レビ記 25
1 主はシナイ山で、モーセに言われた、
Nakigsulti si Yahweh kang Moises didto sa Bukid sa Sinai, nga nag-ingon,
2 「イスラエルの人々に言いなさい、『わたしが与える地に、あなたがたがはいったときは、その地にも、主に向かって安息を守らせなければならない。
“Pakigsulti sa katawhan sa Israel ug ingna sila, 'Sa dihang didto na kamo sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ang maong yuta kinahanglan nga matipigan sa Adlaw nga Igpapahulay alang kang Yahweh.
3 六年の間あなたは畑に種をまき、また六年の間ぶどう畑の枝を刈り込み、その実を集めることができる。
Kinahanglan magtanom kamo sa inyong uma sulod sa unom ka tuig, ug kinahanglan nga pul-ongan ninyo ang inyong kaparasan sulod sa unom ka tuig ug tigomon ang abot.
4 しかし、七年目には、地に全き休みの安息を与えなければならない。これは、主に向かって守る安息である。あなたは畑に種をまいてはならない。また、ぶどう畑の枝を刈り込んではならない。
Apan sa ikapito nga tuig, kinahanglan nga papahulayon ang yuta, sa adlaw nga Igpapahulay alang kang Yahweh. Kinahanglan dili ninyo tamnan ang inyong uma o pul-ongan ang inyong kaparasan.
5 あなたの穀物の自然に生えたものは刈り取ってはならない。また、あなたのぶどうの枝の手入れをしないで結んだ実は摘んではならない。これは地のために全き休みの年だからである。
Kinahanglan dili ninyo anihon ang bisan unsa nga nanurok human sa pag-ani niini ug kinahanglan dili ninyo pupoon ang bisan unsa nga ubas nga mamunga diha sa wala mapul-ongan nga kaparasan. Mao kini ang tuig sa pagpahulay sa yuta.
6 安息の年の地の産物は、あなたがたの食物となるであろう。すなわち、あなたと、男女の奴隷と、雇人と、あなたの所に宿っている他国人と、
Bisan unsa nga moturok panahon sa tuig sa Adlaw nga Igpapahulay mahimong pagkaon alang kaninyo. Kamo, ang inyong mga sulugoon nga lalaki ug babaye, ang inyong sinuholan nga mga sulugoon ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo makatigom ug pagkaon,
7 あなたの家畜と、あなたの国のうちの獣とのために、その産物はみな、食物となるであろう。
ug ang inyong kahayopan ug ang ihalas nga mga mananap makakaon usab sa bisan unsa nga abot sa kaumahan.
8 あなたは安息の年を七たび、すなわち、七年を七回数えなければならない。安息の年七たびの年数は四十九年である。
Kinahanglan mag-ihap kamo ug pito ka Adlaw nga Igpapahulay sa matag tuig, mao kana, ang pito ka pilo sa pito ka tuig, aron adunay pito ka Adlaw nga Igpapahulay, sulod sa 49 ka katuigan.
9 七月の十日にあなたはラッパの音を響き渡らせなければならない。すなわち、贖罪の日にあなたがたは全国にラッパを響き渡らせなければならない。
Unya kinahanglan nga patingogon ninyo sa makusog ang trumpeta bisan asa sa ikanapulo nga adlaw sa ikapito nga bulan. Sa Adlaw sa Kapasayloan kinahanglan patingogon ninyo ang trumpeta sa tibuok ninyong kayutaan.
10 その五十年目を聖別して、国中のすべての住民に自由をふれ示さなければならない。この年はあなたがたにはヨベルの年であって、あなたがたは、おのおのその所有の地に帰り、おのおのその家族に帰らなければならない。
Kinahanglan ilain ninyo ang ika-50 nga tuig alang kang Yahweh ug imantala ang kagawasan sa tibuok kayutaan ngadto sa tanang lumolupyo niini. Mao kini ang Kagawasan ug Pag-uli alang kaninyo, diin ang kabtangan ug ang mga sulugoon kinahanglan mahibalik sa ilang mga panimalay.
11 その五十年目はあなたがたにはヨベルの年である。種をまいてはならない。また自然に生えたものは刈り取ってはならない。手入れをしないで結んだぶどうの実は摘んではならない。
Mahimong Kagawasan ug pag-uli alang kaninyo ang ika-50 ka tuig. Kinahanglan dili kamo magtanom o mag-ani sa abot. Kaon sa bisan unsa nga moturok niini, ug tigoma ang mga ubas nga mamunga sa wala napul-ongan nga kaparasan.
12 この年はヨベルの年であって、あなたがたに聖であるからである。あなたがたは畑に自然にできた物を食べなければならない。
Kay mao kini ang Kagawasan ug Pag-uli, diin balaan alang kaninyo. Kinahanglan mokaon kamo sa abot nga moturok niini diha sa kaumahan.
13 このヨベルの年には、おのおのその所有の地に帰らなければならない。
Kinahanglan ibalik ninyo sa matag usa ang kabtangan nga iyang gipanag-iya niining tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
14 あなたの隣人に物を売り、また隣人から物を買うときは、互に欺いてはならない。
Kung mobaligya kamo ug yuta ngadto sa inyong isigkatawo o mopalit ug yuta gikan sa inyong isigkatawo, kinahanglan dili kamo manikas o manglimbong sa usag-usa.
15 ヨベルの後の年の数にしたがって、あなたは隣人から買い、彼もまた畑の産物の年数にしたがって、あなたに売らなければならない。
Kung magpalit kamo ug yuta sa inyong isigkatawo, timan-i ang mga katuigan ug ang mga tanom nga mahimong abot hangtod sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli. Kinahanglan nga motimaan usab ang inyong isigkatawo nga nagbaligya sa yuta.
16 年の数の多い時は、その値を増し、年の数の少ない時は、値を減らさなければならない。彼があなたに売るのは産物の数だからである。
Taas ang kantidad sa yuta kung dugay pa ang tuig sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli, ug barato ang kantidad kung duol na ang tuig sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli, tungod kay ang panahon sa pag-ani sa yuta maghatag sa abot alang sa bag-ong tag-iya gipasikad sa panahon sa katuigan sa dili pa ang sunod nga Kagawasan ug Pag-uli.
17 あなたがたは互に欺いてはならない。あなたの神を恐れなければならない。わたしはあなたがたの神、主である。
Kinahanglan dili kamo manikas o manglimbong sa usag-usa; hinuon, kinahanglan nga pasidunggan ninyo ang inyong Dios, kay ako si Yahweh ang inyong Dios.
18 あなたがたはわたしの定めを行い、またわたしのおきてを守って、これを行わなければならない。そうすれば、あなたがたは安らかにその地に住むことができるであろう。
Busa kinahanglan nga tumanon ninyo ang akong mga kasugoan, tipigi ang akong mga balaod, ug tumana kini. Unya mopuyo kamo diha sa yuta nga malinawon.
19 地はその実を結び、あなたがたは飽きるまでそれを食べ、安らかにそこに住むことができるであろう。
Magahatag ug abot ang yuta, ug mangabusog kamo sa pagkaon ug mopuyo nga malinawon.
20 「七年目に種をまくことができず、また産物を集めることができないならば、わたしたちは何を食べようか」とあなたがたは言うのか。
Moingon kamo, “Unsa man ang atong kaonon sa panahon sa ikapito nga tuig? Tan-awa, dili kita makatanom o makatigom sa atong abot.”
21 わたしは命じて六年目に、あなたがたに祝福をくだし、三か年分の産物を実らせるであろう。
Mandoan ko ang akong panalangin nga modangat kaninyo sulod sa unom ka tuig, ug magahatag kini ug igong abot alang sa tulo ka tuig.
22 あなたがたは八年目に種をまく時には、なお古い産物を食べているであろう。九年目にその産物のできるまで、あなたがたは古いものを食べることができるであろう。
Makatanom kamo sa ikawalo nga tuig ug magpadayon sa pagkaon gikan sa abot sa nauna nga katuigan ug sa natigom nga pagkaon. Hangtod nga moabot ang pag-ani sa ikasiyam nga tuig, makakaon na kamo gikan sa panalangin nga natigom sa nilabay nga katuigan.
23 地は永代には売ってはならない。地はわたしのものだからである。あなたがたはわたしと共にいる寄留者、また旅びとである。
Kinahanglan dili ibaligya ang yuta ngadto sa lain, tungod kay akoa ang yuta. Mga langyaw kamong tanan ug kasamtangang namuyo sa akong yuta.
24 あなたがたの所有としたどのような土地でも、その土地の買いもどしに応じなければならない。
Kinahanglan nga mosubay kamo sa husto nga paglukat alang sa tanang yuta nga inyong naangkon; kinahanglan nga tugotan ninyo nga lukaton sa panimalay nga inyong gipalitan ang yuta.
25 あなたの兄弟が落ちぶれてその所有の地を売った時は、彼の近親者がきて、兄弟の売ったものを買いもどさなければならない。
Kung nahimong kabos ang inyong isigka-Israelita ug maoy hinungdan nga ibaligya niya ang pipila sa iyang kabtangan, unya ang labing duol niyang kadugo makahimo sa paglukat sa iyang kabtangan nga gibaligya kaninyo.
26 たといその人に、それを買いもどしてくれる人がいなくても、その人が富み、自分でそれを買いもどすことができるようになったならば、
Kung walay paryente ang tawo nga makalukat sa iyang kabtangan, apan kung nagmauswagon na siya ug makahimo na sa paglukat niini,
27 それを売ってからの年を数えて残りの分を買い手に返さなければならない。そうすればその人はその所有の地に帰ることができる。
unya ihapon niya ang katuigan sukad nga nabaligya ang yuta ug bayaran niya ang kulang ngadto sa tawo nga iyang gibaligyaan niini. Unya iya kining mapanag-iya pagbalik.
28 しかし、もしそれを買いもどすことができないならば、その売った物はヨベルの年まで買い主の手にあり、ヨベルにはもどされて、その人はその所有の地に帰ることができるであろう。
Apan kung dili siya makahimo sa paglukat sa yuta alang kaniya, nan magpabilin ang pagpanag-iya sa yuta nga iyang gibaligya ngadto sa nakapalit niini hangtod nga moabot ang tuig sa Kagawasan ug Pag-uli. Sa tuig sa Kagawasan ug pag-uli, mahibalik ang yuta ngadto sa tawo nga nagbaligya niini, ug mahibalik ang kabtangan ngadto sa tinuod nga tag-iya.
29 人が城壁のある町の住宅を売った時は、売ってから満一年の間は、それを買いもどすことができる。その間は彼に買いもどすことを許さなければならない。
Kung mobaligya ang tawo sa balay nga anaa sa kinotaang siyudad, nan makahimo siya sa pagpalit niini pagbalik sulod sa usa ka tuig human kini mabaligya. Aduna siyay katungod sa paglukat niini sulod sa usa ka tuig.
30 満一年のうちに、それを買いもどさない時は、城壁のある町の内のその家は永代にそれを買った人のものと定まって、代々の所有となり、ヨベルの年にももどされないであろう。
Kung dili malukat ang balay sulod sa usa ka tuig, nan ang balay nga anaa sa kinotaang siyudad mahimo nga mapanag-iya sa tawo nga nakapalit niini, hangtod sa mosunod niyang kaliwatan. Dili na mahibalik ang maong balay sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
31 しかし、周囲に城壁のない村々の家は、その地方の畑に附属するものとみなされ、買いもどすことができ、またヨベルの年には、もどされるであろう。
Apan ang mga balay diha sa mga baryo nga dili kinotaan isipon kini nga kaumahan sa maong dapit. Makahimo sila sa paglukat niini, ug kinahanglan ibalik kini panahon sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
32 レビびとの町々、すなわち、彼らの所有の町々の家は、レビびとはいつでも買いもどすことができる。
Bisan paman niana, ang mga Levita makahimo sa paglukat sa ilang gipanag-iya nga balay nga anaa sa ilang siyudad sa bisan kanus-a nga panahon.
33 レビびとのひとりが、それを買いもどさない時は、その所有の町にある売った家はヨベルの年にはもどされるであろう。レビびとの町々の家はイスラエルの人々のうちに彼らがもっている所有だからである。
Kung dili malukat sa usa ka Levita ang balay nga iyang gibaligya, nan ang balay nga gibaligya sa siyudad kung asa kini nahimutang kinahanglan ibalik sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, kay sila ang nanag-iya sa mga balay sa mga siyudad sa mga Levita taliwala sa katawhan sa Israel.
34 ただし、彼らの町々の周囲の放牧地は売ってはならない。それは彼らの永久の所有だからである。
Apan ang kaumahan nga nakapalibot sa mga siyudad dili angay ibaligya tungod kay gipanag-iyahan kini sa mga Levita.
35 あなたの兄弟が落ちぶれ、暮して行けない時は、彼を助け、寄留者または旅びとのようにして、あなたと共に生きながらえさせなければならない。
Kung nahimong kabos ang inyong isigkatawo, busa dili na siya makabuhi sa iyang kaugalingon, busa kinahanglan tabangan ninyo siya sama nga nagtabang kamo sa langyaw o bisan kinsa nga nagpuyo uban kaninyo.
36 彼から利子も利息も取ってはならない。あなたの神を恐れ、あなたの兄弟をあなたと共に生きながらえさせなければならない。
Ayaw pagpatubo o pagpaginansya gikan kaniya sa bisan unsang pamaagi, apan pasidunggi ang inyong Dios aron makapadayon sa pagkinabuhi ang inyong isigkatawo uban kaninyo.
37 あなたは利子を取って彼に金を貸してはならない。また利益をえるために食物を貸してはならない。
Kinahanglan nga dili ninyo siya pahulamon ug salapi ug magpatubo ni baligyaan sa inyong pagkaon aron makaginansya.
38 わたしはあなたがたの神、主であって、カナンの地をあなたがたに与え、かつあなたがたの神となるためにあなたがたをエジプトの国から導き出した者である。
Ako si Yahweh ang inyong Dios, nga nagpagawas kaninyo gikan sa yuta sa Ehipto, aron nga mahatag ko kaninyo ang yuta sa Canaan, ug aron nga mahimo ninyo ako nga inyong Dios.
39 あなたの兄弟が落ちぶれて、あなたに身を売るときは、奴隷のように働かせてはならない。
Kung nahimong kabos ang inyong isigkatawo ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon nganha kaninyo, kinahanglan dili ninyo siya patrabahoon sama sa ulipon.
40 彼を雇人のように、また旅びとのようにしてあなたの所におらせ、ヨベルの年まであなたの所で勤めさせなさい。
Tagda siya ingon nga sinuholan nga sulugoon. Kinahanglan sama siya sa kasamtangang nagpuyo uban kaninyo. Moalagad siya kaninyo hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
41 その時には、彼は子供たちと共にあなたの所から出て、その一族のもとに帰り、先祖の所有の地にもどるであろう。
Unya mohawa siya gikan kaninyo, uban ang iyang mga anak, ug mobalik siya sa iyang panimalay ug sa gipanag-iya sa iyang amahan.
42 彼らはエジプトの国からわたしが導き出したわたしのしもべであるから、身を売って奴隷となってはならない。
Kay mga sulugoon ko sila nga gipagawas gikan sa yuta sa Ehipto. Dili sila ibaligya ingon nga mga ulipon.
43 あなたは彼をきびしく使ってはならない。あなたの神を恐れなければならない。
Kinahanglan dili ninyo sila lisodlisoron, apan kinahanglan nga pasidunggan ninyo ang inyong Dios.
44 あなたがもつ奴隷は男女ともにあなたの周囲の異邦人のうちから買わなければならない。すなわち、彼らのうちから男女の奴隷を買うべきである。
Alang sa inyong ulipon nga lalaki ug babaye, nga makuha ninyo gikan sa kanasoran nga nagpuyo libot kaninyo, makapalit kamo ug mga ulipon gikan kanila.
45 また、あなたがたのうちに宿っている旅びとの子供のうちからも買うことができる。また彼らのうちあなたがたの国で生れて、あなたがたと共におる人々の家族からも買うことができる。そして彼らはあなたがたの所有となるであろう。
Makapalit usab kamo ug mga ulipon gikan sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, nga gikan sa ilang mga pamilya nga uban kaninyo, ang mga anak nga natawo sa inyong yuta. Mahimo ninyo silang kabtangan.
46 あなたがたは彼らを獲て、あなたがたの後の子孫に所有として継がせることができる。すなわち、彼らは長くあなたがたの奴隷となるであろう。しかし、あなたがたの兄弟であるイスラエルの人々をあなたがたは互にきびしく使ってはならない。
Mahimo nga hatagan ninyo ang inyong mga anak ug mga ulipon ingon nga panulondon gikan kaninyo, nga maangkon ingon nga kabtangan. Makapalit kamo kanunay ug mga ulipon gikan kanila apan kinahanglan nga dili ninyo daogdaogon sa pagdumala ang inyong kaigsoonan taliwala sa katawhan sa Israel.
47 あなたと共にいる寄留者または旅びとが富み、そのかたわらにいるあなたの兄弟が落ちぶれて、あなたと共にいるその寄留者、旅びと、または寄留者の一族のひとりに身を売った場合、
Kung nahimong dato ang usa ka langyaw o ang usa ka tawo nga kasamtangang nagpuyo uban kaninyo, ug kung nahimong kabos ang usa sa inyong isigka- Israelita ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon ngadto sa maong langyaw, o ngadto sa panimalay sa langyaw,
48 身を売った後でも彼を買いもどすことができる。その兄弟のひとりが彼を買いもどさなければならない。
human nga mapalit ang inyong isigka-Israelita, mahimo siyang malukat. Makalukat kaniya si bisan kinsa diha sa iyang panimalay.
49 あるいは、おじ、または、おじの子が彼を買いもどさなければならない。あるいは一族の近親の者が、彼を買いもどさなければならない。あるいは自分に富ができたならば、自分で買いもどさなければならない。
Mahimo nga ang iyang uyoan o ang anak nga lalaki sa iyang uyoan, ang molukat kaniya, o si bisan kinsa nga duol sa iyang banay nga gikan sa iyang panimalay. O, kung nagmauswagon na siya, makalukat siya sa iyang kaugalingon.
50 その時、彼は自分の身を売った年からヨベルの年までを、その買い主と共に数え、その年数によって、身の代金を決めなければならない。その年数は雇われた年数として数えなければならない。
Kinahanglan bayaran niya ang tawo nga nagpalit kaniya; kinahanglan ihapon nila ang katuigan gikan sa tuig nga nabaligya siya ngadto sa nagpalit hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli. Ang kantidad sa paglukat kaniya kinahanglan ipasikad sa pagbayad sa sinuholan nga sulugoon, alang sa gidaghanon sa katuigan mahimo nga mopadayon siya sa pagtrabaho ngadto sa nagpalit kaniya.
51 なお残りの年が多い時は、その年数にしたがい、買われた金額に照して、あがないの金を払わなければならない。
Kung aduna pay daghan nga katuigan hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, kinahanglan bayaran niya pagbalik ang samang kantidad sa paglukat ang kantidad sa salapi nga bahin niadtong mga katuigan.
52 またヨベルの年までに残りの年が少なければ、その人と共に計算し、その年数にしたがって、あがないの金を払わなければならない。
Kung pipila na lamang ang katuigan ngadto sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, nan kinahanglan nga bayaran niya ang nagpalit kaniya aron masayran ang nahibilin nga katuigan sa dili pa ang tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, ug kinahanglan nga bayaran niya ang iyang paglukat sumala sa gidaghanon sa katuigan.
53 彼は年々雇われる人のように扱われなければならない。あなたの目の前で彼をきびしく使わせてはならない。
Pagatagdon siya sama sa sinuholan nga tawo matag tuig. Kinahanglan nga sigurohon ninyo nga dili siya daogdaogon.
54 もし彼がこのようにしてあがなわれないならば、ヨベルの年に彼は子供と共に出て行くことができる。
Kung dili siya malukat niining mga paagiha, nan kinahanglan nga moalagad siya hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya.
55 イスラエルの人々は、わたしのしもべだからである。彼らはわたしがエジプトの国から導き出したわたしのしもべである。わたしはあなたがたの神、主である。
Alang kanako ang tanang katawhan sa Israel mga sulugoon. Mga sulugoon ko sila nga akong gipalingkawas sa yuta sa Ehipto. Ako si Yahweh ang inyong Dios.'''
