箴言 知恵の泉 25

1 これらもまたソロモンの箴言であり、ユダの王ヒゼキヤに属する人々がこれを書き写した。

To również są przysłowia Salomona, które przepisali mężowie Ezechiasza, króla Judy.

2 事を隠すのは神の誉であり、事を窮めるのは王の誉である。

Chwałą Boga jest sprawę taić, ale chwałą królów – dociekać sprawy.

3 天の高さと地の深さと、王たる者の心とは測ることができない。

Wysokość niebios i głębia ziemi, i serca królów są niezbadane.

4 銀から、かなくそを除け、そうすれば、銀細工人が器を造る材料となる。

Usuń żużel ze srebra, a wyjdzie naczynie dla złotnika.

5 王の前から悪しき者を除け、そうすれば、その位は正義によって堅く立つ。

Usuń niegodziwego sprzed króla, a jego tron umocni się w sprawiedliwości.

6 王の前で自ら高ぶってはならない、偉い人の場に立ってはならない。

Nie wywyższaj się przed królem i nie stawaj na miejscu wielkich;

7 尊い人の前で下にさげられるよりは、「ここに上がれ」といわれるほうがましだ。

Bo lepiej, żeby ci powiedziano: Podejdź tu, niż żeby cię poniżono przed księciem, którego twoje oczy widziały.

8 あなたが目に見たことを、軽々しく法廷に出してはならない。あとになり、あなたが隣り人にはずかしめられるとき、あなたはどうしようとするのか。

Nie spiesz się do kłótni, bo na końcu [nie będziesz wiedział], co zrobić, gdy cię zawstydzi twój bliźni.

9 隣り人と争うことがあるならば、ただその人と争え、他人の秘密をもらしてはならない。

Załatw sprawę ze swoim bliźnim i nie zdradzaj tajemnicy drugiemu;

10 そうでないと、聞く者があなたをいやしめ、あなたは、いつまでもそしられる。

By ten, który słucha, nie zawstydził cię, a twoja niesława nie przylgnęła do ciebie.

11 おりにかなって語る言葉は、銀の彫り物に金のりんごをはめたようだ。

Odpowiednio wypowiedziane słowo [jest jak] złote jabłko w srebrnych rzeźbach.

12 知恵をもって戒める者は、これをきく者の耳にとって、金の耳輪、精金の飾りのようだ。

Jak złoty kolczyk i klejnot ze szczerego złota tak jest dla uszu posłusznego ten, który mądrze strofuje.

13 忠実な使者はこれをつかわす者にとって、刈入れの日に冷やかな雪があるようだ、よくその主人の心を喜ばせる。

Czym chłód śniegu w czasie żniwa, [tym] wierny posłaniec dla tych, którzy go posyłają, bo pokrzepia dusze swych panów.

14 贈り物をすると偽って誇る人は、雨のない雲と風のようだ。

Człowiek, który się chlubi zmyślonym darem, jest jak chmury i wiatr bez deszczu.

15 忍耐をもって説けば君も言葉をいれる、柔らかな舌は骨を砕く。

Cierpliwością można przekonać władcę, a łagodny język łamie kości.

16 蜜を得たならば、ただ足るほどにこれを食べよ、おそらくは食べすごして、それを吐き出すであろう。

Czy znalazłeś miód? Zjedz tyle, ile trzeba, byś objadłszy się, nie zwrócił go.

17 隣り人の家に足をしげくしてはならない、おそらくは彼は煩わしくなって、あなたを憎むようになろう。

Oddal nogę od domu bliźniego, by nie miał cię dość i cię nie znienawidził.

18 隣り人に敵して偽りのあかしを立てる人は、こん棒、つるぎ、または鋭い矢のようだ。

Kto mówi fałszywe świadectwo przeciw swemu bliźniemu, [jest] młotem i mieczem, i ostrą strzałą.

19 悩みに会うとき不信実な者を頼みにするのは、悪い歯、またはなえた足を頼みとするようなものだ。

Ufność w człowieka niewiernego w dniu ucisku jest [jak] złamany ząb i zwichnięta noga.

20 心の痛める人の前で歌をうたうのは、寒い日に着物を脱ぐようであり、また傷の上に酢をそそぐようだ。

[Jak] ten, kto zabiera odzienie w czasie zimy i jak ocet na saletrze taki [jest ten], kto śpiewa pieśni smutnemu sercu.

21 もしあなたのあだが飢えているならば、パンを与えて食べさせ、もしかわいているならば水を与えて飲ませよ。

Jeśli twój nieprzyjaciel jest głodny, nakarm go chlebem, a jeśli jest spragniony, napój go wodą;

22 こうするのは、火を彼のこうべに積むのである、主はあなたに報いられる。

Bo zgarniesz rozżarzone węgle na jego głowę, a PAN cię nagrodzi.

23 北風は雨を起し、陰言をいう舌は人の顔を怒らす。

[Jak] północny wiatr przepędza deszcz, tak gniewna twarz [przepędza] plotkarski język.

24 争いを好む女と一緒に家におるよりは、屋根のすみにおるほうがよい。

Lepiej mieszkać w kącie pod dachem niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.

25 遠い国から来るよい消息は、かわいている人が飲む冷やかな水のようだ。

[Jak] zimna woda dla pragnącej duszy, [tak] dobra wieść z dalekiej ziemi.

26 正しい者が悪い者の前に屈服するのは、井戸が濁ったよう、また泉がよごれたようなものだ。

[Jak] zmącone źródło i zepsuty zdrój, [tak] sprawiedliwy, który upada przed niegodziwym.

27 蜜を多く食べるのはよくない、ほめる言葉は控え目にするがよい。

Niedobrze jest jeść za dużo miodu, a szukanie własnej chwały nie jest chwałą.

28 自分の心を制しない人は、城壁のない破れた城のようだ。

Człowiek, który nie panuje nad swoim duchem, jest [jak] miasto zburzone [i] bez muru.