Proverbi 6
1 Figliuol mio, se ti sei reso garante per il tuo prossimo, se ti sei impegnato per un estraneo,
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 sei còlto nel laccio dalle parole della tua bocca, sei preso dalle parole della tua bocca.
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Fa’ questo, figliuol mio; disimpegnati, perché sei caduto in mano del tuo prossimo. Va’, gettati ai suoi piedi, insisti,
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 non dar sonno ai tuoi occhi né sopore alle tue palpebre;
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 disimpegnati come il cavriolo di man del cacciatore, come l’uccello di mano dell’uccellatore.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Va’, pigro, alla formica; considera il suo fare, e diventa savio!
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Essa non ha né capo, né sorvegliante, né padrone;
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 prepara il suo cibo nell’estate, e raduna il suo mangiare durante la raccolta.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Fino a quando, o pigro, giacerai? quando ti desterai dal tuo sonno?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 L’uomo da nulla, l’uomo iniquo cammina colla falsità sulle labbra;
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 ammicca cogli occhi, parla coi piedi, fa segni con le dita;
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 ha la perversità nel cuore, macchina del male in ogni tempo, semina discordie;
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 perciò la sua ruina verrà ad un tratto, in un attimo sarà distrutto, senza rimedio.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Sei cose odia l’Eterno, anzi sette gli sono in abominio:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 gli occhi alteri, la lingua bugiarda, le mani che spandono sangue innocente,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 il cuore che medita disegni iniqui, i piedi che corron frettolosi al male,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 il falso testimonio che proferisce menzogne, e chi semina discordie tra fratelli.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Figliuol mio, osserva i precetti di tuo padre, e non trascurare gl’insegnamenti di tua madre;
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 tienteli del continuo legati sul cuore e attaccati al collo.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Quando camminerai, ti guideranno; quando giacerai, veglieranno su te; quando ti risveglierai, ragioneranno teco.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Poiché il precetto è una lampada e l’insegnamento una luce, e le correzioni della disciplina son la via della vita,
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 per guardarti dalla donna malvagia dalle parole lusinghevoli della straniera.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Non bramare in cuor tuo la sua bellezza, e non ti lasciar prendere dalle sue palpebre;
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 ché per una donna corrotta uno si riduce a un pezzo di pane, e la donna adultera sta in agguato contro un’anima preziosa.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Uno si metterà forse del fuoco in seno senza che i suoi abiti si brucino?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 camminerà forse sui carboni accesi senza scottarsi i piedi?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Così è di chi va dalla moglie del prossimo; chi la tocca non rimarrà impunito.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Non si disprezza il ladro che ruba per saziarsi quand’ha fame;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 se è còlto, restituirà anche il settuplo, darà tutti i beni della sua casa.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 Ma chi commette un adulterio è privo di senno; chi fa questo vuol rovinar se stesso.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Troverà ferite ed ignominia, e l’obbrobrio suo non sarà mai cancellato;
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 ché la gelosia rende furioso il marito, il quale sarà senza pietà nel dì della vendetta;
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 non avrà riguardo a riscatto di sorta, e anche se tu moltiplichi i regali, non sarà soddisfatto.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
