାବେତନ୍ ପାଙ୍ଗୁରନ୍ଲନେ, ଆରି ଆନିନ୍ ମନ୍ଲୟ୍ ଆଙ୍ଗାୟ୍ ଜାୟ୍ କେନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଆନ୍ନିଙ୍ଆଡଙ୍ ଅଃବ୍ବର୍ରୋ ।
After this his wife, Elizabeth, became pregnant and lived in seclusion for five months.
25 ତିକ୍କି ଆନିନ୍ ବର୍ରନେ, “ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ଗନ୍ଡ୍ରୟ୍ଞେନ୍ ସନବ୍ଙାଜନ୍ ଆସନ୍ ପ୍ରବୁନ୍, ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ସାୟୁମ୍ଡାଲେ ଏନ୍ନେଲେ ଲୁମେନ୍ ।”
“The Lord has done this for me,” she said, “he has shown me kindness and taken away the public disgrace of childlessness under which I have been living.”
26 ତିକ୍କି, ଏଲିସାବେତନ୍ ପାଙ୍ଗୁରନ୍ଡାଲନ୍ ତୁଡ୍ରୁ ଆଙ୍ଗାୟ୍ ଆଡ୍ରେଏନ୍ ଆଡିଡ୍ ଗାବ୍ରିଏଲ୍ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ଗାଲିଲିଲୋଙନ୍ ନାଜରିତ ଗଡ଼ାନ୍ ଅବୟ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ିସିଜନ୍ ଆମଙ୍ ଅନାପ୍ପାୟନ୍ ଡେଲୋ;
Six months later the angel Gabriel was sent from God to a town in Galilee called Nazareth,
27 ଦାଉଦନ୍ ଆ କେଜ୍ଜାଲୋଙ୍ ଜୋସେପ ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାମରନ୍ ବୟନ୍ ତି ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ିସିୟ୍ ବିବାନେନ୍ ଆସନ୍ ଆଜଙ୍ଜଙ୍ ଡକୋଏଞ୍ଜି । ତି ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ିସିୟ୍ ଆଞୁମ୍ ମରିଅମ ।
to a maiden there who was engaged to a man named Joseph, a descendant of David. Her name was Mary.
28 ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଅସିଙନ୍ ଗନ୍ଲନ୍ ମରିଅମନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ରେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ବରେ, “ଏ ସନାୟୁମ୍ବୟ୍, ଅମଙ୍ନମ୍ ସନୟୁନ୍ ଜିରାୟ୍ତୋ, ପ୍ରବୁନ୍ ଆମନ୍ ସରିନ୍ ଡକୋ ।”
Gabriel came into her presence and greeted her, saying, “You have been shown great favor – the Lord is with you.”
29 ବନ୍ଡ ତି ଆ ବର୍ନେ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ମରିଅମନ୍ ଆକ୍ରାନ୍ ସାନ୍ନି ଡେଏନ୍, ଆରି କେନ୍ଆତେ ଏଙ୍ଗାଗୋ ଆ ବର୍ନେ ଗାମ୍ଲେ ଆ ମନ୍ନଲୋଙନ୍ ଇୟମ୍ଲଏନ୍ ।
Mary was much disturbed at his words, and was wondering to herself what such a greeting could mean,
30 ସିଲତ୍ତେ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଏ ମରିଅମ, ବତଙ୍ଡଙମ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ସନାୟୁମ୍ବୟ୍ ଡେଲମ୍ ।
when the angel spoke again, “Do not be afraid, Mary, for you have found favor with God.
31 ଆରି ଗିଜା, ଆମନ୍ ପାଙ୍ଗୁରନ୍ଡାଲନ୍ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାସିଜନ୍ କୋଡ୍ତେ ଆରି ଆଞୁମନ୍ ଜିସୁ ଅବ୍ଞୁମା ।
And now, you will conceive and give birth to a son, and you will give him the name Jesus.
32 ଆନିନ୍ ସୋଡ଼ାମର୍ ଡେତେ ଆରି ଆନିନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେତେ; ପ୍ରବୁ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆ ପୁର୍ବା ଜୋଜୋନ୍ ଦାଉଦନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅବ୍ରାଜାତେ,
The child will be great and will be called ‘Son of the Most High,’ and the Lord God will give him the throne of his ancestor David,
33 ଆନିନ୍ ଜାକୁବନ୍ ଆ ପୁଞ୍ଜାଲୋଙ୍ ଅଡ଼୍କୋ ଡିନ୍ନାନ୍ ସାସନତେ, ଆରି ଆ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆଙ୍ଗାଜନଙ୍ ଅଃନ୍ନଞିଡେ ।” (aiōn g165)
and he will reign over the descendants of Jacob for ever; And to his kingdom there will be no end.” (aiōn g165)
34 ବନ୍ଡ ମରିଅମନ୍ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “କେନ୍ଆତେ ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ଅଲ୍ଡେଏ? ଞେନ୍ ତ ଓବ୍ବାମରନ୍ଆଡଙ୍ ଜନା ତଡ୍ ।”
“How can this be?” Mary asked the angel. “For I have no husband.”
35 ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, “ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଡଅଙ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ପନ୍ନେ ଆରି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଆ ବୋର୍ସା ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଲୁବ୍ତମ୍, ତିଆସନ୍ ଆନା କରୋଡ୍କ୍କୋଡନ୍ ଡେତେ, ଆନିନ୍ ମଡ଼ିର୍ ଆରି ଆନିନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେତେ ।
“The Holy Spirit will descend on you,” answered the angel, “and the Power of the Most High will overshadow you; and therefore the child will be called ‘holy,’ and ‘Son of God.’
36 ଆରି ଗିଜା, କୁଲମ୍ବୟ୍ନମ୍ ଏଲିସାବେତନ୍ ନିୟ୍ ଆ ବନୁଡି ଇଙନ୍ ଆ କିମ୍ପୋଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାସିଜନ୍ ଆଞମ୍ଞମ୍ । ଅଙ୍ଗା ଆଇମର୍ଆଡଙ୍ ଆଞ୍ଜେବୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେଏନ୍, ତିଆନିନ୍ ନମି ତୁଡ୍ରୁ ଆଙ୍ଗାୟ୍ ଡେଏନ୍ନି;
And Elizabeth, your cousin, is herself also expecting a son in her old age; and it is now the sixth month with her, though she is called barren;
37 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆଜିର୍ତାଞନ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ ଆ ବର୍ନେ ବୋର୍ସା ତଡ୍ ଅଃଡ୍ଡେଏ ।”
for no promise from God will fail to be fulfilled.”
38 ସିଲତ୍ତେ ମରିଅମନ୍ ଗାମେନ୍, “ଗିଜା, ଞେନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ କମ୍ବାରିବୟ୍; ବର୍ନେନମ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅମଙ୍ଞେନ୍ ଡେଏତୋ ।” ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରନ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଜିରେନ୍ ।
“I am the servant of the Lord,” exclaimed Mary. “Let it be with me as you have said.” Then the angel left her.
39 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ମରିଅମନ୍ ଡୋଲନ୍ ଜିଉଦା ଡେସାନ୍ ଆ ବରୁରେଙ୍ ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ଅବୟ୍ ଗଡ଼ାନ୍ ଲଜିରେନ୍,
Soon after this Mary set out, and made her way quickly into the hill-country, to a town in Judah;
40 ଆରି ଜିକରିୟନ୍ ଆସିଂ ଗନ୍ଲେ ଏଲିସାବେତନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଲୋମେ ।
and there she went into Zechariah’s house and greeted Elizabeth.
41 ଆରି, ଏଲିସାବେତନ୍, ମରିଅମନ୍ ଆ ଲୋମ୍ଲୋମ୍ ଆରମ୍ଡଙେନ୍, ସିଲତ୍ତେମା ଆ କିମ୍ପୋଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆ ପସିୟ୍ ତଙେନ୍, ଆରି ଏଲିସାବେତନ୍ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ବରିୟ୍ଡାଲେ,
When Elizabeth heard Mary’s greeting, the child moved within her, and Elizabeth herself was filled with the Holy Spirit,
42 ସୋଡ଼ା ସର୍ରଙନ୍ ବାତ୍ତେ ବର୍ରନେ, “ଆଇମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ଆମନ୍ ସନେନ୍ସେନ୍, ଆରି କିମ୍ପୋଙ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଆ ପସିୟ୍ ନିୟ୍ ସନେନ୍ସେନ୍ ।
and cried aloud, “Blessed are you among women, and blessed is your unborn child!
43 ବନ୍ଡ, ପ୍ରବୁଞେନ୍ ଆୟୋଙ୍ ଅମଙ୍ଞେନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍, କେନ୍ କରମ୍ମାଞେନ୍ ଅଡ଼େଙ୍ଗା ସିଲଡ୍ ଡେଏନ୍?
But how have I this honor, that the mother of my Lord should come to me?
44 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଗିଜା, ବର୍ନେନମ୍ ଆ ସର୍ରଙ୍ ଅରମ୍ଡଙ୍ଲାଞନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍, ସିଲତ୍ତେମା କିମ୍ପୋଙ୍ଲୋଙ୍ଞେନ୍ ଆ ପସିୟ୍ ସର୍ଡାନ୍ ବାତ୍ତେ ତଙେନ୍ ।
For, as soon as your greeting reached my ears, the child moved within me with delight!
45 ଆନା ଡର୍ରନେ, ଆନିନ୍ ସନେନ୍ସେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇନିଜି ଇନିଜି ବନରନ୍ ଡେଲୋ, ତି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଡେଡମ୍ତେ ।”
Happy indeed is she who believed that the promise which she received from the Lord would be fulfilled.”
46 ସିଲତ୍ତେ ମରିଅମନ୍ ଗାମେନ୍, “ପରାନ୍ନାଞେନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ଆଡଙ୍ ସେଙ୍କେତେ,
And Mary said: “My soul exalts the Lord,
47 ଆରି ପୁରାଡ଼ାଞେନ୍ ଅନୁର୍ମର୍ ଇସ୍ୱରଞେନ୍ ଆମଙ୍ ସର୍ଡାତନେ;
and my spirit delights in God my Savior,
48 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଆ କମ୍ୱାରିବଜନ୍ ଆ ଇର୍ସୋୟମ୍ ଗିଜେନ୍ । ଆରି ଗିଜା, ନମି ସିଲଡ୍ ପୁର୍ବାଃତେଜି ନିୟ୍ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ସନେନ୍ସେନ୍ ଗାମ୍ଲେ ବର୍ତିଁୟ୍ଜି ।
for he has looked with favor on his humble servant girl. From now on all generations will call me blessed!
49 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ବୋର୍ସା ଇସ୍ୱରନ୍, ଞେନ୍ ଆସନ୍ ସୋଡ଼ା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲୁମେନ୍; ଆଞୁମନ୍ ମଡ଼ିର୍,
“For the Almighty has done great things for me, and holy is his name.
50 ଆରି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆବ୍ରତଙ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ଆ ସନାୟୁମନ୍ ଆ ଅନଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆ ଅନଞ୍ଜି ଜାୟ୍ ଡକୋତେ ।
He has mercy on those who revere him in every generation.
51 ଆନିନ୍ ଆ ଡେନ୍ନାନ୍ ବାତ୍ତେ ବୋର୍ସା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଅବ୍ଗିୟ୍ତାଏନ୍, କଙ୍କ୍ରିମରଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ନଲୋଙନ୍ ଆ ଗନବ୍ଡେଲ୍ବର୍ ତରଙ୍ଆନ୍ନା ଏମ୍ମେଆଜେନ୍;
“Mighty are the deeds of his arm! He has scattered the self-satisfied proud,
52 ଆନିନ୍ ଗର୍ବ ରାଜାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆ ତରଙ୍କୁମ୍ଲୋଙଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଅପ୍ପଡାଜେଞ୍ଜି, ଲଗଡ୍ ବୁଡ୍ଡିମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଅମ୍ଡାଜେଞ୍ଜି,
he has cast down the mighty from their thrones, and he uplifts the humble,
53 ଆନିନ୍ ଡୋଲେୟ୍ମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ମନଙ୍ ମନଙ୍ ଜନୋମ୍ଜୋମଞ୍ଜି ତିୟ୍ଲେ ଅବ୍ବୋଓଏଞ୍ଜି, ଗମାଙ୍ମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆରିକ୍କାସିନ୍ ଆପ୍ପାୟେଞ୍ଜି ।
he has filled the hungry with good things, and the rich he has sent away empty.
54 ପୁର୍ବା ଜୋଜୋଲେଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଆନିନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ପର୍ମାଡ଼ାଲନେ ତିଆତେ ଆନିନ୍ ଲୁମେନ୍, ଆରି ଆ କମ୍ୱାରିମରନ୍ ଇସ୍ରାଏଲନ୍ଆଡଙ୍ ସାଜଏନ୍ ।
“He has stretched out his hand to his servant Israel, ever mindful of his mercy,
as he promised to our ancestors, to Abraham and his descendants for ever.” (aiōn g165)
56 ଆରି, ମରିଅମନ୍ ୟାଗି ଆଙ୍ଗାୟ୍ ଏଲିସାବେତନ୍ ସରିନ୍ ଡକୋଡାଲନ୍ ଆସିଂଡମନ୍ ୟର୍ରନେ ।
Mary stayed with Elizabeth about three months, and then returned to her home.
57 ଏଲିସାବେତନ୍ ଆ କୋକ୍କୋଡନ୍ ବେଡ଼ାନ୍ ଆତ୍ରୁଙ୍ଲାଞନ୍, ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାସିଜନ୍ କୋଡେନ୍;
When Elizabeth’s time came, she gave birth to a son;
58 ଆରି ପ୍ରବୁନ୍, ଏଲିସାବେତନ୍ ଆସନ୍ ସୋଡ଼ା ସନାୟୁମନ୍ ଅବ୍ତୁଜେନ୍, କେନ୍ଆତେ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ଆ ତୟ୍ଲିସିଂମରଞ୍ଜି ଡ ଆ କୁଲମଞ୍ଜି ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ସର୍ଡାଲଞ୍ଜି ।
and her neighbors and relatives, hearing of the great goodness of the Lord to her, came to share her joy.
59 ଆତ ଡିନ୍ନା ଆଡ୍ରେଏନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ରେସାସିଜନ୍ଆଡଙ୍ ଗନବ୍ରେଡନ୍ ଆସନ୍ ସରେବାସିଙନ୍ ଇୟ୍ଲାଜି ଆରି ଆପେୟନ୍ ଆଞୁମ୍ ଅନ୍ତମ୍ ପସିଜନ୍ ଆଞୁମ୍ ଜିକରିୟ ଅନବ୍ଞୁମନ୍ ଆସନ୍ ଲଡଜେଞ୍ଜି ।
A week later they met to circumcise the child, and were about to call him Zechariah after his father,
60 ବନ୍ଡ ଆୟୋଙନ୍ ଗାମେନ୍, “ଇଜ୍ଜା, ଆଞୁମନ୍ ଜନ ଏଅବ୍ଞୁମ୍ବା ।”
when his mother spoke up, “No, he is to be called John.”
61 ଆନିଞ୍ଜି ଏଲିସାବେତନ୍ଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “କୁଲମ୍ଲୋଙ୍ବେଞ୍ଜି ତ ଆନ୍ନିଙ୍ ଆଞୁମ୍ ଏନ୍ନେଗୋ ତଡ୍ ।”
“You have no relation of that name!” they exclaimed;
62 ସିଲତ୍ତେ ଆଞୁମନ୍ ଇନି ତନିୟନ୍ ଡେତେ ଗାମ୍ଲେ ଆପେୟନ୍ ଲଡୟ୍ତେ, ତିଆତେ ଜନନାନ୍ ଆସନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଜିକରିୟନ୍ଆଡଙ୍ ତାରିଆୟ୍ଡାଲେ ବରେଞ୍ଜି ।
and they made signs to the child’s father, to find out what he wished the child to be called.
63 ଆରି ଜିକରିୟନ୍ ଅବୟ୍ ଅରିଡଲ୍ ପଟାନ୍ ବେଡ୍ଲେ, “ଆଞୁମନ୍ ଜନ” ଇଡେନ୍ । ସିଲତ୍ତେ ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ସାନ୍ନି ଡେଏଞ୍ଜି ।
Asking for a writing tablet, he wrote the words – ‘His name is John.’ Everyone was surprised
64 ଆରି, ସିଲତ୍ତେମା ଆ ତଅଡନ୍ ଡ ଆଲାଙନ୍ ରୋଲନେ ଆରି ଆନିନ୍ କଡାଡ଼ିଡାଲନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ସେଙ୍କେଏନ୍ ।
and immediately Zechariah recovered his voice and the use of his tongue, and began to bless God.
65 ସିଲତ୍ତେ ଆ ତୟ୍ଲିସିଂମରଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ବତଙାଜେଞ୍ଜି, ଆରି କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ସମ୍ପରା ଜିଉଦା ଡେସାନ୍ ଆ ବରୁରେଙ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଲ୍ବର୍ବରେଞ୍ଜି,
All their neighbors were awe-struck at this, and throughout the hill-country of Judea the whole story was much talked about.
66 ଆରି ଆରମ୍ଡଙେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ତି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଆ ଉଗର୍ଲୋଙ୍ ଡକ୍କୋଡାଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି, “ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ କେନ୍ ପସିଜନ୍ ଇନି ଡେତେ?” ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ବୋର୍ସା ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ଡକୋଏନ୍ ।
All who heard it kept it in mind, asking one another – “What can this child be destined to become?” For the Power of the Lord was with him.
67 ଆରି, ଜନନ୍ ଆ ବାପା ଜିକରିୟନ୍ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ବରିୟ୍ଡାଲେ ପୁର୍ବାଃତେବରନ୍ ବର୍ରନେ,
Then his father Zechariah was filled with the Holy Spirit, and, speaking under inspiration, said:
68 “ସନେନ୍ସେନ୍ ପ୍ରବୁ, ଇସ୍ରାଏଲନ୍ ଆ ଇସ୍ୱର, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଆ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଇର୍ସୋୟମ୍ଡାଲେ ତାଣ୍ଡେଏଞ୍ଜି;
“Blessed is the Lord, the God of Israel, who has visited his people and wrought their deliverance,
69 ଆନିନ୍ ଆ କମ୍ବାରିମରନ୍ ଦାଉଦନ୍ ଆ କେଜ୍ଜାଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଅବୟ୍ ବୋର୍ସା ଅନୁର୍ମରନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟ୍ତିୟ୍ଲଙ୍ଲନ୍ ।
and has raised up for us the strength of our salvation in the house of his servant David –
as he promised by the lips of his holy prophets of old – (aiōn g165)
71 ତି ଅନ୍ତମ୍ ବନେରାଲେଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆରି ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆରେଡ଼ୁର୍ମଡ୍ଲଙ୍ତଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆନିନ୍ ଅବ୍ବଡ଼ୁର୍ଲଙ୍ତନ୍,
salvation from our enemies and from the hands of all who hate us,
72 ଆନିନ୍ ବର୍ରନେ, ପୁର୍ବା ଜୋଜୋଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସାୟୁମ୍ତଜି, ଆରି ଆ ମଡ଼ିର୍ ଅନଗଡନ୍ ଡିତାନ୍ ଆନିନ୍ ମନ୍ନେତେ ।
showing mercy to our ancestors, and mindful of his sacred covenant.
73 ଆପେୟ୍ଲେନ୍ ଅବ୍ରାମନ୍ ଆମଙ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆନିନ୍ ପର୍ମାଡ଼ାଲନେ,
This was the oath which he swore to our ancestor Abraham –
74 ଆରି ଏଙ୍ଗାଲ୍ଡେନ୍ ବନେରାଲେଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅଡ଼ୁର୍ଡାଲେ ଏର୍ବନ୍ତଙନ୍, ପରାନ୍ନାଲେନ୍ ଆଡ୍ରକୋତେନ୍ ଜାୟ୍ ଆ ମୁକ୍କାଲୋଙନ୍,
that we should be rescued from the hands of our enemies,
75 ମଡ଼ିରନ୍ ଡ ଡରମ୍ମନ୍ ବାତ୍ତେ ଗନଙ୍କେଲନ୍ ଆସନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସାୟୁମ୍ଲଙ୍ତନେ ।”
and should serve him without fear in holiness and righteousness, in his presence all our days.
76 “ଆରି ଏ ଅଅନ୍ଞେନ୍, ଆମନ୍ ନିୟ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଆ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମର୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତମ୍ଜି;
And you, child, will be called prophet of the Most High, for you will go before the Lord to make ready his way,
77 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଲୋଙଡନ୍ ଡ ରନବୁ ଲୁମ୍ମୁଲୋଙନ୍ ଆତଙ୍କୁମନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ସାଆରନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍,
to give his people the knowledge of salvation through the forgiveness of their sins,
78 ଆରି ତନାଲ୍ଜଙ୍ଲେନ୍ ସୟୁ ତଙର୍ଗଡନ୍ ଅନୋରୋଙନ୍ ଆସନ୍ ଇସ୍ୱରଲେନ୍ ଅଙ୍ଗା ଆ ସନାୟୁମ୍ ବାତ୍ତେ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ସିଲଡ୍ ଡରୁଙ୍ୟୋଙନ୍ ଡେତେ,
through the tender mercy of our God, whereby the dawn will break on us from heaven,
79 ତି ଆ ସନାୟୁମନ୍ ବାତ୍ତେ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ଇର୍ସେ କେମାଡାଲେ, ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ଅନୁରନ୍ ଆ ଗିଆନ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଆମନ୍ ଆ ତଙରନ୍ ଅନବ୍ଜାଡାବାନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ଗଡ୍ତନେ ।”
to give light to those who live in darkness and the shadow of death, and guide our feet into the way of peace.”
80 ଆରି, ପସିଜନ୍ ସୋଡ଼ାଡାଲେ ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ବୋର୍ସାଲେ ପାଙେନ୍ ଆରି ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଏର୍ନବ୍ଗିୟ୍ତାନେନ୍ ଜାୟ୍ ଆନିନ୍ ଆରିଙ୍ରିଙ୍ଲୋଙନ୍ ଡକୋଲନେ ।
The child grew and became strong in spirit, and he lived in the wilds until the time came for his appearance before Israel.
