Amsal 30

1 Perkataan Agur bin Yake dari Masa. Tutur kata orang itu: Aku berlelah-lelah, ya Allah, aku berlelah-lelah, sampai habis tenagaku.

Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.

2 Sebab aku ini lebih bodoh dari pada orang lain, pengertian manusia tidak ada padaku.

Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.

3 Juga tidak kupelajari hikmat, sehingga tidak dapat kukenal Yang Mahakudus.

Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.

4 Siapakah yang naik ke sorga lalu turun? Siapakah yang telah mengumpulkan angin dalam genggamnya? Siapakah yang telah membungkus air dengan kain? Siapakah yang telah menetapkan segala ujung bumi? Siapa namanya dan siapa nama anaknya? Engkau tentu tahu!

Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?

5 Semua firman Allah adalah murni. Ia adalah perisai bagi orang-orang yang berlindung pada-Nya.

Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.

6 Jangan menambahi firman-Nya, supaya engkau tidak ditegur-Nya dan dianggap pendusta.

Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.

7 Dua hal aku mohon kepada-Mu, jangan itu Kautolak sebelum aku mati, yakni:

Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.

8 Jauhkanlah dari padaku kecurangan dan kebohongan. Jangan berikan kepadaku kemiskinan atau kekayaan. Biarkanlah aku menikmati makanan yang menjadi bagianku.

Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;

9 Supaya, kalau aku kenyang, aku tidak menyangkal-Mu dan berkata: Siapa TUHAN itu? Atau, kalau aku miskin, aku mencuri, dan mencemarkan nama Allahku.

Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].

10 Jangan mencerca seorang hamba pada tuannya, supaya jangan ia mengutuki engkau dan engkau harus menanggung kesalahan itu.

Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.

11 Ada keturunan yang mengutuki ayahnya dan tidak memberkati ibunya.

[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.

12 Ada keturunan yang menganggap dirinya tahir, tetapi belum dibasuh dari kotorannya sendiri.

[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.

13 Ada keturunan yang berpandangan angkuh, yang terangkat kelopak matanya.

[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.

14 Ada keturunan yang giginya adalah pedang, yang gigi geliginya adalah pisau, untuk memakan habis dari bumi orang-orang yang tertindas, orang-orang yang miskin di antara manusia.

[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.

15 Si lintah mempunyai dua anak perempuan: "Untukku!" dan "Untukku!" Ada tiga hal yang tak akan kenyang, ada empat hal yang tak pernah berkata: "Cukup!"

Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.

16 Dunia orang mati, dan rahim yang mandul, dan bumi yang tidak pernah puas dengan air, dan api yang tidak pernah berkata: "Cukup!" (Sheol h7585)

Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)

17 Mata yang mengolok-olok ayah, dan enggan mendengarkan ibu akan dipatuk gagak lembah dan dimakan anak rajawali.

Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.

18 Ada tiga hal yang mengherankan aku, bahkan, ada empat hal yang tidak kumengerti:

Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:

19 jalan rajawali di udara, jalan ular di atas cadas, jalan kapal di tengah-tengah laut, dan jalan seorang laki-laki dengan seorang gadis.

Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.

20 Inilah jalan perempuan yang berzinah: ia makan, lalu menyeka mulutnya, dan berkata: Aku tidak berbuat jahat.

Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.

21 Karena tiga hal bumi gemetar, bahkan, karena empat hal ia tidak dapat tahan:

Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:

22 karena seorang hamba, kalau ia menjadi raja, karena seorang bebal, kalau ia kekenyangan makan,

Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;

23 karena seorang wanita yang tidak disukai orang, kalau ia mendapat suami, dan karena seorang hamba perempuan, kalau ia mendesak kedudukan nyonyanya.

Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.

24 Ada empat binatang yang terkecil di bumi, tetapi yang sangat cekatan:

Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:

25 semut, bangsa yang tidak kuat, tetapi yang menyediakan makanannya di musim panas,

Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;

26 pelanduk, bangsa yang lemah, tetapi yang membuat rumahnya di bukit batu,

Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;

27 belalang yang tidak mempunyai raja, namun semuanya berbaris dengan teratur,

Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;

28 cicak yang dapat kautangkap dengan tangan, tetapi yang juga ada di istana-istana raja.

Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.

29 Ada tiga binatang yang gagah langkahnya, bahkan, empat hal yang gagah jalannya, yakni:

Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:

30 singa, yang terkuat di antara binatang, yang tidak mundur terhadap apapun.

Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;

31 Ayam jantan yang angkuh, atau kambing jantan, dan seorang raja yang berjalan di depan rakyatnya.

Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.

32 Bila engkau menyombongkan diri tanpa atau dengan berpikir, tekapkanlah tangan pada mulut!

Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.

33 Sebab, kalau susu ditekan, mentega dihasilkan, dan kalau hidung ditekan, darah keluar, dan kalau kemarahan ditekan, pertengkaran timbul.

Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.