Proverbi 6
1 Figlio mio, se hai garantito per il tuo prossimo, se hai dato la tua mano per un estraneo,
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 se ti sei legato con le parole delle tue labbra e ti sei lasciato prendere dalle parole della tua bocca,
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 figlio mio, fà così per liberartene: poiché sei caduto nelle mani del tuo prossimo, và, gèttati ai suoi piedi, importuna il tuo prossimo;
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 non concedere sonno ai tuoi occhi né riposo alle tue palpebre,
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 lìberatene come la gazzella dal laccio, come un uccello dalle mani del cacciatore.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Và dalla formica, o pigro, guarda le sue abitudini e diventa saggio.
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Essa non ha né capo, né sorvegliante, né padrone,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 eppure d'estate si provvede il vitto, al tempo della mietitura accumula il cibo.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Fino a quando, pigro, te ne starai a dormire? Quando ti scuoterai dal sonno?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Un pò dormire, un pò sonnecchiare, un pò incrociare le braccia per riposare
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 e intanto giunge a te la miseria, come un vagabondo, e l'indigenza, come un mendicante.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 Il perverso, uomo iniquo, va con la bocca distorta,
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 ammicca con gli occhi, stropiccia i piedi e fa cenni con le dita.
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Cova propositi malvagi nel cuore, in ogni tempo suscita liti.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Per questo improvvisa verrà la sua rovina, in un attimo crollerà senza rimedio.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Sei cose odia il Signore, anzi sette gli sono in abominio:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 occhi alteri, lingua bugiarda, mani che versano sangue innocente,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 cuore che trama iniqui progetti, piedi che corrono rapidi verso il male,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 falso testimone che diffonde menzogne e chi provoca litigi tra fratelli.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Figlio mio, osserva il comando di tuo padre, non disprezzare l'insegnamento di tua madre.
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Fissali sempre nel tuo cuore, appendili al collo.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Quando cammini ti guideranno, quando riposi veglieranno su di te, quando ti desti ti parleranno;
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 poiché il comando è una lampada e l'insegnamento una luce e un sentiero di vita le correzioni della disciplina,
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 per preservarti dalla donna altrui, dalle lusinghe di una straniera.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Non desiderare in cuor tuo la sua bellezza; non lasciarti adescare dai suoi sguardi,
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 perché, se la prostituta cerca un pezzo di pane, la maritata mira a una vita preziosa.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Si può portare il fuoco sul petto senza bruciarsi le vesti
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 o camminare sulla brace senza scottarsi i piedi?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Così chi si accosta alla donna altrui, chi la tocca, non resterà impunito.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Non si disapprova un ladro, se ruba per soddisfare l'appetito quando ha fame;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 eppure, se è preso, dovrà restituire sette volte, consegnare tutti i beni della sua casa.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 Ma l'adultero è privo di senno; solo chi vuole rovinare se stesso agisce così.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Incontrerà percosse e disonore, la sua vergogna non sarà cancellata,
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 poiché la gelosia accende lo sdegno del marito, che non avrà pietà nel giorno della vendetta;
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 non vorrà accettare alcun compenso, rifiuterà ogni dono, anche se grande.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
