Amsal 23
1 Bila engkau makan bersama seorang pembesar, pertimbangkanlah baik-baik apa yang akan engkau makan.
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 Kuasailah dirimu supaya tidak rakus, meskipun hidangan itu sangat menggugah selera. Jangan tergoda oleh sajiannya, sebab bisa jadi makanan itu adalah alat untuk mengujimu.
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 Jangan bekerja mati-matian demi mendapat kekayaan. Bekerjalah dengan bijak, yakni tahu kapan engkau harus berhenti.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 Untuk apa mengejar kekayaan yang fana? Karena kekayaan bisa lenyap dalam sekejap, bagai rajawali yang merentangkan sayapnya lalu terbang menghilang ke angkasa.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 Jangan memakan hidangan yang disediakan oleh orang kikir, dan jangan tergoda oleh sajiannya yang lezat.
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 Memang dia berkata, “Silakan makan dan minum,” tetapi sesungguhnya hatinya tidak rela. Orang kikir selalu menghitung berapa banyak yang engkau makan.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 Sesudahnya justru engkau akan merasa mual karena makanan itu dan menyesal karena sudah memuji-muji hidangannya.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 Jangan berusaha mengajar orang bebal karena dia hanya akan meremehkan perkataanmu yang bijak.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 Janganlah memindahkan batas tanah yang sudah ditetapkan sejak dulu, dan jangan merampas hak milik tanah anak-anak yatim.
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 Karena TUHAN Penebus dan Pembela mereka sangat berkuasa, dan Dia akan melawan engkau!
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Bukalah hatimu dan pasanglah telingamu untuk mendengar didikan dan menerima pengetahuan.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 Jangan segan-segan mendidik anakmu. Sekalipun dia menangis kesakitan, dia tidak akan mati bila engkau memukulnya.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol h7585)
15 Anakku, jika hatimu bijaksana, maka hatiku pun berbahagia.
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 Dan aku akan bersukacita bila engkau menjadi orang jujur.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 Anakku, jangan iri terhadap orang-orang berdosa, tetapi takutlah akan TUHAN sepanjang waktu.
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 Bersabarlah, karena engkau masih muda, masa depanmu masih panjang, dan cita-citamu akan terwujud.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Hai anakku, dengarkanlah aku supaya engkau menjadi bijaksana dan menjaga dirimu di jalan yang benar.
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 Janganlah berkumpul bersama para pemabuk dan orang-orang yang rakus akan daging.
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 Karena kebiasaan mabuk dan rakus membuat mereka banyak tidur dan tidak bekerja, sehingga mereka jatuh miskin hingga pakaian mereka compang-camping.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Dengarkanlah perkataan ayahmu, karena dialah yang membuatmu ada, dan jangan meremehkan ibumu pada masa tuanya.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Semahal apa pun harganya, carilah ajaran yang benar serta didikan dan pemahaman yang bijak. Jangan pernah engkau melepaskannya.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 Seorang ayah akan sangat bangga dan bersukacita bila anaknya bijaksana dan hidup dengan benar.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Jadi buatlah ayahmu bersukacita dan ibumu berbahagia.
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 Anakku, berilah hatimu sepenuhnya untuk mengikuti teladanku dan bimbinganku.
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 Karena pelacur ibarat lubang perangkap yang dalam, dan berzina dengan istri orang sama seperti menjerumuskan diri ke sumur yang sempit.
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 Perempuan nakal ibarat perampok yang mengintai dari tempat persembunyiannya, dan membuat semakin banyak lelaki tidak setia.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 Perhatikanlah orang-orang yang tersiksa oleh penderitaan ini: luka-luka memar di seluruh tubuh, mata merah, sering mengeluh, sering berkelahi, dan terpuruk dalam kesedihan.
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 Penyebabnya adalah minum-minum anggur sampai lewat tengah malam dan mabuk-mabukan dengan berbagai minuman keras.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Maka janganlah tergoda ketika melihat anggur! Anggur tampak menarik di dalam gelas dan terasa sedap saat diminum.
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 Namun sesudah engkau menelannya, sesungguhnya anggur itu akan merusak, seperti racun ular yang mematikanmu.
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Lalu pikiranmu menjadi kacau, matamu melihat hal-hal aneh. Engkau akan berbicara seperti orang gila,
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 dan merasa pusing serta limbung seperti terombang-ambing di tengah ombak laut.
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 Kemudian engkau akan berkata, “Mereka memukul dan meninju aku, tetapi aku tidak merasakan apa-apa. Biarlah aku segera bangun dari tidur nyenyak ini, supaya aku mencari anggur lagi!”
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
