< Dagiti Proverbio 23 >

1 No makisangoka a mangan iti maysa a turay, paliiwem a nasayaat ti adda iti sangoanam,
Quand tu seras assis pour manger avec le prince, considère attentivement ce qui est servi devant toi;
2 ket mangikabilka iti kampit iti karabukobmo no sika tay tao a pagaayatna ti mangan iti adu a taraon.
Mets un couteau à ta gorge, si cependant tu es maître de ton âme.
3 Saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraon, ta taraon daytoy ti kinaulbod.
Ne désire pas des aliments de celui chez qui est un pain de mensonge.
4 Saanka nga agtrabaho iti kasta unay tapno bumaknangka; ammom koma no kaanoka nga aginana.
Ne travaille pas à t’enrichir; mais à ta prudence mets des bornes.
5 No dagita matam ket masisirap iti kuarta, agpukaw daytoy, ket kasla giddato nga iyunnatna dagiti payakna sa tumayab iti tangatang a kasla agila.
Ne lève pas tes yeux vers des richesses que tu ne peux avoir; parce qu’elles se feront des ailes comme celles d’un aigle, et s’envoleront au ciel.
6 Saanmo a kankanen ti taraon ti dakes a tao- isu ti tao a nabayagen a kumitkita iti taraonmo- ken saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraonna,
Ne mange pas avec un homme envieux, et ne désire pas de ses mets;
7 ta isuna tay kita iti tao a mangbilbilang ti gatad ti taraon. Kunana kenka, “Manganka ken uminomka!” ngem saan a dayta ti adda iti pusona.
Parce que, semblable à un devin et à un augure, il juge de ce qu’il ignore. Mange et bois, te dira-t-il, et son cœur n’est pas avec toi.
8 Kayatmo pay ketdin nga isarua ti sangabassit a nakanmo, ket sayang laeng ti panagyamanmo kenkuana.
Les aliments que tu avais mangés, tu les rejetteras; et tu perdras tes sages discours.
9 Saanmo a kasarsarita ti maag, ta umsiennanto dagiti nasirib a sasaom.
Ne parle pas à l’oreille des insensés, parce qu’ils mépriseront la doctrine que tu leur auras enseignée par tes paroles.
10 Saanmo nga iyakar ti nagkakauna a mohon wenno agumen dagiti talon dagiti ulila,
Ne touche pas aux bornes des petits; et n’entre pas dans le champ des orphelins;
11 ta napigsa ti Mannubbotda, ket isunanto ti mangirupir iti kalinteganda a maibusor kenka.
Car leur proche est puissant; et lui-même jugera contre toi leur cause.
12 Ipapusom dagiti sursuro, ken denggem dagiti sasao iti kinasirib.
Que ton cœur s’avance vers la doctrine, et tes oreilles vers les paroles de la science.
13 Saanka a bumdeng a mangisuro iti ubing, ta no bautem isuna, saan isuna a matay.
Ne soustrais pas à l’enfant la discipline; car si tu le frappes de la verge, il ne mourra pas.
14 No bautem isuna, maisalakanmo ti kararuana manipud iti sheol. (Sheol h7585)
Tu le frapperas donc de la verge; et de l’enfer tu délivreras son âme. (Sheol h7585)
15 Anakko, no nasirib ta pusom, naragsak met ngarud toy pusok;
Mon fils, si ton esprit est sage, mon cœur se réjouira avec toi;
16 agrag-o toy kaunggak no agisawsawang dagita bibigmo iti nasayaat.
Et mes reins exulteront, lorsque tes lèvres parleront droiture.
17 Saanmo nga ipalubos nga apalan ta pusom dagiti managbasol, ngem itultuloymo ketdi ti agbuteng kenni Yahweh iti inaldaw.
Que ton cœur ne porte pas envie aux pécheurs; mais dans la crainte du Seigneur sois tout le jour;
18 Awan duadua nga adda masakbayan ket saanto a mapukaw ti namnamam.
Parce que tu auras l’espérance à ton dernier moment, et que ton attente ne sera pas frustrée.
19 Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib ken agbiagka iti umno a wagas.
Ecoute, mon fils, et sois sage; et dirige ton esprit dans la bonne voie.
20 Saanka a makikadua kadagiti mammartek, wenno kadagiti narawet a mangan iti karne,
Ne te trouve pas dans les festins des buveurs, ni dans les orgies de ceux qui apportent des viandes pour manger ensemble.
21 ta pumanglawto dagiti mammartek ken narawet, ket agkawesdanto iti rutay rutay.
Car ceux qui passent le temps à boire et qui payent leur écot, se ruineront, et l’assoupissement sera vêtu de haillons.
22 Dengggem ti amam a nangiputot kenka ken saanmo a laisen ti inam inton bumaket isuna.
Ecoute ton père qui t’a engendré; et ne méprise pas ta mère, lorsqu’elle aura vieilli.
23 Arigna a gatangem ti kinapudno, ngem saanmo nga ilaklako; arigna a gatangem ti kinasirib, panangisuro ken pannakaawat.
Achète la vérité, et ne vends pas la sagesse, la doctrine et l’intelligence.
24 Agrag-o iti kasta unay ti ama ti tao nga agar-aramid iti nalinteg, ken agragsak met ti makin-anak iti maysa a masirib nga anak.
Le père du juste exulte; celui qui a engendré le sage se réjouira en lui.
25 Maragsakan koma da amam ken inam ken agrag-o koma ti nangisikog kenka.
Que ton père et ta mère se réjouissent; et qu’elle exulte, celle qui t’a enfanté.
26 Anakko, itedmo kaniak ta pusom, ket paliiwen koma dagita matam dagiti wagasko.
Donne-moi ton cœur, mon fils; et que tes yeux gardent mes voies.
27 Ta ti maysa a balangkantis ket maiyarig iti nauneg nga abut, ken maiyarig met iti akikid nga abut ti asawa ti sabali pay a lalaki.
Car c’est une fosse profonde, qu’une prostituée; et un puits étroit, qu’une étrangère.
28 Aglemlemmeng isuna nga agur-uray a kas iti agtatakaw, ken papaaddoenna ti bilang dagiti nagulib iti sangkataoan.
Elle dresse des embûches sur la voie comme un voleur; et ceux qu’elle verra n’être pas sur leurs gardes, elle les tuera.
29 Siasino aya ti kakaasi? Siasino aya ti agladladingit? Siasino aya ti makirangranget? Siasino aya ti agrekreklamo? Siasino aya ti nasugatan nga awan gapgapuna? Siasino aya ti limmablabbaga ti matana?
À qui malheur? au père de qui malheur? à qui les querelles? à qui les fosses? à qui les blessures sans motifs? à qui le trouble des yeux?
30 Dagidiay naigamer iti arak, dagidiay agin-inom iti naglalaok nga arak.
N’est-ce pas à ceux qui s’arrêtent à boire le vin, et qui prennent goût à vider des coupes pleines?
31 Saanmo a kitkitaen ti arak no nalabaga daytoy, no rumimat-rimat ti uneg ti kopa ken mayat ti panagaruyotna.
Ne regarde pas le vin, quand il jaunit, lorsque sa couleur brille dans le verre: il entre doucement;
32 Iti udina, kumagat a kasla karasaen ken kumagat a kasla nagita nga uleg.
Mais à la fin, il mordra comme une couleuvre: et comme le basilic, il répandra son venin.
33 Makakitanto dagiti matam kadagiti karkarna a banbanag, ket agisawangto ta pusom kadagiti saan nga um-umno a banbanag.
Tes yeux verront les étrangères, et ton cœur dira des choses perverses.
34 Agbalinkanto a maysa kadagiti matmaturog kadagiti nangangato a taaw wenno agid-idda kadagiti tali ken kawar ti barko.
Et tu seras comme un homme dormant au milieu de la mer, et comme un pilote assoupi, le gouvernail ayant été perdu;
35 “Kinabildak!” kunamto, “ngem saanak a nasaktan. Pinang-ordak, ngem diak narikna. Kaanoakto a makariing? Mangbirukak pay iti sabali a mainum.”
Et tu diras: Ils m’ont frappé, mais je n’en ai pas souffert; ils m’ont traîné, et moi je ne l’ai pas senti: quand me réveillerai-je, et trouverai-je encore du vin?

< Dagiti Proverbio 23 >