2 Ar-ari 16

1 Iti maikasangapulo ket pito a tawen ni Peka a lalaki a putot ni Remalias, nangrugi a nagturay ni Ahaz a putot ni Jotam nga ari ti Juda.

Rǝmaliyaning oƣli Pikaⱨning on yǝttinqi yilida, Yotamning oƣli Aⱨaz Yǝⱨudaƣa padixaⱨ boldi.

2 Duapulo ti tawen ni Ahaz idi nangrugi isuna a nagturay, ken nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen idiay Jerusalem. Saanna nga inaramid ti rumbeng iti imatang ni Yahweh a Diosna, saan a kas iti inaramid ni David a kapuonanna.

Aⱨaz padixaⱨ bolƣanda yigirmǝ yaxⱪa kirgǝn bolup, Yerusalemda on altǝ yil sǝltǝnǝt ⱪilƣanidi. U atisi Dawut ⱪilƣandǝk ǝmǝs, ǝksiqǝ Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ durus bolƣanni ⱪilmidi.

3 Ngem ketdi, nagbiag isuna iti wagas dagiti ari ti Israel; kinapudnona, impuorna ti anakna a kas daton a mapuoran a tinuladna dagiti nakarimrimon nga aramid dagiti pagilian, a pinagtalaw ni Yahweh iti imatang dagiti tattao ti Israel.

U Israilning padixaⱨlirining yolida mangatti, ⱨǝtta Pǝrwǝrdigar Israilning aldidin ⱨǝydǝp qiⱪarƣan ǝllǝrning yirginqlik gunaⱨliriƣa ǝgixip, ɵz oƣlini ottin ɵtküzüp kɵydürdi.

4 Nangidaton isuna kadagiti daton ken nangipuor iti insenso kadagiti nangangato a disso, kadagiti rabaw ti turturod ken iti sirok ti tunggal narukbos a kayo.

U «yuⱪiri jaylar»da, dɵnglǝrdǝ wǝ ⱨǝrbir kɵk dǝrǝhlǝrning astida ⱪurbanliⱪ ⱪilip, küjǝ kɵydürǝtti.

5 Kalpasanna, ni Resin nga ari ti Aram ken ni Peka a lalaki a putot ni Remalias, ari ti Israel ket simang-atda iti Jerusalem tapno rumaut. Linakubda ni Ahaz ngem saanda a maparmek isuna.

Xu waⱪitta Suriyǝning padixaⱨi Rǝzin bilǝn Israilning padixaⱨi, Rǝmaliyaning oƣli Pikaⱨ Yerusalemƣa ⱨujum ⱪilip, [padixaⱨ] Aⱨazni muⱨasirigǝ elip ⱪorxiwalƣini bilǝn, lekin uni mǝƣlup ⱪilalmidi.

6 Iti dayta met laeng a tiempo, sinubli ni Resin nga ari ti Aram ti Elat para iti Aram ken pinapanawna idiay Elat dagiti lallaki ti Juda. Kalpasanna, immay dagiti Arameo idiay Elat nga isu ti pagnanaedanda agingga ita.

Axu waⱪitta Suriyǝning padixaⱨi Rǝzin Elat xǝⱨirini Suriyǝgǝ ⱪayturuwaldi wǝ xu yǝrdǝ turuwatⱪan Yǝⱨudalarni ⱨǝydiwǝtti. Andin Suriylǝr kelip u yǝrdǝ olturaⱪlaxti; ular bügüngiqǝ xu yǝrdǝ turmaⱪta.

7 Nangibaon ngarud ni Ahaz iti mensahero kenni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria, a kunana, “Siak ti adipenmo ken anakmo. Sumang-atka ditoy ket ispalennak manipud iti ima iti ari ti Aram ken manipud iti ima ti ari ti Israel a nangraut kaniak.”

Aⱨaz Asuriyǝning padixaⱨi Tiglat-Pilǝsǝrgǝ ǝlqilǝrni ǝwǝtip: Mǝn silining ⱪulliri, silining oƣulliri bolimǝn; manga ⱨujum ⱪiliwatⱪan Suriyǝning padixaⱨining ⱪolidin wǝ Israilning padixaⱨining ⱪolidin ⱪutⱪuzuxⱪa qiⱪⱪayla, dedi.

8 Innala ngarud ni Ahaz ti pirak ken balitok a nasarakan iti balay ni Yahweh ken dagiti gameng iti palasio ti ari ket impatulodna a kas sagut iti ari ti Asiria.

Xuni eytip Aⱨaz Pǝrwǝrdigarning ɵyi wǝ padixaⱨning ordisidiki hǝzinilǝrdiki kümüx bilǝn altunni sowƣa ⱪilip, Asuriyǝning padixaⱨiƣa ǝwǝtti.

9 Ket impangag isuna ti ari ti Asiria, ket napan rinaut ti ari ti Asiria ti Damasco, pinarmekna daytoy ken impanawna dagiti tattao sadiay a kas baludda idiay Kir. Pinatayna pay ni Resin nga ari ti Aram.

Asuriyǝning padixaⱨi uning tǝlipigǝ ⱪoxuldi; xuning bilǝn Asuriyǝning padixaⱨi Dǝmǝxⱪⱪǝ ⱨujum ⱪilip uni ixƣal ⱪildi; uningdiki aⱨalini tutⱪun ⱪilip Kir xǝⱨirigǝ elip bardi wǝ Rǝzinni ɵltürdi.

10 Napan ni ari Ahaz idiay Damasco tapno sabatenna ni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria. Idiay Damasco, adda nakitana a maysa nga altar. Nangipatulod isuna kenni Urias a padi iti ladawan ti altar, ti pagtuladan iti altar ken ti disenio para iti amin a kasapulan iti maaramid nga altar.

Aⱨaz padixaⱨ ǝmdi Asuriyǝning padixaⱨi Tiglat-Pilǝsǝr bilǝn kɵrüxkili Dǝmǝxⱪⱪǝ bardi wǝ xundaⱪla Dǝmǝxⱪtiki ⱪurbangaⱨni kɵrdi. Andin Aⱨaz padixaⱨ xu ⱪurbangaⱨning rǝsimini, uning barliⱪ yasilix tǝpsilatlirining layiⱨisini sizip, uni Uriya kaⱨinƣa yǝtküzdi.

11 Nagaramid ngarud ni Urias a padi iti altar a kapadpada laeng ti plano nga impatulod ni Ari Ahaz manipud Damasco. Inleppasna daytoy sakbay a simangpet ni Ari Ahaz manipud Damasco.

Xuning bilǝn Uriya kaⱨin Aⱨaz padixaⱨ Dǝmǝxⱪtin ǝwǝtkǝn barliⱪ tǝpsilatlar boyiqǝ bir ⱪurbangaⱨ yasidi. Aⱨaz padixaⱨ Dǝmǝxⱪtin yenip kǝlmǝstǝ, Uriya kaⱨin uni xundaⱪ tǝyyar ⱪilƣanidi.

12 Idi nagsubli ti ari manipud Damasco, nakitana ti altar; immasideg ti ari iti altar ket nangidaton isuna iti daytoy.

Padixaⱨ Dǝmǝxⱪtin yenip kelip, ⱪurbangaⱨni kɵrüp, ⱪurbangaⱨⱪa berip, uning üstigǝ ⱪurbanliⱪ sundi;

13 Nagidaton isuna iti daton a mapuoran ken daton a bukel, imbukbokna ti daton a mainom, ken inwarsina iti altar ti dara ti indatonna a daton a pakikadua.

u ⱪurbangaⱨning üstigǝ kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ wǝ axliⱪ ⱨǝdiyǝsini kɵydürüp, «xarab ⱨǝdiyǝ»sini tɵküp, «inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi»ning ⱪenini qaqti.

14 Ti bronse nga altar nga adda iti sangoanan ni Yahweh— innalana manipud iti sangoanan ti templo, iti nagbaetan ti altarna ken ti templo ni Yahweh, ket impanna iti akin amianan a paset ti altarna

Xundaⱪ ⱪilip u Pǝrwǝrdigarning ⱨuzurining aldidiki mis ⱪurbangaⱨni elip uni Pǝrwǝrdigarning ɵyi bilǝn ɵzining ⱪurbangaⱨining otturisidin ɵtküzüp, ɵz ⱪurbangaⱨining ximal tǝripigǝ ⱪoydurdi.

15 Kalpasanna binilin ni Ari Ahaz ni Urias a padi, kunana, “Iti dakkel nga altar, puoram ti mapuoran a daton iti bigat ken ti daton a bukel a maidatag iti rabii, ken ti mapuoran a daton ti ari ken ti bukel a datonna, ken ti mapuoran a daton dagiti amin a tattao iti daga, ken iti datonda a bukbukel ken ti datonda a mainom. Iwarsim iti daytoy ti amin a dara ti mapuoran a daton ken ti amin a dara ti daton. Ngem ti bronse nga altar ket aramatek no agdawatak iti tulong ti Dios.”

Aⱨaz padixaⱨ Uriya kaⱨinƣa buyruⱪ ⱪilip: Muxu qong ⱪurbangaⱨ üstigǝ ǝtigǝnlik kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ bilǝn kǝqlik axliⱪ ⱨǝdiyǝsini, padixaⱨning kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪi bilǝn axliⱪ ⱨǝdiyǝsini, ⱨǝmmǝ yurtning pütün hǝlⱪining kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪi, axliⱪ ⱨǝdiyǝ wǝ xarab ⱨǝdiyǝlirini kɵydürüp sunisǝn. Kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪlarning barliⱪ ⱪanliri wǝ baxⱪa ⱪurbanliⱪlarning barliⱪ ⱪanlirini uxbu ⱪurbanliⱪning üstigǝ tɵkisǝn. Mis ⱪurbangaⱨ bolsa mening yol sorixim üqün bolsun, dedi.

16 Inaramid ni Urias ti kas imbilin ni Ari Ahaz.

Xuning bilǝn Uriya kaⱨin Aⱨaz padixaⱨ buyruƣanning ⱨǝmmisini ada ⱪildi.

17 Ket inikkat ni Ari Ahaz dagiti naididing ken dagiti planggana kadagiti maiyakar-akar a pangiparabawan; inikkatna pay ti bronse a baybay manipud iti bronse a sinan-baka nga adda iti babaen daytoy ket inkabilna iti bato a pagsaadan.

Aⱨaz padixaⱨ das tǝgliklirigǝ bekitilgǝn tahtaylarni kesip ajritip, daslarni tǝglikliridin eliwǝtti; u mis «dengiz»ni tegidiki mis uylarning üstidin kɵtürüp elip, uni tax tahtayliⱪ bir mǝydanƣa ⱪoydurdi.

18 Inikkatna ti adda atepna a pagnaan para iti Aldaw a Panaginnana nga inyaramidda iti templo, ken ti pagserkan ti ari nga adda iti ruar ti templo ni Yahweh, gapu iti ari ti Asiria.

U Asuriyǝ padixaⱨini razi ⱪilix üqün Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ tutixidiƣan «Xabat künidiki aywanliⱪ yol» bilǝn padixaⱨ taxⱪiridin kiridiƣan yolni etiwǝtti.

19 No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Ahaz ken ti inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda?

Aⱨazning baxⱪa ixliri ⱨǝm ⱪilƣanlirining ⱨǝmmisi «Yǝⱨuda padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?

20 Pimmusay ni Ahaz ket intanemda iti ayan dagiti kapuonanna iti siudad ni David. Ni Hezekias a lalaki a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

Aⱨaz ɵz ata-bowiliri arisida uhlidi; u ata-bowilirining arisida «Dawutning xǝⱨiri»dǝ dǝpnǝ ⱪilindi; oƣli Ⱨǝzǝkiya ornida padixaⱨ boldi.