< Lukas 11 >

1 Pada suatu hari Yesus berdoa di suatu tempat. Sehabis berdoa, salah seorang dari pengikut-pengikut-Nya berkata, "Tuhan, coba ajarkan kami berdoa seperti Yohanes mengajar pengikut-pengikutnya berdoa."
Nahitabo kini sa dihang nahuman siya ug ampo sa usa ka dapit, nga usa sa iyang mga disipulo nag-ingon, “Ginoo, tudloi kami sa pag-ampo sama sa gitudlo ni Juan sa iyang mga disipulo.”
2 Maka Yesus berkata kepada mereka, "Kalau kalian berdoa, katakanlah begini, 'Bapa, Engkaulah Allah yang Esa. Semoga Engkau disembah dan dihormati.
Si Jesus miingon kanila, “Kung kamo moampo ingna niini, 'Amahan, balaanon ang imong ngalan. Tugoti nga moabot ang imong gingharian.
3 Berilah setiap hari makanan yang kami perlukan.
Ihatag kanamo ang matag adlaw namong tinapay.
4 Ampunilah dosa-dosa kami, sebab kami juga mengampuni setiap orang yang bersalah kepada kami. Dan janganlah membiarkan kami kehilangan percaya pada waktu kami dicobai.'"
Pasayloa kami sa among mga sala, ingon nga sa among kaugalingon nagpasaylo sa tanan nga nakautang kanamo. Ayaw itugot nga maduol kami sa tintasyon.'”
5 Yesus berkata kepada pengikut-pengikut-Nya, "Seandainya seorang dari antara kalian pergi ke rumah kawannya pada tengah malam, dan berkata, 'Kawan, pinjamkanlah roti tiga buah,
Si Jesus miingon kanila, “Kinsa kaninyo ang adunay usa ka higala, ug moadto kaniya sa tungang gabii, ug moingon kaniya, 'Higala, pahulama ako ug tulo ka tibuok nga tinapay,
6 sebab kawanku yang sedang dalam perjalanan, baru saja singgah di rumah dan aku tidak punya makanan untuk dia!'
tungod kay duna akoy higala nga bag-o palang niabot gikan sa dalan, ug wala akoy bisan unsa nga ikadalit kaniya.'
7 Seandainya kawan yang kaudatangi itu menjawab begini, dari dalam rumahnya, 'Jangan menyusahkan aku! Pintu sudah terkunci dan aku dengan anak-anakku sudah tidur. Aku tidak dapat bangun dan memberi apa-apa kepadamu.'"
Unya ang usa didto sa sulod, mitubag, naga-ingon, 'Ayaw na ako samoka. Sirado na ang pultahan, ug ang akong mga anak, kuyog kanako, anaa na sa higdaanan. Dili na ako makahimong mobangon aron sa paghatag kanimo ug tinapay.'
8 "Lalu bagaimana?" kata Yesus selanjutnya. "Aku katakan, ya! Meskipun engkau adalah kawannya, ia tidak akan mau bangun dan memberikan sesuatu kepadamu. Tetapi justru karena engkau tidak merasa malu untuk minta kepadanya terus-menerus, maka ia akan bangun juga dan memberikan kepadamu apa yang engkau perlukan.
Ako moingon kaninyo, bisan pa ug dili na siya mobangon aron hatagan ka ug tinapay tungod kay iya kang higala, ug bisan pa niana tungod sa imong walay ulaw nga paglahutay, siya mobangon ug hatagan ka sumala sa kadaghanon sa tinapay nga imong gikinahanglan.
9 Jadi, Aku berkata kepadamu: Mintalah, maka kalian akan diberi; carilah, maka kalian akan mendapat; ketuklah, maka pintu akan dibukakan untukmu.
Ako usab mosulti kaninyo, pangayo, ug kini igahatag kaninyo; pangita, ug kamo makakaplag; panuktok, ug kini pagaablihan para kaninyo.
10 Karena orang yang minta akan menerima; orang yang mencari akan mendapat, dan orang yang mengetuk, akan dibukakan pintu.
Ang tanang tawo nga nagapangayo pagahatagan; ug ang tawo nga nagapangita makakaplag; ug ang tawo nga nagapanuktok, pagaablihan.
11 Di antara kalian apakah ada ayah yang memberikan ular kepada anakmu, kalau ia minta ikan?
Kinsa kaninyo adunay anak nga lalaki nga nangayo sa iyang amahan ug usa ka tinapay, nga ang ihatag kaniya usa ka bato hinuon, o imbis nga usa ka isda, usa ka bitin?
12 Atau memberikan kalajengking, kalau ia minta telur?
O kung siya mangayo ug itlog, imo ba siyang hatagan ug tanga?
13 Walaupun kalian jahat, kalian tahu juga memberikan yang baik kepada anakmu. Apalagi Bapa di surga! Ia akan memberikan Roh-Nya kepada mereka yang meminta kepada-Nya!"
Busa, kung kamong mga daotan nakabalo unsaon paghatag ug maayo nga gasa sa inyong mga anak, unsa pa kaha ang inyong Amahan nga gikan sa langit nga naghatag sa Balaang Espiritu adtong nangayo kaniya?”
14 Pada suatu hari Yesus mengusir roh jahat keluar dari seorang bisu. Setelah roh jahat itu keluar, orang itu mulai berbicara. Banyak orang heran,
Unya, gihinginlan ni Jesus ang demonyo, ug kini amang. Kini nahitabo nga sa dihang ang demonyo nakagawas na, ang amang nga tawo nakaistorya. Ang kadaghanan nahibulong!
15 tetapi ada yang berkata, "Ia bisa mengusir roh jahat karena kuasa Beelzebul, kepala roh jahat itu."
Apan nga ubang mga tawo nag-ingon, “Pinaagi kang Beelzebul, ang magmamando sa mga demonyo, siya nakahingilin sa mga demonyo.”
16 Ada juga orang-orang lain yang mau menjebak Yesus, jadi mereka minta Ia melakukan suatu keajaiban sebagai tanda bahwa Ia datang dari Allah.
Gisulayan siya sa uban ug gipangita gikan kaniya ang usa ka timailhan nga gikan sa langit.
17 Tetapi Yesus tahu maksud mereka. Maka Ia berkata kepada mereka, "Kalau suatu negara terpecah dalam golongan-golongan yang saling bermusuhan, negara itu tidak akan bertahan. Dan sebuah keluarga yang terpecah-pecah dan bermusuhan satu sama lain, akan hancur.
Apan si Jesus nakabalo sa ilang hunahuna ug siya misulti ngadto kanila, “Ang matag gingharian nga nabahin batok sa iyang kaugalingon kini mahimong mamingaw, ug ang usa ka balay nga nabahin batok sa iyang kaugalingon matumba.
18 Begitu juga di dalam kerajaan Iblis; kalau satu kelompok berkelahi dengan kelompok yang lain, kerajaan itu akan runtuh. Kalian berkata bahwa Aku mengusir roh jahat karena kuasa Beelzebul.
Kung si Satanas nabahin batok sa iyang kaugalingon, unsaon sa iyang gingharian pagtindog? Para kaninyong nagsulti nga ako nag-abog sa mga demonyo pinaagi kang Beelzebul.
19 Kalau begitu, dengan kuasa siapa pengikut-pengikutmu mengusir roh-roh jahat itu? Pengikut-pengikutmu itu sendirilah yang membuktikan bahwa kalian salah!
Kung ako naghingilin sa mga demonyo pinaagi kang Beelzebul, pinaagi kang kinsa sa inyong mga sumusunod ang paghingilin kanila? Tungod niini, sila ang inyong mga maghuhukom.
20 Tetapi Aku mengusir roh jahat dengan kuasa Allah, dan itu berarti bahwa Allah sudah mulai memerintah di tengah-tengah kalian.
Apan kung ako naghingilin sa mga demonyo pinaagi sa tudlo sa Dios, unya ang gingharian sa Dios moabot kaninyo.
21 Kalau seorang yang kuat, dengan bersenjata lengkap, menjaga rumahnya sendiri, semua miliknya akan selamat.
Sa dihang ang usa ka kusgan nga tawo sangkap sa hinagiban sa pagbantay sa iyang kaugalingong balay, ang iyang mga butang luwas,
22 Tetapi kalau seorang yang lebih kuat menyerang dan mengalahkan dia, maka orang yang lebih kuat itu akan merampas semua senjata yang diandalkan oleh pemilik rumah itu, lalu membagi-bagikan semua barang-barangnya.
apan kung ang mas kusgan nga tawo mobuntog kaniya, ug ang mas kusgan nga tawo kuhaon ang hinagiban gikan sa tawo, ug pangawaton ang mga bahandi sa tawo.
23 Orang yang tidak memihak Aku, sesungguhnya melawan Aku, dan orang yang tidak membantu Aku, sesungguhnya merusak pekerjaan-Ku!"
Ang usa nga dili uban kanako siya nakigbatok kanako, ug ang usa nga wala nakighiusa kanako magkatibulaag.
24 "Apabila roh jahat meninggalkan seseorang, roh itu berkeliling ke tempat-tempat yang kering untuk mencari tempat istirahat, tetapi ia tidak mendapatnya. Oleh sebab itu, ia berkata, 'Saya akan kembali ke rumah yang sudah saya tinggalkan!'
Kung ang hugaw nga espiritu mawala gikan sa usa ka tawo, kini magsuroysuroy sa mamala nga dapit ug mangita sa kapahulayan. Ug kung walay makaplagan, kini moingon, 'Ako mobalik sa akong balay kung asa ako naggikan.'
25 Waktu ia sampai di sana, ia mendapatkan rumah itu bersih dan teratur.
Sa pagbalik, kini nakakita nga hinlo ang balay ug han-ay.
26 Lalu ia pergi dan membawa tujuh roh lain yang lebih jahat dari dia. Kemudian mereka masuk ke dalam orang itu lalu tinggal di situ. Dan akhirnya keadaan orang itu menjadi lebih buruk dari semula."
Unya kini moadto ug modala kini ug pito pa ka ubang espiritu nga mas labaw pa kadaotan kaniya ug silang tanan magpuyo didto. Ug ang katapusang kahimtang sa maong tawo mamahimong mas labaw pa kay sa una.”
27 Setelah Yesus berkata begitu, seorang wanita dari antara orang banyak itu berkata kepada Yesus, "Sungguh berbahagia wanita yang melahirkan dan menyusui Engkau!"
Kini nahitabo nga, sa iyang pagsulti niining mga butanga, adunay usa ka babaye misinggit sa kadaghanan ug miingon ngadto kaniya, “Panalanginan kadtong nagsabak kanimo ug ang dughan nga nagpasuso kanimo.”
28 Tetapi Yesus menjawab, "Lebih berbahagia lagi orang yang mendengar perkataan Allah dan menjalankannya!"
Apan siya miingon, “Hinuon, mas panalanginan kadtong naminaw sa pulong sa Dios ug nagtipig niini.”
29 Sementara orang-orang mengerumuni Yesus, Ia meneruskan pembicaraan-Nya, kata-Nya, "Alangkah jahatnya orang-orang zaman ini. Mereka minta suatu keajaiban supaya mereka dapat percaya kepada-Ku, tetapi mereka tidak akan diberikan satu keajaiban pun, kecuali keajaiban Nabi Yunus.
Samtang ang panon sa katawhan nagatigom ug nagkadaghan ang mga tawo, siya nagsugod sa pagsulti, “Kini nga kaliwatan daotan nga kaliwatan. Kini nagapangita ug timailhan, bisan paman ug walay timailhan nga gihatag gawas sa timailhan ni Jonas.
30 Sebagaimana Nabi Yunus merupakan keajaiban bagi orang-orang kota Niniwe, begitu juga Anak Manusia akan menjadi suatu keajaiban untuk orang-orang zaman ini.
Sama kang Jonas nga nahimong timailhan ngadto sa taga Ninive, busa mao usab ang timailhan sa Anak sa Tawo niini nga kaliwatan.
31 Pada Hari Kiamat, Ratu negeri Selatan akan bangkit bersama orang-orang zaman ini, dan menuduh mereka. Sebab, untuk mendengarkan pengajaran Salomo yang bijak, Ratu itu membuat perjalanan yang jauh sekali dari ujung bumi. Tetapi di sini sekarang ada yang lebih besar daripada Salomo!
Ang Rayna sa Habagatan motindog sa hukmanan uban sa mga tawo niining kaliwatan ug pagahukman sila, kay siya naggikan sa kinatumyan sa kalibotan aron sa pagpamati sa kaalam ni Solomon, ug tan-awa, ang usa ka tawo nga mas labaw pa ni Solomon naa dinhi.
32 Pada Hari Kiamat, penduduk Niniwe akan bangkit bersama orang-orang zaman ini, dan menuduh mereka, sebab orang Niniwe itu bertobat dari dosa-dosa mereka ketika Yunus berkhotbah kepada mereka. Tetapi di sini sekarang ada yang lebih besar daripada Yunus!"
Ang mga tawo sa Ninive magtindog sa hukmanan uban niining kaliwatan sa katawhan ug aron sa paghukom niini, kay sila naghinulsol sa pagsangyaw ni Jonas, ug tan-awa, ang usa ka tawo nga mas labaw pa ni Jonas naa dinhi.
33 "Tidak ada orang yang memasang lampu lalu menyembunyikannya atau menutupinya dengan tempayan. Ia akan menaruh lampu itu pada kaki lampu, supaya orang yang masuk dapat melihat terangnya.
Walay usa, nga magpasiga ug usa ka suga, kini ibutang sa usa ka ngitngit nga aparador o sa ilalom sa usa ka bukag, kondili sa usa ka patunganan sa suga aron nga kung si bisan kinsa ang mosulod mahayagan.
34 Mata adalah lampu untuk badan. Kalau matamu jernih, seluruh badanmu terang-benderang. Tetapi kalau matamu kabur, seluruh badanmu menjadi gelap gulita.
Ang imong mata maoy suga sa lawas. Kung ang imong mata maayo, ang tibuok lawas napuno sa kahayag. Apan kung ang imong mata daot, ang imong lawas napuno sa kangitngit.
35 Oleh sebab itu, hati-hatilah, jangan sampai terang yang ada padamu itu menjadi gelap.
Busa, pag-amping nga ang kahayag nga anaa kaninyo dili kangitngit.
36 Kalau seluruh badanmu terang, dan tidak sebagian pun yang gelap, maka seluruh badanmu itu terang benderang seperti disinari cahaya lampu."
Ug unya, ang inyong tibuok lawas napuno sa kahayag, walay bahin niini ang kangitngit, ug ang imong tibuok lawas mahisama sa suga nga nagsiga ug naghayag kanimo.”
37 Sesudah Yesus selesai berbicara, seorang Farisi mengundang Dia makan di rumahnya. Maka Yesus pergi makan di situ.
Sa dihang siya nakahuman sa pagsulti, usa ka Pariseo nag-agda kaniya aron mokaon uban kaniya didto sa iyang panimalay, busa si Jesus miadto ug nagpahiluna.
38 Orang Farisi itu heran melihat Yesus makan dengan tidak mencuci tangan-Nya terlebih dahulu menurut peraturan agama.
Ug ang Pariseo natingala nga wala siya naghugas una sa wala pa ang panihapon.
39 Sebab itu Tuhan berkata kepadanya, "Memang kalian orang-orang Farisi biasanya membersihkan mangkuk dan piring bagian luarnya, tetapi di dalam dirimu sendiri penuh dengan kekerasan dan kejahatan.
Apan ang Ginoo misulti ngadto kaniya, “Unya karon, kamong mga Pariseo naghinlo sa gawas lamang sa tasa ug mga panaksan, apan ang sulod kaninyo napuno sa kahakog ug kadaotan.
40 Kalian bodoh! Bukankah Allah yang membuat bagian luar itu, sudah membuat bagian dalamnya juga?
Kamong walay pulos nga mga tawo! Dili ba ang usa nga nagbuhat sa gawas mao usab ang nagbuhat sa sulod?
41 Yang ada di dalam mangkuk dan piringmu itu, itulah yang harus kalian berikan kepada orang-orang miskin. Dengan cara itu, semuanya akan menjadi bersih untukmu.
Ihatag sa kabos unsa ang anaa sa sulod, ug ang tanang butang mahimong limpyo para kaninyo.
42 Celakalah kalian, orang-orang Farisi! Hasil tanamanmu seperti misalnya selasih dan inggu dan rempah-rempah lainnya, kalian berikan sepersepuluhnya kepada Allah, tetapi keadilan dan kasih kepada Allah tidak kalian hiraukan. Padahal itulah yang seharusnya kalian lakukan, tanpa melalaikan yang lain-lainnya juga.
Apan alaot kamong mga Pariseo, tungod kay naghatag kamo ug ikapulo sa humot nga tanom ug kaningag ug ang tanan nga ubang tambal sa tanaman, apan kamo nagpasagad sa hustisya ug sa gugma sa Dios. Kini kinahanglan nga magmakiangayon ug higugmaa ang Dios, walay kapakyasan usab sa pagbuhat sa ubang mga butang.
43 Celakalah kalian, orang-orang Farisi! Kalian suka tempat-tempat yang terhormat di dalam rumah ibadat, dan suka dihormati di pasar-pasar.
Alaot kamong mga Pariseo, gusto kamong maglingkod atubangan sa sinagoga ug matinahurong pag-abiabi didto sa mga merkado nga dapit.
44 Celakalah kalian! Kalian seperti kuburan yang tidak bernisan, yang diinjak-injak orang tanpa disadari."
Alaot kamo, tungod kay kamo nahisama sa walay patik nga lubnganan nga ang mga tawo maglakaw ibabaw niini nga wala nakahibalo.”
45 Salah seorang guru agama berkata kepada Yesus, "Pak Guru, dengan kata-kata itu, Bapak menghina kami juga!"
Ug ang usa ka magtutudlo sa balaod sa Judio nagtubag kaniya ug miingon, “Magtutudlo, unsa imong gisulti insulto usab kanamo.”
46 Yesus menjawab, "Celakalah kalian juga, guru-guru agama! Kalian menuntut hal-hal yang sulit dan memberi peraturan-peraturan yang berat, tetapi kalian sendiri sedikit pun tidak mau menolong orang menjalankannya.
Si Jesus miingon, “Ug alaot kamo, mga magtutudlo sa balaod! Inyong gipabug-atan ang mga tawo sa mga palas-anon nga malisod dad-on, apan wala gani kamo maghikap adtong mga palas-anon sa inyong kaugalingong mga tudlo.
47 Celakalah kalian! Kalian membangun makam untuk nabi-nabi, yang justru dibunuh oleh nenek moyangmu sendiri.
Alaot kamo, tungod kay kamo nagtukod ug mga handumanan sa mga lubnganan sa mga propeta, ug unya ang inyong mga katigulangan maoy nagpatay kanila.
48 Jadi kalian sendiri mengakui bahwa kalian menyetujui apa yang sudah dilakukan oleh nenek moyangmu; sebab memang mereka yang membunuh nabi-nabi itu dan kalianlah yang membangun makamnya.
Busa kamo mga saksi ug nag-uyon sa gibuhat sa inyong mga katigulangan, tungod kay sa pagkatinuod sila ang nagpatay sa mga propeta, kansang mga lubnganan nga kamo nagtukod ug mga handumanan.
49 Itu sebabnya Kebijaksanaan Allah berkata, 'Aku akan mengirim kepada mereka nabi-nabi dan utusan-utusan-Ku; sebagian akan dibunuh dan sebagian akan dianiaya!'
Sa kini nga rason usab, ang kaalam sa Dios nag-ingon, 'Ako magpadala kanila ug mga propeta ug mga apostoles, ug sila pagalutuson ug pagapatyon ang uban kanila.'
50 Allah melakukan itu supaya orang-orang zaman ini dihukum karena pembunuhan yang dilakukan terhadap semua nabi sejak dunia diciptakan,
Kini nga kaliwatan, unya, manubag sa tanang dugo sa mga propeta nga naula sukad sa pagsugod sa kalibotan,
51 mulai dari pembunuhan Habel sampai pada pembunuhan Zakharia, yang terjadi di antara mezbah dan Rumah Tuhan. Percayalah: Orang-orang zaman ini pasti akan dihukum karena semuanya itu.
gikan sa dugo ni Abel hangtod sa dugo ni Zacarias, nga gipatay taliwala sa altar ug sa balaang puloy-anan. Oo, Ako moingon kaninyo, kani nga kaliwatan manubag.
52 Celakalah kalian, guru-guru agama! Kunci untuk membuka pintu pengetahuan disimpan pada kalian, tetapi kalian sendiri tidak mau masuk ke dalam untuk mencari pengetahuan itu. Sebaliknya kalian menghalang-halangi orang-orang yang berusaha masuk ke dalamnya!"
Alaot kamong mga magtutudlo sa balaod sa Judio, tungod kay inyong gikuha ang susi sa kahibalo; kamo dili makasulod sa inyong kaugalingon, ug inyong gibabagan kadtong buot nga musulod.”
53 Ketika Yesus meninggalkan tempat itu, guru-guru agama dan orang-orang Farisi mengecam Yesus dengan keras. Mereka mulai memancing-mancing Dia supaya Ia mau berbicara mengenai banyak hal.
Human si Jesus mibiya didto, ang mga manunulat ug ang mga Pariseo nisupak kaniya ug nakiglalis kaniya mahitungod sa daghang mga butang,
54 Dan sementara itu mereka memperhatikan Dia baik-baik untuk menangkap sesuatu yang salah yang diucapkan-Nya.
gisulayan siya ug paglit-ag sa iyang kaugalingong mga pulong.

< Lukas 11 >