Dagiti Proverbio 4

1 Annakko, denggenyo ti annuroten ti maysa nga ama, ken ipangagyo tapno maammoanyo ti kayat a sawen ti pannakaawat.

Sikilizeni wanangu, mafundisho ya baba yenu; sikilizeni kwa makini na mpate ufahamu.

2 Ik-ikkankayo iti nasasayaat a sursuro; saanyo a laksiden ti pannursurok.

Ninawapa mafundisho ya maana, kwa hiyo msiyaache mafundisho yangu.

3 Idi maysaak nga ubing ti amak, ti nalupoy ken kakaisuna nga anak ti inak,

Nilipokuwa mvulana mdogo katika nyumba ya baba yangu, ningali mchanga na mtoto pekee kwa mama yangu,

4 sinurwannak ket kinunana kaniak, “Ipapusom koma dagiti sasaok: tungpalem dagiti bilinko ket agbiagka.

baba alinifundisha akisema, “Yashike maneno yangu yote kwa moyo wako wote; yashike maagizo yangu na wewe utaishi.

5 Gun-odem ti kinasirib ken pannakaawat; saanmo a lipaten ken saanmo a laksiden dagiti sasaok;

Pata hekima, pata ufahamu; usiyasahau maneno yangu wala usiyaache.

6 saanmo a panpanawan ti kinasirib ket bantayannakanto; ayatem isuna ket saluadannakanto.

Usimwache hekima naye atakuweka salama; mpende, naye atakulinda.

7 Ti kinasirib ti kapapatgan a banag, isu a gun-odem ti kinasirib ket busbusem dagiti amin a kukuam tapno maalam ti pannakaawat.

Hekima ni bora kuliko vitu vyote; kwa hiyo jipe hekima. Hata ikikugharimu vyote ulivyo navyo, pata ufahamu.

8 Ipategmo ti kinasirib ket itag-aynaka; padayawannaka inton arakupem isuna.

Mstahi, naye atakukweza; mkumbatie, naye atakuheshimu.

9 Mangikabil isuna iti balangat ti pammadayaw dita ulom; ikkannaka iti napintas a korona.”

Atakuvika shada la neema kichwani mwako na kukupa taji ya utukufu.”

10 Dumngegka anakko, ken ipangagmo dagiti sasaok, ket maaddaankanto iti adu a tawen iti panagbiagmo.

Sikiliza mwanangu, kubali ninachokuambia, nayo miaka ya maisha yako itakuwa mingi.

11 Iturturongka iti dalan ti kinasirib; idaldalanka kadagiti nalinteg a pagnaan.

Ninakuongoza katika njia ya hekima na kukuongoza katika mapito yaliyonyooka.

12 Inton magnaka, awanto ti agserra iti dalanmo ket no agtarayka, saankanto a maitublak.

Utembeapo, hatua zako hazitazuiliwa; ukimbiapo, hutajikwaa.

13 Petpetam ti disiplina, saanmo nga ib-ibbatan; bantayam, ta isu ti biagmo.

Mkamate sana elimu, usimwache aende zake; mshike, maana yeye ni uzima wako.

14 Saanmo a suroten ti wagas dagiti nadangkes ken saanmo nga ar-aramiden ti wagas dagiti agar-aramid iti dakes.

Usiuweke mguu wako katika njia ya waovu wala usitembee katika njia ya watu wabaya.

15 Liklikam daytoy, saanka a mapmapan iti daytoy; liklikam daytoy ket magnaka iti sabali a dalan.

Epukana nayo, usisafiri katika njia hiyo; achana nayo, na uelekee njia yako.

16 Ta saanda a makaturog agingga a makaaramidda iti dakes ken saanda a makaturog agingga nga adda maipatublakda.

Kwa kuwa hawawezi kulala mpaka watende uovu; wanashindwa hata kusinzia mpaka wamwangushe mtu.

17 Ta kankanenda ti tinapay ti kinadangkes ken in-inumenda ti arak ti kinaranggas.

Wanakula mkate wa uovu, na kunywa mvinyo wa jeuri.

18 Ngem ti dalan ti agar-aramid iti umno ket kas iti panagbannawag a lumawlawag; rumanraniag agingga nga umay ti naan-anay a kinaraniag ti aldaw.

Njia ya wenye haki ni kama nuru ya kwanza ya mapambazuko, ambayo hungʼaa zaidi na zaidi mpaka mchana mkamilifu.

19 Ti dalan dagiti nadangkes ket kasla sipnget - saanda nga ammo no ania iti pakaitibtibkulanda.

Lakini njia ya waovu ni kama giza nene; hawajui kinachowafanya wajikwae.

20 Anakko, ipangagmo dagiti sasaok; denggem dagiti ibagbagak.

Mwanangu, yasikilize kwa makini yale ninayokuambia; sikiliza kwa makini maneno yangu.

21 Saanmo nga ik-ikkaten kadagitoy ti panagkitam; salimetmetam dagitoy dita pusom.

Usiruhusu yaondoke machoni pako, yahifadhi ndani ya moyo wako;

22 Ta dagiti sasaok ket biag kadagiti mangsapul kadagitoy ken salun-at iti entero a bagida.

kwa sababu ni uzima kwa wale wanaoyapata na afya kwa mwili wote wa mwanadamu.

23 Pagtalinaedem a natalged ti pusom ken ikagumaam daytoy a bantayan, ta manipud iti daytoy ket agayus ti ubbog ti biag.

Zaidi ya yote, linda moyo wako, kuliko yote uyalindayo, maana ndiko zitokako chemchemi za uzima.

24 Ikkatem ti panagul-ulbodmo ken ibellengmo dagiti dakes a panagsarsaritam.

Epusha kinywa chako na ukaidi; weka mazungumzo machafu mbali na midomo yako.

25 Arigna nga ikitam a deretso dagiti matam ken iti sangoanam laeng ti kitkitam.

Macho yako na yatazame mbele, kaza macho yako moja kwa moja mbele yako.

26 Agaramidka iti nasimpa a pagnaan dagiti sakam; ket natalgedto dagiti amin a dalanmo.

Sawazisha mapito ya miguu yako na njia zako zote ziwe zimethibitika.

27 Saanka a sumiasi a mapan iti kannawan wenno kannigid; iyadayom ti sakam iti dakes.

Usigeuke kulia wala kushoto; epusha mguu wako na ubaya.