Dagiti Proverbio 18

1 Ti tao a mangiyad-adayo iti bagina ket mangbirbiruk iti bukodna a tarigagay, ken kabusorna ti nasayaat a panangikeddeng.

Примхли́вий шукає сваволі, стає проти всього розумного.

2 Saan a makasarak ti maysa a maag iti ragsak iti pannakaawat, ngem iti laeng panangipakaammona iti adda iti pusona.

Нерозумний не хоче навчатися, а тільки свій ум показати.

3 No dumteng ti nadangkes a tao, kakuyogna a dumteng ti pananguyaw-kakuyogna ti panangpabain ken panangumsi.

З прихо́дом безбожного й га́ньба приходить, а з легкова́женням — сором.

4 Dagiti isawsawang ti ngiwat ti tao ket maiyarig iti naguuneg a danum; ti burayok ti kinasirib ket maiyarig iti agay-ayus a waig.

Слова́ уст люди́ни — глибока вода, джерело премудрости — бризкотли́вий поті́к.

5 Saan a nasayaat nga ayunan dagiti nadangkes, wenno ipaidam ti hustisia kadagiti agar-aramid iti nalinteg.

Не добре вважа́ти на обличчя безбожного, щоб праведного повалити на суді.

6 Dagiti bibig ti maysa a maag ti mangipapaay kenkuana iti panagririri, ken agaw-awis ti ngiwatna iti pannakabaot.

Уста́ нерозумного тя́гнуть до сварки, а слова́ його кличуть бійки́.

7 Ti ngiwat ti maysa a maag ti mismo a pakadadaelanna, ken siloanna ti bagina babaen kadagiti mismo a bibigna.

Язик нерозумного — загибіль для нього, а уста його — то тене́та на душу його.

8 Dagiti sasao ti maysa a managtsismis ket kasla taraon a naimas, ket dumanonda kadagiti kaunggan a paset ti bagi.

Слова обмо́вника — мов ті присма́ки, і вони сходять у нутро утро́би.

9 Kasta met, a ti naliway iti trabahona ket kabsat ti tao nga adu ti madaddadaelna.

Теж недбалий у праці своїй — то брат марнотра́тнику.

10 Ti nagan ni Yahweh ket kasla natibker a torre; natalged ti tao nga agar-aramid iti nalinteg nga agkamang iti daytoy.

Господнє Ім'я́ — сильна башта: до неї втече справедливий і буде безпечний.

11 Ti kinabaknang ti nabaknang ket arigna nga isu ti nasarikedkedan a siudadna, ken ti panangipagarupna ket nangato a pader daytoy.

Маєток багатому — місто тверди́нне його, і немов міцний мур ув уяві його.

12 Sakbay ti pannakadadaelna, napalangguad ti puso ti maysa a tao, ngem umun-una ti panagpakumbaba sakbay ti pannakaitan-ok.

Перед загибіллю серце люди́ни висо́ко несеться, перед славою ж — скромність.

13 Ti tao a sumungbat sakbay a dumngeg-isu ti kinamaag ken pakaibabainanna.

Хто відповідає на слово, ще поки почув, — то глупо́та та сором йому!

14 Ti espiritu ti maysa a tao ket makalasat iti panagsakit, ngem siasino koma ti makaibtur iti naburak nga espiritu?

Дух дійсного мужа вино́сить терпі́ння своє, а духа приби́того хто піднесе́?

15 Ti puso ti nalaing ket makagun-od iti pannakaammo, ken ti masirib a tao ket birbirukenna daytoy.

Серце розумне знання́ набуває, і вухо премудрих шукає знання́.

16 Ti sagut ti maysa a tao ket mabalin a manglukat iti dalan ken mangipan kenkuana iti sangoanan ti maysa a napateg a tao.

Дару́нок люди́ни виводить із у́тиску, і провадить її до великих людей.

17 Kasla pudno ti umuna a mangikalintegan iti kasona agingga a dumteng ti kabusorna a mangpalutpot kenkuana.

Перший у сварці своїй уважає себе справедливим, але при́йде противник його та й дослі́дить його.

18 Ti panagbibinnunot ket urnosenna dagiti riri ken pagsisinaenna dagiti agkabusor.

Жереб перериває сварки́, та відділює сильних один від одно́го.

19 Ti panagballigim a mangay-ayo iti napasakitan a kabsat ket narigrigat ngem iti panagballigim a mangparmek iti natibker a siudad, ken ti panagapa ket maiyarig kadagiti balunet iti maysa a palasio.

Розлючений брат протиставиться більше за місто тверди́нне, а сварки́, — немов за́суви за́мку.

20 Mapno ti tian ti tao gapu iti bunga ti bibigna; mapnek isuna babaen iti maapit dagiti bibigna.

Із плоду уст люди́ни наси́чується її шлунок, вона наси́чується плодом уст своїх.

21 Ti patay ken biag ket adda iti pannakabalin ti dila, ken dagiti mangayat iti daytoy ket kanendanto ti bungana.

Смерть та життя — у владі язика, хто ж кохає його, його плід поїдає.

22 Ti siasinoman a makabirok iti asawa a babai ket makabirok iti nasayaat a banag ken makaawat iti pabor manipud kenni Yahweh.

Хто жінку чесно́тну знайшов, знайшов той добро́, і милість отримав від Господа.

23 Agpakpakaasi ti marigrigat a tao, ngem nagubsang ti panangsungbat ti nabaknang a tao.

Убогий говорить блага́льно, багатий же відповідає зухва́ло.

24 Ti mangibagbaga nga adu ti gagayyemna ket maipan iti pannakadadael babaen kadagitoy, ngem adda gayyem a nasingsinged ngem iti maysa a kabsat.

Є товариші на розбиття́, та є й при́ятель, більше від брата прив'я́заний.