Amsal 25

1 Inilah kumpulan amsal Salomo yang ditulis kembali dan disusun oleh para pegawai Hiskia, raja Yehuda.

Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.

2 Allah dimuliakan karena kebijakan-Nya amat dalam dan penuh rahasia. Raja-raja dimuliakan karena kemampuannya menyelidiki dan mengungkapkan hal-hal tersembunyi.

Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.

3 Seperti tingginya langit dan dalamnya bumi, demikianlah pikiran para raja tak dapat diduga.

Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.

4 Murnikan dahulu biji-biji perak dalam perapian yang sangat panas, barulah perak itu siap dibentuk oleh tukang perak.

Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;

5 Demikian juga pemerintahan raja: Singkirkan dahulu orang jahat dari pemerintahannya, barulah kekuasaannya akan kokoh karena dia dapat memerintah dengan adil.

Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.

6 Jangan menyombongkan diri di hadapan raja, dan jangan berlagak seperti orang penting di tengah para pembesar.

Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;

7 Karena lebih baik jika orang memanggilmu, “Mari, silakan duduk di tempat terhormat,” daripada engkau disuruh memberikan tempatmu kepada yang lebih berpangkat. Apabila engkau berpikir, “Aku baru saja menyaksikan orang itu berbuat kejahatan,”

Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,

8 jangan terburu-buru mengajukan tuntutan ke pengadilan. Karena bila orang itu bisa membela diri dan engkau kalah dalam perkara, engkau akan dipermalukan.

Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?

9 Apabila engkau bermasalah dengan orang lain, pertama berusahalah menyelesaikannya dengan dia secara empat mata. Jangan pernah membeberkan isi perbincangan itu kepada orang lain.

Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;

10 Karena jika engkau ketahuan membocorkan rahasia orang lain, nama baikmu rusak dan tak ada yang akan mempercayaimu lagi.

Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.

11 Nasihat yang tepat pada waktu yang tepat sungguh indah dan berharga, bagaikan hiasan apel dari emas yang berkilauan di atas piring perak.

Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.

12 Teguran orang bijak sangat bernilai bagi orang yang bersedia mendengarkannya. Bagi dia, teguran itu seperti hadiah yang sebanding dengan perhiasan dari emas murni.

Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.

13 Utusan yang setia memberi kelegaan di hati orang yang mengutusnya, ibarat hujan rintik yang memberi kesegaran pada musim panas.

Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.

14 Orang yang menjanjikan hadiah tanpa pernah memberikannya hanya membangkitkan harapan palsu, seperti angin dan awan mendung namun tidak menurunkan hujan hanya akan mengecewakan petani.

Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.

15 Untuk meyakinkan seorang pemimpin, lakukanlah dengan kesabaran. Perkataan yang lemah lembut dapat meluluhkan pendirian sekeras baja.

Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.

16 Makanlah madu secukupnya. Makan terlalu banyak hanya akan membuatmu mual dan memuntahkannya.

Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.

17 Demikian juga, janganlah terlalu sering datang ke rumah temanmu, karena dia akan menjadi bosan melihatmu.

Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.

18 Memberikan kesaksian palsu terhadap sesama sebanding jahatnya seperti memukul dia dengan pentung atau melukainya dengan pedang atau anak panah.

Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.

19 Dalam masa kesesakan, berharap pada orang yang tak dapat dipercaya sama seperti mengunyah makanan dengan gigi yang sakit atau berjalan dengan kaki yang terkilir.

Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.

20 Menyanyikan lagu gembira bagi orang yang bersusah hati akan menyakitinya, sama seperti mengambil baju hangatnya pada hari yang dingin atau menuang cuka pada lukanya.

Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.

21 Bila musuhmu lapar, berilah dia makan, dan bila musuhmu haus, berilah dia minum.

Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;

22 Karena dengan berbuat baik kepada musuhmu, engkau membuat dia malu, dan TUHAN akan membalas kebaikanmu.

Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.

23 Seperti awan mendung pasti mendatangkan hujan, demikianlah mulut yang bergosip pasti menimbulkan kemarahan.

Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.

24 Lebih baik hidup sendirian di kamar yang sempit daripada tinggal di rumah besar bersama istri yang suka bertengkar.

Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.

25 Seperti air sejuk bagi orang yang kehausan, demikianlah kabar baik yang diterima dari tempat yang jauh.

Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.

26 Seperti mata air yang berlumpur atau sumur yang tercemar, demikianlah buruknya keadaan orang benar yang terpengaruh untuk mengikuti kelakuan orang jahat.

Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.

27 Tidak baik terlalu banyak makan madu, dan tidak baik mengejar kehormatan bagi diri sendiri.

Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.

28 Orang yang tidak dapat mengendalikan diri sama seperti kota yang runtuh tembok pertahanannya.

Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.