< Mateo 27 >

1 Ita, nasapa iti kabigatanna, nagtutulag amin dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti tattao, a papatayenda ni Jesus.
Llegada la madrugada, todos los jefes de los sacerdotes y los ancianos del pueblo tuvieron una deliberación contra Jesús para hacerlo morir.
2 Pinungoda isuna, impanawda, ken inyawatda isuna kenni Pilato a gobernador.
Y habiéndolo atado, lo llevaron y entregaron a Pilato, el gobernador.
3 Ket idi nakita ni Judas a nangliput kenni Jesus, a naikeddeng a madusa isuna, nagbabawi isuna ket insublina ti tallopulo a pidaso iti pirak kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti panglakayen,
Entonces viendo Judas, el que lo entregó, que había sido condenado, fue acosado por el remordimiento, y devolvió las treinta monedas de plata a los sumos sacerdotes y a los ancianos,
4 ket kinuna, “Nagbasolak gapu iti panangliputko iti awan basolna a dara.” Ngem kinunada, “Ania koma dayta kadakami? Makaammoka iti bagim,”
diciendo: “Pequé, entregando sangre inocente”. Pero ellos dijeron: “A nosotros ¿qué nos importa? tú verás”.
5 Ket impurruakna ti pirak iti templo, ket rimmuar a napan nagbekkel.
Entonces, él arrojó las monedas en el Templo, se retiró y fue a ahorcarse.
6 Innala dagiti panguloen a papadi ti pirak ket kinunada, “Saan a nainkalintegan nga ikabil daytoy iti kaha, gapu ta daytoy ket gatad ti dara,”
Mas los sumos sacerdotes, habiendo recogido las monedas, dijeron: “No nos es lícito echarlas en el tesoro de las ofrendas, porque es precio de sangre”.
7 Nagtutungtonganda dayta a banag ket ginatangda ti Taltalon ti Agdamdamili babaen iti dayta a kuarta, tapno pagipunponanda kadagiti ganggannaet.
Y después de deliberar, compraron con ellas el campo del Alfarero para sepultura de los extranjeros.
8 Gapu iti daytoy naawagan dayta a talon iti, “Talon ti Dara” agingga kadagitoy nga aldaw.
Por lo cual ese campo fue llamado Campo de Sangre, hasta el día de hoy.
9 Ket natungpal ti imbaga ni profeta Jeremias, a kunana, “Innalada ti tallopulo a pidaso ti pirak, ti gatad ti biagna nga inkeddeng dagiti tattao ti Israel,
Entonces, se cumplió lo que había dicho el profeta Jeremías: “Y tomaron las treinta monedas de plata, el precio del que fue tasado, al que pusieron precio los hijos de Israel,
10 ket intedda daytoy para iti talon ti agdamdamili, a kas imbilin kaniak ti Dios.”
y las dieron por el Campo del Alfarero, según me ordenó el Señor”.
11 Ita, nakatakder ni Jesus iti sangoanan ti gobernador, ket nagsaludsod ti gobernador kenkuana, “Sika kadi ti Ari dagiti Judio?” Simmungbat ni Jesus kenkuana, “Imbagamon.”
Entretanto, Jesús compareció delante del gobernador, y el gobernador le hizo esta pregunta: “¿Eres Tú el rey de los judíos?” Jesús le respondió: “Tú lo dices”.
12 Ngem idi imbaga dagiti papanguloen a papadi ken dagiti panglakayen ti ibagbaga a basolna, saan a simmungbat.
Y mientras los sumos sacerdotes y los ancianos lo acusaban, nada respondió.
13 Ket kinuna ni Pilato kenkuana, “Saanmo aya a nangngeg amin dagiti pammabasolda kenka?”
Entonces, Pilato le dijo: “¿No oyes todo esto que ellos alegan contra Ti?”
14 Ngem saan a simmungbat isuna iti uray maysa a sao, isu a kasta unay ti siddaaw ti gobernador.
Pero Él no respondió ni una palabra sobre nada, de suerte que el gobernador estaba muy sorprendido.
15 Ita, iti fiesta, nakaugalianen ti gobernador a mangwayawaya iti maysa kadagiti balud a pilien dagiti adu a tattao.
Ahora bien, con ocasión de la fiesta, el gobernador acostumbraba conceder al pueblo la libertad de un preso, el que ellos quisieran.
16 Iti dayta a tiempo adda agdindinamag a balud nga agnagan iti Barabas.
Tenían a la sazón, un preso famoso, llamado Barrabás.
17 Isu nga idi naguummongda, kinuna ni Pilato kadakuada, “Siasino ti kayatyo a wayawayaak para kadakayo? Ni Barabas wenno ni Jesus a maaw-awagan iti Cristo?”
Estando, pues, reunido el pueblo, Pilato les dijo: “¿A cuál queréis que os suelte, a Barrabás o a Jesús, el que se dice Cristo?”,
18 Gapu ta ammona nga inyawatda kenkuana ni Jesus gapu iti apal.
porque sabía que lo habían entregado por envidia.
19 Bayat nga agtugtugaw isuna iti tugaw ti pangukoman, nangibaon ti asawana iti mangibaga kenkuana kadagitoy a sasao a kunana, “Saanka a makibiang iti maipanggep iti dayta awan basolna a tao. Ta nagsagabaak iti nakaro ita nga aldaw gapu iti natagtagainepko maipapan kenkuana.”
Mas mientras él estaba sentado en el tribunal, su mujer le mandó decir: “No tengas nada que ver con ese justo, porque yo he sufrido mucho hoy, en sueños, por Él”.
20 Ita, inallukoy dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti adu a tattao, a kiddawenda ni Barabas, ken ipapatayda ni Jesus.
Pero los sumos sacerdotes y los ancianos persuadieron a la turba que pidiese a Barrabás, y exigiese la muerte de Jesús.
21 Dinamag ti gobernador kadakuada, “Siasino kadagiti dua ti kayatyo a wayawayaak kadakayo?” Kinunada, “Ni Barabas.”
Respondiendo el gobernador les dijo: “¿A cuál de los dos queréis que os suelte?” Ellos dijeron: “A Barrabás”.
22 Kinuna ni Pilato kadakuada, ania ngarud ti aramidek kenni Jesus a maawagan iti Cristo?” Insungbatda amin, “Ilansa isuna iti krus.”
Díjoles Pilato: “¿Qué haré entonces con Jesús, el que se dice Cristo?” Todos respondieron: “¡Sea crucificado!”
23 Ket kinunana “Apay, ania ti basol a naaramidna?” Ngem inyad-adda pay nga impukkawda, “Ilansa isuna iti krus.”
Y cuando él preguntó: “Pues ¿qué mal ha hecho?”, gritaron todavía más fuerte, diciendo: “¡Sea crucificado!”
24 Isu nga idi nakita ni Pilato nga awanen ti maaramidanna, ngem mangrugrugi pay ketdin ti riribuk, nangala isuna iti danum, binugoanna dagiti imana iti sangoanan dagiti adu a tattao, ket kinunana, “Awan ti basolko iti dara daytoy awan basolna a tao. “Dakayon ti makaammo.”
Viendo Pilato, que nada adelantaba, sino que al contrario crecía el clamor, tomó agua y se lavó las manos delante del pueblo diciendo: “Yo soy inocente de la sangre de este justo. Vosotros veréis”.
25 Kinuna amin dagiti tattao, “Uray mamantsaan iti darana dagiti imami ken uray pay dagiti ima dagiti annakmi.”
Y respondió todo el pueblo diciendo: “¡La sangre de Él, sobre nosotros y sobre nuestros hijos!”
26 Ket winayawayaanna ni Barabas kadakuada, ngem pinasaplitna ni Jesus ket inyawatna kadakuada tapno mailansa iti krus.
Entonces, les soltó a Barrabás; y a Jesús, después de haberlo hecho azotar, lo entregó para que fuese crucificado.
27 Ket impan dagiti soldado ti gobernador ni Jesus iti Praetorio ket inumnongda ti sibubukel a bunggoy dagiti soldado.
Entonces, los soldados del gobernador llevaron a Jesús al pretorio, y reunieron alrededor de Él toda la guardia.
28 Inussubanda isuna ket kinagayanda iti nalabbaga a kagay.
Lo despojaron de los vestidos y lo revistieron con un manto de púrpura.
29 Nangaramidda iti balangat a sisiit, ket inkabilda iti ulona, pinaiggamanda ti makannawan nga imana iti sarrukod. Nagparintumengda iti sangoananna ket pinagang-angawanda isuna, kinunkunada, “Agbiag, ti Ari dagiti Judio!”
Trenzaron también una corona de espinas y se la pusieron sobre la cabeza, y una caña en su derecha; y doblando la rodilla delante de Él, lo escarnecían, diciendo: “¡Salve, rey de los judíos!”;
30 Ket tinupraanda isuna, innalada ti sarrukod ket pinang-orda ti ulona.
y escupiendo sobre Él, tomaban la caña y lo golpeaban en la cabeza.
31 Idi nalpasdan a nagang-angawan isuna, inikkatda ti kagayna ket impaibadoda dagiti pagan-anayna, ket impanawda isuna tapno ilansada iti krus.
Después de haberse burlado de Él, le quitaron el manto, le pusieron sus vestidos, y se lo llevaron para crucificarlo.
32 Iti iruruarda, nakasalawda iti maysa a lalaki a naggapu idiay Cirene a managan Simon, a pinilitda a sumurot kadakuada tapno awitenna ti krus ni Jesus.
Al salir, encontraron a un hombre de Cirene, de nombre Simón; a este lo requisaron para que llevara la cruz de Él.
33 Nadanonda ti lugar a naawagan iti Golgota, a kayatna a sawen, “Lugar iti Banga-banga.”
Y llegados a un lugar llamado Gólgota, esto es, “del Cráneo”,
34 Inikkanda isuna iti arak a mainum a nalaokan iti apro. Ngem idi naramananna daytoy, saanna a kayat nga uminom.
le dieron a beber vino mezclado con hiel; y gustándolo, no quiso beberlo.
35 Idi nailansadan isuna iti krus, nagbibingayanda dagiti pagan-anayna babaen iti panagsusugalda.
Los que lo crucificaron se repartieron sus vestidos, echando suertes.
36 Ket binanbantayanda isuna.
Y se sentaron allí para custodiarlo.
37 Iti ngatoen ti ulona, inkabilda ti naipabasol kenkuana, a kunana, “Daytoy ni Jesus, ti ari dagiti Judio.”
Sobre su cabeza pusieron, por escrito, la causa de su condenación: “Este es Jesús el rey de los judíos”.
38 Dua nga agtatakaw ti padana a nailansa iti krus, maysa iti makannawanna ken maysa iti makannigidna.
Al mismo tiempo crucificaron con Él a dos ladrones, uno a la derecha, otro a la izquierda.
39 Linalais isuna dagiti lumablabas nga urayda la agwingiwing,
Y los transeúntes lo insultaban meneando la cabeza y diciendo:
40 ken kunkunada, “Sika a mangdadael iti templo ken mangbangon manen iti daytoy iti uneg ti tallo nga aldaw, isalakanmo ta bagim! No sika ti Anak ti Dios, bumabaka manipud iti krus!”
“Tú que derribas el Templo, y en tres días lo reedificas, ¡sálvate a Ti mismo! Si eres el Hijo de Dios, ¡bájate de la cruz!”
41 Iti kasta met laeng a wagas, linalais isuna panguloen a papadi ken kasta met dagiti eskriba ken dagiti panglakayen, ket kinunada,
De igual modo los sacerdotes se burlaban de Él junto con los escribas y los ancianos, diciendo:
42 “Insalakanna dagiti dadduma, ngem saanna a maisalakan ti bagina. Isuna ti Ari ti Israel. Bumaba man ngarud isuna iti krus, ket iti kasta, mamatitayonto kenkuana.
“A otros salvó, a sí mismo no puede salvarse. Rey de Israel es: baje ahora de la cruz, y creeremos en Él.
43 Agtaltalek isuna iti Dios. Ispalen koma ngarud isuna ti Dios ita no kayatna, gapu ta kinunana, “Siak ti Anak ti Dios.”'
Puso su confianza en Dios, que Él lo salve ahora, si lo ama, pues ha dicho: “De Dios soy Hijo”.
44 Ken dagiti agtatakaw a padana a nailansa isu met laeng ti insaoda a pananglais kenkuana.
También los ladrones, crucificados con Él, le decían las mismas injurias.
45 Ita manipud iti maika-innem nga oras, immay ti sipnget iti daga inggana iti maikasiam nga oras.
Desde la hora sexta, hubo tinieblas sobre toda la tierra hasta la hora nona.
46 Idi maikasiamen nga oras, nagpukkaw ni Jesus iti napigsa ket kinunana, “Eli, Eli, lama sabachthani?” a kayatna a sawen, “Diosko! Diosko! Apay a binaybay-annak?”
Y alrededor de la hora nona, Jesús clamó a gran voz, diciendo: “¡Elí, Elí, ¿lama sabactani?”, esto es: “¡Dios mío, Dios mío! ¿por qué me has abandonado?”.
47 Idi nangngeg daytoy dagiti dadduma nga agtaktakder sadiay, kinunada, “Ay-ayabanna ni Elias.”
Al oír esto, algunos de los que estaban allí dijeron: “A Elías llama este”.
48 Nagtaray a dagus ti maysa kadakuada ket nangala iti espongha, pinasagepsepanna iti naalsem nga arak, inkabilna iti murdong ti runo ket intedna kenkuana nga inumenna.
Y en seguida uno de ellos corrió a tomar una esponja, que empapó en vinagre, y atándola a una caña, le presentó de beber.
49 Dadduma kadakuada ti nagkuna, “Bay-anyo isuna. Kitaentayo man no umay ispalen isuna ni Elias.”
Los otros decían: “Déjanos ver si es que viene Elías a salvarlo”.
50 Kalpasanna, nagpukkaw manen ni Jesus iti napigsa ket inyawatnan ti espirituna.
Mas Jesús, clamando de nuevo, con gran voz, exhaló el espíritu.
51 Pagammoan, napigis ti kurtina iti templo a naguddua manipud ngato agingga iti baba. Nagginggined, ket naggudua dagiti batbato.
Y he ahí que el velo del templo se rasgó en dos, de arriba abajo; tembló la tierra, se agrietaron las rocas,
52 Nalukatan dagiti tanem, ket nagungar dagiti bagi dagiti adu a nasantoan a tattao a pimmusayen.
se abrieron los sepulcros y los cuerpos de muchos santos difuntos resucitaron.
53 Rimmuarda kadagiti tanem kalpasan ti panagungarna, napan iti nasantoan a siudad, ken nagparang iti adu.
Y, saliendo del sepulcro después de la resurrección de Él, entraron en la Ciudad Santa, y se aparecieron a muchos.
54 Ita, idi nakita ti senturion ken dagiti mangkitkita kenni Jesus ti gin-gined ken dagiti banbanag a napasamak, nagbutengda iti kasta unay ket kinunada, '“Pudno a daytoy ti Anak ti Dios.”
Entretanto, el centurión y sus compañeros que guardaban a Jesús, viendo el terremoto y lo que había acontecido, se llenaron de espanto y dijeron: “Verdaderamente, Hijo de Dios era este”.
55 Adu a babbai a naggapu iti Galilea a simmursurot kenni Jesus tapno aywanda isuna ti adda sadiay ti kumitkita manipud iti adayo.
Había también allí muchas mujeres que miraban de lejos; las cuales habían seguido a Jesús desde Galilea, sirviéndole.
56 Maysa kadakuada ni Maria Magdalena, ni Maria nga ina ni Santiago ken ni Jose, ken ti ina dagiti annak a lallaki ni Zebedeo.
Entre ellas se hallaban María la Magdalena, María la madre de Santiago y de José, y la madre de los hijos de Zebedeo.
57 Idi rumabiin, adda immay a baknang a tao a naggapu idiay Arimatea nga agnagan Jose a maysa met nga adalan met laeng ni Jesus.
Llegada la tarde, vino un hombre rico de Arimatea, llamado José, el cual también era discípulo de Jesús.
58 Napan kenni Pilato ket dinawatna ti bagi ni Jesus. Ket imbilin ni Pilato a maited daytoy kenkuana.
Se presentó delante de Pilato y pidió el cuerpo de Jesús. Entonces Pilato mandó que se le entregase.
59 Innala ni Jose ti bagi, binalkotna daytoy iti nadalus a lupot a lino,
José tomó, pues, el cuerpo, lo envolvió en una sábana limpia,
60 ket inpaiddana iti baro a tanem iti kinungkonganna a bato. Ket nangitulid isuna iti dakkel a bato iti ruangan ti tanem sa pimmanaw.
y lo puso en el sepulcro suyo, nuevo, que había hecho tallar en la roca. Después rodó una gran piedra sobre la entrada del sepulcro, y se fue.
61 Adda sadiay da Maria Magdalena ken dadduma a Maria nga agtugtugaw iti batog ti tanem.
Estaban allí María la Magdalena y la otra María, sentadas frente al sepulcro.
62 Iti simmaruno nga aldaw, nga isu ti aldaw kalpasan ti Panagsagana, naguummong dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo a kaduada ni Pilato.
Al otro día, el siguiente de la Preparación, los sumos sacerdotes y los fariseos se reunieron y fueron a Pilato,
63 Kinunada, “Apo, malagipmi nga idi sibibiag pay dayta a manangallilaw ket kinunana, 'Agungarakto kalpasan iti tallo nga aldaw.'
a decirle: “Señor, recordamos que aquel impostor dijo cuando vivía: “A los tres días resucitaré”.
64 Ibilinmo ngarud a mabantayan a nalaing ti tanem agimgga iti maikatlo nga aldaw. Ta no saan amangan no mapan takawen isuna dagiti adalanna ket ibagadanto kadagiti tattao, 'Nagungar isuna manipud kadagiti patay.' Ket dakdakesto ti maudi a panangallilaw ngem iti immuna.”
Manda, pues, que el sepulcro sea guardado hasta el tercer día, no sea que sus discípulos vengan a robarlo y digan al pueblo: “Ha resucitado de entre los muertos”, y la última impostura sea peor que la primera”.
65 Kinuna ni Pilato kadakuada, “Mangikuyogkayo iti agbantay. Mapankayo ket bantayanyo a nalaing.”
Pilato les dijo: “Tenéis guardia. Id, guardadlo como sabéis”.
66 Isu a napanda binantayan a nalaing ti tanem, sinerraanda a nalaing ti tanem ket pinabantayanda.
Ellos, pues, se fueron y aseguraron el sepulcro con la guardia, después de haber sellado la piedra.

< Mateo 27 >