ルカの福音書 14

1 イエズス安息日に麪を食せんとて、ファリザイ人の長だちたる或者の家に入り給ひしかば、彼等之を窺ひ居たり、

Og det skjedde da han kom inn i en av de øverste fariseeres hus på en sabbat for å holde måltid, og de lurte på ham,

2 折しも水腫に罹れる人御前に居りければ、

se, da var der en vattersottig mann like for ham.

3 イエズス答へて律法學士とファリザイ人とに向ひ、安息日に醫すは可きか、と曰ひしに、

Og Jesus tok til orde og talte til de lovkyndige og fariseerne og sa: Er det tillatt å helbrede på sabbaten, eller ikke?

4 彼等黙然たりしかば、イエズス彼を執へて醫し、さて之を去らしめて、

Men de tidde. Og han tok på ham og helbredet ham, og lot ham gå.

5 彼等に答へて曰ひけるは、汝等の中己が驢馬或は牛の井に陥ちたるものあらんに、安息日なりとも、誰か速に之を引上げざらんや、と。

Og han tok atter til orde og sa til dem: Hvem av eder har en sønn eller en okse som faller i en brønn, og drar dem ikke straks op igjen på sabbatsdagen?

6 彼等は之に對して、答ふること能はざりき。

Men de var ikke i stand til å svare ham på dette.

7 又招かれたる人々の上席を擇む状態を見て、彼等に喩を語りて曰ひけるは、

Og han sa en lignelse til gjestene, da han la merke til hvorledes de valgte sig ut de øverste seter:

8 汝婚莚に招かれたる時、上席に着くこと勿れ、恐らくは汝よりも尊き人の招かれたらんに、

Når du blir buden av nogen til bryllups, da sett dig ikke øverst ved bordet, forat ikke en gjævere enn du skal være buden,

9 汝と彼とを招きたる人來りて汝に向ひ、請ふ此客に席を譲れと云はん、然らば汝赤面して末席に着くに至るべし。

og den som innbød dig og ham, skal komme og si til dig: Gi denne mann rum! og du så med skam skal komme til å sitte nederst.

10 然れば招かれたる時、往きて末席に着け、然らば招きたる人來りて、友よ上に進めと云はん。斯て汝、列席せる人々の前に面目あるべし。

Men når du er buden, da gå og sett dig nederst, forat han som innbød dig, kan si til dig når han kommer: Venn, kom hit, sett dig høiere op! Da får du ære i alle deres øine som sitter til bords med dig;

11 蓋総て自ら驕る人は下げられ、自ら遜る人は上げらるべし、と。

for hver den sig selv ophøier, skal fornedres, og den sig selv fornedrer, skal ophøies.

12 イエズス又己を招きたる人に曰ひけるは、汝午餐又は晩餐を設くる時、朋友、兄弟、親族、富める隣人を招くこと勿れ、恐らくは彼等も亦汝を招きて汝に報とならん。

Han sa også til den som hadde innbudt ham: Når du gjør gjestebud middag eller aften, da innbyd ikke dine venner eller dine brødre eller dine frender eller rike granner, forat ikke de skal be dig igjen, så du får gjengjeld!

13 さて饗筵を設けば、貧窮、廃疾、跛、瞽なる人を招け、

Men når du gjør gjestebud, da be fattige, vanføre, halte, blinde!

14 彼等は汝に報ゆべき由なくして、汝福なるべし。其は義人の復活の時に報いらるべければなり、と。

så er du salig; for de har ikke noget å gi dig igjen, men du skal få det igjen i de rettferdiges opstandelse.

15 列席者の一人、之を聞きてイエズスに云ひけるは、神の國にて麪を食せん人は福なる哉、と。

Da en av dem som satt med til bords, hørte dette, sa han til ham: Salig er den som får sitte til bords i Guds rike.

16 イエズス之に曰ひけるは、或人大いなる晩餐を設けて、多くの人を招待せしが、

Da sa han til ham: Det var en mann som gjorde en stor nattverd og innbød mange;

17 晩餐の時刻に至りて僕を遣はし、最早萬事整ひたれば來られよ、と招かれたる人々に云はしめしに、

og han sendte sin tjener ut ved den tid nattverden skulde holdes, for å si til de innbudne: Kom! for nu er det ferdig.

18 彼等皆一同に辞り出でたり。初の者は、我小作場を買ひたれば往きて見ざるべからず、請ふ我を容せ、と云ひ、

Men de begynte alle som én å undskylde sig. Den første sa til ham: Jeg har kjøpt en aker og må nødvendig gå ut og se på den; jeg ber dig, ha mig undskyldt!

19 次の者は、我五軛の牛を買ひたれば往きて試みんとす、請ふ我を容せ、と云ひ、

Og en annen sa: Jeg har kjøpt fem par okser og går ut for å prøve dem; jeg ber dig, ha mig undskyldt!

20 又一人は、我妻を娶りたるが故に往くこと能はず、と云ひしかば、

Og atter en annen sa: Jeg har tatt mig en hustru, og derfor kan jeg ikke komme.

21 僕歸りて其次第を主人に告げしに、家父怒りて僕に云ひけるは、速に町の衢と辻とに往きて、貧窮、廃疾、瞽、跛なる人々を此處に伴ひ來れ、と。

Og tjeneren kom og fortalte sin herre dette. Da blev husbonden harm og sa til tjeneren: Gå i hast ut på byens gater og streder, og før herinn de fattige og vanføre og blinde og halte!

22 僕軈て、主よ命じ給ひし如くに為しかど尚空席あり、と云ひしかば、

Og tjeneren sa: Herre! det er gjort som du bød, og der er ennu rum.

23 其時主人僕に云ひけるは、汝道及籬の下に往き、人を強ひて、我家に盈つるまで入らしめよ、と。

Da sa herren til tjeneren: Gå ut på veiene og ved gjerdene og nød dem til å komme inn, forat mitt hus kan bli fullt!

24 我汝等に告ぐ、彼招かれたる者の中、一人も我晩餐を味はじ、と。

For jeg sier eder at ingen av de menn som var innbudt, skal smake min nattverd.

25 群衆夥しくイエズスに伴ひければ、顧みて曰ひけるは、人我に來りて、

Og meget folk vandret sammen med ham. Og han vendte sig og sa til dem:

26 其父母、妻子、兄弟、姉妹、己が生命までも憎むに非ざれば、我弟子たること能はず、

Om nogen kommer til mig og ikke hater sin far og mor og hustru og barn og brødre og søstre, ja endog sitt eget liv, han kan ikke være min disippel.

27 又己が十字架を擔ひて我に從はざる人は、我弟子たること能はず。

Og den som ikke bærer sitt kors og følger efter mig, han kan ikke være min disippel.

28 汝等の中誰か、塔を建てんと欲して、先坐して之に要する費用を測り、有てる物の之を成就するに足れりや否やを計へざらんや、

For hvem av eder som vil bygge et tårn, setter sig ikke først ned og regner efter hvad det vil koste, om han har nok til å fullføre det med,

29 若礎を定めたる後成就すること能はずば、見る者之を嘲り出でて、

forat ikke, når han har lagt grunnen og ikke er i stand til å fullføre det, alle de som ser det, skal begynne å spotte ham og si:

30 此人は建て始めて成就すること能はざりき、と云はん。

Denne mann begynte å bygge, og var ikke i stand til å fullføre det?

31 又如何なる王か、出でて他の王と戰を交へんとするに當り、先坐して、二萬を率ゐ來る者に、能く我一萬を以て對ふことを得べきか、と、慮らざらんや、

Eller hvilken konge som drar ut for å møte en annen konge i strid, setter sig ikke først ned og rådslår om han med ti tusen er i stand til å møte den som kommer imot ham med tyve tusen?

32 若得べからずば敵の尚遠き間に、使節を遣はして講和を求むべし。

Men kan han ikke det, da skikker han sendemenn til ham, mens han ennu er langt borte, og tinger om fred.

33 之と齊しく汝等の中、其有てる物を悉く見限らざる者は、誰にてもあれ我弟子たること能はず。

Således kan da ingen av eder være min disippel uten at han opgir alt det han eier.

34 塩は善き物なり、然れど塩若其味を失はば、何を以てか之に塩せん、

Salt er en god ting, men når også saltet mister sin kraft, hvad skal det da saltes med?

35 土地にも肥料にも益なくして、外に棄てられんのみ、聞く耳を有てる人は聞け、と。

Det duer hverken i jord eller i gjødsel; det blir kastet ut. Den som har ører å høre med, han høre!