Lucas 1
1 Adu nga tattao ti nangpadas a mangisurat kadagiti istorya maipapan kadagiti banbanag nga naipatungpal kadatayo.
Como muitos empreenderam pôr em ordem o relato das coisas que entre nós se cumpriram,
2 Dagiti nakasaksi manipud idi damo ken nagbalin nga ad-adipen ti sao, ket inpakaammoda kadatayo.
conforme os que [as] viram que desde o princípio, e foram servidores das palavra, nos transmitiram,
3 Ngarud, nakitak nga nasayaatsa met kaniak, kalpasan nga inad-adalko nga naimbag manipud idi rugrugina, nga ilanadko a para kenka nga naurnos, patpatgek unay a Teopilo.
pareceu-me bom que também eu, que tenho me informado com exatidão desde o princípio, escrevesse-as em ordem a ti, caríssimo Teófilo,
4 Kayatko nga mammoam ti kinasigurado dagiti banbanag nga naisuro kenka.
para que conheças a certeza das coisas de que foste ensinado.
5 Idi panawen ni Herodes, ari iti Judea, adda maysa nga padi a managan Zacarias, manipud iti bunggoy ni Abias. Ti asawana ket manipud kadagiti annak nga babbai ni Aaron, ket ti naganna ket Elisabet.
Houve nos dias de Herodes, rei da Judeia, um sacerdote chamado Zacarias, da ordem de Abias; sua mulher das filhas de Arão, e o seu nome era Isabel.
6 Dagitoy nga dua ket nalinteg iti sangoanan ti Dios, magmagnada iti amin nga bilbilin ken ordinansa iti Apo nga awan pakababalawanda.
E ambos eram justos diante de Deus; andavam sem repreensão em todos os mandamentos e preceitos do Senhor.
7 Ngem awan nga pulos ti anakda, gapu ta ni Elisabet ket baog, ken agpadpadada nga nataengan unayen.
Mas não tinham filho, porque Isabel era estéril, e ambos tinham idade avançada.
8 Maysa nga aldaw idi madama nga ar-aramiden ni Zacarias iti pagrebbenganna iti Dios a kas padi a naituding iti bunggoyda,
E aconteceu que, quando ele fazia o trabalho sacerdotal diante de Deus, na ordem da sua turma,
9 sinurot dagiti papadi iti gagangay nga ar-aramidenda, ket napili ngarud isuna babaen iti panagbibinnunotda tapno sumrek iti templo ti Apo a mangpuor ti insenso.
conforme o costume do sacerdócio, foi sorteado a entrar no santuário do Senhor para oferecer o incenso.
10 Dagiti amin nga tattao a naummong ket agkarkararag iti ruar idi tiempo nga mapuoran ti insenso.
E toda a multidão do povo estava fora orando, à hora do incenso.
11 Nagparang iti maysa nga anghel iti Dios kenkuana, sitatakder iti makanawan nga paset iti altar ti insenso.
Então um anjo do Senhor lhe apareceu em pé, à direita do altar do incenso.
12 Nariribukan ni Zacarias iti pannakakitana iti anghel, ket nakaru ti butengna.
Quando Zacarias [o] viu, perturbou-se, e o medo o tomou.
13 Ngem kinuna ti anghel kenkuana, “dika nga agbuteng Zacarias gapu ta nadenggeg ti kararagmo.” Ti asawam a ni Elisabet, ipasyangannakanto iti maysa a lalaki, ken panaganamto isuna iti Juan.
Mas o anjo lhe disse: Zacarias, não temas, pois a tua oração foi ouvida. E Isabel, tua mulher, dará à luz um filho, e lhe porás o nome de João.
14 Kastanto unay iti rag-om ken ragsakmo gapu kenkuana, ken adu a tao iti maragsakan iti pannaka-ipasngayna.
E terás prazer e alegria, e muitos se alegrarão do seu nascimento;
15 Ta agbalin nga natan-ok isuna iti imatang ti Apo, ket dinto uminom iti arak wenno aniaman nga inumen a naingel. Mapnonto isuna iti Espiritu Santo, uray kabayatan ti kaaddana iti aanakan ti inana.
pois ele será grande diante do Senhor, e não beberá vinho nem bebida alcoólica, e será cheio do Espírito Santo, já desde o ventre da sua mãe.
16 Isuna ti mangpasubli kadagiti adu nga annak a lallaki iti Israel, iti Apo a Diosda.
E converterá muitos dos filhos de Israel ao Senhor seu Deus.
17 Umunanto nga mapan ngem isuna babaen iti espiritu ken pannakabalin ni Elias. Iturongnanto dagiti puspuso dagiti am-amma kadagiti annakda, ken mangipapagna kadagiti nasusukir nga maibatay iti kinasirib dagiti nalilinteg. Aramidenna daytoy tapno pagbalinenna a nakasagana dagiti tattao nga sisasagana para iti Apo.
E irá adiante dele no espírito e virtude de Elias, para converter os corações dos pais aos filhos, e os rebeldes à prudência dos justos; a fim de preparar um povo pronto ao Senhor.
18 Kinuna ni Zacarias iti anghel, “Kasano nga maammoak nga daytoy ket mapasamak? Ta lakayakun, ken ti asawak ket baketen.”
Então Zacarias disse ao anjo: Como terei certeza disso? Pois sou velho, e a minha mulher de idade avançada.
19 Simmungbat ti anghel kenkuana, “Siak ni Gabriel. Agtaktakderak iti presensia ti Dios, ken naibaunak a makisao kenka ken mangted kenka iti daytoy nga naimbag a damag.
O anjo lhe respondeu: Eu sou Gabriel, que fico presente diante de Deus, e fui enviado para te falar e te dar estas boas notícias.
20 Kitaem, agulimekkanto ken dikanto nga makasao agingga iti aldaw nga dagitoy a banbanag ket mapasamak, agsipud ta dika namati iti sasaok, nga maipatungpalto iti umno nga tiempo.”
Eis que ficarás mudo, e não poderás falar até o dia em que essas coisas aconteçam, porque não creste nas minhas palavras, que se cumprirão no devido tempo.
21 Kabayatanna, agur-uray dagiti tattao ken ni Zacarias ket panpanunotenda nu apay nga nabayag unay isuna idiay templo.
E o povo estava esperando Zacarias, e se surpreenderam de que ele demorava no santuário.
22 Idi rimmuar isuna, saanen nga makasarita kadakuada, ket naamirisda nga nakaimatang isuna iti sirmata idiay templo. Nagsinsinyas isuna kadakuada, ngem nagtalinaed nga saan nga makasao.
Quando ele saiu, não conseguia lhes falar; e entenderam que havia tido alguma visão no santuário. Ele lhes fazia gestos, e continuou mudo.
23 Idi natungpalen ti tiempo nga panagserbina, nagsubli isuna idiay balayna.
E sucedeu que, terminados os dias do seu serviço, voltou à sua casa.
24 Kalpasan dagitoy nga al-aldaw, nagsikog ti asawana a ni Elisabet. Naglimmeng isuna iti lima nga bulan, a kunana,
E depois daqueles dias Isabel, sua mulher, Isabel, engravidou-se, e por cinco meses se escondeu, dizendo:
25 “Daytoy ti inaramid ti Apo para kaniak. Tinarabaynak, tapno ikkatenna iti pannaikaibabainko kadagiti tattao.”
Pois isto o Senhor me fez nos dias em que ele [me] observou, para acabar a minha humilhação entre as pessoas.
26 Ita, iti maika-innem a bulan iti panagsikog ni Elisabet, ti anghel a ni Gabriel ket inbaon iti Apo iti maysa nga siudad idiay Galilea, a managan Nazaret,
E no sexto mês o anjo Gabriel foi enviado da parte de Deus a uma cidade da Galileia, chamada Nazaré,
27 iti maysa a birhen a naitulag iti lalaki a managan Jose. Isuna ket kaputotan ni David, ken iti nagan ti birhen ket Maria.
a uma virgem prometida em casamento com um homem chamado José, da descendência de Davi; e o nome da virgem era Maria.
28 Immay ti anghel kenkuana, ken kinunana, “Kablaaw, kenka a kagagasatan! Ti Dios adda kenka!”
O anjo entrou onde ela estava, e disse: Alegra-te, agraciada; o Senhor [é] contigo.
29 Ngem kasta unay a nariribukan isuna gapu iti sasao iti anghel, ket pinannunotna no ania a kita iti kablaaw daytoy.
Ela perturbou-se muito por essas palavras, e se perguntava que saudação seria esta.
30 Kinuna ti anghel kenkuana, “Dika nga agbuteng, Maria, ta naay-ayo kenka iti Dios.
Então o anjo lhe disse: Maria, não temas, porque encontraste graça diante de Deus.
31 Kitaem, agsikogkanto ket agipasngayka iti maysa a lalaki, ken awagam isuna ti Hesus.
E eis que em teu ventre conceberás, darás à luz um filho, e chamarás o seu nome de Jesus.
32 Agbalinto nga naindaklan isuna, ken maawaganto iti Anak ti Kangatoan. Itedto ni Apo Dios kenkuana iti trono ni tatangna a David.
Ele será grande, e será chamado Filho do Altíssimo; e o Senhor Deus lhe dará o trono de Davi, seu ancestral.
33 Agnanayonto nga agturay kadagiti kaputotan ni Jacob, ken awanto ti pagpatinggaan ti pagarianna.” (aiōn g165)
E reinará eternamente na casa de Jacó; o seu reino não terá fim. (aiōn g165)
34 Ket kinuna ni Maria iti anghel, “Kasano nga mapasamak daytoy, idinto a maysaak nga birhen?”
Maria disse ao anjo: Como será isso? Pois não conheço intimamente homem algum.
35 Insungbat ti anghel kenkuana, “Umayto kenka ti Espiritu Santo ken salinongannakanto ti pannakabalin iti Kangatoan. Ngarud, ti nasantoan nga maipasngayto ket maawaganto nga Anak ti Dios.
O anjo lhe respondeu: O Espírito Santo virá sobre ti, e o poder do Altíssimo te cobrirá com a sua sombra. Por isso o Santo que nascerá será chamado Filho de Deus.
36 Kitaem, ti kabagiam a ni Elisabet ket nagsikog met iti maysa a lalaki iti kinabaketna; isuna ket adda iti maikainnem nga bulan ti panagsikogna, nupay isuna ket naawagan a baog.
E eis que Isabel, tua prima, também está grávida de um filho na sua velhice; e este é o sexto mês para a que era chamada de estéril.
37 Agsipud ta awan iti saan a kabaelan ti Dios!”
Pois para Deus nada será impossível.
38 Kinuna ni Maria, “Pudno, siak ti adipen ti Apo. Mapasamak ngarud kaniak a kas iti saom “Ket pinanawan isuna ti anghel.
Então Maria disse: Eis aqui a serva do Senhor; cumpra-se em mim conforme a tua palavra. E o anjo ausentou-se dela.
39 Ita, kadagidi nga al-aldaw, timmakder ni Maria ken nagapura nga napan idiay turturod nga paset ti siudad iti Judea, ket idiay,
E naqueles dias, Maria levantou-se, e foi apressada à região montanhosa, a uma cidade de Judá.
40 napan iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet.
Ela entrou na casa de Zacarias, e cumprimentou Isabel.
41 Idi nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, limmagto ti ubbing iti tianna; ket ni Elisabet, napno ti Espiritu Santo.
E aconteceu que, quando Isabel ouviu o cumprimento de Maria, a criança saltou no seu ventre, e Isabel foi cheia do Espírito Santo.
42 Inngatona ti timekna nga adda papukkawna, ket kinunana, “Sika ti nabendisionan kadagiti babbai, ken nabendisionan iti bunga ti aanakam.
Então exclamou em alta voz: Bendita [és] tu entre as mulheres, e bendito [é] o fruto do teu ventre!
43 Kasano nga iti ina ti Apok ket umay kaniak?
Como me acontece isto, que a mãe de meu Senhor venha a mim?
44 Ta idi nangngegko ti kablaawmo, ti ubing iti aanakak ket limmagto gapu iti ragsakna.
Pois eis que, quando a voz do teu cumprimento chegou aos meus ouvidos, a criança saltou de alegria no meu ventre.
45 Isuna nga namati ket nabendisionan, agsipud ta dagiti banbanag nga naibaga kenkuana manipud iti Apo ket mautngpalto.”
E bendita é a que creu, pois as coisas que da parte do Senhor lhe foram ditas se cumprirão.
46 Kinuna ni Maria, “Itagtag-ay iti kararwak ti Apo,
Então Maria disse: A minha alma engrandece ao Senhor,
47 ken agragrag-o ti espirituk iti Dios nga Mangisalakanko.
e o meu espírito se alegra em Deus meu Salvador.
48 Agsipud ta inikanna iti pateg ti nababa a kasasaad iti adipenna. Manipud ita awagandak dagiti amin nga henerasion a nabendisioanan,
Porque ele observou a humilde condição da sua serva; pois eis que desde agora todas as gerações me chamarão bendita.
49 Agsipud ta iti Mannakabalin ket nagaramid iti nakakaskasdaaw a banbanag kaniak; Ken ti naganna ket nasantoan.
Pois o Poderoso me fez grandes coisas; e santo [é] o seu nome.
50 Iti asina ket para kadagiti amin nga henerasion ti tattao nga agbuteng kenkuana.
E a sua misericórdia é de geração em geração sobre os que o temem.
51 Nangaramid isuna kadagiti agkakabileg nga banbanag babaen iti imana; inwarawarana dagiti natangsit iti pusoda.
Com o seu braço manifestou poder; dispersou os soberbos no pensamento dos seus corações.
52 Ingguyodna nga pababa dagiti mangiturturay manipud kadagiti tronoda, ken intag-ayna dagiti nabababa nga tattao.
Derrubou os poderosos dos tronos, e elevou os humildes.
53 Inikkanna iti naimbag nga banbanag dagiti mabisin nga tattao, ken pinapanawna dagiti babaknang a tattao nga awanan iti uray aniaman a banag.
Encheu de bens aos famintos, e despediu vazios os ricos.
54 Tinulunganna iti Israel nga adipenna, tapno kaasianna
Auxiliou ao seu servo Israel, lembrando-se da [sua] misericórdia,
55 ni Abraham ken dagiti kaputotanna iti agnanayon, a kas inkarina kadagiti kapuonantayo nga aramidenna. (aiōn g165)
como falou aos nossos ancestrais, a Abraão, e à sua descendência, para sempre. (aiōn g165)
56 Nakipagnaed ni Maria ken ni Elisabet iti agarup tallo nga bulan, sa nagawid iti balayna.
Maria esteve com ela por quase três meses; então voltou para sua casa.
57 Ita, idi dimteng iti tiempo nga panangipasngay ni Elisabet iti anakna, nagpasngay isuna iti anak a lalaki.
E completou-se à Isabel o tempo de dar à luz, e teve um filho.
58 Nangngegan dagiti karrubana ken kakabagianna nga iti Dios ket naasi unay kenkuana, ket nakipagragsakda kenkuana.
Os seus vizinhos e parentes ouviram que o Senhor havia feito a ela grande misericórdia, e alegraram-se com ela.
59 Ket iti maikawalo nga aldaw kalpasan dayta, immayda nga mangkugit iti maladaga; ken awaganda koma isuna iti Zacarias, nga isurotda iti nagan ni tatangna.
E aconteceu que ao oitavo dia vieram circuncidar o menino, e o chamavam Zacarias, do nome do seu pai.
60 Ngem simmungbat ni inangna a kinunana, “Saan, ngem ketdi maawagan isuna iti Juan.”
E sua mãe respondeu: Não, porém será chamado João.
61 Kinunada kenkuana, “Awan kadagiti kakabagiam iti naawagan iti kastoy a nagan.”
E disseram-lhe: Ninguém há entre os teus parentes que se chame deste nome.
62 Sininyasanda ti amana tapno ammoenda no ania ti kayatna nga iyawagda iti ubing.
E perguntaram por gestos ao seu pai como queria que lhe chamassem.
63 Isu nga dimmawat iti pagsuratan ken insuratna ditoy, “Ti naganna ket Juan.” Aminda ket nasdaaw unay.
Ele pediu uma tábua, e escreveu: O seu nome é João. E todos se surpeenderam.
64 Dagdagus nga nalukatan iti ngiwatna ken nawayawayaan ti dilana, ken nangrugi nga nagsao, nga agdaydayaw iti Dios.
E logo a sua boca se abriu, e a sua língua se [soltou]; e voltou a falar, louvando a Deus.
65 Ket buteng iti immay kadagiti amin nga agnanaed iti aglawlawda ken amin nga napasamak ket pagsasaritaan dagiti tattao iti amin nga lugar iti turturod nga pagilian ti Judea.
E veio temor sobre todos os seus vizinhos; e em toda a região montanhosa da Judeia todas essas coisas foram divulgadas.
66 Amin dagiti nakangngeg iti daytoy ket pinanpanunotda ti maipanggep iti napasamak ken kinunada, “Ita ngarud, anianto ngata iti pagbalinan daytoy nga ubing? Ta naamirisda nga ti ima iti Apo ket adda kenkuana.
E todos os que ouviam, guardavam em seus corações, dizendo: Quem será este menino? Pois também a mão do Senhor estava com ele.
67 Ti amana nga ni Zacarias ket napno iti Espiritu Santo, ket insaona daytoy nga padto,
E Zacarias, seu pai, foi cheio do Espírito Santo, e profetizou, dizendo:
68 “Madaydayaw ti Apo, nga Dios ti Israel, gapu ta immay isuna kadatayo ken nagaramid iti wagas tapno wayawayaanna dagiti tattaona.”
Bendito [seja] o Senhor Deus de Israel, porque visitou e redimiu o seu povo.
69 Nangisabet isuna para kadatayo iti mannakabalin nga Mannangisalakan manipud iti kaputotan ti adipenna a ni David,
E nos levantou uma poderosa salvação na casa de seu servo Davi,
como falou pela boca dos seus santos profetas, desde o princípio do mundo; (aiōn g165)
71 Inkarina nga isabetna ti pannakaisalakantayo manipud kadagiti kabusortayo, ken manipud iti ima dagiti amin nga gumurgura kadatayo.
Que [nos] livraria dos nossos inimigos e da mão de todos os que nos odeiam,
72 Inaramidna daytoy tapno ipakitana ti asina kadagiti kapuonantayo, ken tapno lagipenna iti nasantoan nga tulagna.
para manifestar misericórdia aos nossos ancestrais, e se lembrar do seu santo pacto,
73 Dayta a tulag ket isu ti sapata nga inbagana ken ni Abraham nga kapuonantayo.
do juramento que fez a Abraão, nosso ancestral;
74 Nangaramid isuna iti sapata tapno waya-wayaannatayo manipud iti ima dagiti kabusortayo ken ikkannatayo iti pannakabael nga agserbi kenkuana nga awan ti panagbuteng,
de nos conceder que, libertos da mão dos inimigos, o serviríamos sem temor,
75 ken iti kinasanto ken kinalinteg iti sangwananna iti amin nga aldawtayo.
em santidade e justiça diante dele, todos os nossos dias.
76 Ken sika, anakko, ket maawaganto nga propeta ti Kangatoan, gapu ta unaam ti Apo tapno isaganam dagiti tattao para iti iyaayna,
E tu, menino, serás chamado profeta do Altíssimo; porque irás adiante da face do Senhor, para preparar os seus caminhos,
77 ken tapno tulungam dagiti tattao nga mangammo no kasanoda nga maisalakan babaen iti pannakapakawan dagiti basbasolda.
para dar a seu povo conhecimento da salvação, na remissão de seus pecados;
78 Pakawanennatayo iti Diostayo gapu iti nalukneng nga asina. Babaen iti daytoy nga asi, ti Mannangisalakan, nga maiyarig iti singising ti init iti agsapa, ket umay manipud langit nga tumulong kadatayo.
por causa da profunda misericórdia do nosso Deus, pela qual o raiar da manhã nos visitará;
79 Lawaganna dagiti tattao nga agtugtugaw iti kinasipnget ken iti aniniwan ti patay; idalanna dagiti saksakatayo iti dalan ti kapia.”
para iluminar os que estão sentados nas trevas e sombra de morte; a fim de guiar os nossos pés pelo caminho da paz.
80 Dimmakkel ngarud ti ubing, ken nagbalin nga napigsa iti espiritu. Nagnaed isuna kadagiti let-ang a luglugar agginga a nangrugi nga nagparang a nalatak kadagiti tattao iti Israel.
E o menino crescia e se fortalecia em espírito. E esteve nos desertos até o dia em que se mostrou a Israel.
