ルカの福音書 9
1 彼は十二人を呼び集め，彼らにすべての悪霊たちに対する，またさまざまな疾患を治すための力と権威を与えた。
Og han kalte de tolv sammen og gav dem makt og myndighet over alle de onde ånder og til å helbrede sykdommer,
2 神の王国を宣教し，病気をいやすために彼らを遣わした。
og han sendte dem ut for å forkynne Guds rike og helbrede syke.
3 彼らに言った，「旅のために何も持って行かないように。つえも，袋も，パンも，お金も，それぞれ二枚の上着も持ってはいけない。
Og han sa til dem: Ta ikke noget med på veien, hverken stav eller skreppe eller brød eller penger! heller ikke skal I ha to kjortler hver.
4 どこでも家に入ったなら，そこにとどまり，そこから出発しなさい。
Og i det hus I kommer inn i, der skal I bli, og fra det skal I dra videre.
5 人々があなた方を受け入れないなら，その町から出発する時に，彼らに対する証言のため，あなた方の両足からそのちりさえも払い落としなさい」 。
Og hvert sted hvor de ikke tar imot eder, gå ut av den by og ryst støvet av eders føtter til et vidnesbyrd mot dem!
6 彼らは去って行き，至る所で福音を宣教し，病気をいやしながら，村から村を巡って行った。
Så gikk de ut og drog omkring fra by til by og forkynte evangeliet og helbredet folk allesteds.
7 さて，領主ヘロデは，イエスによってなされたすべてのことを聞いて，ひどく当惑していた。というのは，ある人々はヨハネが死んだ者たちの中から生き返ったと言っており，
Men fjerdingsfyrsten Herodes fikk høre om alt det som skjedde, og han var i stor tvil, fordi det blev sagt av nogen at Johannes var opstanden fra de døde,
8 またある人々はエリヤが表われたと言い，さらに別の人々は昔の預言者たちの一人が生き返ったと言っていたからである。
men av andre at Elias hadde vist sig, men av andre igjen at en profet, en av de gamle, var opstanden.
9 ヘロデは言った，「ヨハネならわたしが首をはねた。だが，わたしがこうしたうわさを聞くこの者はだれなのだろう」。彼はイエスを見たいと思った。
Og Herodes sa: Johannes lot jeg halshugge; men hvem er denne, som jeg hører sådant om? Og han søkte å få se ham.
10 使徒たちは戻って来ると，自分たちが行なったことをイエスに告げた。 彼は彼らを連れて，ベツサイダと呼ばれる町の寂しい場所へ自分たちだけで引きこもった。
Og apostlene kom tilbake og fortalte ham alt det de hadde gjort; og han tok dem med sig og drog avsides til en by som heter Betsaida.
11 しかし群衆はそれに気づき，彼に従った。彼は彼らを喜んで迎え，神の王国について彼らに語り，いやしを必要としていた者たちを治した。
Men da folket fikk det å vite, fulgte de efter ham; og han tok imot dem og talte til dem om Guds rike, og helbredet dem som trengte til lægedom.
12 日が傾き始めたので，十二人がやって来て彼に言った，「群衆を去らせて，彼らが周りの村や農園に行って，宿を取り，食べ物を得るようにさせてください。わたしたちはこんな寂しい場所にいるのですから」。
Men dagen begynte å helle; da gikk de tolv til ham og sa: La folket fare, så de kan gå bort i byene og bygdene heromkring og få herberge og finne føde! for her er vi på et øde sted.
13 しかし彼は彼らに答えた，「あなた方が彼らに食べ物を与えなさい」 。 彼らは言った，「わたしたちには五つのパンと二匹の魚しかありません。わたしたちが行って，この人々すべてのために食べ物を買わない限りは」。
Han sa da til dem: Gi I dem å ete! Men de sa: Vi har ikke mere enn fem brød og to fisker, medmindre vi skulde gå bort og kjøpe mat til alt dette folk.
14 というのは，およそ五千人の男たちがいたからである。 彼は弟子たちに言った，「彼らを五十人ぐらいずつ組にして座らせなさい」 。
For det var omkring fem tusen menn. Da sa han til sine disipler: La dem sette sig ned i lag på femti mann!
15 彼らはそのようにし，みんなを座らせた。
Og de gjorde så og lot alle sette sig ned.
16 彼は五つのパンと二匹の魚を取り，天を見上げ，祝福してからパンを裂き，弟子たちに渡して群衆の前に置かせた。
Da tok han de fem brød og de to fisker, så op mot himmelen og velsignet dem, og han brøt dem og gav dem til disiplene, forat de skulde dele ut til folket.
17 みんなは食べて満ち足りた。彼らは残ったパン切れを十二のかごに集めた。
Og de åt og blev mette alle sammen; og da de tok op de stykker som var blitt tilovers efter dem, blev det tolv kurver.
18 彼がひとりで祈っていたとき，弟子たちが共にいた。そして彼は彼らに尋ねた，「群衆はわたしをだれだと言っているか」 。
Og det skjedde engang mens han bad, og disiplene var alene med ham, da spurte han dem og sa: Hvem sier folket at jeg er?
19 彼らは答えた，「『バプテスマを施す人ヨハネ』，またほかの者たちは『エリヤ』と言い，さらにほかの者たちは，昔の預言者たちの一人が生き返ったのだと言っています」。
De svarte: Døperen Johannes; andre at du er Elias; andre igjen at en profet, en av de gamle, er opstanden.
20 彼は彼らに言った，「だが，あなた方はわたしをだれだと言うのか」 。 ペトロが答えた，「神のキリストです」。
Han sa til dem: Men I, hvem sier I at jeg er? Da svarte Peter: Guds Messias.
21 しかし彼は彼らを戒め，このことをだれにも告げないようにと命じて，
Men han bød dem strengt at de ikke skulde si dette til nogen,
22 こう言った。「人の子は多くの苦しみを受け，長老たちや祭司長たちや律法学者たちから退けられ，かつ殺され，そして三日後に生き返らなければならない」 。
og han sa: Menneskesønnen skal lide meget og forkastes av de eldste og yppersteprestene og de skriftlærde og slåes ihjel, og opstå på den tredje dag.
23 彼は皆に言った，「だれでもわたしに付いて来たいと望むなら，その人は自分を否定し，自分の十字架を取り上げて，わたしに従いなさい。
Og han sa til alle: Vil nogen komme efter mig, da må han fornekte sig selv og hver dag ta sitt kors op og følge mig.
24 自分の命を救いたいと望む者はそれを失うことになり，わたしのために自分の命を失う者はそれを救うことになるからだ。
For den som vil berge sitt liv, skal miste det, men den som mister sitt liv for min skyld, han skal berge det.
25 人が全世界を手に入れても，それによって自分自身を失ったり，奪われたりするなら，何の益になるだろうか。
For hvad gagner det et menneske om han vinner den hele verden, men mister sig selv eller tar skade på sig selv?
26 わたしとわたしの言葉を恥じる者は，人の子もまた，自分の栄光，また父と聖なるみ使いたちとの栄光のうちに来るとき，その者を恥じるだろう。
For den som skammer sig ved mig og mine ord, ham skal også Menneskesønnen skamme sig ved når han kommer i sin og sin Faders og de hellige englers herlighet.
27 だが，真実にあなた方に告げる。ここに立っている者の中には，神の王国を見るまでは決して死を味わわない者たちがいる」 。
Jeg sier eder for sant: Nogen av dem som her står, skal ikke smake døden før de ser Guds rike.
28 これらの話の八日後，彼はペトロとヨハネとヤコブを伴い，祈るために山に上った。
Og det skjedde omkring åtte dager efterat han hadde talt dette, at han tok med sig Peter og Johannes og Jakob og gikk op i fjellet for å bede.
29 彼が祈っていると，顔の様子が変えられ，衣服は白く目もくらむほどになった。
Og mens han bad, blev hans åsyn anderledes å se til, og hans klædning blev hvit og skinte som lynet.
30 見よ，二人の人がイエスと語り合っていたが，それはエリヤとモーセであった。
Og se, to menn talte med ham, og det var Moses og Elias;
31 栄光のうちに現われて，彼がエルサレムで遂げることになる出発について話していたのである。
de viste sig i herlighet og talte om hans bortgang, som han skulde fullbyrde i Jerusalem.
32 ペトロおよび彼と共にいた者たちはひどく眠かったが，すっかり目を覚ますと，彼の栄光と，彼と共に立っている二人の人を目にした。
Peter og de som var med ham, var tunge av søvn; men da de blev fullt våkne, så de hans herlighet og de to menn som stod hos ham.
33 二人が彼から去って行くとき，ペトロがイエスに言った，「師よ，わたしたちがここにいるのは良いことです。幕屋を三つ作りましょう。一つはあなたのため，一つはモーセのため，一つはエリヤのためです」。彼は自分が何を言っているのか分からなかった。
Og det skjedde da de skiltes fra ham, da sa Peter til Jesus: Mester! det er godt at vi er her; la oss gjøre tre boliger, en til dig, og en til Moses, og en til Elias! - han visste ikke hvad han sa.
34 彼がこれらのことを言っているうちに，雲が起こって彼らを影で覆った。雲の中に入ったとき，彼らは恐れた。
Som han sa dette, kom en sky og overskygget dem; og de blev forferdet da de kom inn i skyen.
35 その雲から声がして言った，「これはわたしの愛する子である。この者に聞き従いなさい！」
Og det kom en røst ut av skyen: Dette er min Sønn, den utvalgte; ham skal I høre!
36 この声がした時には，イエスだけがそこにいるのが分かった。彼らは沈黙を守り，目にした事柄をその当時はだれにも告げなかった。
Og da røsten kom, var ingen å se, uten Jesus alene. Og de tidde stille og fortalte ingen i de dager noget av det som de hadde sett.
37 次の日，彼らが山から下りて来ると，大群衆が彼を迎えた。
Og det skjedde dagen derefter, da de kom ned fra fjellet, at meget folk kom ham i møte.
38 見よ，群衆の中の一人の男が叫んで言った，「先生，お願いですから，わたしの息子を見てやってください。わたしのひとり息子なのです。
Og se, en mann av folket ropte: Mester! jeg ber dig: Se til min sønn! for han er min eneste,
39 ご覧ください，霊が取りつくと，彼は突然に叫び出すのです。そしてそれは彼にあわを吹かせながらけいれんさせ，なかなか離れないで，彼をひどく傷つけるのです。
og se, en ånd griper ham, og straks setter han i et skrik, og den sliter i ham så han fråder; og det er så vidt den slipper ham, og ille farer den da med ham;
40 わたしは，あなたの弟子たちにそれを追い出してくれるよう願いましたが，彼らにはできませんでした」。
og jeg bad dine disipler at de skulde drive den ut, men de kunde ikke.
41 イエスは答えた，「信仰のないねじ曲がった世代よ，いつまでわたしはあなた方と一緒にいて，あなた方のことを我慢しようか。あなたの息子をここに連れて来なさい」 。
Jesus svarte og sa: Du vantro og vrange slekt! hvor lenge skal jeg være hos eder og tåle eder? Før din sønn hit!
42 その子がやって来る間，その悪霊は彼を投げ倒し，激しくけいれんさせた。しかしイエスはその汚れた霊をしかりつけ，その少年をいやし，彼をその父親に返した。
Ennu mens han var på veien til ham, rev og slet den onde ånd i ham; men Jesus truet den urene ånd og helbredet gutten og gav ham tilbake til hans far.
43 みんなは神の尊厳に驚いた。 しかし，みんながイエスの行なったすべてのことに驚嘆している間に，彼は弟子たちに言った，
Og alle var slått av forundring over Guds storhet.
44 「これらの言葉をあなた方の耳にしまっておきなさい。すなわち，人の子は人々の手に引き渡されるだろう」 。
Men mens alle undret sig over alt det han gjorde, sa han til sine disipler: Gjem disse ord i eders ører: Menneskesønnen skal overgis i menneskers hender!
45 しかし彼らはこの言葉を理解しなかった。彼らがそれを理解することがないように，それは彼らから隠されていた。また，彼らはこの言葉について彼に尋ねるのを恐れていた。
Men de skjønte ikke dette ord, og det var skjult for dem, så de ikke fattet det, og de fryktet for å spørre ham om dette ord.
46 彼らの間で，自分たちのうちでだれが一番偉いかという論争が生じた。
Men det kom en tanke op i dem om hvem som vel var den største av dem.
47 イエスは彼らの心の思いに気づき，幼子を連れて来て，自分のわきに立たせて，
Men da Jesus så deres hjertes tanke, tok han et lite barn og stilte det ved siden av sig
48 彼らに言った，「わたしの名のゆえにこのような幼子の一人を受け入れる者は，わたしを受け入れるのだ。わたしを受け入れる者は，わたしを遣わした方を受け入れるのだ。あなた方全員のうちで最も小さい者こそ偉いなのだ」 。
og sa til dem: Den som tar imot dette lille barn for mitt navns skyld, tar imot mig, og den som tar imot mig, tar imot ham som sendte mig; for den som er den minste iblandt eder alle, han er stor.
49 ヨハネが答えた，「師よ，わたしたちは，ある人があなたの名において悪霊たちを追い出しているのを見ました。それでわたしたちは，彼がわたしたちに従っていないので，彼をとどめました」。
Da svarte Johannes og sa: Mester! vi så en som drev ut onde ånder i ditt navn, og vi forbød ham det, fordi han ikke er i følge med oss.
50 イエスは彼に言った，「彼をとどめてはいけない。わたしたちに逆らわない者は，わたしたちの味方なのだ」 。
Og Jesus sa til ham: Forbyd det ikke! for den som ikke er imot eder, er med eder.
51 イエスが上げられる日々が近づくと，彼はエルサレムに行くことに顔を一心に据えた。
Og det skjedde da det led mot tiden at han skulde optas, da vendte han sitt åsyn mot Jerusalem for å dra der op,
52 そして自分の面前に使者を遣わした。彼らは出て行き，彼のために準備をしようと，サマリア人の村に入った。
og han sendte bud foran sig. De gikk da avsted, og kom inn i en samaritansk by for å gjøre i stand for ham;
53 彼らは彼を受け入れなかった。彼が顔をエルサレムに向けて旅行していたからである。
og de tok ikke imot ham, fordi hans åsyn var vendt mot Jerusalem.
54 それを見て，弟子たちのヤコブとヨハネは言った，「主よ，エリヤがしたとおり，天から火が下って彼らを滅ぼすよう，わたしたちが命じることをお望みですか」。
Da hans disipler Jakob og Johannes så det, sa de: Herre! vil du vi skal byde ild fare ned fra himmelen og fortære dem, likesom Elias gjorde?
55 しかし彼は振り返って彼らをしかりつけた。「あなた方は自分たちがどんな性質なのか分かっていない。
Men han vendte sig om og talte strengt til dem og sa: I vet ikke av hvad ånd I er.
56 人の子は人々の命を滅ぼすために来たのではなく，それらを救うために来たのだ」 。 彼らは別の村に向かった。
For Menneskesønnen er ikke kommet for å ødelegge menneskeliv, men for å frelse. Og de gikk til en annen by.
57 彼らが進んで行くと，ある人が彼に言った，「あなたの行かれる所なら，どこへでも従って行きたいと思います，主よ」。
Og det skjedde mens de vandret på veien, da sa en til ham: Jeg vil følge dig hvorhen du går.
58 イエスは彼に言った，「キツネたちには穴があり，空の鳥たちには巣がある。だが，人の子には頭を横たえる所がない」 。
Og Jesus sa til ham: Revene har huler, og himmelens fugler reder; men Menneskesønnen har ikke det han kan helle sitt hode til.
59 彼は別の者に言った，「わたしに従いなさい！」 しかし彼は言った，「主よ，まず，行ってわたしの父を葬ることをお許しください」。
Han sa til en annen: Følg mig! Men han sa: Herre! gi mig først lov til å gå bort og begrave min far!
60 しかしイエスは彼に言った，「死んだ者たちに自分たちの死者を葬らせなさい。だが，あなたは行って神の王国を知らせなさい」 。
Men han sa til ham: La de døde begrave sine døde; men gå du avsted og forkynn Guds rike!
61 さらに別の者が言った，「わたしはあなたに従いたいと思います，主よ。ですが，まず，わたしの家の者たちに別れを告げることをお許しください」。
Også en annen sa: Jeg vil følge dig, Herre! men gi mig først lov til å si farvel til dem der hjemme!
62 しかしイエスは彼に言った，「手をすきにかけてから後ろを見る者は，だれも神の王国にふさわしくない」 。
Men Jesus sa til ham: Ingen som legger sin hånd på plogen og ser sig tilbake, er skikket for Guds rike.
