Genesi 42
1 Or Giacobbe, vedendo che c’era del grano in Egitto, disse ai suoi figliuoli: “Perché vi state a guardare l’un l’altro?”
Кынд а аузит Иаков кэ есте грыу ын Еӂипт, а зис фиилор сэй: „Пентру че стаць ши вэ уйтаць уний ла алций?”
2 Poi disse: “Ecco, ho sentito dire che c’è del grano in Egitto; scendete colà per comprarcene, onde possiam vivere e non abbiamo a morire”.
Ши а зис: „Ятэ, ауд кэ есте грыу ын Еӂипт; коборыци-вэ ши кумпэраци-не грыу де аколо, ка сэ трэим ши сэ ну мурим.”
3 E dieci de’ fratelli di Giuseppe scesero in Egitto per comprarvi del grano.
Зече фраць ай луй Иосиф с-ау коборыт ын Еӂипт ка сэ кумпере грыу.
4 Ma Giacobbe non mandò Beniamino, fratello di Giuseppe, coi suoi fratelli, perché diceva: “Che non gli abbia a succedere qualche disgrazia!”
Иаков н-а тримис ку ей пе Бениамин, фрателе луй Иосиф, де тямэ сэ ну и се ынтымпле врео ненорочире.
5 E i figliuoli d’Israele giunsero per comprare del grano in mezzo agli altri, che pur venivano; poiché nel paese di Canaan c’era la carestia.
Фиий луй Исраел ау венит сэ кумпере ши ей грыу, ымпреунэ ку чей че веняу пентру ачелашь лукру, кэч ын Канаан ера фоамете.
6 Or Giuseppe era colui che comandava nel paese; era lui che vendeva il grano a tutta la gente del paese; e i fratelli di Giuseppe vennero, e si prostrarono dinanzi a lui con la faccia a terra.
Иосиф ера май-маре ын царэ; ел виндя грыу ла тот попорул дин царэ. Фраций луй Иосиф ау венит ши с-ау арункат ку фаца ла пэмынт ынаинтя луй.
7 E Giuseppe vide i suoi fratelli e li riconobbe, ma fece lo straniero davanti a loro, e parlò loro aspramente e disse loro: “Donde venite?” Ed essi risposero: “Dal paese di Canaan per comprar de’ viveri”.
Иосиф, кум а вэзут пе фраций сэй, й-а куноскут, дар с-а фэкут кэ ле есте стрэин, ле-а ворбит аспру ши ле-а зис: „Де унде вениць?” Ей ау рэспунс: „Веним дин цара Канаан ка сэ кумпэрэм меринде.”
8 E Giuseppe riconobbe i suoi fratelli, ma essi non riconobbero lui.
Иосиф а куноскут пе фраций сэй, дар ей ну л-ау куноскут.
9 E Giuseppe si ricordò de’ sogni che aveva avuti intorno a loro, e disse: “Voi siete delle spie! Siete venuti per vedere i luoghi sforniti del paese!”
Иосиф шь-а адус аминте де виселе пе каре ле висасе ку привире ла ей ши ле-а зис: „Вой сунтець искоаде; аць венит нумай ка сэ черчетаць локуриле слабе але цэрий.”
10 Ed essi a lui: “No, signor mio; i tuoi servitori son venuti a comprar de’ viveri.
Ей й-ау рэспунс: „Ну, домнул меу, робий тэй ау венит сэ кумпере хранэ.
11 Siamo tutti figliuoli d’uno stesso uomo; siamo gente sincera; i tuoi servitori non son delle spie”.
Ной тоць сунтем фиий ачелуяшь ом; сунтем оамень де трябэ, робий тэй ну сунт искоаде.”
12 Ed egli disse loro: “No, siete venuti per vedere i luoghi sforniti del paese!”
Ел ле-а зис: „Ба ну, аць венит сэ черчетаць локуриле слабе але цэрий.”
13 E quelli risposero: “Noi, tuoi servitori, siamo dodici fratelli, figliuoli d’uno stesso uomo, nel paese di Canaan. Ed ecco, il più giovane è oggi con nostro padre, e uno non è più”.
Ей ау рэспунс: „Ной, робий тэй, сунтем дойспрезече фраць, фий ай ачелуяшь ом, дин цара Канаан; ши, ятэ, чел май тынэр есте азь ку татэл ностру, яр унул ну май есте ын вяцэ.”
14 E Giuseppe disse loro: “La cosa è come v’ho detto; siete delle spie!
Иосиф ле-а зис: „В-ам спус кэ сунтець искоаде.
15 Ecco come sarete messi alla prova: Per la vita di Faraone, non uscirete di qui prima che il vostro fratello più giovine sia venuto qua.
Ятэ кум вець фи ынчеркаць. Пе вяца луй Фараон кэ ну вець еши де аич пынэ ну ва вени фрателе востру чел тынэр!
16 Mandate uno di voi a prendere il vostro fratello; e voi resterete qui in carcere, perché le vostre parole siano messe alla prova, e si vegga se c’è del vero in voi; se no, per la vita di Faraone, siete delle spie!”
Тримитець пе унул дин вой сэ адукэ пе фрателе востру, яр вой рэмынець ла опрялэ. Кувинтеле воастре вор фи пусе астфел ла ынчеркаре ши вой шти дакэ адевэрул есте ку вой сау ну; алтфел, пе вяца луй Фараон кэ сунтець ниште искоаде.”
17 E li mise assieme in prigione per tre giorni.
Ши й-а арункат пе тоць трей зиле ын темницэ.
18 Il terzo giorno, Giuseppe disse loro: “Fate questo, e vivrete; io temo Iddio!
А трея зи, Иосиф ле-а зис: „Фачець лукрул ачеста, ши вець трэи. Еу мэ тем де Думнезеу!
19 Se siete gente sincera, uno di voi fratelli resti qui incatenato nella vostra prigione; e voi, andate, portate del grano per la necessità delle vostre famiglie;
Дакэ сунтець оамень де трябэ, сэ рэмынэ унул дин фраций воштри ынкис ын темница воастрэ, яр чейлалць плекаць, луаць грыу ка сэ вэ хрэниць фамилииле
20 e menatemi il vostro fratello più giovine; così le vostre parole saranno verificate, e voi non morrete”. Ed essi fecero così.
ши адучеци-мь пе фрателе востру чел тынэр, пентру ка ворбеле воастре сэ фие пусе астфел ла ынчеркаре ши сэ скэпаць де моарте.” Ши аша ау фэкут.
21 E si dicevano l’uno all’altro: “Sì, noi fummo colpevoli verso il nostro fratello, giacché vedemmo l’angoscia dell’anima sua quando egli ci supplicava, e noi non gli demmo ascolto! Ecco perché ci viene addosso quest’angoscia”.
Ей ау зис атунч унул кэтре алтул: „Да, ам фост виноваць фацэ де фрателе ностру, кэч ам вэзут нелиништя суфлетулуй луй кынд не руга, ши ну л-ам аскултат! Пентру ачея вине песте ной неказул ачеста.”
22 E Ruben rispose loro, dicendo: “Non ve lo dicevo io: Non commettete questo peccato contro il fanciullo? Ma voi non mi voleste dare ascolto. Perciò ecco, che il suo sangue ci è ridomandato”.
Рубен а луат кувынтул ши ле-а зис: „Ну вэ спуням еу сэ ну фачець о астфел де нелеӂюире фацэ де бэятул ачеста? Дар н-аць аскултат. Акум ятэ кэ ни се чере сокотялэ пентру сынӂеле луй.”
23 Or quelli non sapevano che Giuseppe li capiva, perché fra lui e loro c’era un interprete.
Ей ну штияу кэ Иосиф ый ынцелеӂя, кэч ворбя ку ей принтр-ун тэлмачь.
24 Ed egli s’allontanò da essi, e pianse. Poi tornò, parlò loro, e prese di fra loro Simeone, che fece incatenare sotto i loro occhi.
Иосиф а плекат ла о парте де ла ей ка сэ плынгэ. Ын урмэ с-а ынторс ши ле-а ворбит, апой а луат динтре ей пе Симеон ши а пус сэ-л леӂе ку ланцурь ын фаца лор.
25 Poi Giuseppe ordinò che s’empissero di grano i loro sacchi, che si rimettesse il danaro di ciascuno nel suo sacco, e che si dessero loro delle provvisioni per il viaggio. E così fu fatto.
Иосиф а порунчит сэ ли се умпле сачий ку грыу, сэ пунэ арӂинтул фиекэруя ын сакул луй ши сэ ли се дя меринде пентру друм. Ши аша с-а фэкут.
26 Ed essi caricarono il loro grano sui loro asini, e se ne andarono.
Ей шь-ау ынкэркат грыул пе мэгарь ши ау плекат.
27 Or l’un d’essi aprì il suo sacco per dare del foraggio al suo asino, nel luogo ove pernottavano, e vide il suo danaro ch’era alla bocca del sacco;
Унул динтре ей шь-а дескис сакул ка сэ дя нутрец мэгарулуй ын локул унде ау рэмас песте ноапте. А вэзут арӂинтул ла гура сакулуй
28 e disse ai suoi fratelli: “Il mio danaro m’è stato restituito, ed eccolo qui nel mio sacco”. Allora il cuore venne lor meno, e, tremando, dicevano l’uno all’altro: “Che è mai questo che Dio ci ha fatto?”
ши а зис фрацилор сэй: „Арӂинтул меу ми с-а дат ынапой ши ятэ-л ын сакул меу.” Атунч ли с-а тэят инима ши ау зис унул алтуя, тремурынд: „Че не-а фэкут Думнезеу?”
29 E vennero a Giacobbe, loro padre, nel paese di Canaan, e gli raccontarono tutto quello ch’era loro accaduto, dicendo:
С-ау ынторс ла татэл лор Иаков, ын цара Канаан, ши й-ау историсит тот че ли се ынтымпласе. Ей ау зис:
30 “L’uomo ch’è il signor del paese, ci ha parlato aspramente e ci ha trattato da spie del paese.
„Омул ачела, каре есте домнул цэрий, не-а ворбит аспру ши не-а луат дрепт искоаде.
31 E noi gli abbiamo detto: Siamo gente sincera; non siamo delle spie;
Ной й-ам спус: ‘Сунтем оамень де трябэ, ну сунтем искоаде.
32 siamo dodici fratelli, figliuoli di nostro padre; uno non è più, e il più giovine è oggi con nostro padre nel paese di Canaan.
Сунтем дойспрезече фраць, фий ай татэлуй ностру; унул ну май есте, ши чел май тынэр есте азь ку татэл ностру ын цара Канаан.’
33 E quell’uomo, signore del paese, ci ha detto: Da questo conoscerò se siete gente sincera; lasciate presso di me uno dei vostri fratelli, prendete quel che vi necessita per le vostre famiglie, partite, e menatemi il vostro fratello più giovine.
Ши омул ачела, каре есте домнул цэрий, не-а зис: ‘Ятэ кум вой куноаште дакэ сунтець оамень де трябэ. Лэсаць ла мине пе унул дин фраций воштри, луаць меринде пентру фамилииле воастре, плекаць
34 Allora conoscerò che non siete delle spie ma gente sincera; io vi renderò il vostro fratello, e voi potrete trafficare nel paese”.
ши адучеци-мь пе фрателе востру чел тынэр. Вой шти астфел кэ ну сунтець искоаде, чи сунтець оамень де трябэ; апой вэ вой да ынапой пе фрателе востру ши вець путя сэ стрэбатець цара ын вое.’”
35 Or com’essi vuotavano i loro sacchi, ecco che l’involto del danaro di ciascuno era nel suo sacco; essi e il padre loro videro gl’involti del loro danaro, e furon presi da paura.
Кынд шь-ау голит сачий, ятэ кэ легэтура ку арӂинтул фиекэруя ера ын сакул луй. Ей ши татэл лор ау вэзут легэтуриле ку арӂинтул ши с-ау темут.
36 E Giacobbe, loro padre, disse: “Voi m’avete privato dei miei figliuoli! Giuseppe non è più, Simeone non è più, e mi volete togliere anche Beniamino! Tutto questo cade addosso a me!”
Татэл лор Иаков ле-а зис: „Вой мэ липсиць де копий: Иосиф ну май есте, Симеон ну май есте ши воиць сэ луаць ши пе Бениамин. Тоате ачестя пе мине мэ ловеск!”
37 E Ruben disse a suo padre: “Se non te lo rimeno, fa’ morire i miei due figliuoli! Affidalo a me, io te lo ricondurrò”.
Рубен а зис татэлуй сэу: „Сэ-мь оморь пе амындой фиий мей дакэ ну-ць вой адуче ынапой пе Бениамин; дэ-л ын мына мя ши ци-л вой адуче ынапой.”
38 Ma Giacobbe rispose: “Il mio figliuolo non scenderà con voi; poiché il suo fratello è morto, e questo solo è rimasto: se gli succedesse qualche disgrazia durante il vostro viaggio, fareste scendere con cordoglio la mia canizie nel soggiorno de’ morti”. (Sheol h7585)
Иаков а зис: „Фиул меу ну се поате коборы ымпреунэ ку вой; кэч фрателе луй а мурит ши ел а рэмас сингур; дакэ и с-ар ынтымпла врео ненорочире ын кэлэтория пе каре о фачець, ку дурере ымь вець коборы перий мей чей албь ын Локуинца морцилор.” (Sheol h7585)
