< Dagiti Proverbio 23 >

1 No makisangoka a mangan iti maysa a turay, paliiwem a nasayaat ti adda iti sangoanam,
Quand tu t’assieds pour manger le pain avec un gouverneur, considère bien celui qui est devant toi;
2 ket mangikabilka iti kampit iti karabukobmo no sika tay tao a pagaayatna ti mangan iti adu a taraon.
et mets un couteau à ta gorge, si tu es gourmand.
3 Saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraon, ta taraon daytoy ti kinaulbod.
Ne désire point ses friandises, car c’est un pain trompeur.
4 Saanka nga agtrabaho iti kasta unay tapno bumaknangka; ammom koma no kaanoka nga aginana.
Ne te fatigue pas pour acquérir des richesses, finis-en avec ta prudence.
5 No dagita matam ket masisirap iti kuarta, agpukaw daytoy, ket kasla giddato nga iyunnatna dagiti payakna sa tumayab iti tangatang a kasla agila.
Jetteras-tu tes yeux sur elles?… Déjà elles ne sont plus; car certes elles se font des ailes, et, comme l’aigle, s’envolent vers les cieux.
6 Saanmo a kankanen ti taraon ti dakes a tao- isu ti tao a nabayagen a kumitkita iti taraonmo- ken saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraonna,
Ne mange point le pain de celui qui a l’œil mauvais, et ne désire pas ses friandises;
7 ta isuna tay kita iti tao a mangbilbilang ti gatad ti taraon. Kunana kenka, “Manganka ken uminomka!” ngem saan a dayta ti adda iti pusona.
car comme il a pensé dans son âme, tel il est. Mange et bois, te dira-t-il; mais son cœur n’est pas avec toi.
8 Kayatmo pay ketdin nga isarua ti sangabassit a nakanmo, ket sayang laeng ti panagyamanmo kenkuana.
Ton morceau que tu as mangé, tu le vomiras, et tu perdras tes paroles agréables.
9 Saanmo a kasarsarita ti maag, ta umsiennanto dagiti nasirib a sasaom.
Ne parle pas aux oreilles du sot, car il méprisera la sagesse de ton discours.
10 Saanmo nga iyakar ti nagkakauna a mohon wenno agumen dagiti talon dagiti ulila,
Ne recule pas la borne ancienne, et n’entre pas dans les champs des orphelins;
11 ta napigsa ti Mannubbotda, ket isunanto ti mangirupir iti kalinteganda a maibusor kenka.
car leur rédempteur est fort, il prendra en main leur cause contre toi.
12 Ipapusom dagiti sursuro, ken denggem dagiti sasao iti kinasirib.
Applique ton cœur à l’instruction et tes oreilles aux paroles de la connaissance.
13 Saanka a bumdeng a mangisuro iti ubing, ta no bautem isuna, saan isuna a matay.
Ne manque pas de corriger le jeune garçon; quand tu l’auras frappé de la verge, il n’en mourra pas.
14 No bautem isuna, maisalakanmo ti kararuana manipud iti sheol. (Sheol h7585)
Tu le frapperas de la verge, mais tu délivreras son âme du shéol. (Sheol h7585)
15 Anakko, no nasirib ta pusom, naragsak met ngarud toy pusok;
Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s’en réjouira, oui, moi-même,
16 agrag-o toy kaunggak no agisawsawang dagita bibigmo iti nasayaat.
et mes reins s’égaieront quand tes lèvres diront des choses droites.
17 Saanmo nga ipalubos nga apalan ta pusom dagiti managbasol, ngem itultuloymo ketdi ti agbuteng kenni Yahweh iti inaldaw.
Que ton cœur n’envie pas les méchants; mais sois tout le jour dans la crainte de l’Éternel;
18 Awan duadua nga adda masakbayan ket saanto a mapukaw ti namnamam.
car certainement il y a une fin, et ton attente ne sera pas réduite à néant.
19 Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib ken agbiagka iti umno a wagas.
Toi, mon fils, écoute et sois sage, et dirige ton cœur dans le chemin.
20 Saanka a makikadua kadagiti mammartek, wenno kadagiti narawet a mangan iti karne,
Ne sois pas parmi les buveurs de vin, ni parmi les gourmands;
21 ta pumanglawto dagiti mammartek ken narawet, ket agkawesdanto iti rutay rutay.
car le buveur et le gourmand deviendront pauvres, et sommeiller revêt de haillons.
22 Dengggem ti amam a nangiputot kenka ken saanmo a laisen ti inam inton bumaket isuna.
Écoute ton père qui t’a engendré, et ne méprise pas ta mère quand elle aura vieilli.
23 Arigna a gatangem ti kinapudno, ngem saanmo nga ilaklako; arigna a gatangem ti kinasirib, panangisuro ken pannakaawat.
Achète la vérité, et ne la vends point, – la sagesse, et l’instruction, et l’intelligence.
24 Agrag-o iti kasta unay ti ama ti tao nga agar-aramid iti nalinteg, ken agragsak met ti makin-anak iti maysa a masirib nga anak.
Le père du juste aura beaucoup de joie, et celui qui a engendré le sage, se réjouira en lui.
25 Maragsakan koma da amam ken inam ken agrag-o koma ti nangisikog kenka.
Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t’a enfanté ait de la joie.
26 Anakko, itedmo kaniak ta pusom, ket paliiwen koma dagita matam dagiti wagasko.
Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux se plaisent à mes voies;
27 Ta ti maysa a balangkantis ket maiyarig iti nauneg nga abut, ken maiyarig met iti akikid nga abut ti asawa ti sabali pay a lalaki.
car la prostituée est une fosse profonde, et l’étrangère un puits de détresse:
28 Aglemlemmeng isuna nga agur-uray a kas iti agtatakaw, ken papaaddoenna ti bilang dagiti nagulib iti sangkataoan.
aussi se tient-elle aux embûches comme un voleur, et elle augmente le nombre des perfides parmi les hommes.
29 Siasino aya ti kakaasi? Siasino aya ti agladladingit? Siasino aya ti makirangranget? Siasino aya ti agrekreklamo? Siasino aya ti nasugatan nga awan gapgapuna? Siasino aya ti limmablabbaga ti matana?
Pour qui les: Hélas? Pour qui les: Malheur à moi? Pour qui les querelles, pour qui la plainte, pour qui les blessures sans cause? Pour qui la rougeur des yeux?
30 Dagidiay naigamer iti arak, dagidiay agin-inom iti naglalaok nga arak.
Pour ceux qui s’attardent auprès du vin, qui vont essayer le vin mixtionné.
31 Saanmo a kitkitaen ti arak no nalabaga daytoy, no rumimat-rimat ti uneg ti kopa ken mayat ti panagaruyotna.
– Ne regarde pas le vin quand il est vermeil, quand il est perlé dans la coupe, et qu’il coule aisément;
32 Iti udina, kumagat a kasla karasaen ken kumagat a kasla nagita nga uleg.
à la fin, il mord comme un serpent et il pique comme une vipère:
33 Makakitanto dagiti matam kadagiti karkarna a banbanag, ket agisawangto ta pusom kadagiti saan nga um-umno a banbanag.
tes yeux regarderont les étrangères, et ton cœur dira des choses perverses;
34 Agbalinkanto a maysa kadagiti matmaturog kadagiti nangangato a taaw wenno agid-idda kadagiti tali ken kawar ti barko.
et tu seras comme celui qui se coucherait au cœur de la mer, et comme celui qui se coucherait au sommet d’un mât…
35 “Kinabildak!” kunamto, “ngem saanak a nasaktan. Pinang-ordak, ngem diak narikna. Kaanoakto a makariing? Mangbirukak pay iti sabali a mainum.”
On m’a frappé, [et] je n’en ai point été malade; on m’a battu, [et] je ne l’ai pas su. Quand me réveillerai-je? J’y reviendrai, je le rechercherai encore!

< Dagiti Proverbio 23 >