ルカの福音書 18
1 また、イエスは失望せずに常に祈るべきことを、人々に譬で教えられた。
୧ୱା଼ହାଆନା ଅଲେ ଅଲେ ପ୍ରା଼ତାନା କିନାୟିମାନେ, ଈ କାତାତି ଜୀସୁ ସୀସୁୟାଁଇଁ ପୁଣ୍ମ୍ବିକିନି କାତାତଲେ ୱେସ୍ତେସି
2 「ある町に、神を恐れず、人を人とも思わぬ裁判官がいた。
୨“ର଼ ଗା଼ଡ଼ାତା ର଼ ନୀହାଁୟି କିନାସି ମାଚେସି, ଏ଼ୱାସି ମାହାପୂରୁଇଁ ଆଜି ହିଲାଆତେସି କି ମାଣ୍ସିୟାଁଇଁ ଜିକେଏ ଅଣ୍ପି ହିଲାଆତେସି ।
3 ところが、その同じ町にひとりのやもめがいて、彼のもとにたびたびきて、『どうぞ、わたしを訴える者をさばいて、わたしを守ってください』と願いつづけた。
୩ଏ଼ ଗା଼ଡ଼ାତା ର଼ ରା଼ଣ୍ତେଣି ମାଚେ, ଏ଼ଦି ନୀହାଁୟି କିନାଣି ତା଼ଣା ଅଲେ ଅଲେ ହାଜିହିଁ ନୀନୁ ନେହିଁ ନୀହାଁୟି କିହିଁ ନା଼ କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗିମାଞ୍ଜାନାଣା ତା଼ଣାଟି ଗେଲ୍ପାମୁ ଇଞ୍ଜିଁ ବାତିମା଼ଲିମାଚେ ।
4 彼はしばらくの間きき入れないでいたが、そののち、心のうちで考えた、『わたしは神をも恐れず、人を人とも思わないが、
୪ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ଦାନି କାତା ୱେଞ୍ଜି ହିଲାଆତେସି; ଡା଼ୟୁ ଏ଼ୱାସି ମ଼ନ ମ଼ନତା ଅଣ୍ପିତେସି, ନା଼ନୁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଆଜିହିଲଅଁ କି ମାଣ୍ସିଇଁ ଅଣ୍ପି ହିଲଅଁ,
5 このやもめがわたしに面倒をかけるから、彼女のためになる裁判をしてやろう。そうしたら、絶えずやってきてわたしを悩ますことがなくなるだろう』」。
୫ଆ଼ତିଜିକେଏ ଈ ରା଼ଣ୍ତେଣି ନାଙ୍ଗେ କସ୍ତ ହୀହିମାଞ୍ଜାନାକି ନା଼ନୁ ତାନି କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗାମାନି ନୀହାଁୟି ଡିକ୍ହାତୁହ୍ଇଁ, ଆ଼ଆତିଁ ଏ଼ଦି ନାଙ୍ଗେ ବାରେବେ଼ଲା ଗିଜିଗିଜା କିହେ଼ମାଞ୍ଜାନେ ।”
6 そこで主は言われた、「この不義な裁判官の言っていることを聞いたか。
୬ଏମ୍ବାଟିଏ ପ୍ରବୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଈ ଲାଗେଏତି ନୀହାଁୟି କିନାଣି କାତା ଅଣ୍ପାଦୁ ।
7 まして神は、日夜叫び求める選民のために、正しいさばきをしてくださらずに長い間そのままにしておかれることがあろうか。
୭ଆତିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଆ଼ଚିତି ଲ଼କୁ ଲା଼ଆଁ ମାଦେନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ହା଼ଟିହିଁ ଡ଼ୟିନେରି, ଏ଼ୱାସି କି ଏ଼ୱାରି ନୀହାଁୟି କିଅସି? ଆ଼ତିଜିକେଏ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରି ସାତ୍ରୁୟାଁକି ହା଼ରେକା ଅ଼ର୍ହିନାସି ଆ଼ନେସି କି?
8 あなたがたに言っておくが、神はすみやかにさばいてくださるであろう。しかし、人の子が来るとき、地上に信仰が見られるであろうか」。
୮ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ୱାସି ତବେ ଏ଼ୱାରି ତାକି କିୱି ଆ଼ହାମାନି ପ଼ଲ୍ଆ କାମାତି ନୀହାଁୟି କିନେସି, ଆ଼ତିଜିକେଏ ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏସି ଦାର୍ତିତା ୱା଼ହାନା ନାମୁତି ମେହ୍ନେସିକି?”
9 自分を義人だと自任して他人を見下げている人たちに対して、イエスはまたこの譬をお話しになった。
୯ତାମ୍ଙ୍ଗେ ତୀରିଗାଟାତମି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପାନା ଏଟ୍କା ତାରାଇଁ ହୀଣି କିନି ଲ଼କୁଣି ଜୀସୁ ଈ ପୁଣ୍ମ୍ବିକିନି କାତା ୱେସ୍ତେସି,
10 「ふたりの人が祈るために宮に上った。そのひとりはパリサイ人であり、もうひとりは取税人であった。
୧୦ରିଆରି ପ୍ରା଼ତାନା କିହାଲି ର଼ ପ୍ରା଼ତାନା ଇଲୁତା ହାଚେରି, ରଅସି ପାରୁସି ଅ଼ଡ଼େ ରଅସି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ।
11 パリサイ人は立って、ひとりでこう祈った、『神よ、わたしはほかの人たちのような貪欲な者、不正な者、姦淫をする者ではなく、また、この取税人のような人間でもないことを感謝します。
୧୧ପାରୁସି ନିଚାନା ଇଲେକିହିଁ ପ୍ରା଼ତାନା କିତେସି, “ଏ଼ ମାହାପୂରୁ ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେ ଜହରା କିହିମାଞ୍ଜାଇଁ, ନା଼ନୁ ଏଟ୍କା ଲ଼କୁ ଲେହେଁ ଦାର୍ମୁ ହିଲାଆ ଗାଟାତେଏଁ ଆ଼ଏ, ସ଼ରୁ, ଦା଼ରି ଗାଟାତେଏଁ ଆ଼ଏ କି ଈ ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାଣି ଲେହେଁ ଜିକେଏ ଆ଼ଏ;
12 わたしは一週に二度断食しており、全収入の十分の一をささげています』。
୧୨ନା଼ନୁ ୱା଼ରା ତାକି ରୀ ଦେବା ଉପାସା କିହିମାଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ନୁ ବେଟାଆ଼ହି ମାନାଣି ବାରେ ଦସ ବା଼ଗାଟି ର଼ ବା଼ଗା ହୀହିମାଇଁ ।”
13 ところが、取税人は遠く離れて立ち、目を天にむけようともしないで、胸を打ちながら言った、『神様、罪人のわたしをおゆるしください』と。
୧୩ସାମା ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ହେକ ନିଚାନା ତାନି କାନୁ ଲାକପୂରୁ ୱାକି ଜିକେଏ ପେର୍ହାଁ ସିନିକିହାଲି ସା଼ସା କିଆତେସି, ସାମା ତାନି ବକତା ୱେ଼ଚା କଡାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ମାହାପୂରୁ ନା଼ନୁ ପା଼ପୁ ଗାଟାତେଏଁ ନାଙ୍ଗେ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
14 あなたがたに言っておく。神に義とされて自分の家に帰ったのは、この取税人であって、あのパリサイ人ではなかった。おおよそ、自分を高くする者は低くされ、自分を低くする者は高くされるであろう」。
୧୪“ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ୱାସି ଆ଼ଏ ସାମା ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ତୀରିଗାଟାସି ଆ଼ହାନା ତାମି ଇଜ ହାଚେସି; ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ନୁ କାଜାତେଏଁ ଇଞ୍ଜାଁ କଡିନେସି, ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଊଣା କିୱିଆ଼ନେ, ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ନୁ ଊଣାତେଏଁ ଇନେସି, ଏ଼ୱାଣାଇଁ କାଜାସି କିୱିଆ଼ନେ ।”
15 イエスにさわっていただくために、人々が幼な子らをみもとに連れてきた。ところが、弟子たちはそれを見て、彼らをたしなめた。
୧୫ଏ଼ୱାସି ଏ଼ନିକିଁ କକାରି ପ଼ଦାଁଣି ଡୀଗିନେସି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଲ଼କୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଜୀସୁ ତା଼ଣା ତାଚାଲି ମା଼ଟ୍ହେରି; ସାମା ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ଦାଆଁ ମେସାନା ଏ଼ୱାରାଇଁ ଦାକା ହୀତେରି ।
16 するとイエスは幼な子らを呼び寄せて言われた、「幼な子らをわたしのところに来るままにしておきなさい、止めてはならない。神の国はこのような者の国である。
୧୬ସାମା ଜୀସୁ କକାରି ପ଼ଦାଁଣି ଡାଗେ ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେସି, “କକାରି ପ଼ଦାଁଣି ନା଼ ଡାଗେ ୱା଼ହାଲି ହୀଦୁ, ଏ଼ୱାରାଇଁ କା଼ହିକିଆଦୁ; ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜି ଇଲେତାରାୱାୟି ।
17 よく聞いておくがよい。だれでも幼な子のように神の国を受けいれる者でなければ、そこにはいることは決してできない」。
୧୭ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମ୍ବାଆସି ଊଣା କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ ଲେହେଁ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜି ଆହ୍ଅସି ଏ଼ୱାସି ଏ଼ନିକିଁ ଜିକେଏ ଏମ୍ବାଆଁ ହ଼ଡାଲି ଆ଼ଡଅସି ।”
୧୮ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ବିତ୍ରାଟି କାଜାସି ଜୀସୁଇଁ ୱେଚେସି, “ଏ଼ ନେହିଁ ଗୂରୁ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଜୀୱୁ ବେଟାଆ଼ହାଲି ନା଼ନୁ ଏ଼ନାଆଁ କିଇଁ?” (aiōnios g166)
19 イエスは言われた、「なぜわたしをよき者と言うのか。神ひとりのほかによい者はいない。
୧୯ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନାଙ୍ଗେ ନେହାଁତି ଇଞ୍ଜିଁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଏଲେଇଞ୍ଜିମାଞ୍ଜି? ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ରଅସିଏ ନେହାଁସି ମାନେସି ଏ଼ୱାଣି ପିସ୍ପେ ଆମ୍ବାଆସି ନେହାଁସି ହିଲଅସି ।
20 いましめはあなたの知っているとおりである、『姦淫するな、殺すな、盗むな、偽証を立てるな、父と母とを敬え』」。
୨୦ହୁକୁମିକା ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି, ‘ଦା଼ରି କିଆନି, ଲ଼କୁଣି ପା଼ୟାଆନି, ସ଼ରୁ କିଆନି, ମିଚିସାକି ହୀଆନି, ତାଲି ତାଞ୍ଜି କାତା ମା଼ନି କିମୁ ।’”
21 すると彼は言った、「それらのことはみな、小さい時から守っております」。
୨୧ଦ଼ନଗାଟାସି ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ନୁ ଈ ବାରେ ଊଣାୱେଡ଼ାଟିଏ କିହିମାଇଁ ।”
22 イエスはこれを聞いて言われた、「あなたのする事がまだ一つ残っている。持っているものをみな売り払って、貧しい人々に分けてやりなさい。そうすれば、天に宝を持つようになろう。そして、わたしに従ってきなさい」。
୨୨ଜୀସୁ ଈ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନୀନୁ ର଼ କାମା କିନାୟିମାନେ; ନୀନୁ ନୀ ତା଼ଣା ମାନି ବାରେ ଦ଼ନବିତି ପାର୍ଚାନାହାଁ ହିଲାଆ ଗାଟାରାକି ଦା଼ନା ହୀମୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ଡା଼ୟୁ ନୀନୁ ଲାକପୂରୁତା ଦ଼ନ ବେଟାଆ଼ଦି; ଏଚେଟିଏ ନା଼ ଜେ଼ଚ ଜେ଼ଚ ୱା଼ମୁ ।”
23 彼はこの言葉を聞いて非常に悲しんだ。大金持であったからである。
୨୩ସାମା ଏ଼ୱାସି ଈ ବାରେ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ହା଼ରେକା ଦୁକୁ ଆ଼ତେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ବାତ୍କୁ ଗାଟାସି ମାଚେସି ।
24 イエスは彼の様子を見て言われた、「財産のある者が神の国にはいるのはなんとむずかしいことであろう。
୨୪ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମେସାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଆମ୍ବାଆରି ଦ଼ନ ମାନେ, ଏ଼ୱାରି ହା଼ରେକା କସ୍ତତଲେ ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜିତା ହ଼ଡ଼୍ନେରି!
25 富んでいる者が神の国にはいるよりは、らくだが針の穴を通る方が、もっとやさしい」。
୨୫ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜିତା ଦ଼ନଗାଟାସି ହ଼ଡ଼୍ନି କିହାଁ ଊଟୁ ସୂଜା କା଼ଣିଟି ହ଼ଚାହାନାୟି ଊସାସା ।”
26 これを聞いた人々が、「それでは、だれが救われることができるのですか」と尋ねると、
୨୬ଏ଼ କାତା ୱେଞ୍ଜିମାଚାରି ଏଲେଇଚେରି, “ଆତିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ଗେଲ୍ପି ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡିନେସି?”
27 イエスは言われた、「人にはできない事も、神にはできる」。
୨୭ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ନାଆଁ ଲ଼କୁ କିୟାଲି ଆ଼ଡାଆଗାଟାଣି ମାହାପୂରୁ କିହାଲି ଆ଼ଡିମାନେସି ।”
28 ペテロが言った、「ごらんなさい、わたしたちは自分のものを捨てて、あなたに従いました」。
୨୮ଏଚେ଼ତା ପିତର ଜୀସୁଇଁ ୱେଚେସି, “ମେହ୍ମୁ ମା଼ମ୍ବୁ ବାରେ ପିସାନା ନୀ ଜେ଼ଚ ୱା଼ହିମାନମି ।”
29 イエスは言われた、「よく聞いておくがよい。だれでも神の国のために、家、妻、兄弟、両親、子を捨てた者は、
୨୯ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସ୍ତେସି, “ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମିନି ଗାଟାରି ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତାକି ଇଲୁକାଣ୍ତା, ଡକ୍ରିନି, ତାୟି, ତାଲି ତାଞ୍ଜି, ଅ଼ଡ଼େ ମୀର୍କା ମା଼ସ୍କାଣି ପିସାମାନେରି,
31 イエスは十二弟子を呼び寄せて言われた、「見よ、わたしたちはエルサレムへ上って行くが、人の子について預言者たちがしるしたことは、すべて成就するであろう。
୩୧ଜୀସୁ ତାନି ବା଼ରଜା଼ଣା ସୀସୁୟାଁଇଁ ହା଼ଟାନା ୱେସ୍ତେସି, “ମେହ୍ଦୁ ମା଼ର ଜିରୁସାଲମତା ହାଜିମାନାୟି, ଏମ୍ବାଆଁ ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏଣି ତାକି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ ରା଼ଚାମାନେରି, ଏ଼ ବାରେ ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏଣା ତା଼ଣା ସାତା ଆ଼ନେ;
32 人の子は異邦人に引きわたされ、あざけられ、はずかしめを受け、つばきをかけられ、
୩୨ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଟ୍କା କୂଡ଼ାତାରି କେୟୁତା ହେର୍ପିଆ଼ନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ କାକ୍ନେରି, ଏ଼ୱାଣାଇଁ ହୀଣି କିହାନା ହୂପିନେରି,
33 また、むち打たれてから、ついに殺され、そして三日目によみがえるであろう」。
୩୩ଏ଼ୱାଣାଇଁ ସା଼ଟ୍ଣି ଡ଼଼ରିତଲେ ୱେ଼ଚାନା ପା଼ୟିନେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ତୀନି ଦିନାଟିଏ ନିଙ୍ଗିନେସି ।”
34 弟子たちには、これらのことが何一つわからなかった。この言葉が彼らに隠されていたので、イエスの言われた事が理解できなかった。
୩୪ସାମା ସୀସୁୟାଁ ଈ ବାରେ କାତା ପୁଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡାଆତେରି; ଈ କାତା ଏ଼ୱାରିତା଼ଣା ଡ଼ୁଗାନା ମାଚେ, ଏ଼ନାଆଁ ୱେସ୍ପି ଆ଼ହିମାଚେ ଏ଼ ବାରେ ପୁଞ୍ଜିହିଲାଆତେରି ।
35 イエスがエリコに近づかれたとき、ある盲人が道ばたにすわって、物ごいをしていた。
୩୫ଜୀସୁ ଜିରିହ ଗା଼ଡ଼ାତା ଏଜିମାଚାଟି ର଼ କା଼ଣା ଜିରୁତା କୁଗାନା ରୀସ୍ପିମାଚେସି ।
36 群衆が通り過ぎる音を耳にして、彼は何事があるのかと尋ねた。
୩୬ଏ଼ୱାସି ଲ଼କୁତି ହାଜିମାନି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା, “ଈଦି ଏ଼ନାୟି ଆ଼ହିମାନେ ଇଞ୍ଜିଁ ୱେଚେସି ।”
37 ところが、ナザレのイエスがお通りなのだと聞かされたので、
୩୭“ନା଼ଜରିତତି ଜୀସୁ ଇମ୍ବାଟି ହାଜିମାନେସି” ଇଞ୍ଜିଁ ୱେସ୍ତେରି ।
38 声をあげて、「ダビデの子イエスよ、わたしをあわれんで下さい」と言った。
୩୮ଏଚେଟିଏ କା଼ଣା କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ଏଲେଇଞ୍ଜି ଇଚେସି, “ଏ଼ ଜୀସୁ ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏଣାତି ନାଙ୍ଗେ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
39 先頭に立つ人々が彼をしかって黙らせようとしたが、彼はますます激しく叫びつづけた、「ダビデの子よ、わたしをあわれんで下さい」。
୩୯ସାମା ନ଼କିତା ହାଜିମାଚାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପାଲେଏ ମାଞ୍ଜାଲି ଦାକା ହୀତେରି, ସାମା ଏ଼ୱାସି ଅ଼ଡ଼େ କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ଜୀସୁ ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏଣାତି ନାଙ୍ଗେ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
40 そこでイエスは立ちどまって、その者を連れて来るように、とお命じになった。彼が近づいたとき、
୪୦ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଆଁ ନିଚାନା କା଼ଣାଇଁ ତାନି ଦାରିତା ତାଚାଲି ଟା଼ଣ୍ତିତେସି; ଏଚେ଼ତା କା଼ଣା ଡାଗେ ୱା଼ତେସି ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ୱେଚେସି,
41 「わたしに何をしてほしいのか」とおたずねになると、「主よ、見えるようになることです」と答えた。
୪୧“ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେତାକି ଏ଼ନାଆଁ କିଇଁ ଇଞ୍ଜିଁ ମ଼ନ କିହିମାଞ୍ଜି?” କା଼ଣା ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ପ୍ରବୁ ନା଼ନୁ ଏ଼ନିକିଁ ମେସାଲି ଆ଼ଡିଇଁ ।”
42 そこでイエスは言われた、「見えるようになれ。あなたの信仰があなたを救った」。
୪୨ଜୀସୁ ୱେସ୍ତେସି, “ନୀନୁ ମେହ୍ମୁ, ନୀ ନାମୁ ନିଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିୟାତେ ।”
43 すると彼は、たちまち見えるようになった。そして神をあがめながらイエスに従って行った。これを見て、人々はみな神をさんびした。
୪୩ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ୱାସି ମେସାଲି ଆ଼ଡିତେସି ଇଞ୍ଜାଁ ମାହାପୂରୁତି ଜହରା କିହିଁ କିହିଁ ଜୀସୁ ଜେ଼ଚ ହାଚେସି, ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ଏ଼ଦାଆଁ ମେସାନା ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିତେରି ।
