Esodo 21

1 OR queste [sono] le leggi giudiciali, le quali tu proporrai loro:

И сия оправдания, яже да положиши пред ними:

2 Quando tu avrai comperato un servo Ebreo, servati egli sei anni; ma al settimo anno vadasene franco, senza pagar nulla.

аще стяжеши раба Евреина, шесть лет да поработает тебе, в седмое же лето отпустиши его свободна туне:

3 Se egli è venuto [sol] col suo corpo, vadasene col suo corpo; se egli avea moglie, vadasene la sua moglie con lui.

аще сам един внидет, то един и изыдет: аще же жена внидет с ним, то и жена отидет с ним:

4 Se il suo signore gli ha data moglie, la quale gli abbia partoriti figliuoli o figliuole; quella moglie, e i figliuoli di essa, sieno del signore; e vadasene egli col suo corpo.

аще же господин даст ему жену, и родит ему сыны или дщери, жена и дети да будут господину его, сам же един да отидет.

5 Ma se pure il servo dice: Io amo il mio signore, la mia moglie, e i miei figliuoli; io non me ne voglio andar franco;

Аще же отвещав раб речет: возлюбих господина моего и жену мою и дети моя, не отхожду свободен:

6 faccialo il suo signore comparire davanti a' giudici; poi faccialo appressare all'uscio, o allo stipite [della porta], e forigli l'orecchio con una lesina; e servagli colui in perpetuo.

да приведет его господин его пред судище Божие, и тогда приведет его пред двери на праг, и да провертит ему ухо господин его шилом, и да поработает ему во веки.

7 E quando alcuno avrà venduta la sua figliuola per serva, non esca ella [di casa], come i servi ne escono.

Аще же кто продаст свою дщерь в рабыню, да не отидет, якоже отходят рабыни:

8 Se ella dispiace al suo signore, a cui [il padre] l'avrà sposata, facciala quello franca; non abbia podestà di venderla a un popolo straniero, dopo averle rotta la fede.

аще не угодит пред очима господина своего, юже он взяти в жену обеща, да отпустит ю: языку же чуждему господин да не продаст ея, понеже отверже ю:

9 E se egli la fa sposare al suo figliuolo, facciale secondo la ragion delle fanciulle.

аще же сыну своему обещал ю, по обыкновению дщерей да сотворит ей:

10 Se egli gliene prende un'altra, non tolgale il nutrimento, nè il vestire, nè la coabitazione.

аще же другую поймет себе, потребных и одежд и союбщения ея да не лишит:

11 E se egli non le fa queste tre [cose], vadasene ella gratuitamente, [senza pagar] danari alcuni.

аще же сих трех не сотворит ей, да отидет без сребра туне.

12 Chi avrà percosso un uomo, sì che egli [ne] muoia, del tutto sia fatto morire.

И аще кого кто ударит, и умрет, смертию да умрет (и той):

13 Ma, quant'è a colui che non l'avrà appostato, anzi Iddio glielo avrà fatto scontrar nelle mani, io ti costituirò un luogo, al quale colui rifugga.

аще же не хотя, но Бог предаде в руце его, дам тебе место, в неже убежит тамо убивый:

14 Ma, quando alcuno per temerità avrà macchinato contro al suo prossimo, per ucciderlo con inganno, trallo fuori, [eziandio] d'appresso al mio altare, perchè muoia.

аще же кто приложит убити ближняго своего лестию и прибегнет ко олтарю, от олтаря Моего да возмеши того умертвити.

15 Chi avrà battuto suo padre, o sua madre, del tutto sia fatto morire.

Иже биет отца своего или матерь свою, смертию да умрет.

16 Parimente, chi avrà rubata una persona, o sia che l'abbia venduta, o che gli sia trovata in mano, del tutto sia fatto morire.

Иже злословит отца своего или матерь свою, смертию да умрет.

17 Ed anche, chi avrà maledetto suo padre, o sua madre, del tutto sia fatto morire.

Аще кто кого украдет от сынов Израилевых, и соодолев сему продаст его, и обрящется у него, смертию да скончается.

18 E quando alcuni contenderanno insieme, e l'uno avrà percosso l'altro con pietra, o col pugno, onde egli non muoia, ma giaccia in letto;

Аще же сварятся два мужа, и ударит един другаго каменем или пястию, и не умрет, но сляжет на одре:

19 se egli si rileva, e cammina fuori in sul suo bastone, colui che l'avrà percosso sia assolto; sol gli paghi ciò ch'egli è stato a bada, e lo faccia medicare fino a compiuta guarigione.

аще востав человек походит вне о жезле, неповинен будет ударивый его: точию за неделание его да даст цену и на цельбу.

20 E quando alcuno avrà percosso il suo servo, o la sua serva, con un bastone, sì che gli muoia sotto la mano, facciasene del tutto punizione.

Аще же кто ударит раба своего или рабу свою жезлом, и умрет от руки его, судом да отмстится:

21 Ma se pur campa un giorno, o due, non facciasene punizione; perciocchè [è] suo danaro.

аще же преживет день един или два, да не мстится: сребро бо его есть.

22 E quando alcuni, contendendo insieme, avranno percossa una donna gravida, sì che il parto n'esca fuori, ma pur non vi sarà caso di morte; sia colui che l'avrà percossa condannato ad ammenda, secondo che il marito della donna gl'imporrà; e paghi[la] per [autorità de'] giudici.

Аще же биются два мужа, и поразят жену непраздну, и изыдет младенец ея неизображен, тщетою да отщетится: якоже наложит муж жены тоя, подобающее да отдаст:

23 Ma, se vi è caso di morte, metti vita per vita;

аще же изображен будет, да даст душу за душу,

24 occhio per occhio, dente per dente, mano per mano, piè per piè;

око за око, зуб за зуб, руку за руку, ногу за ногу,

25 arsura per arsura, ferita per ferita, lividore per lividore.

жжение за жжение, язву за язву, вред за вред.

26 E quando alcuno avrà percosso l'occhio del suo servo, o l'occhio della sua serva, e l'avrà guasto; lascilo andar franco per lo suo occhio.

Аще же кто исткнет око рабу своему или око рабыни своей и ослепит, свободны да отпустит я за око их:

27 Parimente, se ha fatto cadere un dente al suo servo o alla sua serva, lascilo andar franco per lo suo dente.

аще же зуб рабу своему или зуб рабе своей избиет, свободны да отпустит я за зуб их.

28 E quando un bue avrà cozzato un uomo o una donna, sì che ne muoia, del tutto sia quel bue lapidato, e non mangisene la carne; e il padrone del bue [sia] assolto.

Аще же вол убодет мужа или жену, и умрет, камением да побиется вол той, и да не снедят мяса его, господин же вола неповинен будет:

29 Ma se il bue per addietro è stato uso di cozzare, e ciò è stato protestato al padron di esso, ed egli non l'ha guardato, e il bue ha ucciso un uomo o una donna, sia il bue lapidato, e anche facciasi morire il padron di esso.

аще же вол бодлив будет прежде вчерашняго и третияго дне, и возвестят господину его, и не заключит его, и убиет мужа или жену: вол камением да побиется, и господин его купно да умрет:

30 Se gli è imposto alcun prezzo di riscatto, paghi il riscatto della sua vita, interamente come gli sarà imposto.

аще же окуп наложится ему, да даст окуп за душу свою, елико наложат ему:

31 Se il bue cozza un figliuolo o una figliuola, facciaglisi secondo questa legge.

аще же сына или дщерь убодет, по сему же суду да сотворят ему:

32 Se il bue cozza un servo o una serva, paghi [il padron del bue] trenta sicli di argento al padrone di esso, e sia lapidato il bue.

аще же раба или рабу убодет вол, сребра тридесять дидрахм да даст господину их, и вол камением да побиется.

33 E, se alcuno scuopre una fossa; ovvero, avendo cavata una fossa, non la ricuopre, e vi cade dentro bue od asino;

Аще же кто отверзет яму или ископает яму и не покрыет ея, и впадется в ню телец или осля,

34 ristorine il danno il padron della fossa, pagandone i danari al padron del bue o dell'asino; e il morto sia suo.

господин ямы отдаст (цену), сребро даст господину их: умершее же ему да будет.

35 E se il bue d'alcuno urta il bue del prossimo di esso, dì che muoia, vendano essi il bue vivo, e partiscanne i danari per metà; partiscano eziandio il morto.

Аще же чий вол убодет вола ближняго, и умрет, да продадут вола живаго, и да разделят цену его, и вола умершаго да разделят:

36 [Ma], se è notorio che quel bue per addietro fosse uso di cozzare, e il padrone di esso non l'ha guardato, restituisca egli del tutto bue per bue; ma il morto sia suo.

аще же знаемь есть вол, яко бодлив есть прежде вчерашняго и третияго дне, и глаголаша господину его, и той не заключит его: да отдаст вола за вола, мертвый же ему да будет.