Proverbi 28

1 Gli empi fuggono, senza che alcuno li perseguiti; Ma i giusti stanno sicuri, come un leoncello.

Dù không người đuổi, người ác cắm đầu chạy, còn người ngay như sư tử can trường.

2 [Come] il paese, per li suoi misfatti, cangia spesso di principe; Così, per amor degli uomini savi ed intendenti, [Il principe] vive lungamente.

Khi đất nước loạn lạc, sẽ có nhiều quan chức. Nhưng nhờ một người hiểu biết và sáng suốt, nước bền vững dài lâu.

3 L'uomo povero, che oppressa i miseri, [È come] una pioggia strabocchevole, che fa che non vi è del pane.

Quan chức bóc lột người nghèo nàn, khác nào mưa lụt quét sạch mùa màng.

4 Coloro che lasciano la Legge lodano gli empi; Ma coloro che la guardano fanno loro la guerra.

Người bỏ pháp luật đề cao tội ác; người giữ pháp luật chống lại người gian.

5 Gli uomini dati al male non intendono la dirittura; Ma quelli che cercano il Signore intendono ogni cosa.

Người ác chẳng lưu tâm đến công lý, người tôn thờ Chúa Hằng Hữu biết rõ công lý là gì.

6 Meglio [vale] il povero che cammina nella sua integrità, Che il perverso [che cammina] per due vie, benchè egli [sia] ricco.

Thà nghèo mà ngay thật, còn hơn giàu mà bất chính.

7 Chi guarda la Legge [è] figliuolo intendente; Ma chi è compagno de' ghiottoni fa vergogna a suo padre.

Con khôn ngoan tôn trọng luật pháp; đứa kết bạn côn đồ, gây nhục cho cha.

8 Chi accresce i suoi beni con usura e con interesse, Li aduna per colui che dona a' poveri.

Tài sản của người cho vay nặng lãi lại rơi vào tay người biết thương hại người nghèo.

9 Chi rivolge indietro l'orecchio, per non udir la Legge, La sua orazione altresì [sarà] in abbominio.

Người coi thường, xây tai không nghe luật lệ, lời cầu nguyện người sẽ chẳng được nghe.

10 Chi travia gli [uomini] diritti per via cattiva. Caderà egli stesso nella sua fossa; Ma gli [uomini] intieri erederanno il bene.

Ai quyến rũ người lành làm ác, sẽ rơi vào bẫy chính mình đã giăng, còn người ngay lành vẫn hưởng phước lạc.

11 Il ricco si reputa savio; Ma il povero intendente l'esamina.

Người giàu thường tự thấy mình khôn ngoan, nhưng người nghèo sáng dạ nhìn suốt thực hư.

12 Quando i giusti trionfano, la gloria [è] grande; Ma quando gli empi sorgono, gli uomini son ricercati.

Khi người liêm chính nắm quyền, mọi người đều hân hoan. Khi người ác nổi dậy, ai nấy lo ẩn trốn.

13 Chi copre i suoi misfatti non prospererà; Ma chi [li] confessa, e [li] lascia, otterrà misericordia.

Người che giấu lỗi mình sẽ không được may mắn nhưng nếu thú nhận và từ bỏ tội, sẽ tìm được xót thương.

14 Beato l'uomo che si spaventa del continuo; Ma chi indura il suo cuore caderà nel male.

Người kính sợ Chúa luôn hưởng hạnh phước, người rắn lòng bất chính thường bị họa tai.

15 Un signore empio, [che signoreggia] sopra un popolo povero, [È] un leon ruggente, ed un orso affamato.

Người ác cai trị làm dân nghèo khốn khổ, như bị gấu đuổi, như sư tử vồ.

16 Un rettore privo di ogni prudenza fa anche molte storsioni; [Ma] quel che odia l'avarizia prolungherà i [suoi] giorni.

Một cai quản ngu dốt lo bóc lột dân mình, một lãnh tụ muốn tồn tại phải liêm chính.

17 L'uomo che fa violenza nel sangue alle persone, Fuggirà fino alla fossa, e niuno lo potrà sostenere.

Kẻ sát nhân luôn bị lương tâm dày vò, chạy trốn nơi vực thẳm. Đừng ai ngăn nó!

18 Chi cammina in integrità sarà salvo; Ma il perverso, [che cammina] per due vie, caderà in un tratto.

Người ngay được cứu khỏi tai vạ, còn người gian tà phải bị sa ngã.

19 Chi lavora la sua terra sarà saziato di pane; Ma chi va dietro agli uomini da nulla sarà saziato di povertà.

Ai cày sâu cuốc bẩm thu hoạch nhiều hoa lợi, ai đuổi theo ảo mộng, đói nghèo xác xơ.

20 L'uomo leale [avrà] molte benedizioni; Ma chi si affretta di arricchire non sarà tenuto innocente.

Người trung tín hưởng nhiều phước hạnh, vội lo làm giàu, hình phạt chẳng thoát đâu.

21 [Egli] non [è] bene di aver riguardo alla qualità delle persone; E per un boccon di pane l'uomo commette misfatto.

Thiên vị là xấu, bất kể lý do gì, có người chỉ vì một miếng bánh mà thiên vị.

22 Chi si affretta di arricchire [è] uomo d'occhio maligno, E non sa che povertà gli avverrà.

Người tham lam chạy theo của cải làm giàu, chẳng ngờ nghèo khó bất chợt theo sau.

23 Chi riprende alcuno [ne] avrà in fine maggior grazia Che chi lo lusinga con la lingua.

Đến cuối cùng, người ta sẽ phân định và biết ơn người nói thẳng hơn là dua nịnh.

24 Chi ruba suo padre e sua madre, E dice: Non [vi è] misfatto alcuno, [È] compagno del ladrone.

Ăn cắp cha mẹ mà nói: “Đâu tội vạ gì,” chẳng khác đồng lõa với người phá hại.

25 Chi ha l'animo gonfio muove contese; Ma chi si confida nel Signore sarà ingrassato.

Kiêu căng gây tranh cạnh, tin cậy Chúa Hằng Hữu sẽ được hưng thịnh.

26 Chi si confida nel suo cuore è stolto; Ma chi cammina in sapienza scamperà.

Người ngu xuẩn tự thị tự mãn, ai khôn sáng mới được an toàn.

27 Chi dona al povero non [avrà] alcun bisogno; Ma chi nasconde gli occhi [da esso] avrà molte maledizioni.

Người phân phát tài sản cho người nghèo chẳng hề thiếu thốn, nhưng miệng đời nguyền rủa người nhắm mắt làm ngơ.

28 Quando gli empi sorgono, gli uomini si nascondono; Ma quando periscono, i giusti moltiplicano.

Khi người ác cầm quyền, người lành ẩn tránh. Khi người ác suy đồi, người lành gia tăng.