Amsal 16

1 Manusia boleh membuat rencana, tapi Allah yang memberi keputusan.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Setiap perbuatan orang mungkin baik dalam pandangannya sendiri, tapi Tuhanlah yang menilai maksud hatinya.

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Percayakanlah kepada TUHAN semua rencanamu, maka kau akan berhasil melaksanakannya.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Segala sesuatu yang dibuat oleh TUHAN ada tujuannya; dan tujuan bagi orang jahat adalah kebinasaan.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Semua orang sombong dibenci TUHAN; Ia tidak membiarkan mereka luput dari hukuman.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 Orang yang setia kepada Allah akan mendapat pengampunan; Orang yang takwa akan terhindar dari segala kejahatan.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Jika engkau menyenangkan hati TUHAN, musuh-musuhmu dijadikannya kawan.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Lebih baik berpenghasilan sedikit dengan kejujuran, daripada berpenghasilan banyak dengan ketidakadilan.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Manusia dapat membuat rencana, tetapi Allah yang menentukan jalan hidupnya.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Raja menerima kuasa dari Allah, jadi, ia tidak bersalah dalam keputusannya.

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 TUHAN menghendaki orang berlaku jujur dalam perdagangan, juga dalam memakai ukuran dan timbangan.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 Bagi penguasa, berbuat jahat adalah kekejian, sebab pemerintahannya kukuh karena keadilan.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Keterangan yang benar menyenangkan penguasa, ia mengasihi orang yang berbicara dengan jujur.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 Kemarahan raja adalah bagaikan berita hukuman mati; orang yang bijaksana akan berusaha meredakannya!

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 Kebaikan hati raja mendatangkan hidup sejahtera, seperti awan menurunkan hujan di musim kemarau.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Mendapat hikmat jauh lebih baik daripada mendapat emas; mendapat pengetahuan lebih berharga daripada mendapat perak.

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 Orang baik menjauhi yang jahat; orang yang memperhatikan cara hidupnya, melindungi dirinya.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 Kesombongan mengakibatkan kehancuran; keangkuhan mengakibatkan keruntuhan.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Lebih baik rendah hati dan tidak berharta, daripada ikut dengan orang sombong dan menikmati harta rampasan mereka.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Perhatikanlah apa yang diajarkan kepadamu, maka kau akan mendapat apa yang baik. Percayalah kepada TUHAN, maka kau akan bahagia.

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Orang bijaksana dikenal dari pikirannya yang tajam; cara bicaranya yang menarik, membuat kata-katanya makin meyakinkan.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 Kebijaksanaan adalah sumber kebahagiaan hidup orang berbudi; orang bodoh disiksa oleh kebodohannya sendiri.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Pikiran orang berbudi membuat kata-katanya bijaksana, dan ajarannya semakin meyakinkan.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 Perkataan ramah serupa madu; manis rasanya dan menyehatkan tubuh.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Ada jalan yang kelihatannya lurus, tapi akhirnya jalan itu menuju maut.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 Keinginan untuk makan mendorong orang untuk berusaha; karena perutnya, maka ia terpaksa bekerja.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 Orang jahat berusaha mencelakakan sesamanya; kata-katanya jahat seperti api membara.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 Orang yang curang menimbulkan pertengkaran; pemfitnah menceraikan sahabat yang akrab.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 Orang kejam menipu kawan-kawannya, dan membawa mereka ke dalam bahaya.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Waspadalah terhadap orang yang tersenyum dan bermain mata, ia sedang merencanakan kejahatan dalam hatinya.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 Orang jujur akan dianugerahi umur panjang; ubannya bagaikan mahkota yang gemilang.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Tidak cepat marah lebih baik daripada mempunyai kuasa; menguasai diri lebih baik daripada menaklukkan kota.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 Untuk mengetahui nasib, manusia membuang undi, tetapi yang menentukan jawabannya hanyalah TUHAN sendiri.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.