Amsal 14

1 Istri yang bijak memelihara rumah tangganya. Istri yang bebal menghancurkan keluarganya dengan perbuatannya sendiri.

De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.

2 Cara hidup yang benar menunjukkan sikap takut dan hormat akan TUHAN, sedangkan cara hidup yang serong berarti menghina Dia.

Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.

3 Perkataan orang bebal mengundang hajaran. Perkataan orang bijak melindungi dirinya dari masalah.

In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.

4 Si pemalas tidak mau punya sapi supaya tidak usah membersihkan kandang setiap hari. Namun tanpa sapi, hasil panennya pun sedikit.

Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.

5 Saksi yang jujur tidak akan berbohong, tetapi saksi dusta menghembuskan kebohongan belaka.

Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.

6 Orang yang suka meremehkan tidak akan pernah belajar menjadi bijak, tetapi orang yang berpikir jernih mudah memperoleh pengetahuan.

De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.

7 Jauhilah orang bodoh karena perkataannya tidak akan memberimu pengetahuan.

Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.

8 Dengan ketajaman berpikirnya, orang bijak mengerti apa yang harus dia lakukan dalam hidup, tetapi orang bebal ditipu oleh kebodohannya sendiri.

De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.

9 Orang bebal meremehkan perlunya menebus kesalahan, tetapi orang jujur ingin setiap masalah dibereskan.

Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.

10 Tak ada yang bisa mengerti isi hati seseorang kecuali dirinya sendiri— baik senang maupun susah, orang lain tak dapat merasakannya.

Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.

11 Keluarga orang jahat akan dihancurkan. Keluarga orang benar akan semakin sejahtera.

Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.

12 Ada pilihan hidup yang tampaknya baik dan benar, namun ternyata berakhir pada kebinasaan.

Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.

13 Di balik tawa terkadang ada duka. Suka bisa berakhir dengan luka.

Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.

14 Baik orang yang setia kepada TUHAN maupun orang yang menjauhi TUHAN akan menerima upah atas perbuatannya.

Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.

15 Orang yang naif percaya pada apa pun yang didengarnya, tetapi orang bijak berpikir dengan hati-hati sebelum bertindak.

De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.

16 Orang bijak berhati-hati dan menjauhkan diri dari kejahatan. Orang bebal merasa aman sehingga melangkah dengan gegabah.

De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.

17 Orang yang cepat marah akan bertindak bodoh. Orang yang merencanakan kejahatan akan dibenci.

De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.

18 Hasil usaha orang naif hanyalah kebodohannya, tetapi orang yang berpikir panjang mendapat pengetahuan yang berharga.

De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.

19 Inilah kesudahannya: Orang jahat terpaksa tunduk dan meminta bantuan dari orang benar.

De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.

20 Sulit sekali bagi orang miskin mendapat teman, bahkan di antara para tetangganya. Tetapi banyak orang berbondong-bondong untuk menjadi ‘teman’ orang kaya.

Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.

21 Bila engkau meremehkan orang miskin, engkau berbuat dosa dan tidak berkenan di mata Allah.

Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!

22 Merencanakan hal yang jahat membuatmu tersesat. Rencanakanlah hal-hal yang membawa kebaikan bagi sesama, maka engkau akan mempunyai teman-teman yang setia mengasihimu.

Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.

23 Bekerja keras mendatangkan keuntungan. Banyak bicara mendatangkan kemiskinan.

Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.

24 Orang bijak dimahkotai dengan kekayaan, tetapi mahkota orang bebal adalah kebodohannya.

Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.

25 Saksi yang jujur bisa menyelamatkan nyawa orang yang tidak bersalah, tetapi ada orang yang rela berdusta dan mengkhianati sesamanya demi mendapat bayaran.

Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.

26 Orang yang selalu menghormati TUHAN merasa aman karena TUHAN melindungi mereka dan anak cucu mereka.

Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.

27 Sikap takut akan TUHAN bagai mata air kehidupan karena sikap itu membuat orang meninggalkan perbuatan jahat yang menjeratnya pada kematian.

Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.

28 Kehebatan seorang raja terletak pada jumlah rakyatnya. Apabila rakyatnya sedikit, kekuasaannya tidak akan lama.

Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.

29 Orang yang sabar adalah bijaksana, sedangkan orang yang cepat marah menunjukkan bahwa dirinya bebal.

De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.

30 Hati yang tenang membuat tubuh sehat, tetapi hati yang penuh iri seperti penyakit membusukkan tulang.

Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.

31 Menindas orang miskin berarti menghina Penciptanya. Membantu orang miskin memuliakan TUHAN.

Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.

32 Orang jahat akan hancur karena perbuatannya sendiri. Orang benar terlindung karena kejujurannya.

Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.

33 Hikmat tinggal di hati orang yang berwawasan, bahkan orang picik pun bisa mengetahuinya.

In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.

34 Bangsa yang menegakkan kebenaran akan dihormati, tetapi perbuatan dosa yang merajalela akan mencemarkan nama bangsa.

Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.

35 Pegawai yang melayani dengan bijaksana akan disenangi oleh raja, tetapi pegawai yang bertindak bodoh akan dimurkai dan dihukum.

De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.